ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚОЛАЙСЫЗ АУМАҚТАРДЫҢ ХАЛҚЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ ЖАҒДАЙЫН ЖӘНЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІНІҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ БАҒАЛАУЫ

Кіріспе. Еліміздің денсаулық жағдайы мен халықтың өмір сүру ұзақтығы стратегиялық міндеті болып табылады. Қазіргі уақытта Қазақстаннын қөптеген индустрияландырылған аумақтарында - Шығыс Қазақстан, Павлодар, Қарағанды, Ақтөбе облыстарында қоршаған ортаға түсетін антропогендік және техногендік өндірістік тәуекелдердің ұлғаюының өсуі және олардың өз кезегінде, халыққа деген экологиялық жуктемесін арттыруы.

Бұл ғылыми-техникалық бағдарламаның мақсаты (ғылыми зерттеулерді бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру): «Қазақстан Республикасының экологиялық қолайсыз аудандарында халықтың экологиялық жүктемені, денсаулық сақтау, әлеуметтік қорғау және денсаулық азайту үшін ғылыми–әдістемелік негіздерін әзірлеу», одан шыққан деректерді мұндай зерттеулер үшін арналған жұмыстарға табысты іске асыру.

Әдістері. Зерттеу әдісі – аналитикалық және сипаттама әдісі. Зерттеу объектілері: экологиялық қолайсыз аумақтарында тұратын адамдар, мұнай өндеу міндеттемесіндегі А тобының қызметкерлері, өмір сүру және жұмыс ортасындағы биообъектілері. Зерттеу тақырыбы - экологиялық қолайсыз аумақтарында тұратын адамдардың денсаулық жағдайы, еңбек және өмір сүру тәуекел факторлары, қауіп тобындағы психологиялық және донозологиялық бұзылулары.

Нәтижелері. Зерттеуге 5 мекеме қатысады. Зерттеудің негізгі бағыттары: Медициналық, әлеуметтік, патопсихологиялық, экологиялық. Барлық хаттамалардың түрлері зерттеулер шеңберінде бірыңғай. Жоба ішінде деректер базасы орындалады, олар адам санына қарай, жасы мен жыныстық және құрамы бойынша, медициналық көрсеткіштер бойынша болып саналады олар, оз арасында, келешекте психологиялық және әлеуметтік көмек корсетуге көмектеседі.

Қорытынды: Одан шыққан нәтижелер экологиялық тәуекел және әзірлеуге тиісті әдістері табуға, аурудың алдын-алу, диагностикалауға мүмкіндік береді.

Татьяна И. Белихина,

Людмила М. Пивина,

Алтай А. Дюсупов, http://orcid.org/0000-0003-0875-1020

Юлия М. Семенова, http://orcid.org/0000-0003-1324-7806

Альмира М. Манатова,

Найля Ж. Чайжунусова, httр://оrcid.оrg/0000–0002–6660–7118

1.      Белихина Т.И., Галич Б.В, Турсунгожинова Г.С., Кучина Е.Б. Личностные особенности лиц, проживающих на территории бывшего Семипалатинского ядерного полигона // IV Международная научно-практическая конференция «Хроническое радиационное воздействие: эффекты малых доз» Россия, Челябинск, 9-11 ноября 2010. С. 43.

2.      Гусев Б.И., Апсаликов К.Н., Мулдагалиев Т.Ж. Организация и методология проведения мониторинга среди лиц, подвергавшихся облучению в результате испытаний ядерного оружия на Семипалатинском полигоне: Методические рекомендации. 2008. 22С.

3.      Закон Республики Казахстан «О науке» от 18 февраля 2011 года № 407-IV

4.      Постановление Правительства Республики Казахстан от 25 мая 2011 года № 575 «Об утверждении Правил базового, грантового, программно-целевого финансирования научной и (или) научно-технической деятельности

5.      Приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 23 декабря 2014 года № 166 «Об утверждение Базового перечня показателей»

6.      Пивина Л.М., Манататова А.М., Дюсупов А.А., Аукенов Н.Е. Научные и социальные основы минимизации радиоэкологического риска для здоровья населения Казахстана // G-Global – диалоговый центр между G20 и развивающимися странами, декабрь, 2016. http://group-global.org/

7.      Apsalikov K.N., Gussev B.I., Belikhina T.I., Muldagaliev T.Zh. The main results of scientific and practical activities of the scientific-research institute for radiation medicine and ecology (1995-2012) // Abstracts of V International scientific and practical conference Biomedical and radioecological problems in the uranium mining region June 19-20, 2014. Astana. Р. 29-30

8.      Balmukhanov S.B., Abdrakhmanov J.N, Balmukhanov T.S., Gusev B.I., Kurakina N.N., Raisov T.G. Medical Effects and Dosimetric Data from Nuclear Tests at the Semipalatinsk Test Site // Technical Report for Defense Threat Reduction Agency. June 2006. 124 p.

9.      Kawano N. and Ohtaki M. Remarkable experiences of the nuclear tests in residents near the Semipalatinsk Nuclear Test Site: analysis based on the questionnaire surveys’, Journal of Radiation Research, 47, no. Suppl A. 2006: A199–A207.

10.    Kyoko Hirabayashi, Noriyuki Kawano, Talgat Muldagaliyev, Kazbek Apsalikov. The psychological effects and their factors among inhabitants around the Semipalatinsk Nuclear // Japanese Review of Political Society. Vol.2. 2014, P. 7-19

11.    Thomas B. College of Health and Health Care Disparities: The Effect of Social and Environmental Factors on Individual and Population Health // J. Environ. Res. Public Health 2014, 11(7), 7492-7507

Көрген адамдардың саны: 4876


Библиографиялық сілтемелер

Белихина Т.И., Пивина Л.М., Дюсупов А.А., Семенова Ю.М., Манатова А.М., Чайжунусова Н.Ж. Қазақстан Республикасының экологиялық қолайсыз аумақтардың халқының денсаулық жағдайын және медициналық зерттеулердің әдіснамалық негіздерінің экологиялық бағалауы / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2017. №5. Б. 29-41.


Авторизируйтесь для отправки комментариев