АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНДА АЙЫ ЖЕТІП ТУЫЛҒАН НӘРЕСТЕЛЕР ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ ҰЗАҚҚА СОЗЫЛҒАН НЕОНАТАЛЬДЫ САРҒАЮДЫҢ НЕВРОЛОГИЯЛЫҚ НӘТИЖЕЛЕРІ
Кіріспе. Неонатальды сарғаюдың патологиялық жағдайға өту критерийлерінің бірі нәресте туылғаннан бастап 14 күннен астам өмір ұзақтығы болып табылады. Көптеген зерттеушілер неонатальды сарғаюдың өсуін және орталық жүйке жүйесі тарапынан балалардың церебральды сал ауруы, нейро-сенсорлық құлақ мүкістігі, мінез-құлықтық бұзылулар түрінде мүмкін болатын асқынуларды атап өтеді. Аурудың пайда болуы жаңа туылған кезден басталуы мүмкін, ал үлкен жаста адам өмірінің сапасын айтарлықтай төмендетеді
Мақсаты: Алматы қ. №2 Балалар Қалалық Клиникалық Ауруханасының (БҚКА) ерте жастағы неврологиялық бөлімшесі мысалында, ұзаққа созылған неонатальды сарғаюға шалдыққан өмірінің бірінші жылындағы нәрестелердегі психикалық-моторлы бұзылыстарды зерттеу.
Зерттеу материалдары мен әдістері: Бұл зерттеудің материалдары Алматы қаласының №2 Балалар Қалалық Клиникалық Ауруханасының ерте жастағы неврологиялық бөлімшесінде стационарлық емделуде болған өмірінің бірінші жылындағы айы жетіп туылған нәрестелердің 160 сырқатнамасына ретроспективті жағдай бақылау-талдау 2016 жылдың қаңтар айынан бастап 2018 жылдың желтоқсанына дейінгі аралықта жүргізілді. Жағдай тобына қосу критерийлері: айы жетіп туылуы, Алматы қаласының тұрғыны, ауруханаға жатқызу жатқызу кезіндегі жасы 0-ден 12 айға дейін, ұзаққа созылған сарғаю фактісі және сарысудың жалпы билирубин деңгейі> 85 мкмоль/л. Жағдай тобынан алып тастау критерийлері: шала туылуы, неонатальды сарғаю фактісінің болмауы, сарысудың жалпы билирубин деңгейі < 85моль/л, ауыл тұрғыны. Бақылау тобына қосу критерийлері: айы жетіп туылуы, Алматы қаласының тұрғыны, ауруханаға жатқызу кезіндегі жасы 0- ден 12 айға дейін, неонаталды сарғаю фактісінің болмауы. Бақылау тобынан алып тастау критерийлері: шала туылуы, неонатальды сарғаю фактісінің болуы, ауыл тұрғыны.
Нәтижелері: Жағдай және бақылау топтары арасындағы Манна-Уитни критериі, тек жас шамасы бойынша р=0,018 айырмашылықты көрсетті, бұл жағдай тобындағы неврологиялық бұзылыстардың ерте дебютімен байланысты. Антенаталды анамнездің ауырлау қаупі факторлары бойынша р-0,000 Хи-квадрат критерийін пайдалана отырып, статистикалық маңызды айырмашылықтар табылды; гипербилирубинемияның даму тәуекелінің келесі факторлары статистикалық маңызды ретінде белгіленген: АВО тобы немесе резус факторы бойынша үйлеспеушілік (р-0,039), кесар тілігі арқылы босандыру (р-0,029). Жағдай тобының балалары өмірінің алғашқы үш айында (р-0,000) ауруханаға жатқызылған, клиникада дискинетикалық синдром (р-0,002) басым болған, балалардың церебральды сал ауруы (р-0,006) диагнозы жиі қойылған, компьютерлік және магнитті-резонанстық томография деректері бойынша ликвородинамиканың (р-0,006) бұзылуы анықталған, рутты электроэнцефалография деректері бойынша мидың биоэлектрлік белсенділігінің (р-0,004) қалыптасу кідірісі болған.
Қорытындылар: Айы жетіп туылған нәрестелердегі ұзаққа созылған неонатальды сарғаюдың неврологиялық нәтижелері балалардың церебральды сал ауруымен, дискинетикалық синдром түріндегі қозғалудың бұзылуымен сипатталады, диагностиканың аспаптық (нейросонография, электроэнцефалография және компьютерлік немесе магнитті-резонанстық томография) әдістерінің деректері бойынша патологиялық өзгерістер, балалар неврологының нәресте өмірінің бірінші жылының екінші жартысындағы және одан да үлкен жастағы ұзақ мерзімді салдарларын одан әрі бақылауды талап етеді.
Жаннат В. Ракишева¹, https://orcid.org/0000-0001-6607-5345
Маржан М. Лепесова¹, Марат Р. Рабандияров²
¹ Қазақ үздіксіз білім беру медициналық университеті, Алматы қ., Қазақстан Республикасы;
² №2 Қалалық клиникалық балалар аурулар ауруханасы, Алматы қ., Қазақстан Республикасы.
1. Божбанбаева Н.С. с соавт. К проблеме пролонгированных неонатальных желтух// Батыс Казакстан медицина журналы. 2015.№2(46) С.32-35
2. Боконбаева С.Дж. и Зейвальд С.В. Неонатальные патологические желтухи // Вестник КРСУ. 2019. Том 19. № 1.С.68-71
3. Зубовская Е.Т. с соавт. Современные подходы к определению содержания билирубина у новорожденных // Журнал «Медицинские новости». 2017.№2.С.15-17
4. Клинический Протокол Диагностики и Лечения РК «ДЦП» 2017.С.2 https://diseases.medelement.com.
5. Клинический Протокол Диагностики и Лечения РК «Неонатальная Желтуха». 2014. C.2. https://diseases.medelement.com.
6. Мамырбаева М.А. с соавт. Трудности мониторинга неонатальных желтух на уровне ПМСП // Батыс Казакстан медицина журналы. 2014.№4(44) С.19-21
7. Моисеева К.Е. Заболеваемость новорожденных в Российской Федерации // Медицина: теория и практика. 2019.Т.4 Спец.выпуск. С.368-369
8. Мухитдинова Х.Н. с соавт. Ультразвуковые особенности структуры головного мозга младенцев при желтухе // Вестник экстренной медицины. 2016. IX.(4). С.31-35
9. Пальчик А.Б., Шабалов Н.П. Токсические энцефалопатии новорожденных. М.:МЕДпресс-информ,2009.-160с.:ил.
10. American Academy of Paediatrics. Clinical practical Guideline. Management of Hyperbilirubinemia in the Newborn Infant 35 or More Weeks of Gestation // Pediatrics. Vol. No.1.July 2004. P.301 https://pediatrics.aappublications.org/content/114/1/297 (19.03.2020)
11. Cándido Corujo-Santana et al. The Relationship Between Neonatal Hyperbilirubinemia and Sensorineural Hearing Loss//Acta Otorrinolaringol Esp. 2015;66(6):P.326-331
12. Canfeng Yu. et al. Report about term infants with severe hyperbilirubinemia undergoing exchange transfusion in Southwestern China during an 11-year period, from 2001 to 2011 // PLOS ONE.2017.june.P.1-13. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0179550
13. Elizabeth Huiwen Tham et al. Phototherapy for neonatal hyperbilirubinemia and childhood eczema, rhinitis and wheeze // Pediatrics and Neonatology (2019) 60, P.28-34 https://doi.org/10.1016/j.pedneo.2018.03.004
14. Frank R., Garfinkle J., Oskoui M., Shevell M.I. Clinical profile of children with cerebral palsy born term compared with late- and post-term: a retrospective cohort study // BJOG- An International Journal of Obstetrics and Gynaecology. 2017;124: P.1738–1745. DOI: 10.1111/1471-0528.14240
15. Ghirardello Stefano et al. Delayed Cord Clamping Increased the Need for Phototherapy Treatment in Infants With AB0 Alloimmunization Born by Cesarean Section: A Retrospective Study // Frontiers in Pediatrics.2018. Vol.6.Article 241. www.frontiersin.org
16. Hokkanen L., Launes Jy., Michelsson K.. Adult neurobehavioral outcome of hyperbilirubinemia in full term neonates—a 30 year prospective follow-up study // Peer J.2.2014:e294; P.1-20. DOI 10.7717/peerj.294
17. Hong-Tao Hu et al. Association between first caesarean delivery and adverse outcomes in subsequent pregnancy: a retrospective cohort study // BMC Pregnancy and Childbirth (2018) 18:273 https://doi.org/10.1186/s12884-018-1895-x
18. Kevin P Murphy, Susana Boutin, Kathy Ride. Cerebral palsy, neurogenic bladder, and outcomes of lifetime care// Developmental Medicine & Child Neurology 2012, 54:P. 945–950 DOI: 10.1111/j.1469-8749.2012.04360.x
19. Luo F., Chen Z., Lin H., Wang C., Ma X., Shi L. Evaluation of cerebral function in high risk term infants by using a scoring system based on aEEG//Transl Pediatriks. 2014;3(4):P.278-286
20. Ruifang Yan et al. Diagnostic value of conventional MRI combined with DTI for neonatal hyperbilirubinemia // Pediatrics and Neonatology (2018) 59, P.161-167
References:
1. Bokonbaeva S.Dzh., Zeyval'd S.V. Neonatal'nye patologicheskie zheltukhi [Neonatal pathologic jaundice]. Vestnik KRSU [Herald of KRSU]. 2019. T.19. № 1.P.68-71 [In Russian]
2. Bozhbanbaeva N.S. et al. K probleme prolongirovannykh neonatal'nykh zheltukh [On the problem of prolonged neonatal jaundice]. Batys Kazakstan meditsina zhurnaly [Medical journal of West Kazakhstan]. 2015. № 2(46) P.32-35 [In Russian]
3. Zubovskaya E.T. et al. Sovremennye podkhody k opredeleniyu soderzhaniya bilirubina u novorozhdennykh [Modern approaches to defening the content of bilirubin in newborns]. Zhurnal «Meditsinskie novosti» [Journal Meditsinskie novosti ].2017.№2. P.15-17.[In Russian]
4. Clinical protocol diagnostics and treatment of Cerebral palsy in Kazakhstan. 2017. P.2 https://diseases.medelement.com [In Russian]
5. Clinical protokol diagnostics and treatment of Neonatal jaundice in Kazakhstan. 2014. P.2 https://diseases.medelement.com [In Russian]
6. Mamyrbaeva M.A. et al. Trudnosti monitoringa neonatal'nykh zheltukh na urovne PMSP [Difficulties in monitoring of neonatal jaundice on primary health care level]. Batys Kazakstan meditsina zhurnaly [Medical journal of West Kazakstan]. 2014.№4(44) P.19-21 [In Russian]
7. Moiseeva K.E. Zabolevaemost' novorozhdennykh v Rossiyskoy Federatsii [Incidence of newborns in Russian]. Zhurnal Meditsina: teoriya i praktika [Medicine: theory and practice]. 2019.T.4 supplement. P.368-369 [In Russian]
8. Mukhitdinova Kh.N. et al. Ul'trazvukovye osobennosti struktury golovnogo mozga mladentsev pri zheltukhe [Ultrasound peculiarities of infants brain structure at jaundice].Vestnik ekstrennoy meditsiny [The bulletin of emergency medicine]. 2016. IX. (4). P.31-35 [In Russian]
9. Pal'chik A.B., Shabalov N.P. Toksicheskie entsefalopatii novorozhdennykh [The toxic neonatal encephalopathy].M.:MEDpress-inform,2009.-160s.:il. [In Russian]
10. American Academy of Paediatrics. Clinical practical Guideline. Management of Hyperbilirubinemia in the Newborn Infant 35 or More Weeks of Gestation //Pediatrics. Vol. No.1.July 2004. P.301 https://pediatrics.aappublications.org/content/114/1/297 (19.03.2020)
11. Cándido Corujo-Santana et al. The Relationship Between Neonatal Hyperbilirubinemia and Sensorineural Hearing Loss//Acta Otorrinolaringol Esp. 2015;66(6):P.326-331
12. Canfeng Yu et al. Report about term infants with severe hyperbilirubinemia undergoing exchange transfusion in Southwestern China during an 11-year period, from 2001 to 2011// PLOS ONE.2017.june.P.1-13. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0179550
13. Elizabeth Huiwen Tham et al. Phototherapy for neonatal hyperbilirubinemia and childhood eczema, rhinitis and wheeze// Pediatrics and Neonatology (2019) 60, P.28-34 https://doi.org/10.1016/j.pedneo.2018.03.004
14. Frank R, Garfinkle J, Oskoui M, Shevell MI. Clinical profile of children with cerebral palsy born term compared with late- and post-term: a retrospective cohort study // BJOG- An International Journal of Obstetrics and Gynaecology. 2017;124: P.1738–1745. DOI: 10.1111/1471-0528.14240
15. Ghirardello Stefano et al. Delayed Cord Clamping Increased the Need for Phototherapy Treatment in Infants With AB0 Alloimmunization Born by Cesarean Section: A Retrospective Study// Frontiers in Pediatrics.2018. Vol.6.Article 241. www.frontiersin.org
16. Hokkanen Laura, Launes Jyrki, Michelsson Katarina. Adult neurobehavioral outcome of hyperbilirubinemia in full term neonates—a 30 year prospective follow-up study// Peer J.2.2014:e294; P.1-20. DOI 10.7717/peerj.294
17. Hong-Tao Hu et al. Association between first caesarean delivery and adverse outcomes in subsequent pregnancy: a retrospective cohort study//BMC Pregnancy and Childbirth (2018) 18:273 https://doi.org/10.1186/s12884-018-1895-x
18. Kevin P Murphy, Susana Boutin, Kathy Ride. Cerebral palsy, neurogenic bladder, and outcomes of lifetime care// Developmental Medicine & Child Neurology 2012, 54:P. 945–950 DOI: 10.1111/j.1469-8749.2012.04360.x
19. Luo F, Chen Z, Lin H, Wang C, Ma X,Shi L. Evaluation of cerebral function in high risk term infants by using a scoring system based on aEEG//Transl Pediatriks.2014;3(4):P.278-286
20. Ruifang Yan et al. Diagnostic value of conventional MRI combined with DTI for neonatal hyperbilirubinemia // Pediatrics and Neonatology (2018) 59, P.161-167
Көрген адамдардың саны: 183
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Ракишева Ж.В., Лепесова М.М., Рабандияров М.Р. Алматы қаласында айы жетіп туылған нәрестелер өмірінің бірінші жылындағы ұзаққа созылған неонатальды сарғаюдың неврологиялық нәтижелері // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2020. 3 (Т.22). Б. 89-97. doi 10.34689/SH.2020.22.3.011Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ