COVID-19 ПАНДЕМИЯСЫ КЕЗІНДЕГІ МЕДИЦИНА ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ ПСИХОЭМОЦИОНАЛДЫ ЖАҒДАЙЫ
Кіріспе. Медицина қызметкерлері медициналық мекемелерде және үйде өлім қаупінің жоғарылауынан, жұмыс уақытының ұзақтығын және жұмыстағы физикалық және психологиялық стрессті арттырудан, сондай-ақ қоғам өкілдерімен байланыс және әріптестер мен жақындардан әлеуметтік оқшаулану нәтижесінде туындайтын күрделі жағдайларды шешуден бастап бірқатар күрделі мәселелерді шешуі керек. COVID-19 пандемиясының физикалық және психологиялық әсері айтарлықтай болды: бүкіл әлемде мыңдаған медицина қызметкерлері SARSCoV-2 инфекциясынан қайтыс болды, ал кейбіреулері тіпті өз-өзіне қол жұмсады. Медициналық мамандар кез-келген денсаулық сақтау жүйесі үшін өте маңызды екенін атап өткен жөн. Сонымен қатар, covid-19-ның жаһандық психикалық денсаулығына теріс әсері айқын күшейе түсуде. Әлеуметтік тұрғыдан алғанда, медицина қызметкерлері мен басқа жұмысшылардың психикалық денсаулығының ауыртпалығы медициналық қызметтердің тұрақтылығына үлкен алаңдаушылық тудырады.
Мақсаты: COVID-19 пандемиясы кезінде медицина қызметкерлерінің психоэмоционалдық жай-күйі мәселелері бойынша әдебиет деректеріне талдау жүргізу.
Іздеу стратегиясы: e-Library.ru, CyberLeninka электрондық ғылыми кітапханада Scopus, Web of Science Core Collection, MedLine, PubMed, Cochrane Library, Google Scholar іздеу жүйелеріндегі ғылыми жұмыстарға іздеу жүргізілді. Іздеу критерийлері әдебиетті іздеу тереңдігі 3 жылды (2019-2021 жж.) қамтыды, әдебиетті шолу, метаталдаулар, ағылшын және орыс тілдеріндегі нормативтік-құқықтық құжаттар. Іздеуде мына критерийлер алып тасталды: анық емес және бір мәнді емес тұжырымдары бар, негізгі маңыздылық көрініс таппаған төмен методологиялық сападағы жарияланымдар, қайталама кездесетін жарияланымдар, конференция материалдары және клиникалық жағдайлар. Іздеу нәтижесінде барлығы 215 шетелдік және отандық жарияланымдарды біріздендірдік, оларың ішінде 74 жарияланым аталған шолуға енді.
Нәтижелер және қорытындылар: Біздің зерттеуіміздің нәтижелері бойынша көптеген жарияланымдар COVID-19 пандемиясы кезінде медицина қызметкерлері эмоционалды күйзеліс пен күйзелістің кем дегенде бір симптомын анықтады.
Диана К. Кусаинова1, https://orcid.org/0000-0003-2229-2270
Зайтуна А. Хисметова1, https://orcid.org/0000-0001-5937-3045
Шарбану Б. Асанова2, https://orcid.org/0000-0001-5551-9211
1 «Семей медицина университеті» КеАҚ, Семей қ., Қазақстан Республикасы;
2 «Семей темір жол ауруханасы» ЖШС, Семей қ., Қазақстан Республикасы.
1. Al Thobaity A., Alshammari F. Nurses on the Frontline against the COVID-19 Pandemic: An Integrative Review // Dubai Medical Journal. 2020. No. 3 (3). pp. 87–92.
2. Alshareef R. [et al.]. Impact of the COVID-19 pandemic on residents' clinical training and psychosocial well-being in Saudi Arabia's Western region // Journal of Family Medicine and Primary Care. 2021. No. 7 (10). C. 2580.
3. Azevedo Da Silva M. [and others]. Sleep duration and sleep disturbances partly explain the association between depressive symptoms and cardiovascular mortality: The Whitehall II cohort study // Journal of sleep research. 2014. No. 1 (23). C. 94.
4. Banerjee D. The COVID-19 outbreak: Crucial role of the psychiatrists can play // Asian Journal of Psychiatry. 2020. (50). C. 102014.
5. Bao Y. [et al.]. 2019-nCoV epidemic: address mental health care to empower society // The Lancet. 2020. No. 10224 (395). C. e37–e38.
6. Bielicki JA [et al.]. Monitoring approaches for health-care workers during the COVID-19 pandemic // The Lancet. infectious diseases. 2020. No. 10 (20). C.e261.
7. Brooks SK [et al.]. The impact psychological of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence // The Lancet. 2020. No. 10227 (395). C. 912–920.
8. Burrer SL [et al.]. Characteristics of Health Care Personnel with COVID-19 — United States, February 12–April 9, 2020 // MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 2020. No. 15 (69). pp. 477–481.
9. Cai Z. [et al.]. Nurses endured high risks of psychological problems under the epidemic of COVID-19 in a longitudinal study in Wuhan China // Journal of Psychiatric Research. 2020. (131). C. 132.
10. Cao J. [et al.]. A Study of Basic Needs and Psychological Wellbeing of Medical Workers in the Fever Clinic of a Tertiary General Hospital in Beijing during the COVID-19 Outbreak // Psychotherapy and Psychosomatics. 2020. No. 4 (89). C.1.
11. Cao W. [et al.]. The impact psychological of the COVID-19 epidemic on college students in China // Psychiatry Research. 2020. (287). C. 112934.
12. Conybeare D. [and others]. The PTSD Checklist—Civilian Version: Reliability, Validity, and Factor Structure in a Nonclinical Sample // Journal of Clinical Psychology. 2012. No. 6 (68). C. 699–713.
13. Fodor KE [et al.]. The factor structure of posttraumatic stress disorder symptoms among Rwandans exposed to the 1994 genocide: A confirmatory factor analytic study using the PCL-C // Journal of Anxiety Disorders. 2015. (32). C. 8–16.
14. Hawryluck L. [et al.]. SARS Control and Psychological Effects of Quarantine, Toronto, Canada // Emerging Infectious Diseases. 2004. No. 7 (10). C. 1206.
15. Holmes E.A. [et al.]. Multidisciplinary research priorities for the COVID-19 pandemic: a call for action for mental health science // The Lancet. Psychiatry. 2020. No. 6 (7). C. 547.
16. Hong X. [et al.]. Posttraumatic stress disorder in convalescent severe acute respiratory syndrome patients: a 4-year follow-up study // General Hospital Psychiatry. 2009. No. 6 (31). C. 546.
17. Hu D. [et al.]. Frontline nurses' burnout, anxiety, depression, and fear statuses and their associated factors during the COVID-19 outbreak in Wuhan, China: A large-scale cross-sectional study // EClinicalMedicine. 2020. (24).
18. Huang Y., Zhao N. Chinese mental health burden during the COVID-19 pandemic // Asian Journal of Psychiatry. 2020. (51). C. 102052.
19. Huang Y., Zhao N. Generalized anxiety disorder, depressive symptoms and sleep quality during COVID-19 outbreak in China: a web-based cross-sectional survey // Psychiatry Research. 2020. (288). C. 112954.
20. Huff H.V., Singh A. Asymptomatic transmission during the COVID-19 pandemic and implications for public health strategies // Clinical Infectious Diseases: An Official Publication of the Infectious Diseases Society of America. 2020. No. 10 (71). C. 2752–2756.
21. Kabunga A., Okalo P. Original research: Prevalence and predictors of burnout among nurses during COVID-19: a cross-sectional study in hospitals in central Uganda // BMJ Open. 2021. No. 9 (11).
22. Kang L. [et al.]. The mental health of medical workers in Wuhan, China dealing with the 2019 novel coronavirus // The Lancet Psychiatry. 2020. No. 3 (7). C.e14.
23. Karstoft K.I. [et al.]. Diagnostic accuracy of the posttraumatic stress disorder checklist: Civilian version in a representative military sample // Psychological Assessment. 2014. No. 1 (26). pp. 321–325.
24. Kim S.W., Su K.P. Using psychoneuroimmunity against COVID-19 // Brain, Behavior, and Immunity. 2020. (87). C.4.
25. Kock J.H De [et al.]. A rapid review of the impact of COVID-19 on the mental health of healthcare workers: implications for supporting psychological well-being // BMC Public Health. 2021. No. 1 (21).
26. Lai J. [et al.]. Factors Associated With Mental Health Outcomes Among Health Care Workers Exposed to Coronavirus Disease 2019 // JAMA Network Open. 2020. No. 3 (3). C. e203976–e203976.
27. Lai J. [et al.]. Factors Associated With Mental Health Outcomes Among Health Care Workers Exposed to Coronavirus Disease 2019 // JAMA Network Open. 2020. No. 3 (3).
28. Lee SM [et al.]. Psychological impact of the 2015 MERS outbreak on hospital workers and quarantined hemodialysis patients // Comprehensive Psychiatry. 2018. (87). C. 123.
29. Li Z. [et al.]. Vicarious traumatization in the general public, members, and non-members of medical teams aiding in COVID-19 control // Brain, Behavior, and Immunity. 2020. (88). C. 916.
30. Liu Q. [et al.]. The experiences of health-care providers during the COVID-19 crisis in China: a qualitative study // The Lancet Global Health. 2020. No. 6 (8). C. e790–e798.
31. Liu X. [and others]. Depression after exposure to stressful events: lessons learned from the severe acute respiratory syndrome epidemic // Comprehensive Psychiatry. 2012. No. 1 (53). C. 15.
32. Maxwell DN, Perl TM, Cutrell JB “The Art of War” in the Era of Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) // Clinical Infectious Diseases: An Official Publication of the Infectious Diseases Society of America. 2020. No. 16 (71). C. 2215–2217.
33. Mazza C. [et al.]. A Nationwide Survey of Psychological Distress among Italian People during the COVID-19 Pandemic: Immediate Psychological Responses and Associated Factors // International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020. No. 9 (17).
34. Ozamiz-Etxebarria N. [and others]. Stress, anxiety, and depression levels in the initial stage of the COVID-19 outbreak in a population sample in the northern Spain // Cadernos de Saúde Pública. 2020. No. 4 (36).
35. Pappa S. [et al.]. Prevalence of depression, anxiety, and insomnia among healthcare workers during the COVID-19 pandemic: A systematic review and meta-analysis // Brain, Behavior, and Immunity. 2020. (88). C. 901.
36. Patel RS [et al.]. Factors Related to Physician Burnout and Its Consequences: A Review // Behavioral Sciences. 2018. No. 11 (8). C. 1–7.
37. Prasad K. [and others]. Prevalence and correlates of stress and burnout among US healthcare workers during the COVID-19 pandemic: A national cross-sectional survey study // EClinicalMedicine. 2021. (35).
38. Qiu H. [et al.]. Intensive care during the coronavirus epidemic // Intensive Care Medicine. 2020. No. 4 (46). C.1.
39. Röhr S. [et al.]. Psychosocial Impact of Quarantine Measures during Serious Coronavirus Outbreaks: A Rapid Review // Psychiatrische Praxis. 2020. No. 4 (47). C. 179–189.
40. Shah K. [et al.]. Focus on Mental Health During the Coronavirus (COVID-19) Pandemic: Applying Learnings from the Past Outbreaks // Cureus. 2020. No. 3 (12). C. 1–8.
41. Shah K. [et al.]. How Essential Is to Focus on Physician's Health and Burnout in Coronavirus (COVID-19) Pandemic? // Cureus. 2020. No. 4 (12). C. 1–3.
42. Smith S. [et al.]. The Heroes and Heroines: Supporting the Front Line in New York City During Covid-19 // Nejm Catalyst Innovations in Care Delivery. 2020. C. 1–12.
43. Starace F., Ferrara M. COVID-19 disease emergency operational instructions for Mental Health Departments issued by the Italian Society of Epidemiological Psychiatry // Epidemiology and Psychiatric Sciences. 2020. (29). C. 1–4.
44. Stuijfzand S. [and others]. Psychological impact of an epidemic/pandemic on the mental health of healthcare professionals: a rapid review // BMC Public Health. 2020. No. 1 (20).
45. Tasdemir Yigitoglu G., Yilmaz A., Yilmaz H. The effect of Covid-19 on sleep quality, anxiety and depression on healthcare staff at a tertiary hospital in Turkey // Archives of Psychiatric Nursing. 2021. No. 5 (35). C. 504.
46. Taylor S. The psychology of pandemics : preparing for the next global outbreak of infectious disease C. 158.
47. Wang C. [et al.]. A longitudinal study on the mental health of the general population during the COVID-19 epidemic in China // Brain, Behavior, and Immunity. 2020. (87). C. 40.
48. Wang D. [et al.]. Clinical Characteristics of 138 Hospitalized Patients With 2019 Novel Coronavirus–Infected Pneumonia in Wuhan, China // JAMA. 2020. No. 11 (323). C. 1061–1069.
49. Woo T. [et al.]. Global prevalence of burnout symptoms among nurses: A systematic review and meta-analysis // Journal of Psychiatric Research. 2020. (123). C. 9–20.
50. Wu K., Wei X. Analysis of Psychological and Sleep Status and Exercise Rehabilitation of Front-Line Clinical Staff in the Fight Against COVID-19 in China // Medical Science Monitor Basic Research. 2020. (26). C.e924085-1.
51. Xiang Y.T. [et al.]. The COVID-19 outbreak and psychiatric hospitals in China: managing challenges through mental health service reform // International Journal of Biological Sciences. 2020. No. 10 (16). C. 1741.
52. Yang Y. [et al.]. Mental health services for older adults in China during the COVID-19 outbreak // The Lancet Psychiatry. 2020. No. 4 (7). C.e19.
53. Zaka A.. [et al.]. COVID-19 pandemic as a watershed moment: A call for systematic psychological health care for frontline medical staff // Journal of Health Psychology. 2020. No. 7 (25). C. 883–887.
54. Zhang W.R. [et al.]. Mental Health and Psychosocial Problems of Medical Health Workers during the COVID-19 Epidemic in China // Psychotherapy and Psychosomatics. 2020. No. 4 (89). 165 с.
55. Zhong Q. COVID-19 and Labor Law: Japan // Italian Labor Law e-Journal. 2020. No. 1S (13).
56. Da. H. [et al.]. The study of professional burnout among students of KazNMU and medical workers of some institutions in Almaty // Bulletin of the Kazakh National Medical University. 2016. No. 4.
57. WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard | WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard With Vaccination Data [Electronic resource]. URL: https://covid19.who.int/ (accessed 21.11.2021).
58. An "Epidemic Within an Outbreak": The Mental Health Consequences of Infectious Disease Epidemics - O'Neill : O'Neill [Electronic resource]. URL: https://oneill.law.georgetown.edu/epidemic-within-outbreak-mental-health-consequences-infectious-disease-epidemics/ (accessed 11/21/2021).
59. COVID-19 pandemic and mental health - News - ROP [Electronic resource]. URL: https://psychiatr.ru/news/1102 (date of access: 11/21/2021).
60. SCL-90: an outpatient psychiatric rating scale--preliminary report - PubMed [Electronic resource]. URL: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/4682398/ (accessed 11.26.2021).
61. Quantification of subjective sleep quality in healthy elderly men and women using the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) - PubMed [Electronic resource]. URL: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1947597/ (accessed 11.28.2021).
62. ICN confirms 1,500 nurses have died from COVID-19 in 44 countries and estimates that healthcare worker COVID-19 fatalities worldwide could be more than 20,000 | ICN - International Council of Nurses [Electronic resource]. URL: https://www.icn.ch/news/icn-confirms-1500-nurses-have-died-covid-19-44-countries-and-estimates-healthcare-worker-covid (Accessed: 11.28.2021).
Көрген адамдардың саны: 135
Мақалалар санаты:
Әдебиеттерге шолу
Библиографиялық сілтемелер
Кусаинова Д.К., Хисметова З.А., Асанова Ш.Б. COVID-19 пандемиясы кезіндегі медицина қызметкерлерінің психоэмоционалды жағдайы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2021. 6 (Т.23). Б. 47-53. doi:10.34689/SH.2021.23.6.005Ұқсас жариялымдар:
ІШ АСУЫНЫҢ ЗАРАҚАТЫНДАҒЫ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЕМДЕУ ЛАПАРОСКОПИЯСЫ. ӘДЕБИЕТТЕРДІ ШОЛУ.
БІРІНШІЛІК БИЛИАРЛЫ ХОЛАНГИТІ БАР НАУҚАСТАРДЫҢ ӨМІР САПАСЫ МЕН ОНЫ БАҒАЛАУДЫҢ ӘДІСТЕРІ
БАУЫРДЫҢ ДӘРІЛІК-ИНДУКЦИЯЛАНҒАН ЗАҚЫМДАНУЫ ЖӘНЕ ГЕНДЕРЛІК АЙЫРМАШЫЛЫҚТАР
КӨП АҒЗАЛЫ ДИСФУНКЦИЯСЫ БАР НАУҚАСТАРДАҒЫ ИНТРААБДОМИНАЛЬДЫ ГИПЕРТЕНЗИЯ МЕН АСҚАЗАН-ІШЕК ЖОЛДАРЫНЫҢ ЗАҚЫМДАНУ МАРКЕРЛЕРІНІҢ ӨЗАРА БАЙЛАНЫСЫ
ЖЕДЕЛ КОРОНАРЛЫҚ СИНДРОМ МЕН КӨМІРСУЛАР АЛМАСУЫНЫҢ БҰЗЫЛУЫНЫҢ БАЙЛАНЫСЫ