СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ЖАСӨСПІРІМДЕРМЕН БАЛАЛАРДАҒЫ МЕТАБОЛИКАЛЫҚ СИНДРОМНЫҢ ЕРТЕ ДИАГНОСТИКАСЫ
Кіріспе. Қазіргі уақытта метаболикалық синдром бүкіл әлем бойынша өлімділікің негізгі себебі болып табылып отыр, атап айтсақ, жүрек-қан тамыр ауруларының салдарынан өлімділіктің 12-17% болса, ал қантты диабет бойынша 30-52% құрайды. Метаболикалық синдромның жеке-жеке белгілері балалар мен жасөспірімдерде барған сайын жиілеуі бәрімізді алаңдатады.
Жұмыстың мақсаты: Семей қаласында балалар мен жасөспірімдердегі метаболикалық синдромды ерте диагностикалау және оның дамуының алдын алу бойынша шаралар дайындау.
Ажар А. Дюсупова, http://orcid.org/0000-0002-8857-4118
Бақтыбала Б. Дюсупова, Алмас А. Дюсупов,
Майра Ж. Еспенбетова, Кадылбек Т. Абылхаиров,
Амина Е. Оспанова, Гаухар С. Омарова
Жалпы тәжірибелік дәрігерлік бойынша интернатура кафедрасы,
Семей қаласының мемлекеттік медицина университеті,
Семей қ., Қaзaқстaн Республикaсы
Литература:
1. Болотова Н.В., Лазебникова C.B. Аверьянов А.П. Особенности формирования метаболического синдрома у детей и подростков // Педиатрия. 2007. Том 86. № 3. с. 35-39.
2. Гинзбург М.М., Крюков Н.Н. Ожирение. Влияние на развитие метаболического синдрома. Профилактика и лечение // Москва: Издательство: Медпрактика - М, 2002г. 127 с.
3. Дедов И.И., Кураева Т.Л., Петеркова В.А., Щербачева Л.Н. Сахарный диабет у детей и подростков // Москва. Издательство: Универсум Паблишинг, 2002. 392с.
4. Мкртумян А.М. Ожирение - проблема XXI века. Пути решения // Русский медицинский журнал. 2005. Т. 13, № 7. С. 448-451.
5. Плотникова И.В., Суслова Т.Е., Желтоногова Н.М., Трушкина И.В., Ковалёв И.А. Маркеры метаболического синдрома у подростков с артериальной гипертензией // Педиатрия. 2007. Том 86. № 3. С. 39-43.
6. Турдалиева Б.С., Байсугурова В.Ю., Мейрманова Ж.М., Аимбетова Г.Е., Жузенов А. Анализ заболеваемости и смертности от основных хронических неинфекционных заболеваний населения Республики Казахстан // Вестник КазНМУ. 2016. № 4. с. 485-487.
7. Alberti K.G.M.M., Zimmet P.Z., Shaw J.E. The Metabolic Syndrome — a New Worldwide Definition from the International Diabetes Federation Consensus // Lancet. 2005. 366. 1059-62.
8. Alberti K.G.M.M., Zimmet P.Z., Shaw J.E. et al. Type 2 diabetes in the young: the evolving epidemic: the International Diabetes Federation consensus workshop // Diabetes Care. 2004. 27. 1798-811.
9. Andrews R.C., Walker B.R. Glucocorticoids and insulin resistance: old hormone, new targets// Clinical Science. 1999. P. 513-523.
10. Drake A.J., Greenhalgh R., Newbury-Jacob R., Crowne E.C, Shield J.P. Pancreatic dysfunction in severe obesity // Arch. Dis. Child. 2001, (March) Vol.84. P.261-266.
11. Eckel R.H., Grundy S.M., Zimmet P.Z. The metabolic syndrome // Lancet. 2005. 365. 1415-28.
12. European Guidelines for Obesity Management in Adults Obes Facts 2015;8:402–424.
13. Ford E.S., Giles W.H., Dietz W.H. Prevalence of the metabolic syndrome among US adults: findings from the third National Health and Nutrition Examination Survey // JAMA. 2002. 287. 356-9.
14. Holman N., Young B., Gadsby R. Current prevalence of type 1 and type 2 diabetes in adults and children in the UK. Diabet Med J Br Diabet Assoc 2015;32:1119–20. doi:10.1111/dme.12791.
15. Joliffe C.J., Janssen I. Development of age-specific metabolic syndrome criteria that are linked to the Adult Treatment Panel III and International Diabetes Federation Criteria // J. Am. Coll. Cardiol. 2007. 49. 891-8.
16. Maffeis C., Banzato C., Talamini G. Obesity Study Group of the Italian Society of Pediatric Endocrinology and Diabetology Waist-to-hight ratio, a useful index to identify high metabolic risk in overweight children. J Pediatr. 2008; 152: 207-213.
17. Qiao Q. Comparison of different definitions of the metabolic syndrome in relation to cardiovascular mortality in European men and women // Diabetologia. 2006. Vol. 49. P. 2837-2846.
18. Waine C. Obesity and weight management in primary care//Blackwell Sciens. 2002. 118p.
19. Ziegler O., Quilliot D., Guerci В., Droun P. Macronutriens, fat, mass, fatty acid flux and insulin sensitivity // Diabetes Metab. 2001. Apr., Vol 27, (2Pt2). P.261-270.
References:
1. Bolotova N.V., Lazebnikova C.B. Aver'yanov A.P. Osobennosti formirovaniya metabolicheskogo sindroma u detei i podrostkov [Features of metabolic syndrome formation for children and adolescents]. Pediatriya [Pediatrics]. 2007. Tom 86. № 3. рр. 35-39. [in Russian]
2. Ginzburg M.M., Kryukov N.N. Ozhirenie. Vliyanie na razvitie metabolicheskogo sindroma. Profilaktika i lechenie [Obesity. Influence on metabolic syndrome development. Prevention and treatment] Moskva Izdatel'stvo [Publ.]: Medpraktika-M, 2002g. 127 р. [in Russian]
3. Dedov I.I., Kuraeva T.L., Peterkova V.A., Shcherbacheva L.N. Sakharnyi diabet u detei i podrostkov [Diabetes mellitus for children and adolescents]. Izdatel'stvo: Universum Pablishing, 2002. 392s. [in Russian]
4. Mkrtumyan A.M. Ozhirenie - problema XXI veka. Puti resheniya [Obesity-problem of XXI century. Ways of decision]. Russkii meditsinskii zhurnal [Russian medical journal]. 2005. T. 13, № 7. рр. 448-451. [in Russian]
5. Plotnikova I.V., Suslova T.E., Zheltonogova N.M., Trushkina I.V., Kovalev I.A. Markery metabolicheskogo sindroma u podrostkov s arterial'noi gipertenziei [Markers of metabolic syndrome for adolescents with arterial hypertension]. Pediatriya [Pediatrics]. 2007. Tom 86. № 3. рр. 39-43. [in Russian]
6. Turdalieva B.S., Baisugurova V.Yu., Meirmanova Zh.M., Aimbetova G.E., Zhuzenov A. Analiz zabolevaemosti i smertnosti ot osnovnykh khronicheskikh neinfektsionnykh zabolevanii naseleniya Respubliki Kazakhstan [Analysis of morbidity and death rate from the basic chronic uninfectious diseases of Republic of Kazakhstan population] // Vestnik KazNMU.[ Announcer of the KNMU]. 2016. № 4. s. 485-487. [in Russian]
7. Alberti K.G., Zimmet P.Z., Shaw J.E. The Metabolic Syndrome - a New Worldwide Definition from the International Diabetes Federation Consensus. Lancet. 2005. 366. 1059-62.
8. Alberti K.G., Zimmet P.Z., Shaw J.E. et al. Type 2 diabetes in the young: the evolving epidemic: the International Diabetes Federation consensus workshop. Diabetes Care. 2004. 27. 1798-811.
9. Andrews R.C., Walker B.R. Glucocorticoids and insulin resistance: old hormone, new targets. Clinical Science. 1999. P. 513-523.
10. Drake A.J., Greenhalgh R., Newbury-Jacob R., Crowne E.C, Shield J.P. Pancreatic dysfunction in severe obesity. Arch. Dis. Child. 2001, (March) Vol.84. P.261-266.
11. Eckel R.H., Grundy S.M., Zimmet P.Z. The metabolic syndrome. Lancet. 2005. 365. 1415-28.
12. European Guidelines for Obesity Management in Adults Obes Facts 2015;8:402–424.
13. Ford E.S., Giles W.H., Dietz W.H. Prevalence of the metabolic syndrome among US adults: findings from the third National Health and Nutrition Examination Survey. JAMA. 2002. 287. 356-9.
14. Holman N., Young B., Gadsby R. Current prevalence of type 1 and type 2 diabetes in adults and children in the UK. Diabet Med J Br Diabet Assoc 2015;32:1119–20. doi:10.1111/dme.12791.
15. Joliffe C.J., Janssen I. Development of
age-specific metabolic syndrome criteria that are linked to the Adult Treatment Panel III and International Diabetes Federation Criteria. J. Am. Coll. Cardiol. 2007. 49. рр 891-8.
16. Maffeis C., Banzato C., Talamini G. Obesity Study Group of the Italian Society of Pediatric Endocrinology and Diabetology Waist-to-hight ratio, a useful index to identify high metabolic risk in overweight children. J Pediatr. 2008; 152: 207-213.
17. Qiao Q. Comparison of different definitions of the metabolic syndrome in relation to cardiovascular mortality in European men and women. Diabetologia. 2006. Vol. 49. P. 2837-2846.
18. Waine C. Obesity and weight management in primary care. Blackwell Sciens. 2002. 118p.
19. Ziegler O., Quilliot D., Guerci В., Droun P. Macronutriens, fat, mass, fatty acid flux and insulin sensetivity. Diabetes Metab. 2001. Apr., Vol 27, (2Pt2). P.261—270.
Библиографиялық сілтемелер
Дюсупова А.А., Дюсупова Б.Б., Дюсупов А.А., Еспенбетова М.Ж., Абылхаиров К.Т., Оспанова А.Е., Омарова Г.С. Ранняя диагностика метаболического синдрома у детей и подростков города Семей / / Наука и Здравоохранение. 2018. 2 (Т.20). С. 42-53.
Dyussupova A.A., Dyussupova B.B., Dyussupov A.A., Espenbetova M.Zh., Abylkhairov K.T., Ospanova A.Е., Оmarova G.S. Early diagnostics of metabolic syndrome for Semey children and teenagers. Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2018, (Vol.20) 2, pp. 42-53.
Дюсупова А.А., Дюсупова Б.Б., Дюсупов А.А., Еспенбетова М.Ж., Абылхаиров К.Т., Оспанова А.Е., Омарова Г.С. Семей қаласының жасөспірімдермен балалардағы метаболикалық синдромның ерте диагностикасы / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2018. 2 (Т.20). Б. 42-53.