МІНДЕТТІ МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУ ЖАҒДАЙЫНДА МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨРСЕТУ РЫНОГІ: МЕДИЦИНАЛЫҚ ҰЙЫМДАРДЫҢ ЗАМАНАУИ ЖАҒДАЙЫ, МҮМКІНДІКТЕРІ МЕН ТӘУЕКЕЛДЕРІ
Өзектілігі: Қазақстандағы медициналық қызметтер нарығының негізгі мәселелері денсаулық сақтауға жұмсалатын мемлекеттік шығындардың төмендігі, соның салдарынан медициналық қызметтерге арналған тарифтердің төмендігі, білікті кадрлардың жетіспеушілігі болып табылады, бұл медициналық көмекті мемлекеттік және жеке денсаулық сақтау секторлары арасында қайта бөлу сипатына әсер етеді. Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандырудың енгізілуіне байланысты медициналық көрсетілетін қызметтер нарығы құрылымдық өзгерістерге ұшырауда, бұл ағымдағы жай-күйді барабар бағалауды талап етеді
Зерттеудің мақсаты реттеу тәсілдерін айқындау, нарық теңгерімін құру және медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыру үшін міндетті медициналық сақтандыру жағдайындағы денсаулық сақтау секторы қызметінің үрдістері мен мәселелерін зерделеу болып табылады.
Материалдар мен тәсілдер: Зерттеу нысаны медициналық қызметтерді жеткізушілер - жеке және мемлекеттік денсаулық сақтау секторы болды. Зерттеу Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жағдайында медициналық қызмет көрсететін жеке медициналық ұйымдардың көрсеткіштерін зерделеу кезеңінде зерттелетін объектілер тобы үшін обсервациялық, кросс-секциялық, тұтас болып табылады; 2015 жылдан бастап 2019 жылға дейінгі кезеңдегі денсаулық сақтау жүйесінің статистикалық көрсеткіштері, сондай-ақ құқықтық және салалық ақпараттың ресми көздері зерделенді.
Нәтижелер: Денсаулық сақтауға арналған ағымдағы шығындар серпінін талдау мемлекеттік шығындардың 2,8 есе, сондай – ақ жеке меншік шығындардың 4,1 есе өсуін көрсетеді. 2015 жылдан бастап 2019 жылға дейінгі кезеңде жеке секторда көрсетілетін қызметтерді тұтынудың орташа есеппен 23,6%-ға өсуі, сондай-ақ жеке сектордың алғашқы медициналық-санитариялық көмекке интеграциялануының жоғары қарқыны байқалады. Бұл денсаулық сақтаудың жеке секторын Қазақстан Республикасындағы медициналық қызметтер нарығының толық құқықты қатысушысы деп санауға болады, бұл денсаулық сақтау жүйесіне жеке инвестицияларды тартуға мүмкіндік береді.
Қорытынды: Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жағдайында мемлекеттік тапсырысты орындауға және кедергісіз ортаны қамтамасыз ету саясаты сақталған жағдайда жеке сектордың одан әрі өсу қабілеті жоғары болады. Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды енгізу және МӘМС шеңберінде барлық медициналық қызмет көрсетушілердің сапасын бағалауға біріздендірілген тәсілді қамтамасыз ету бәсекелестік үшін тең жағдайларды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Аскар Р. Ескалиев 1,
Наталья Е. Глушкова 2, https://orcid.org/0000-0003-1400-8436
Алмагуль А. Кауышева 2, https://orcid.org/0000-0002-5341-3189
Асель А. Наурызбаева3,
Салтанат С. Кырыкбаева4, https://orcid.org/0000-0001-6151-6025
1 «Қазақстан Республикасы Президентінің іс Басқармасы Медициналық орталығының ауруханасы» ШЖҚ РМК, Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы;
2 «ҚДЖМ Қазақ медициналық университеті» ЖШС, Алматы қ., Қазақстан Республикасы;
3 Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі, Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы;
4 «Семей медицина университеті» КеАҚ, Семей қ., Қазақстан Республикасы.
1. Social Health Protection An ILO Strategy towards Universal Access to Health Care. 2021. http://www.ilo.org/secsoc. (Дата обращения: 18.04.2021)
2. Внедрение ОСМС в Казахстане: Актуальные вопросы – Жайық Үні. http://zhaikuni.kz/vnedrenie-osms-v-kazahstane-aktualnye-voprosy/. (Дата обращения: 17.04.2021).
3. Global Health Expenditure Database. https://apps.who.int/nha/database. (Дата обращения: 17.04.2021).
4. Barriers to Entry - Types of Barriers to Markets & How They Work. https://corporatefinanceinstitute.com/-resources/knowledge/economics/barriers-to-entry/. (Дата обращения: 20.04.2021
5. Morgan David, Michael Gmeinder, Jens Wilkens. An OECD Analysis of Health Spending in Norway.” OECD 2017. Publishing. https://doi.org/10.1787/63302bbf-en. (Дата обращения: 20.04.2021).
6. Health Expenditure - OECD. https://www.oecd.org/els/health-systems/health-expenditure.htm. (Дата обращения: 24.03.2021).
7. Обзор по Казахстану. https://www.vsemirnyjbank.org/ru/country/kazakhstan/overview#3. (Accessed April 19, 2021).
8. Экспресс-Информация. https://stat.gov.kz/-official/industry/11/statistic/6. (Дата обращения: 19.04.2021).
9. Об Обязательном Социальном Медицинском Страховании - ИПС ‘Әділет’” http://adilet.zan.kz/-rus/docs/Z1500000405. (Дата обращения: 19.04.2021).
10. Дорожная Карта «Дерегулирование, снижение барьеров для бизнеса и развития частного сектора в здравоохранении». 2017. Казахстан. http://rcrz.kz-/images/pr4-DK1.pdf. (Дата обращения: 19.04.2021).
11. О Внесении изменений в приказ министра здравоохранения Республики Казахстан от 14.10.2009 г. №526 ‘Об Утверждении Перечня Заболеваний, Лечение Которых Запрещается в Негосударственном Секторе Здравоохранения’ - ИПС «Әділет» http://adilet.zan.kz/-rus/docs/V1500012103. (Дата обращения: 19.04.2021).
12. Оценка деятельности поставщиков медицинских Услуг. https://fms.kz/zakupki/otsenka-deyatelnosti-postavshchikov-meditsinskikh-uslug/. (Дата обращения: 17.04.2021).
References:
1. Social Health Protection An ILO Strategy towards Universal Access to Health Care.” http://www.ilo.org/secsoc. (Accessed April 18, 2021).
2. Vnedrenie OSMS v Kazakhstane: Aktual'nye Voprosy – Zhaiyқ Үnі.” [Implementation of compulsory health insurance in Kazakhstan: Topical Issues - Zhaiyk Oni]" http://zhaikuni.kz/vnedrenie-osms-v-kazahstane-aktualnye-voprosy/. (Accessed April 17, 2021). [in Russian]
3. Global Health Expenditure Database” https://apps.who.int/nha/database. (Accessed April 17, 2021).
4. Barriers to Entry - Types of Barriers to Markets & How They Work. https://corporatefinanceinstitute.com/-resources/knowledge/economics/barriers-to-entry/. (Accessed April 20, 2021).
5. Morgan, David, Michael Gmeinder, and Jens Wilkens. 2017. An OECD Analysis of Health Spending in Norway. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/63302bbf-en. (Accessed April 20, 2021).
6. Health Expenditure - OECD.” n.d. Accessed March 24, 2021. https://www.oecd.org/els/health-systems/health-expenditure.htm.
7. Obzor Po Kazakhstanu [Kazakhstan Overview] https://www.vsemirnyjbank.org/ru/country/kazakhstan/overview#3. (Accessed April 19, 2021).
8. Ekspress-Informatsiya [Express Information] https://stat.gov.kz/official/industry/11/statistic/6. (Accessed April 19, 2021).
9. Ob Obyazatel'nom Sotsial'nom Meditsinskom Strakhovanii - IPS «Әdіlet» [On Compulsory Social Health Insurance - IPS «Adilet»] http://adilet.zan.kz/rus/docs/Z1500000405. (Accessed April 19, 20210. [in Russian]
10. Dorozhnaya Karta «Deregulirovanie, Snizhenie Bar'erov Dlya Biznesa i Razvitiya Chastnogo Sektora v Zdravookhranenii» [Roadmap «Deregulation, Lowering Barriers to Business and Private Sector Development in Healthcare»]. 2017. Kazakhstan. http://rcrz.kz/images/pr4-DK1.pdf. [in Russian]
11. O Vnesenii Izmenenii v Prikaz Ministra Zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan Ot 14 Oktyabrya 2009 Goda № 526 «Ob Utverzhdenii Perechnya Zabolevanii, Lechenie Kotorykh Zapreshchaetsya v Negosudarstvennom Sektore Zdravookhraneniya» - IPS ‘Әdіlet [On Amendments to the Order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated October 14, 2009 No. 526‘ On the Approval of the List of Diseases, the Treatment of Which is Prohibited in the Non-State Sector of Health’’ – IPS Adlet]. http://adilet.zan.kz/rus/docs/V1500012103. (Accessed April 19, 2021). [in Russian]
12. Otsenka Deyatel'nosti Postavshchikov Meditsinskikh Uslug [Evaluating the Performance of Healthcare Providers]. https://fms.kz/zakupki/otsenka-deyatelnosti-postavshchikov-meditsinskikh-uslug/. (Accessed April 17, 2021). [in Russian]
Көрген адамдардың саны: 140
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Ескалиев А.Р., Глушкова Н.Е., Кауышева А.А., Наурызбаева А.А., Кырыкбаева С.С. Міндетті медициналық сақтандыру жағдайында медициналық көрсету рыногі: медициналық ұйымдардың заманауи жағдайы, мүмкіндіктері мен тәуекелдері // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2021. 4 (Т.23). Б. 180-189. doi 10.34689/SH.2021.23.4.020Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ