ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ ҰЙЫМДАРДАҒЫ ҚОЛДАНЫСТАҒЫ САПА МЕНЕДЖМЕНТІ ЖҮЙЕСІНДЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ САПАСЫНА ӘСЕР ЕТЕТІН ТӘУЕКЕЛДЕРДІ ҚАРАСТЫРУ
Сәйкестік. Денсаулық сақтау ұйымдары өз алдына сапалы медициналық қызмет көрсетуде ең жақсы нәтижелерге жетуді мақсат етіп қойды. Медициналық ұйымдардағы сапа тәуекелдерін басқару қызметі пациенттердің қауіпсіз және тиімді болуын және қызметкерлердің жұмысын қамтамасыз ете алатын жүйені құруға және қолдауға бағытталған. Дегенмен, іс жүзінде медициналық қызмет көрсетушілер сапалы қызмет көрсетуге әсер ететін тәуекелдерді әрқашан ескере алмайды, бұл ақыр соңында пациенттердің қауіпсіздігіне әсер етеді және медициналық көмектің сапасын төмендетеді.
Мақсаты: медициналық ұйымдардағы медициналық қызметтер сапасының негізгі тәуекелдерін және оларға қарсы тұру жүйесін бағалау мәселесі бойынша жарияланымдарды талдау.
Іздеу стратегиясы: PubMed, Google Academy, e-Library, Cyberleninka мәліметтер базасында шетелдік және отандық дереккөздер іздестірілді. Іздеу тереңдігі 20 жыл болды. Негізгі сұрақтар таңдалды - медициналық қызметтердің сапасы, пациенттердің қанағаттануы, қызметкерлердің қанағаттануы, сапаны басқару, медициналық қызметтердің құны. Қосылу критерийлері: аналитикалық мақалалар, сапаны қамтамасыз ету бойынша нұсқаулар, жүйелі шолулар, мета-талдаулар, деректердің сапалық және сандық талдауы бар түпнұсқалық зерттеулер, орыс және ағылшын тілдеріндегі мақалалар. Алып тастау критерийлері конференция материалдары, ақпараттың шектеулі көлемін қамтитын тезистер жинағы, ақылы қолжетімді мақалалар болды; 2000 жылға дейінгі мақалалар. 111 жарияланым табылды, 60-ы қорытынды талдауға қабылданды.
Нәтижелер. Дереккөздерді талдау тәуекелдердің үш негізгі тобының болуын және олардың көрсетілетін қызметтердің сапасына әсерін анықтады. Сапа менеджменті қызметі стратегиялық және операциялық тәуекелдерге қарсы іс-қимылды реттейтіні және экономикалық тәуекелдерді бақылау үшін ресурстардың жеткіліксіздігі анықталды. Оңтайлылық, тиімділік, заңдылық сияқты сапа атрибуттары бойынша табыстың жеткілікті деңгейіне қол жеткізілді. Қолжетімділік пен ашықтық сияқты басқа сипаттамалар қызметтің жұмысын одан әрі жетілдіруді қажет етеді.
Қорытындылар. Сапаның талап етілетін деңгейін сақтау және қолдау үздіксіз процесс және оны жақсарту бойынша шараларды әзірлеуді жалғастыру керек, мысалы, қызметкерлерді оқыту, клиникалық шолуларды жүргізу. Экономикалық тәуекелдерді басқару үшін оқытуды өткізіп, әрбір медициналық ұйымның ерекшеліктерін ескере отырып, денсаулық сақтау технологиясын бағалауға мамандарды тартқан жөн.
Іңкәр Е. Байсарина1, Мейірім Б. Алдабергенова2, Зайтуна Г. Хамидуллина1,
Гүлсім А. Көкішева3, Светлана Б. Әбдірашитова3, Гүлназ У. Алдабекова1, Әсел Ж. Хасенова2, Серік Е. Ибраев1, Ләззат Қ. Көшербаева2
1 «Астана медицина университеті» КЕАҚ, Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы;
2 «С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» КЕАҚ,
Алматы қ., Қазақстан Республикасы;
3 Көп бейінді клиникалық аурухана №3, Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы.
1. Аджиев М.Э. Основные проблемы системы менеджмента качества медицинской организации // Молодой ученый, 2013. №12 (59), С. 561-563.
2. Аканов А.А., Тулебаев К.А., Куракбаев К.К., Карибаев К.Б., Иванов С.В., Гржибовский А.М. Оценка пациентами качества стационарной медицинской помощи в Республике Казахстан // Экология человека. 2017, № 8, С. 44-55.
3. Беседовский С.Г., и др. Проблемы финансиро-вания бюджетных учреждений здравоохранения // Финансовые исследования, 2015. № 2. С.20-22.
4. Бугаев А., Горбунков В.Я. Избранные вопросы контроля и обеспечения качества медицинской помощи // Медицинский вестник Северного Кавказа. 2016. №3(11), С. 483-488.
5. Еген Ы.Е., Магзумова Р.З. Анализ качества оказанных амбулаторных услуг населению города астаны // Астана медициналык журналы, 2019. №1(99), С. 289-294.
6. Золкин Е.Ю. Экономика здравоохранения в современных условиях // Актуальные проблемы гумани-тарных и естественных наук. 2014, № 11(1). С. 149-151.
7. Кобякова О.С., Деев И.А., и соавт. Удовлетворенность медицинской помощью: как измерить и сравнить? // Социальные аспекты здоровья населения. 2016. № 6(67), С.1-8.
8. Республиканский Центр развития здравоохранения. Сборник «Национальные счета здравоохранения». Нур-Султан, 2020. 20с.
9. Тажибаева К.Н., Булешов М.А., Булешова А.М., Жанабаев Н.С., Булешов Д.М., Иванов С.В., Гржибовский А.М. Оценка качества медицинской помощи пациентам с онкологическими заболеваниями в амбулаторно-поликлинических учреждениях Южно-Казахстанской области // Экология человека, 2017. № 3, С. 49-52.
10. Тарасенко Е.А. Зарубежный опыт выбора показателей качества медицинской помощи для построения рейтингов медицинских организаций: уроки для России // Социальные аспекты здоровья населения. 2013. № 12, С. 1-17;
11. Турдалиева Б.С., и соавт. Оценка населением г.Алматы качества медицинской помощи:поперечное исследование // Экология человека. 2017. №11, С. 56-63.
12. Тюлегенбаева Б., Утеултев Е., Айтамбаева Л. Текущее состояние качества оказания медицинских услуг на уровне первичной медико-санитарной помощи // Вестник КазНМУ. 2017. № 3, С. 462-464.
13. Улманов А.Т., Сарыбаева Г.К. Анализ уровня ожиданий и удовлетворенности пациентов частной стоматологической клиники // Наука и Здравоохранение. 2018. №4, С. 44-56.
14. Улумбекова Г.Э. и др. Показатели для оценки деятельности медицинских организаций: Международный опыт // Вестник ВШОУЗ. 2017. № 3, С. 23-34.
15. Утеулин М., Ошибаева А.Е., и др. Оценка удовлетворенности пациентов и медицинских работников качеством оказываемых услуг // Вестник КазНМУ, 2018. № 3, С.344-347.
16. Beisenbekova G.K., Kaupbayeva B.T., Begalina A.M. Safety and quality in healthcare as a well-established international norm through the prism of accreditation standards // Health & Development. 2012. № 2, pp.8-10.
17. Berwick D., Fox D.M. Evaluating the Quality of Medical Care": Donabedian's Classic Article 50 Years Later // Milbank Q. 2016. № 2 (94), рр 237-41.
18. Bunting R.F., Siegal D.J. Developing risk management dashboards using risk and quality measures: A visual best practices approach // Healthc Risk Manag, 2017. № 2(37), pp.8-28.
19. Buccheri R.K., Sharifi C. Critical Appraisal Tools and Reporting Guidelines for Evidence-Based Practice // Worldviews Evid Based Nurs. 2017. №6(14), рр. 463-472.
20. Carr E.C., Meredith P, Chumbley G., et al. Pain: a quality of care issue during patients' admission to hospital // J Adv Nurs. 2014. № 6(70), pp. 1391-1403.
21. Chiozza M.L., Plebani M. Clinical Governance: from clinical risk management to continuous quality improvement // Clin Chem Lab Med. 2006. № 6, pp.694-698.
22. Choi S.W., Mak T.S., O'Reilly P.F. Tutorial: a guide to performing polygenic risk score analyses // Nat Protoc. 2020. № 9(15), pp. 2759-2772.
23. Claycamp H.G., Rahaman F., Urban J.M. The reliability-quality relationship for quality systems and quality risk management // PDA J Pharm Sci Technol. 2012. № 6(66), pp. 512-517.
24. Cots F., Raventòs J., et al. The day hospital: analysis of results, costs and management of pneumology resources // Arch Bronconeumol. 2013. № 2(49), pp. 54-62.
25. Donabedian A. The seven pillars of quality // Arch Pathol Lab Med. 1990. № 11(114), pp. 1115-8.
26. Dreiher D., Blagorazumnaya O., Balicer R., Dreiher J. National initiatives to promote quality of care and patient safety: achievements to date and challenges ahead // Isr J Health Policy Res. 2020 № 9(62), pp. 1-16.
27. Dua K., et al. Hospitalist Co-management of Pediatric Orthopaedic Surgical Patients at a Community // Hospital. Md Med. 2016. №1(17), pp. 34-36.
28. ICH guideline Q9 on quality risk management. // European Medical Agency. 2015 рр. 24-31.
29. Eskaliev A.R., Glushkova N.Е., et al. The market of medical services for compulsory medical insurance: current state, opportunities and risks of medical organizations // Science & Healthcare, 2021 № 4(23), pp. 180-189.
30. Fajardo-Ortiz G., Robledo H. Management of medical care, a fundamental tool for resident doctors // Cir Cir. 2018. №1(86), pp. 71-78.
31. Fantaci G., Ferrante M., Ettore G., Scondotto S.A. Composite indicator for maternity hospital classification // Epidemiol Prev. 2018 № 2(42), pp. 160-166.
32. França M. Quality, risk management and patient safety: the challenge of effective integration // World Hosp Health Serv. 2008 № 4(44), pp. 21-23.
33. García-Lacalle J., Bachiller P. Dissecting hospital quality. Antecedents of clinical and perceived quality in hospitals // Int J Health Plann Manage. 2011 № 3(26), pp. 264-281.
34. Haddad G., Greene A. Quality Risk Management-A Role-Based Competency Model // PDA J Pharm Sci Technol., 2020 № 1(74), pp. 58-72. doi: 10.5731/pdajpst.2019.10496.
35. Hosselet C., Peyronnet D., Lamballais M., et al. Quality guidelines for radiopharmacy. Development of a risk-assessment tool // Ann Pharm Fr. 2021 № 5(79), C.572-581.
36. Kavanagh C. Medication governance: preventing errors and promoting patient safety // Br J Nurs. 2017. № 3(36), pp. 159-165.
37. King B., Bodden J., et al. Older adults experiences with ambulation during a hospital stay: A qualitative study // Geriatr Nurs. 2021 № 1(42), pp. 225-232.
38. Lapp V., Fowler S.B., Miller H.D. The voice of adolescents: Perceptions of isolation during hospitalization. // Nursing. 2021. № 1(51), pp. 51-56.
39. Leunig A., Winkler M., Gernert J.A., et al. Management lessons through an interactive online discussion about hospital management during the COVID-19 pandemic // GMS J Med Educ. 2021 № 1(28), pp. 38-41.
40. Martin P., Lisarondo L., et al. Impact of clinical supervision on healthcare organisational outcomes: A mixed methods systematic review // PLoS One, 2021 № 11(16), https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34797897. (Access date: 09.03.2021).
41. Martinez E.G., et al. Management and leadership of nursing services in the emergency plan for the pandemic COVID-19: the experience of the Clinic Hospital of Barcelona // Enferm Clin (Engl Ed). 2021. № 2(31), pp. 12-17.
42. O'Donnell K., Greene A., Zwitkovits M., Calnan N. Quality Risk Management: Putting GMP Controls First // PDA J Pharm Sci Technol. 2012. № 3(66), pp. 243-261.
43. O'Donovan C., Reid B. Hospital discharge data quality and COVID-19 // Health Inf Manag, 2021. № 1(50), pp. 93-94.
44. Salkhayeva B., Nurbayeva G., Zhumakarimov M., Amanov S. Health risk management: a literature review // Journal of Health and Development. 2020. №35(1) pp. 24-29.
45. Westgard J.O. Perspectives on quality control, risk management, and analytical quality management // Clin Lab Med, 2013. № 1(33), pp. 11-24.
46. Xiaoyu L., Jinxue L., et al. Development and Application of Nursing Risk Management Evaluation System // Stud Health Technol Inform. 2021. № 15, pp. 414-420.
References: [1-15]
1. Adjiev M.E. Osnovnyie problemy sistemy menedzhmenta kachestva meditsinskoi organizatsii [Critical issues of system of quality management in Medical organizations]. Molodoi uchenyi [Young scientist]. 2013. № 12 (59), pp. 561-563. [in Russian]
2. Akanov A.A., Tulebayev K.A., Kurakbayev K.K., Karibayev K.B., Ivanov S.V., Grjibovski A.M. Otsenka patsientami kachestva statsyonarnoi meditscinskoi pomoshi v RK [Patients’ assessment of in-patient medical care quality in Kazakhstan]. Ekologiya cheloveka [Human Ecology]. 2017. №8. pp. 44-55. [in Russian]
3. Besedovskii S.G., et al. Problemy finansirovaniya byudzhetnykh uchrezhdenii zdravookhraneniya. [Issues of financing for budget institutions in health care]. Finansovyie issledovaniya [Financial Researches]. 2015. №2. pp 20-22. [in Russian]
4. Bugaev A. et al. Izbrannye voprosy kontrolya I obespecheniya katchestva meditsinskoi pomoschi [Selected questions in quality control and assurance in healthcare]. Meditsinskii Vestnik Severnogo Kavkaza [Medical bulleten of Northern Caucases]. 2016. №3(11), pp. 483-488. [in Russian]
5. Yegen Yi., Magzumova R. Analiz kachestva okazannykh ambulatornykh uslug naseleniyu goroda Astany [Analysis of ambulatory care quality for the city of Astana]. Astana Meditsinalyk zhurnaly [Astana Medicine Journal]. 2019. № 1(99), pp. 289-294. [in Russian]
6. Zolkin Ye.Yu. Ekonomika zdravookhraneniya v sovremennykh usloviyakh [Health economics in modern condititions]. 2014. № 11(1). pp. 149-151. [in Russian]
7. Kobyakova O.S., Deev I.A. et al. Udovletvorennost meditsitsinskoi pomoshyu: kak izmerit I sravnit? [Satisfaction by healthcare: how to measure and compare?] Sotsialnye aspekty zdorovya naselenyiya [Social aspects of population health]. 2016. № 6(67), pp.1-8. [in Russian]
8. Respublikanskii tsentr razvitiya zdravookhraneniya. Sbornik Natsionalnyiye stcheta zdravookhraneniya [Republican Centre of Healthcare development. Bulleten of National funds of healthcare]. Nur-Sultan 2020, pp.17-20. [in Russian]
9. Tazhibayeva K.N., Buleshov M.A., Buleshova A.M., Zhanabayev N.S., Buleshov D.M., Ivanov S.V., Grjibovski A.M. Otsenka kachestva meditsinskoi pomoschi patsientami s onkologicheskimi zabolevaniyami v ambulatorno-poliklinicheskikh uchrezhdeniyakh Yuzhno-Kazakhstanskoi Oblasti RK [Health care assessment by oncology patients in Sothern Kazakhstan]. Ekologiya cheloveka [Human Ecology]. 2017. № 3, pp. 49-52. [in Russian]
10. Tarasenko Ye.A. Zarubezhnyi opyt vybora pokazatelei kachestva meditsinskoi pomoschi dlya postroyeniya reitingov meditsinskikh organizatsii [International practice of healthcare indicators for rating of medical organizations]. Sotsialnye aspekty zdorovyia naseleniya [Social aspects of population health]. 2013. № 12, pp. 1-17. [in Russian]
11. Turdaliyeva B.S., et al. Otsenka naseleniyem g. Almaty kachestva meditsinskoi pomoschi: poperechnoye issledovaniye [Assessment of health care quality by population of Almaty: A cross-sectional study]. Ekologiya cheloveka [Human Ecology]. 2017. № 11, pp. 56-63. [in Russian]
12. Tyulegenbayeva B. et al. Tekutshee sostoyaniye katchestva okazaniya medicinskikh uslug na urovne PMSP [Current situation with health care quality in primary care] Vestnik KazNMU [Bulleten of KazNMU]. 2017. №3, pp. 462-464. [in Russian]
13. Ulmanov A.T., Sarybayeva G.K. Analiz urovnua ozhidaniya b udovletvorennosti patsientov chastnoi stomatologicheskoi kliniki [Analysis of the level of expectations and satisfaction of patients at a private dental clinic]. Nauka I zdravookhraneniye [Health and Development]. 2018. №4, pp. 44-56. [in Russian]
14. Ulumbekova G.E., Moklyachenko A.V. Pokazatali dlya otsenki deyatelnosti meditsinskikh organizatsii: mezhdunarodnyi opyt [Indicators for hospital assessment: international practice]. Vestnik VSHOUZ [Bulleten of High school of regional health office]. 2017. №3, pp. 23-34. [in Russian]
15. Uteulin M., et al. Otsenka udovletvorennosti patsientov i meditsinskikh rabotnikov kachestvom okazyvayemykh uslug [Medical services assessment of satisfaction of patients and medical staff]. Vestnik KazNMU [Bulleten of KazNMU]. 2018. №3, pp. 344-347. [in Russian]
Көрген адамдардың саны: 158
Мақалалар санаты:
Әдебиеттерге шолу
Библиографиялық сілтемелер
Байсарина І.Е., Алдабергенова М.Б., Хамидуллина З.Г., Көкішева Г.А., Әбдірашитова С.Б., Алдабекова Г.У., Хасенова Ә.Ж., Ибраев С.Е., Көшербаева Л.Қ. Қазіргі кезеңде медициналық ұйымдардағы қолданыстағы сапа менеджменті жүйесінде медициналық қызмет сапасына әсер ететін тәуекелдерді қарастыру // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 1 (Т.24). Б. 185-192. doi 10.34689/SH.2022.24.1.021Ұқсас жариялымдар:
ІШ АСУЫНЫҢ ЗАРАҚАТЫНДАҒЫ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЕМДЕУ ЛАПАРОСКОПИЯСЫ. ӘДЕБИЕТТЕРДІ ШОЛУ.
БІРІНШІЛІК БИЛИАРЛЫ ХОЛАНГИТІ БАР НАУҚАСТАРДЫҢ ӨМІР САПАСЫ МЕН ОНЫ БАҒАЛАУДЫҢ ӘДІСТЕРІ
БАУЫРДЫҢ ДӘРІЛІК-ИНДУКЦИЯЛАНҒАН ЗАҚЫМДАНУЫ ЖӘНЕ ГЕНДЕРЛІК АЙЫРМАШЫЛЫҚТАР
КӨП АҒЗАЛЫ ДИСФУНКЦИЯСЫ БАР НАУҚАСТАРДАҒЫ ИНТРААБДОМИНАЛЬДЫ ГИПЕРТЕНЗИЯ МЕН АСҚАЗАН-ІШЕК ЖОЛДАРЫНЫҢ ЗАҚЫМДАНУ МАРКЕРЛЕРІНІҢ ӨЗАРА БАЙЛАНЫСЫ
ЖЕДЕЛ КОРОНАРЛЫҚ СИНДРОМ МЕН КӨМІРСУЛАР АЛМАСУЫНЫҢ БҰЗЫЛУЫНЫҢ БАЙЛАНЫСЫ