БЕНЧМАРКИНГ НЕГІЗІНДЕ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ЖОҒАРЫТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ РАДИАЦИЯЛЫҚ ОНКОЛОГИЯ ОРТАЛЫҒЫНЫҢ ПЕРСПЕКТИВТІ ҚЫЗМЕТІНЕ ТАЛДАУ
Кіріспе. Зерттеудің маңыздылығы Қазақстанда реформа жүргізу денсаулық сақтау жүйесінде нарықтық қатынастардың дамуына тікелей байланысты түбегейлі өзгерістерге әкелді. Заманауи, медициналық қызметтің бәскелестігі жоғары нарығында лайықты орын алу үшін жаңа алдыңғы қатарлы маркетингтік технологияларды пайдалану қажет, осындайлардың бірі – бенчмаркинг болып табылады.
Мақсат – Семей қаласындағы Жоғарытехнологиялық радиациялық онкологиялық орталығының практикалық тиімді қызметінің бағытын бэнчмаркинг негізінде анықтау.
Әдістері: кешенді салыстырмалы бағалау; қадағалау, жалпылама көрсеткіштерді есептеу, SWOT- талдауы.
Нәтижелері. Бенчмаркинг – медициналық қызмет нарығында басқа кәсіпорындардың жетістіктері мен қателіктерін зерттеп, мекеме қызметінің тиімді үлгісін жасауға мүмкіндік беретін, ядролық медицинаның бәсекеге қабілеттілігін арттыруға мүмкіндік туғызатын анағұрлым тиімді маркетингтік технология бөлінді. Ақпаратты жинау нәтижесінде екі елдің және ядролық медицинаның екі орталығының тәжірибесі бөлінді (Италия, Ресей).
Қорытынды: Қазақстандағы ЯМ енгізілуін тежеп отырған мынадай бірқатар түйінді мәселелер бар: медициналық радионуклидті технологиялар құнының жоғарылығы; радиолог-дәрігерлер санының тапшылығы; радиодиагностикалық қондырғылардың дер кезінде жаңғыртылмауы; рұқсат етуші және бақылаушы органдар тарапынан болатын басы артық реттеулер.
SWOT-талдауы ЖТЯО қызметі мықты жақтарын анықтауға мүмкіндік берді: дайын мамандардың болуы; әлеуметтік маңызы бар бағдарламалармен жұмыс (онконауқастанушылықтың және өлім-жітімнің азаюы); халықаралық жобаларға қатысудағы бай тәжірибе; Семей қаласындағы білімділік және ғылыми ұйымдардың тұрақты іскер байланыстары, емдік және диагностикалық мекемелермен; орталықтың амбициозды мақсаттары, дамуға талпыныс және өзгерістерге дайын болу.
Әлсіз жақтар қатары: медициналық радиоизотопты технологиялардың құнының жоғарылығы; дайындаған дәрігерлер санының шектеулігі; рұқсат етуші және бақылаушы органдар тарапынан болатын басы артық реттеулер; тұрақты стратегиялық маркетингтің болмауы, технологиялық дайындау процесінің толық өңделмеген механизмдері, радиофармпрепараттарды енгізу және т.б. Орталық қызметінің бәскеге қабілеттілігін арттыруға арналған мүмкіндіктер анықталды: шетелдік орталықтардағы қызметкерлер құзырлығын арттыру; шетелдік және қазақстандық грант жобаларына қатысу; ҚР өңірлерін жоғарытехнологиялық көмекпен қамту; ЖТЯО базасында дипломнан кейінгі оқытуға арналған практикалық тренингтік орталықтар құру; позитронды-эмиссионды томограф (ПЭТ) сканерлерді қолдана отырып, онкологиялық емес патологияларды анықтаудың жаңа хаттамаларын дайындау; ҚР басқа орталықтарына және жақын шетелге арналған радиофармпрепараттар өндіру; медициналық туризмді дамыту.
М. Н. Сандыбаев1, Т. А. Әділханов2
1 ШЖҚ КМҚ «Өңірлік онкологиялық диспансер» Семей қ., Қазақстан;
2 Семей қаласының Мемлекеттік медицина университеті, Семей қ., Қазақстан
1. Андерсен Б. Бизнес-процессы. Инструменты совершенствования// пер. с англ. под науч. ред. Ю.П. Андлер, М: РИА, Стандарты и качество. 2003. № 272. С.4.
2. Белокоровин Э. А. Опыты с бенчмаркин-гом // Маркетолог. 2005. №7. С. 5 - 8.
3. Бенчмаркинг - менеджмент или шпионаж? // Элитариум. Центр дистанционного образования. Электронный ресурс // режим доступа: http://www.elitarium.ru/2003/12/14/benchm1, свободный
4. Гераськина И. Н. Бенчмаркинг в системе современного менеджмента // Известия государственного педагогического университе-та им. А.И. Герцена. СПб., 2008. № 12 (85):. С. 324 - 327.
5. Гуннар 3., Штефан К. Бенчмаркинг. Руководство для практиков / Перевод с нем. под ред. Манжосова // «Г.П. ООО КИА - центр», 2006. 128 с.
6. Глобальный план действий по охране здоровья работающих на 2008-2017 гг. Шестидесятая сессия Всемирной Ассамблеи Здравоохранения, 23 мая 2007 г.
7. Данилов И. П. Бенчмаркинг как основа создания конкурентоспособного предприятия. М.: Стандарты и качество, 2005., 69 с.
8. Дженстер П. Анализ сильных и слабых сторон компании. М. Вильямс, 2003.-364 с.
9. Джордж С., Ваймерскирх А. Всеобщее управление качеством: стратегии и технологии, применяемые сегодня в самых успешных компаниях (TQM). СПб.: Виктория плюс, 2002. С. 196-197.
10. Дроздовский Б. Я. Гарбузов П. И. Ядерная медицина – современные технологии в лечении. Потребности, проблемы и перспективы // Материалы I Евразийского конгресса по ядерной медицине. М 2001, 123 с.
11. Королюк И. П., Цыб А. Ф. Беседы о ядерной медицине // 1-е изд., М.: Молодая гвардия, 1988. 192 с.
12. Кемп Роберт Легальный промышленный шпионаж: Бенчмаркинг бизнес-процессов: технологии поиска и внедрение лучших методов работы ваших конкурентов. Перевод с англ.; под ред. О.Б. Максимовой. - Днепропетровск: Баланс-Клуб, 2004. 416 с.
13. Михайлова М. Р. Бенчмаркинг - универсальный инструмент управления качеством // Методы менеджмента качества. 2003. № 5. С. 12-23
14. Михайлова Е. А. Основы бенчмаркинга. М.: Юрист, 2002. С. 7.
15. Наркевич Б. Я., Костылев В. А. Физические основы ядерной медицины. Учебное пособие. М.: АМФ-Пресс, 2001. 60 с.
16. Паркер Р., Смит П., Тейлор Д. Основы ядерной медицины = Basic Science of Nuclear Medicine. М.: Энергоиздат, 1981. 304 с.
17. Российское общество ядерной медицины – официальный сайт, режим доступа: http://www.nuclearmedicine.ru/index.php, свободный
18. Тютин Л. А., Станжевский А. А, Адылханов Т. А., Сандыбаев М. Н., Базарбаев Н. А. Позитронная эмиссионная томография (ПЭТ): история, настоящее и будущее (краткий обзор). Наука и Здравоохранение. № 4. 2009. С. 4-6
19. Associazione Italiana di Medicina Nucleare ed Imaging Molecolare, электронныйресурс, режимдоступа: http://aimn.it
20. Benchmarking Past, Present and Future //Электронный ресурс. // режим доступа: http://www.benchnet.com/bppf2003e.cfm, свободный
References:
1. Andersen B. Biznes-protsessy. Instrumenty sovershenstvovaniya [Business processes. Perfection tools]. per. s angl. pod nauch.red. Yu.P. Andler, M. RIA Standarty i kachestvo [M. RIA Standards and quality]. 2003. № 272. P.4.
2. Belokorovin E.A. Opyty s benchmarkingom [Benchmarking experiments]. Marketolog [Marketing Specialist]. 2005. №7. P. 5 - 8.
3. Benchmarking - menedzhment ili shpionazh? [Benchmarking – management or espionage?] Elitarium. Tsentr distantsionnogo obrazovaniya. Elektronnyi resurs [Elitarium. Center for distance education] rezhim dostupa: http://www.elitarium.ru/2003/12/14/benchm1, svobodnyi
4. Geras'kina I.N. Benchmarking v sisteme sovremennogo menedzhmenta [Benchmarking in the system of modern management]. Izvestiya gosudarstvennogo pedagogicheskogo universiteta im. A.I. Gertsena [News of A.I. Herzen State Pedagogic University]. SPb.: 2008. № 12 (85). P. 324 - 327.
5. Gunnar 3., Shtefan K. Benchmarking. Rukovodstvo dlya praktikov / Perevod s nem. pod red. Manzhosova. [Benchmarking. Practician’s guide / translated from the German under the editorship of Manzhosov]. «G.P. OOO KIA - tsentr», 2006. 128 p.
6. Global'nyi plan deistvii po okhrane zdorov'ya rabotayushchikh na 2008-2017 gg. Shestidesyataya sessiya Vsemirnoi Assamblei Zdravookhraneniya [Global plan of action on health protection of workers. Sixtieth session of World Health Assembly], 23 maya 2007 g.
7. Danilov I.P. Benchmarking kak osnova sozdaniya konkurentosposobnogo predpriyatiya [Benchmarking as the basis of creation of competitive enterprise]. M.: Standarty i kachestvo. [M. RIA: Standards and quality], 2005. 69 p.
8. Dzhenster P. Analiz sil'nykh i slabykh storon kompanii [Analysis of company's strengths and weakenesses]. M. Vil'yams, 2003. 364 p.
9. Dzhordzh S., Vaimerskirkh A. Vseobshchee upravlenie kachestvom: strategii i tekhnologii, primenyaemye segodnya v samykh uspeshnykh kompaniyakh (TQM) [Total quality management: strategies and technologies applying by the most successful companies at the present days (TQM)]. стратегии и технологии, применяемые сегодня в самых успешных компаниях (TQM)]. SPb.: Viktoriya plyus, 2002. P. 196-197.
10. Drozdovskii B.Ya. Garbuzov P.I. Yadernaya meditsina – sovremennye tekhnologii v lechenii. Potrebnosti, problemy i perspektivy. [Nuclear medicine – modern treatment technologies. Needs, problems and perspectives]. Materialy I Evraziiskogo kongressa po yadernoi meditsine [Materials of the First Nuclear Medicine Eurasian congress]. M.: 2001, 123 p.
11. Korolyuk I. P., Tsyb A. F. Besedy o yadernoi meditsine [Discussions about nuclear medicine] 1-e izd., M.: Molodaya gvardiya, 1988. 192 p.
12. Kemp Robert. Legal'nyi promyshlennyi shpionazh: Benchmarking biznes-protsessov: tekhnologii poiska i vnedrenie luchshikh metodov raboty vashikh konkurentov [Legal industrial espionage: Benchmarking of business processes: search technology and introduction of the best work methods of your consestants]. Perevod s angl.; pod red. O.B. Maksimovoi. - Dnepropetrovsk: Balans-Klub, 2004. 416 p.
13. Mikhailova M. R. Benchmarking - universal'nyi instrument upravleniya kachestvom [Benchmarking - universal quality management tool]. Metody menedzhmenta kachestva [Methods of quality management]. 2003. № 5. P. 12-23
14. Mikhailova E. A. Osnovy benchmarkinga [Basis of benchmarking]. M.: Yurist, 2002. P. 7.
15. Narkevich B. Ya., Kostylev V. A. Fizicheskie osnovy yadernoi meditsiny. Uchebnoe posobie [Principal physics of nuclear medicine. Study guide]. M.: AMF-Press, 2001. 60 p.
16. Parker R., Smit P., Teilor D. Osnovy yadernoi meditsiny [Foundations of nuclear medicine] Basic Science of Nuclear Medicine. M.: Energoizdat, 1981. 304 p.
17. Rossiiskoe obshchestvo yadernoi meditsiny [Russian nuclear medicine society] – ofitsial'nyi sait, rezhim dostupa: http://www.nuclearmedicine.ru/index.php, svobodnyi
18. Tyutin L. A., Stanzhevskii A. A, Adylkhanov T. A., Sandybayev M. N., Bazarbayev N. A. Pozitronnaya emissionnaya tomografiya (PET): istoriya, nastoyashchee i budushchee (kratkii obzor) [Positron tomography (PT): history, present and future (brief review)]. Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. № 4. 2009. P. 4-6
19. Associazione Italiana di Medicina Nucleare ed Imaging Molecolare, elektronnyiresurs, rezhimdostupa: http://aimn.it
20. Benchmarking Past, Present and Future. Elektronnyi resurs. Rezhim dostupa: http://www.benchnet.com/bppf2003e.cfm, svobodnyi
Библиографиялық сілтемелер
Сандыбаев М. Н., Әділханов Т. А. Бенчмаркинг негізінде Семей қаласының Жоғарытехнологиялық радиациялық онкология орталығының перспективті қызметіне талдау / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2015. № 4. Б. 94-105.