ДӘРІГЕР-СТОМАТОЛОГТАРДЫҢ САУАЛНАМАСЫ ДЕРЕКТЕРІ БОЙЫНША СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ СТОМАТОЛОГИЯЛЫҚ МЕКЕМЕЛЕРІНІҢ ЖАБДЫҚТАНДЫРЫЛУ ДЕҢГЕЙІН ТАЛДАУ
Өзектілігі. Стоматологиялық көмек көрсету – медициналық көмектің өзекті мәселелерінің және қажетті салаларының бірі. Бұл, ең алдымен, стоматологиялық аурулардың көбеюіне байланысты. Тиімді себептердің бірі, яғни стоматологиялық құрал-жабдықтардың талапқа сай жабдықталмауы, емдеу сапасының тиімділігіне байланысты стандартқа сай емес. Емхана түріне қарамастан, мемлекеттік, жеке немесе ауылдық, оның негізгі жабдықтары болуы керек. Бұл дұрыс диагноз қою және емдеуді таңдау үшін өте қажет. Жоғарыда аталған жетістіктерді жүзеге асыру үшін клиникалық және радиологиялық диагностикаға арналған рентген аппараты, көру аймағының анық болуы үшін оптикалық үлкейткіш, жұмыс процесінің қауіпсіздігі мен ыңғайлылығы үшін жұмыс алаңын резеңке бөгетпен оқшаулау қажет. Апекслокатор және эндомотор - түбір өзегінің жұмыс ұзындығын өлшеуге және одан әрі өңдеу арқылы арналған құрылғылар.
Зерттеу мақсаты: Дәрігер-стоматологтардың сауалнамасы деректері бойынша Семей қаласының стоматологиялық мекемелерінің жабдықтандырылу деңгейін талдау
Материалдар мен тәсілдер. Оқу дизайны: қималық. Семей қаласының тіс дәрігерлерінен социологиялық сауалнама (сауалнама) жүргізілді. Зерттеуге арналған стоматологиялық клиникалардың іріктеме көлемін анықтау үшін OpenEpi бағдарламасы пайдаланылды. Статистикалық есептеулер IBM SPSS Statistics 25.0 бағдарламалық құралының көмегімен орындалды.
Зерттеу нәтижелері. Стоматологиялық құрал-жабдықтармен, Семей қаласындағы стоматологиялық мекемелермен, МӘМС бағдарламасы бойынша қызмет көрсететін стоматологиялық мекемелермен жабдықталу деңгейіне жүргізілген талдау негізгі құрал-жабдықтардың төмен деңгейін көрсетті. Тек стоматологиялық бейнелеуге арналған рентген аппараттары ғана қолжетімді болды, ол тегін қызметтердің тізіміне енді. Семей қаласының жекеменшік емханаларында негізгі құрал-жабдықтардың болуы (рентгендік аппаратура, оптикалық үлкейту, коффердам, апекслокатор, эндомотор) орташа көрсеткішті 64%, бұл аталған емханалардағы жабдықтың жеткіліксіз деңгейін көрсетеді. Салыстырмалы талдау кезінде ең жоғары көрсеткіштер «апекслокатор» санатында – 100% және ең төменгі көрсеткіш «микроскоп» санатында – 2,2% болды.
Қорытынды. МӘМС бағдарламасы бойынша стоматологиялық қызмет көрсететін жекеменшік стоматологиялық мекемелерде де, клиникаларда да стоматологиялық құрал-жабдықтармен жабдықталу деңгейінің жеткіліксіздігі анықталды. Алынған мәліметтерге сәйкес, емханаларға коффердам, оптикалық үлкейту, эндомотор сатып алу қажет, сонымен қатар рентгендік аппаратураның, апекслокатор санын көбейту қажет, өйткені стоматологиялық мекемелердің жабдықтары ең дұрысы 90% -дан асуы керек.
Жұмақыз Д. Құсайынова1, https://orcid.org/0000-0002-5356-0461
Үмітжан С. Самарова1, https://orcid.org/0000-0003-3320-7115
1 «Семей медицина университеті» КЕАҚ, Семей қаласы, Қазақстан Республикасы.
1. Аржанцев А.П. Современные аспекты рентгенологии в стоматологии// Медицинкский алфавит, 2010, Т. 4. № 16. С. 4-8.
2. Веткова К.В., Борисенко М.А., Чекина А.В., Агафонова Ю.Ю., Макевнина В.В. Повышение эффективности эндодонтического лечения при работе с операционным микроскопом // Омский научный вестник, 2014. No 2 (134). С.124-128.
3. Жекова А.А. Исследование in vitro в сравнительном определении рабочей длины зуба с помощью апекслокатора. В книге: Студенческая наука и медицина XXI века: традиции, инновации и приоритеты. Сборник материалов. 2017. С. 133-134.
4. Масис Г. 150 лет коффердаму // Эндодонтия Today. 2012. № 4. С. 22.
5. Михнева М.А., Харченко В.А., Шарова Т.Н. Применение коффердама в стоматологической практике. В сборнике: Актуальные вопросы современной медицины. материалы 71-й итоговой научной конференции молодых ученых и студентов. 2014. С. 207-208.
6. Петрова Е.В., Галанова Т.А. Тургенева Л.Б. Применение апекслокатора в повседневной клинической практике врача-стоматолога // Терапевтическая стоматология. 2009, №6.С 29-30.
7. Об утверждении Стандарта организации оказания стоматологической помощи в Республике Казахстан. Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 12 декабря 2016 года №1053. https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1600014664/history (Дата обращения: 3.02.2022).
8. Anita M. Mark. Dental X-rays // J Am Dent Assoc. 2019 Jul. 150(7):636.
9. Jafarzadeh H. Evaluation of Conventional Radiography and an Electronic Apex Locator in Determining the Working Length in C-shaped Canals // Iran Endod J. 2017. PMID: 28179926
10. NHS England and NHS Improvement. COVID-19 guidance and standard operating procedure. 2020./ (Дата обращения: 3.02.2022).
11. Nunes L.P. Photodynamic therapy as a potential oral disinfection protocol during COVID-19 outbreak // Photodiagnosis Photodyn Ther. 2021. PMID: 33497817.
12. online.zakon.kz/Document/?doc_id=39556118. (Дата обращения: 3.02.2022)
13. Peris K. Diagnosis and treatment of dental disease: European consensus-based interdisciplinary guidelines // Eur J Cancer. 2019. PMID: 31288208 Review.
14. Phil Jevon, Shaam Shamsi. COVID-19 and medical emergencies in the dental practice // Br Dent J. 2020 Jul. 229(1):19-24. doi: 10.1038/s41415-020-1782-5.
15. Rachel Little, Jessica Howell, Paul Nixon COVID-19 and beyond: implications for dental radiography // Br Dent J. 2020 Jul. 229(2):105-109.doi: 10.1038/s41415-020-1842-x.
16. Scott D. Rubber dam evidence // Br Dent J. 2020. PMID: 32811914
17. Seron M.A. The Importance of Rubber Dam Isolation in Endodontics Throughout COVID-19 // Braz Dent J. Nov-Dec 2020. 31(6):567. doi:10.1590/0103-6440202003760.
18. Sitbon Y., Attathom T., St-Georges A.J. Minimal intervention dentistry II: part 1. Contribution of the operating microscope to dentistry // British Dental Journal. 2017. V.216, P. 125–130.
19. Edmund B., Martin T., Stephen C., Lucy O’M. Systematic review of patient safety interventions in dentistry // BMC Oral Health. 2015; 15: P. 152.
20. Yu H. Minimal invasive microscopic tooth preparation in esthetic restoration: a specialist consensus // Int J Oral Sci. 2019. PMID: 31575850.
References: [1-7]
1. Arzhantsev A.P. Sovremennye aspekty rentgenologii v stomatologii [Modern aspects of radiology in dentistry]. Meditsinkskii alfavit [Medical alphabet], 2010, T. 4. № 16. pp. 4-8. [in Russian].
2. Vetkova K.V., Borisenko M.A., Chekina A.V., Agafonova Yu.Yu., Makevnina V.V. Povyshenie effektivnosti endodonticheskogo lecheniya pri rabote s operatsionnym mikroskopom [Improving the effectiveness of endodontic treatment when working with an operating microscope]. Omskii nauchnyi vestnik [Omsk Scientific Bulletin], 2014. №2 (134). pp.124-128. [ in Russian].
3. Zhekova A.A. Issledovaniye in vitro v sravnitelnom opredelenii rabochey dliny zuba s pomoshchyu apekslokatora [An in vitro study in the comparative determination of the working length of a tooth using an apex locator]. V knige: Studencheskaya nauka i meditsina XXI veka: traditsii, innovatsii i prioritety. Sbornik materialov [In the book: Student science and medicine of the XXI century: traditions, innovations and priorities. Collection of materials]. 2017, pp. 133-134.[ in Russian].
4. Masis G. 150 let kofferdamu [150 years of cofferdam]. Endodontiya Today [Endodontics Today], 2012, №4. P. 22.[ in Russian].
5. Mikhneva M.A., Kharchenko V.A., Sharova T.N.Primeneniye kofferdama v stomatologicheskoy praktike [The use of rubber dam in dental practice]. V sbornike: Aktualnyye voprosy sovremennoy meditsiny. materialy 71-y itogovoy nauchnoy konferentsii molodykh uchenykh i studentov [in the collection: Topical issues of modern medicine. materials of the 71st final scientific conference of young scientists and students]. 2014. pp. 207-208.[ in Russian].
6. Petrova Ye.V., Galanova T.A. Turgeneva L.B. Primeneniye apekslokatora v povsednevnoy klinicheskoy praktike vracha-stomatologa [Application of the apexlocator in the daily clinical practice of a dentist]. Terapevticheskaya stomatologiya [Therapeutic Dentistry] 2009, No. 6. From 29-30.
7. Adilet.zan.kz. Ob utverzhdenii Standarta organizatsii okazaniya stomatologicheskoi pomoshchi v Respublike Kazakhstan. Prikaz Ministra zdravookhraneniya i sotsial'nogo razvitiya Respubliki Kazakhstan ot 12 dekabrya 2016 goda № 1053. https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1600014664/history (accecced: 3.02.2022).
Көрген адамдардың саны: 146
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Құсайынова Ж.Д., Самарова У.С. Дәрігер-стоматологтардың сауалнамасы деректері бойынша Семей қаласының стоматологиялық мекемелерінің жабдықтандырылу деңгейін талдау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 3 (Т.24). Б. 95-102. doi 10.34689/SH.2022.24.3.013Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ