ЖҮРЕКТІҢ ИШЕМИЯЛЫҚ АУРУЫМЕН ПАЦИЕНТТЕРДЕГІ ОСТЕОПЕНИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙДЫҢ ДАМУЫ ҮШІН ПРЕДИСПОЗИЦИЯ РЕТІНДЕ ДЕНЕНІҢ АРТЫҚ САЛМАҒЫ МЕН СЕМІЗДІГІ
Өзектілігі. Қазіргі уақытта кальций фосфатын тұндыру немесе тамырлардың атеросклерозы оның соңғы кезеңіндегі адсорбциясы қарапайым енжар процесс қана емес, сонымен қатар сүйектің минерализациясы кезіндегі ұқсас механизмдермен реттелетін жоғары ұйымдастырылған процесс.
Мақсаты:жүректің ишемиялық ауруымен және семіздікпен пациенттердегі сүйек тіндерінің құрылымдық - қызметтік жағдайы диагностикасын оңтайландыру, сол сияқты липидті алмасу көрсеткіштерімен көрсетілген параметрлерді мүмкіндігінше өзара байланыстыруды тұрақтандыру
Материалдары мен әдістері:2016 жылдан 2017 жылға дейін «№11 Харьков қалалық клиникалық аурухана» КУОЗ базасында өткізілген когортты проспективті зерттеу. ЖИА –мен 98 пациент тексерілді, олар дене салмағының индексіне байланысты 4 топқа бөлінген болатын. Бақылау тобында ұқсас жыныс пен жастағы дені сау 20 тұлға. Сүйек тіндерінің алмасуы жағдайын сүйек сілті фосфатазасының және қан сарысуы тартрат-резистентті сүйек фосфатазасының құрамы; тәуліктік несептегі жалпы оксипролиннің құрамы бойынша бағаланды. Ферменттер белсенділігі кинетикалық әдіспен зерделенді; оксипролин деңгейі - Б хлороминнің қышқылдануы кезінде. Липидті спектр көрсеткіштерін қарапайым тест-жүйелерді пайдаланумен спектрофотометриялық әдіспен бағалады. Статистикалық талдау «Statistica 10.0» және Exсel 2010 бағдарламалық пакет көмегімен өткізді. Белгілерді сандық бағалау үшін квартильді интервалмен [Q25%; Q75%] медиана (Ме) түрінде қалыпты бөлудің жоқтығын ескерумен нәтижелер ұсынылды. Сандық және реттік өзгерістерді Манна-Уитни критерилері көмегімен салыстырды. Корреляциялық байланыс Спирмен рангтік корреляциясы көмегімен есептелд. Статистикалық таолдаудың барлық процедураларында р маңыздылық деңгейі тең немесе аз 0,05 (р<0,05) қабылданды.
Зерттеу нәтижелері: КЩФ деңгейі, сүйек тіні ремодельдеу маркері ретінде, ЖИА және І-ІІ деңгейдегі семіздікпен пациенттерде статистикалық маңызды көтерілді, сонымен бірге осы көрсеткіштер референтті мәндер шегінен шықты. ТРКФ көрсеткіші пациенттердің барлық топтарында статистикалық маңызды ерекшеленді. Сондай-ақ ЖИА және семіздікпен тұлғалардағы ТРФК деңгейі бақылаумен салыстырғанда І-ІІ деңгейдегі семіздікпен пациенттерге қарағанда 2 ретке төмен болды. Сондай-ақ несептің жалпы оксипролин пациенттердің барлық топтарында статистикалық маңызды көтерілді, бірақ ол ЖИА және артық салмақпен тұлғаларда төмен болды және І-ІІ деңгейдегі семіздікпен пациенттерге қарағанда статистикалық маңызды ерекшеленді.
Қорытындылар: Сонымен, резорбция маркерлері мен сүйек тіні синтезі деңгейі ЖИА және артық салмақпен тұлғаларда төменірек және семіздіктің жоғары деңгейімен пациенттерде жоғарырақ болды.
Екатерина В. Иванова 1, https://orcid.org/0000-0002-8843-5820
Людмила М. Пасиешвили 1, https://orcid.org/0000-0001-7527-782X
1 Жалпы практика кафедрасы – отбасылық медицина және ішкі аурулар,
Харьков ұлттық медициналық университеті,
Харьков қ., Украина.
1. ВОЗ. Центр СМИ. Ожирение и избыточный вес. Информационный бюллетень №311. 2015. [электронный ресурс]. Режим доступа:http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/ дата обращения: 20.06.2018
2. ВОЗ. Центр СМИ. Сердечно-сосудистые заболевания. Информационный бюллетень №317, 2015 [электронный ресурс] Режим доступа: http://www.who.int/mediacentre/-factsheets/fs317/ru. дата обращения:18.06.2018
3. Бойчук С. И., Дедков А. Г., Ковальчук П.А. Тартратрезистентная кислая фосфатаза как маркер костной резорбции у больных с метастазированием рака в кости // Опухоли кожи, мягких тканей, костей [Национальный институт рака]. Киев. 2012. 8(4). C.21-23
4. Раскина Т.А., Летаева М.В. Результаты исследования биохимических маркеров костного метаболизма у мужчин с ревматоидным артритом // Современная ревматология. 2013. №4. C.18-22
5. Унифицированный клинический протокол первичной и вторичной (специализированной) медицинской помощи: стабильная ишемическая болезнь сердца / Приказ МОЗ Украины от 02.03.2016, №152-61с.
6. Чурилина А.В., Москалюк О.Н. Нарушение метаболизма соединительной тка-ни при некоторых патологических состояниях у детей // Здоровье ребенка. 2006. №1. C.72-76.
7. Anagnostis P., Karagiannis A., Kakafika A.I., Tziomalos K., Athyros V.G., Mikhailidis D.P. Atherosclerosis and osteoporosis: age-dependent degenerative processes or related entities // OsteoporosInt, 2009. Feb. 20(2):197–207
8. Bostrom K., Watson K. E., Horn S., Wortham C., Herman I.M., Bone morphogenetic protein expression in human atherosclerotic lesions // J Clin Invest. 1993; 91: 1800–1809
9. Brandi M. L., Becherini L., Gennari L., Racchi M., Bianchetti A., Nacmias B., Sorbi S., Mecocci P., Senin U., Govoni S. Association of the estrogen receptor alpha gene polymorphisms with sporadic Alzheimer’s disease // BiochemBiophys Res Commun. 1999. Nov 19;265(2):335–8.
10. Divers J., Register T.C., Langefeld C.D., Wagenknecht L.E., Bowden D.W., Carr J.J., Hightower R.C., Xu J., Hruska K.A., Freedman B.I. Relationships between calcified atherosclerotic plaque and bone mineral density in African Americans with type 2 diabetes // J Bone Miner Res. 2011. Jul;26(7):1554–60.
11. Doherty T.M., Detrano R.C. Coronary arterial calcification as an active process: a new perspective on an old problem // Calcif Tissue Int. 1994. Mar; 54(3):224-30.
12. Freedman B.I., Bowden D.W., Ziegler J.T., Langefeld C.D., Lehtinen A.B., Rudock M.E., Lenchik L., Hruska K.A., Register T.C., Carr J.J. Bone morphogenetic protein 7 (BMP7) gene polymorphisms are associated with inverse relationships between vascular calcification and BMD: the Diabetes Heart Study // J Bone Miner Res. 2009. Oct;24(10): 1719–27
13. Gomez-Ambrosi J., Rodriguez A., Catalan V., Fruhbeck G. The bone-adipose axis in obesity and weight loss // Obes Surg. 2008;18:1134–1143.
14. McFarlane S.I., Muniyappa R., Shin J.J., Bahtiyar G., Sowers J.R. Osteoporosis and cardiovascular disease: brittle bones and boned arteries, is there a link? // Endocrine, 2004. Feb;23(1):1–10
15. Mohamed A., Abdelhalim K., Siddiqi N.J., Alhomida A.S., Mohammed S. Al-Ayed The changes in various hydroxyproline fractions in aortic tissue of rabbits are closely related to the progression of atherosclerosis // Lipids in Health and Disease 2010, 9: 26.
16. Reid I.R. Relationships among body mass, its components, and bone // Bone. 2002; 31: 547–555
17. Schmid K., McSharry W.O., Pameijer C.H., Binette J.P. Chemical and physicochemical studies on the mineral deposits of the human atherosclerotic aorta // Atherosclerosis. 1980;37:199–210
18. Siddiqi N. J., Alhomida A. S. Effect of mercuric chloride on various hydroxyproline fractions in rat serum// Molecular and Cellular Biochemistry, 2005. 271:159-165
19. Silvia Migliaccio, Emanuela A Greco, Rachele Fornari, Lorenzo M. DoniniIs obesity in women protective against osteoporosis? // Diabetes Metab Syndr Obes. 2011; 4: 273–282
20. Taichirou Morisawa, Akihiro Nakagomi, Keiichi Kohashi, Yoshiki Kusama Serum Tartrate-resistant Acid Phospahatase-5b Levels are Associated with the Severity and Extent of Coronary Atherosclerosis in Patients with Coronary Artery Disease // Journal of Atherosclerosis and Thrombosis, 2017 Oct 1; 24(10): 1058-1068
21. Hsu H.T., Camacho N.P. Isolation of calcifiable vesicles from human atherosclerotic aorta // Atherosclerosis. 1999;143: 353–362
22. Vattikuti R., Towler D.A. Osteogenic regulation of vascular calcification: an early perspective // Am J Physiol Endocrinol Metab. 2004. May; 286(5): P:686-96
23. Zhao L.J., Jiang H., Papasian C.J. Correlation of obesity and osteoporosis: effect of fat mass on the determination of osteoporosis // J Bone Miner Res. 2008.23:17–29
References:
1. VOZ. Tsentr SMI. Ozhirenie I izbytochnyi ves. Informatsionnyi byulleten' [WHO. media center. Obesity and excess weight. Information bulletin] №311. 2015. [Electronic resource]. [Access mode]: http://www.who.int/mediacentre/ factsheets/fs311/en. Data obrashheniya: 20.06.2018. [in Russian]
2. VOZ. Tsentr SMI. Serdechno- sosudistye zabolevaniya. Informatsionnyi byulleten' [WHO. Media Center. Cardiovascular diseases] №317, 2015. [Electronic resource] [Access mode]: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs317/rudata obrashhenija:18.06.2018. [in Russian]
3. Boichuk S.I., Dedkov A.G., Koval'chuk P.A. Tartratrezistentnaya kislaya fosfotaza kak marker kostnoij rezorbtsii u bol'nykh s metastazirovaniem raka v kosti [Tartrate-resistant acid phosphatase as a marker of bone resorption in patients with metastases of cancer in the bone]. Opukholi kozhi, myagkikh tkanei, kostei. Natsional'nyi institut raka [Tumors of the skin, soft tissues, bones Journal, National Cancer Institute] Kiev. 2012. 8(4):21-23 [in Ukrainian]
4. Raskina T.A., Letaeva M.V. Rezul'taty issledovaniya biokhimicheskikh markerov kostnogo metabolizma u muzhchin s revmatoidnym artritom [Results of an investigation of the biochemical markers of bone metabolism in males with rheumatoid arthritis]. Sovremennaya revmatologiya. [Modern Rheumatology Journal] 2013.№4: 18-22 [in Russian]
5. Unifitsirovannyi klinicheskii protocol pervichnoi vtorichnoi (spetsializirovannoi) meditsinskoi pomoshchi: Stabil'naya ishemicheskaya bolezn' serdtsa [Unified clinical protocol of primary and secondary (specialized) medical care: stable ischemic heart disease]. Prikaz MZ Ukrainy ot 02.03.2016 № 152.- 61 p. [in Ukrainian]
6. Churilina A.V., Moskalyuk O.N. Narushenie metabolizma soedinitel'noi tkani pri nekotorykh patologicheskikh sostoyaniyakh u detei [Infringement of the metabolism of connective tissue in some pathological conditions in children]. Zdorov'e rebenka [Child health Journal]. 2006. №1:72-76 [in Russian]
7. Anagnostis P., Karagiannis A., Kakafika A.I., Tziomalos K., Athyros V.G., Mikhailidis D.P. Atherosclerosis and osteoporosis: age-dependent degenerative processes or related entities. Osteoporos Int, 2009. Feb;20(2):197–207
8. Bostrom K., Watson K.E., Horn S., Wortham C., Herman I.M. Bone morphogenetic protein expression in human atherosclerotic lesions. J Clin Invest. 1993;91:1800–1809
9. Brandi M.L., Becherini L., Gennari L., Racchi M., Bianchetti A., Nacmias B., Sorbi S., Mecocci P., Senin U., Govoni S. Association of the estrogen receptor alpha gene polymorphisms with sporadic Alzheimer’s disease. Biochem Biophys Res Commun. 1999. Nov 19;265(2):335–8.
10. Divers J., Register T.C., Langefeld C.D., Wagenknecht L.E., Bowden D. W., Carr J.J., Hightower R.C., Xu J., Hruska K.A., Freedman B.I. Relationships between calcified atherosclerotic plaque and bone mineral density in African Americans with type 2 diabetes. J Bone Miner Res. 2011. Jul; 26(7): 1554–60.
11. Doherty T.M., Detrano R.C. Coronary arterial calcification as an active process: a new perspective on an old problem. Calcif Tissue Int. 1994. Mar; 54(3): 224-30.
12. Freedman B.I., Bowden D.W., Ziegler J.T., Langefeld C.D., Lehtinen A.B., Rudock M.E., Lenchik L., Hruska K.A., Register T.C., Carr J.J. Bone morphogenetic protein 7 (BMP7) gene polymorphisms are associated with inverse relationships between vascular calcification and BMD: the Diabetes Heart Study. J Bone Miner Res. 2009. Oct; 24(10): 1719–27.
13. Gomez-Ambrosi J., Rodriguez A., Catalan V., Fruhbeck G. The bone-adipose axis in obesity and weight loss. Obes Surg. 2008;18:1134–1143.
14. McFarlane S. I., Muniyappa R., Shin J.J., Bahtiyar G., Sowers J.R. Osteoporosis and cardiovascular disease: brittle bones and boned arteries, is there a link? Endocrine, 2004. Feb;23(1):1–10
15. Mohamed A., Abdelhalim K., Siddiqi N.J., Alhomida A.S., Mohammed S. Al-Ayed The changes in various hydroxyproline fractions in aortic tissue of rabbits are closely related to the progression of atherosclerosis. Lipids in Health and Disease. 2010, 9:26
16. Reid I.R. Relationships among body mass, its components, and bone. Bone. 2002;31:547–555
17. Schmid K., McSharry W.O., Pameijer C. H., Binette J.P. Chemical and physicochemical studies on the mineral deposits of the human atherosclerotic aorta. Atherosclerosis. 1980;37:199–210.
18. Siddiqi N.J., Alhomida A.S. Effect of mercuric chloride on various hydroxyproline fractions in rat serum. Molecular and Cellular Biochemistry, 2005. 271:159-165.
19. Silvia Migliaccio, Emanuela A Greco, RacheleFornari, Lorenzo M DoniniIs obesity in women protective against osteoporosis? Diabetes Metab Syndr Obes. 2011. 4: 273–282.
20. Taichirou Morisawa, Akihiro Nakagomi, Keiichi Kohashi, Yoshiki Kusama Serum Tartrate-resistant Acid Phospahatase-5b Levels are Associated with the Severity and Extent of Coronary Atherosclerosis in Patients with Coronary Artery Disease. Journal of Atherosclerosis and Thrombosis, 2017 Oct 1; 24(10): 1058-1068
21. Hsu H.T., Camacho N.P. Isolation of calcifiable vesicles from human atherosclerotic aorta. Atherosclerosis. 1999.143:353–362.
22. Vattikuti R., Towler D.A. Osteogenic regulation of vascular calcification: an early perspective. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2004. May; 286(5) P:686-96.
23. Zhao L.J., Jiang H., Papasian C.J. Correlation of obesity and osteoporosis: effect of fat mass on the determination of osteoporosis. J Bone Miner Res. 2008;23:17–29.
Библиографиялық сілтемелер
Иванова Е.В., Пасиешвили Л.М. Избыточная масса тела и ожирение как предиспозиция для развития остеопенических состояний у пациентов с ишемической болезнью сердца / / Наука и Здравоохранение. 2018. 4 (Т.20). С. 50-60.
Ivanova Ye.V., Pasiyeshvili L.M. Overweight and obesity as a predisposition for osteopenic condition development in a patient with coronary artery disease. Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2018, (Vol.20) 4, pp. 50-60.
Иванова Е.В., Пасиешвили Л.М. Избыточная масса тела и ожирение как предиспозиция для развития остеопенических состояний у пациентов с ишемической болезнью сердца / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2018. 4 (Т.20). Б. 50-60.