ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ҚЫЗЫЛШАНЫҢ ВАКЦИНАЛЫҚ ЖӘНЕ СЫРҚАТТАНУШЫЛЫҚ КӨРСЕТКІШІ
Актуальность. Қызылша - өте жұқпалы (95-96%) вирустық, ықтималды элиминацияланатын ауру, өйткені резервуар тек адам болып табылады. Бүгінгі таңда қауіпсіз тиімді вакциналар, сондай-ақ сезімтал және нақты диагностикалық сынақтар әзірленді және барлық жерде қолданылады. Көптеген елдерде қызылшаға қарсы вакцина халықты иммундау бағдарламасына енгізілген және еркін қол жетімді. Зерттеу мақсаты: Қазақстан Республикасында 0-ден 14 жасқа дейінгі балалардың қызылшамен сырқаттанушылық көрсеткіштерін, сондай-ақ олардың вакциналық мәртебесін зерттеу. Материалдар мен әдістер: Қазақстан Республикасы Қоғамдық денсаулық сақтау комитетінің деректері және Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитетінің деректері бойынша 2018 жылғы 1 қарашадан бастап 2019 жылғы 30 желтоқсанға дейінгі кезеңде 0-ден 14 жасқа дейінгі балалардың қызылшамен сырқаттанушылығына және вакциналық көрсеткіштерін анықтау мақсатында ретроспективті эпидемиологиялық талдау жүргізілді. Статистикалық талдау R statistics (V. 4) бағдарламаларында келесі шарттарға сәйкес жүргізілді: қалыпты емес үлестірімі бар сандық деректер: тәуелсіз топтар үшін Крускал-Уоллистің параметрлік емес критерийлері. Нәтижелер мен қорытындылар: халық арасында қызылшамен сырқаттанушылықты талдау анализдері, қызылшамен сырқаттанушылықтың өсу үрдісін көрсетті, ол көрсеткіш 13 873 құрады, оның ішінде 73% (n=10189) - 14 жасқа дейінгі балалар. Бұл аурудың өсуінің басым көпшілігі вакцинация бағдарламаларында халықтың шектеулі болуымен байланысты. Осы зерттеулерде 1 жасқа дейінгі балаларды вакцинациялаумен қамтудың төмен деңгейі 50,2% (n=4098), 1 жастан 14 жасқа дейінгі 49,8% (n=4072) анықталды, вакцинациялаудың төмен көрстекіштері әртүрлі себептерге байланысты (жасқа жетпеу, медициналық бас тарту, ата-аналардың вакцинациялаудан бас тартуы). Бүгінгі күні қызылшаның алдын алудың ең сенімді құралы-халықты вакцинациялау екендігі дәлелденді. Халық арасында қызылшаны жоюдың әлемдік тәжірибесі балаларды жалпы иммундауды және барлық сезімтал адамдарды қызылшаға қарсы вакцинамен вакцинациялауды ұсынады.
Айгерим А. Жузжасарова 1,2, https://orcid.org/0000-0001-6556-4489 Динагуль А. Баешева 1,2, https://orcid.org/0000-0001-6843-9712 Баян Р. Турдалина 1,2, https://orcid.org/0000-0001-5672-7370 Алия Ж. Сейдуллаева 1,2, https://orcid.org/0000-0002-0073-4405 Алёна В. Алтынбекова 1,2, https://orcid.org/0000-0002-4407-4525 Айтолкын Мынжанова 1,2, https://orcid.org/0000-0002-3015-4153 Алмагуль Р. Кушугулова 3, https://orcid.org/0000-0001-9479-0899 1 "Астана медицина университеті" КеАҚ, Нұр-сұлтан қ., Қазақстан Республикасы; 2 №3 көпбейінді қалалық балалар ауруханасы, Нұр-сұлтан қ., Қазақстан Республикасы; 3 Астана ұлттық зертханасы, Назарбаев университеті, Нұр-сұлтан қ., Қазақстан Республикасы.
1. Мазанкова Л.Н., Нестерина Л.Ф., Горбунов С.Г. Корь у детей. Российски вестник перинатологии и педиатрии, 3, 2012. 49-55. 2. Abeev A., Zhylkibayev A., Kamalova D., Kusheva N., Nusupbaeva G., Tleumbetova N., Smagul M., Beissenova S., Aubakirova S., Kassenova Z., Demessinova B., Amanbayev A., Ramankulov Y., Shevtsov A. Epidemiological Outbreaks of Measles Virus in Kazakhstan during 2015 // Japanese journal of infectious diseases, 2018. 71(5), 354–359. doi.org/10.7883/yoken.JJID.2017.565 3. Angelo K.M., Gastañaduy P.A., Walker A.T., Patel M., Reef S., Lee C.V., Nemhauser J. Spread of Measles in Europe and Implications for US Travelers // Pediatrics, 2019. 144(1), e20190414. doi.org/10.1542/peds.2019-0414 4. Centers for Disease Control and Prevention. Measles cases and outbreaks. Measles cases in 2019. Available at: https://www.cdc.gov/measles/cases-outbreaks.html. Available: 03.05.2019. 5. Dascalu S. Measles Epidemics in Romania: Lessons for Public Health and Future Policy. Frontiers in public health, 2019. 7, 98. doi.org/10.3389/fpubh.2019.00098 6. De Serres G., Boulianne N., Defay F., Brousseau N., Benoît M., Lacoursière S., Guillemette F., Soto J., Ouakki M., Ward B.J., Skowronski D.M. Higher risk of measles when the first dose of a 2-dose schedule of measles vaccine is given at 12-14 months versus 15 months of age // Clinical infectious diseases: an official publication of the Infectious Diseases Society of America, (2012). 55(3), 394–402. doi.org/10.1093/cid/cis439 7. European Centre for Disease Prevention and Control. Measles outbreaks still ongoing in 2018 and deaths reported from four countries. 2018. https://www.ecdc.europa.eu/en/news-events/measles-outbreaks-still-ongoing-2018-and-fatalities-reported-four-countries. Avalable: 09.11.2019. 8. Griffin D.E. Measles Vaccine // Viral immunology, (2018). 31(2), 86–95. doi.org/10.1089/vim.2017.0143 9. Hull B., Hendry A., Dey A., Beard F., Brotherton J., McIntyre P. Annual Immunisation Coverage Report 2016 // Communicable diseases intelligence, 2019.43, 10.33321/cdi.2019.43.44. doi.org/10.33321/cdi.2019.43.44 10. Kondova I.T., Milenkovic Z., Marinkovic S.P., Bosevska G., Kuzmanovska G., Kondov G., Alabakovska S., Muller C.P., Hübschen J.M. Measles outbreak in Macedonia: epidemiological, clinical and laboratory findings and identification of susceptible cohorts. PloS one, 2013. 8(9), e74754. doi.org/10.1371/journal.pone.0074754 11. Kumar D., Sabella C. Measles: Back again. Cleveland Clinic journal of medicine, 2016.83(5), 340–344. doi.org/10.3949/ccjm.83a.15039 12. Leung A.K., Hon K.L., Leong K.F., Sergi C.M. Measles: a disease often forgotten but not gone // Hong Kong medical journal = Xianggang yi xue za zhi, 2018.24(5), 512–520. doi.org/10.12809/hkmj187470 13. Martins C., Garly M.L., Bale C., Rodrigues A., Benn C.S., Whittle H., Aaby P. Measles antibody levels after vaccination with Edmonston-Zagreb and Schwarz measles vaccine at 9 months or at 9 and 18 months of age: a serological study within a randomised trial of different measles vaccines // Vaccine, 2013.31(48), 5766–5771. doi.org/10.1016/j.vaccine.2013.08.044 14. Measles vaccines: WHO position paper. Releve epidemiologique hebdomadaire, 2009. 84(35), 349–360. 15. Mina M.J. Measles, immune suppression and vaccination: direct and indirect nonspecific vaccine benefits // The Journal of infection, 2017. 74 Suppl 1, S10–S17. doi.org/10.1016/S0163-4453(17)30185-8 16. Moss W.J. Measles // Lancet (London, England), 2017. 390(10111), 2490–2502. doi.org/10.1016/S0140-6736(17)31463-0 17. Ristić M., Milošević V., Medić S., Djekić Malbaša J., Rajčević S., Boban J., Petrović V. Sero-epidemiological study in prediction of the risk groups for measles outbreaks in Vojvodina, Serbia. PloS one. 2019, 14(5), e0216219. doi.org/10.1371/journal.pone.0216219 18. Roberts L. Is measles next? // Science (New York, N.Y.), 2015. 348(6238), 958–963. doi.org/10.1126/science.348.6238.958 19. Storr C., Sanftenberg L., Schelling J., Heininger U., Schneider A. Measles Status-Barriers to Vaccination and Strategies for Overcoming Them // Deutsches Arzteblatt international, 2018. 15(43), 723–730. doi.org/10.3238/arztebl.2018.0723 20. Tomljenovic M., Lakic M., Vilibic-Cavlek T., Kurecic Filipovic S., Visekruna Vucina V., Babic-Erceg A., Ljubic M., Pem Novosel I., Ilic M., Tabain I., Ivancic-Jelecki J., Hansen L., Kaic B. Measles outbreak in Dubrovnik-Neretva County, Croatia, May to June 2018 // Euro surveillance: bulletin Europeen sur les maladies transmissibles = European communicable disease bulletin, 2020. 25(7), 1900434. doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.7.1900434 21. Turner R., PLOS Medicine Editors Measles vaccination: A matter of confidence and commitment // PLoS medicine, 2019. 16(3), e1002770. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1002770 Available: 14.02.2021. 22. Uzicanin A., Zimmerman L. Field effectiveness of live attenuated measles-containing vaccines: a review of published literature // The Journal of infectious diseases, 2011. 204 Suppl 1, S133–S148. doi.org/10.1093/infdis/jir102 23. Palamara M.A. et al. Measles outbreak from February to August 2017 in Messina, Italy. Journal of preventive medicine and hygiene. vol. 59,1 E8-E13. 30 Mar. 2018, doi:10.15167/2421-4248/jpmh2018.59.1.853World Health Organization. Measles cases hit record high in the European Region. 2018. 24. WHO. Pan American Health Organization: The Americas region is declared measles free. Available 24.08.2018.
Көрген адамдардың саны: 155

Түйенді сөздер:

Библиографиялық сілтемелер

Жузжасарова А.А., Баешева Д.А., Турдалина Б.Р., Сейдуллаева А.Ж., Алтынбекова А.В., Мынжанова А., Кушугулова А.Р. Қазақстан Республикасында қызылшаның вакциналық және сырқаттанушылық көрсеткіші // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2021. 4 (Т.23). Б. 155-162. doi 10.34689/SH.2021.23.4.017

Авторизируйтесь для отправки комментариев