ФУНКЦИОНАЛДЫҚ БЕДЕРЛЕРІ ҮШІН С- СИЛИКОНДЫҚ МАТЕРИАЛДАРДЫ ҚОЛДАНУМЕН ТОЛЫҚ АЛМАЛЫ –САЛМАЛЫ ПРОТЕЗДЕРМЕН ТІССІЗ ЖАҚТАРМЕН ПАЦИЕНТТЕРДІ ОРТОПЕДИЯЛЫҚ ЕМДЕУДІҢ ТИІМДІЛІГІН КЛИНИКАЛЫҚ БАҒАЛАУ
Кіріспе. Тіссіз жақтарды протездеу көптеген жылдары бойы ортопедиялық стоматологияның ең күрделі тарауларының бірі болып табылады. Толық алмалы –салмалы протездердің қызметіне қатысты толыққанды жасауда күрделілік болады, оларды жақтарда бекітуге, шайнау кезіндегі тұрақтану және тиісті тіндерге қысымды біркелкі бөлуге тура байланысты болады.
Мақсаты қызметті бедерлер үшін әдістелген материалдарды пайдаланумен жасалған толық алмалы -салмалы пластинкалы протездердің тиімділігін салыстырмалы клиникалық бағалау өткізу.
Әдістері. Жаңа силиконды материалды клиникалық кезеңдерде қолдану кезінде альвеолярлы өскіннің атрофиясы дәрежесімен протездік арнаның сілемейлі қабықшаларының әртүрлі жағдайларымен тіссіз жақтармен 50-75 жасқа дейінгі екі жыныстағы 48 пациентке толық алмалы -салмалы пластинкалы протездерді ортопедиялық емдеу тексерілді және өткізілді.
Қызметтік бедерді алу кезеңін өткізу үшін бақылау тобында StomaflexPasta (SpofaDental, Чехия) анатомиялық бедерлер үшін силиконды материал және негізгі топта «Стомасил» және «Стомасил-Д» қызметтік бедерлер үшін әдістелген жаңа материалдар қолданылды.толық алмалы –салмалы протездер жалпы қабылданған әдістеме бойынша жасалды.
Нәтижелері. Байқаудың барлық мерзімдерінде шайнаудың тиімділігінің орташа көрсеткіштерін салыстыра отырып, А тобына қарағанда В тобындағы шайнау қызметінің біршама жақсарғанын байқаймыз: кіші топ А1 - 18,84%,кіші топ В1- 25,06%, кіші топ А2– 19,34%,кіші топ В2– 21,73%.
Сонымен, негізгі топтағы протездерді қойғаннан кейінгі бірінші айда шайнаудың уақытша көрсеткіштері бақылау тобымен салыстырғанда нақты төмендейді. Бұдан әрі шайнаудың уақытша көрсеткіштері пациенттерді зерттеу кезінде өзгермей-ақ қалады және барлық кіші топтарда тұрақтылықты жинайды.
Қорытындылар. Қызметтік бедерлер үшін С-силиконды материалдарды қолданумен толық алмалы –салмалы протездермен тіссіз жақтармен пациенттерді ортопедиялық емдеудің тиімділігін салыстырмалы клиникалық бағалау өткізу қызметтік бедерлер үшін бізбен әдістелген бедерлік материалдарды пайдаланумен жасалған протездер шайнау қызметін сапалы қалпына келтіретінін дәлелдеуге мүмкіндік берді, ал протездеге бейімделу бақылау топтарына қарағанда тезірек жүреді, ол бірінші күні, 1 аптадан кейін, 1 айдан кейін және 3 айдан кейін шайнау индексінің орташа көрсеткіштерін салыстырғанда жақсы көрінді, сондай-ақ А тобына қарағанда В тобындағы шайнау қызметінің біршама жақсарғанын байқаймыз. Сонымен, қызметтік бедерлер үшін мақсатты материалды пайдалану тіссіз жақтарды протездеудің сапасын жақсартуға көмек көрсетті.
Игорь В. Янишен1, http://orcid.org/ 0000-0003-4278-5355
Галина А. Коваленко
Харьков Ұлттық медициналық университеті,
Ортопедиялық стоматологияның кафедрасыХарьков, қ., Украина
1. Дорошенко С.І., Ієвлєва Ю.В., Кульгинський Є.А., Дорошенко К.В. Обгрунтування використання силіконових матеріалів при виготовленні знімних зубних протезів у дітей з адентією (клініко-імунологічне дослідження) // Український стоматологічний альманах. 2000. №5. С. 23-28.
2. Дубикайтис Т.А. Случайные и систематические ошибки в исследованиях // Росс. семейн. врач. 2003. №2. С. 32-37.
3. Жмуров В.О., Мальцев В.І., Єфімцева Т.К., Ковтун Л.І. Обробка даних та аналіз результатів клінічних випробувань лікарських засобів // Український медичний часопис. 2001. №6. С. 34-38
4. Игуменцева Н.В., Пахомов В.И. Статис-тический анализ экспериментов и наблюдений // Харьков: Компания Смит. 2005. 234 с.
5. Лабунец В.А., Куликов М.С., Диева Т.В. Уровень удовлетворенности лиц молодого возраста в основных видах зубных протезов // Современная стоматология. 2013. №3. С. 130–132.
6. Лабунец В.А. Основы научного планиро-вания и организации ортопедической стомато-логической помощи на этапе развития // Институт стоматологии АМН Украины. 2006. 428 с.
7. Лапач С.Н., Губенко А.В. Бабич П.Н. Статистические методы в медико-биологических исследованиях с внедрением EXCEL // «Морион» 2001. 408 с.
8. Лебеденко И.Ю., Ибрагимов Т.И., Ряховский А.Н. Функциональные и аппаратурные методы исследования в ортопедической стоматологии: учеб. пособие // М.. 2003. 128 с.
9. Лебеденко И. Ю., Каливраджияна Э. С. Ортопедическая стоматология: учебник // 2016. С. 59-61.
10. Лищук В.А. Информатизация клинической медицине // Клин. информатика и телемедицина. 2004. № 1. С. 7−13.
11. Макєєв В.Ф., Мартінек Г.Б. Частота дефектів зубів і зубних рядів у підлітків 13-17 років залежно від віку // Український стоматологічний альманах. 2012. №4. С. 34-38.
12. Медик В.А., Комаров Ю.М., Токмачев М.С., Фишман Б.Б. Статистика в медицине и биологии. Руководство в 2 томах: Том 1. Теоретическая статистика. Том 2. Прикладная статистика здоровья // Москва, 2001. 764 с.
13. Миргазизов М.З. Проблемы протезиро-вания при полном отсутствии зубов: материа-лы 5-го науч. форума // М. 2003. С. 63-64.
14. Мунтян Л.М. Частота виникнення, поширеність вторинних часткових адентій та профілактика вторинних зубощелепних деформацій у осіб молодого віку // Український стоматологічний альманах. 2010. № 4. С. 57-58.
15. Неспрядько В.П, Барановський О.В., Тихонов Д.О. Клиническое обоснование усовершенствованного ортопедического лечения больных с сочетанием полной и частичной потери зубов // Вісник проблем біології і медицини. 2013. №2. С. 319-323.
16. Павленко О.В., Вахненко О.М. Шляхи реформування системи надання стомато-логічної допомоги населенню України. Дискусія // Современная стоматология. 2013. №4. С. 180-184.
17. Реброва О.Ю. Статистический анализ медицинских данных (применение пакета прикладных программ STATISTICA) // М.: «Медиа Сфера». 2003. 312 с.
18. Тренкеншу Р. От оттиска до изготовления моделей // Панорама ортопеди-ческой стоматологии. 2001. № 2. С. 21-24.
19. Цимбалистов А.В., Козицына С.И., Жидких Е.Д., Войтяцкая И.В. Оттискные материалы и технология их применения. Методическое пособие. // СПб. 2001. 97 с.
20. Шуклін В.А. Порівняльний аналіз методик визначення жувальної ефективності // Укр. стоматол. альманах. 2010. № 5. С. 43-47.