ДЕКСМЕДЕТОМИДИНДІ (ДЕКСДОР) АНЕСТЕЗИОЛОГИЯ, РЕАНИМАТОЛОГИЯ ЖӘНЕ ИНТЕНСИВТІ ТЕРАПИЯ БӨЛІМШЕСІНДЕ ДЕЛИРИЙ ЖӘНЕ ПСИХОЗДА КЛИНИКАЛЫҚ ҚОЛДАНУ. ӘДЕБИ ШОЛУ.
Кіріспе. Интенсивті терапия бөлімшелеріндегі науқастарды адекватты түрде тыныштандыру қазіргі анестезиология мен реанимацияның өзекті мәселелерінің бірі болып табылады. Қарқынды терапия бөлімшесінде делирий тиімді профилактикалық стратегияларды қолдануға қарамастан пациенттердің шамамен 30% әсер етеді.
Іздеу стратегиясы. Біз PubMed, Web of Science, Elibrary, Cochrane Central Register of Controlled Trials дерекқорларында әдебиеттерді іздеуді жүргіздік. Іздеу үшін негізгі сөздер қолданылды: «делирий», «реанимация бөлімі», «дексмедетомидин», «дексдор». Іздеу нәтижесінде 924 жарияланым анықталды. Ағымдағы шолуға 43 жарияланым кіреді.
Нәтижелер. Бұл шолуда делирийдің патофизиологиясы мен түрлеріне шолу кіреді және делирийді анықтау үшін қолданылатын әдістер сипатталады. Делирийді емдеу үшін дексмедетомидинді қолдануға қатысты жарияланған зерттеулер де талқыланады. Авторлар ICU персоналына сандырақпен ауыратын ICU пациенттеріне дәлелді көмек көрсету контекстінде Дексмедетомидинді қолдану бойынша нұсқаулар береді.
Қорытынды. Дексмедетомидинді қолданатын седация техникасы жайлылықтың жоғары деңгейін және делирийі бар науқастарды белсендіру мүмкіндігін қамтамасыз етеді, өздігінен тыныс алуды баспайды және елеулі жанама әсерлерді тудырмайды.
Дәулет С. Төкенов1, Ғабдығали Ж. Ыгиев1,
Геннадий В. Добрынин1, Найля С. Фамутдинова1,
Елжан М. Манарбеков2, https://orcid.org/0000-0002-3662-3977
Лаура А. Пак3, https://orcid.org/0000-0002-5249-3359
Лаура Т. Касым4, https://orcid.org/0000-0003-4448-6455
Куат Д. Акимжанов3,
Оксана А. Юрковская3, https://orcid.org/0000-0002-6251-5574
Назерке М. Рахымжанова3, Дамир Н. Беркембаев3,
Ондасын С. Нұрғалиев3
1 «Жедел жәрдем ауруханасы» ШЖҚ МКК, Семей қ., Қазақстан Республикасы
2 «Тарбағатай ауданының аудандық ауруханасы» ШЖҚ КМК, Шығыс Қазақстан облысы, Тарбағатай ауданы Ақжар, Қазақстан Республикасы;
3 «Семей медицина университеті» КеАҚ, Семей қ., Қазақстан Республикасы;
4 «Астана медицина университеті» КеАҚ, Астана қ., Қазақстан Республикасы.
1. Abelha F.J., Luis C., Veiga D., et al. Outcome and quality of life in patients with postoperative delirium during an ICU stay following major surgery // Crit Care. 2013. 17: R25-7.
2. American Psychiatric Association and DSM-5 Task Force, Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders // DSM-5, American Psychiatric Association, Washington, DC, USA, 5th edition, 2013.
3. Barr J., Fraser G.L., Puntillo K. et al. Clinical practice guidelines for the management of pain, agitation, and delirium in adult patients in the intensive care unit // Critical Care Medicine. 2013. 41 (1). P. 263–306.
4. Bilotta F., Lauretta M.P., Borozdina A., Mizikov V.M., Rosa G. Postoperative delirium: risk factors, diagnosis and perioperative care // Minerva Anestesiol. 2013. 79. P. 1066–76.
5. Bledowski J., Trutia A. A review of pharmacologic management and prevention strategies for delirium in the intensive care unit // Psychosomatics. 2012. 53 (3). P. 203–211.
6. Brummel N.E., Girard T.D. Delirium in the intensive care unit. In: Hall J.B., Schmidt G.A., Kress J.P., eds // Principles of Critical Care. 4th ed. New York, NY: McGraw-Hill Education. 2015. P. 756-762.
7. Brummel N.E., Girard T.D. Preventing delirium in the intensive care unit //Critical Care Clinics. 2013. 29 (1). P. 51–65.
8. Chrysostomou C., Schmitt C.G. Dexmedetomidine: sedation, analgesia and beyond // Expert Opin Drug Metab Toxicol. 2008. 4. P. 619–27.
9. Davy A., Fessler J., Fischler M., Guen M. Dexmedetomidine and general anesthesia: a narrative literature review of its major indications for use in adults undergoing non-cardiac surgery // Minerva Anestesiol. 2017. 83 (12). P. 1294–1308.
10. Devlin J.W., Al-Qadhee N.S., Skrobik Y. Pharmacologic prevention and treatment of delirium in critically ill and non-critically ill hospitalised patients: a review of data from prospective, randomised studies // Best Practice and Research: Clinical Anaesthesiology. 2012. 26 (3). P. 289–309.
11. Delirium prevention and safety: starting with the ABCDEF’s. Critical Illness, Brain Dysfunction, and Survivorship (CIBS) Center website. http://www.icudelirium.org/medicalprofessionals.html. Accessed April 26, 2019.
12. Djaiani G., Silverton N., Fedorko L., et al. Dexmedetomidine versus propofol sedation reduces delirium after cardiac surgery: a randomized controlled trial // Anesthesiology. 2016. 124 (2). P. 362-368.
13. Ely E.W., Inouye S.K., Bernard G.R., et al. Delirium in mechanically ventilated patients: validity and reliability of the confusion assessment method for the intensive care unit (CAM-ICU) // JAMA. 2001. 286(21). P. 2703-2710.
14. Gilchrist N.A., Asoh I., Greenberg B. Atypical antipsychotics for the treatment of ICU delirium // J Intensive Care Med. 2012. 27(6). P. 354-361.
15. Gu J., Chen J., Xia P., Tao G., Zhao H., Ma D. Dexmedetomidine attenuates remote lung injury induced by renal ischemia-reperfusion in mice // Acta Anaesthesiol Scand. 2011. 55. P. 1272–78.
16. Guinter J.R., Kristeller J.L. Prolonged infusions of dexmedetomidine in critically ill patients // American Journal of Health-System Pharmacy. 2010. 67 (15). P. 1246–1253.
17. Hipp D.M. Delirium in critically ill patients // Neurotherapeutics. 2012. 9 (1). P. 158–175.
18. Hipp D.M., Ely E.W. et al. Pharmacological and nonpharmacological management of delirium in critically ill patients // Neurotherapeutics. 2012. 9(1). P. 176-182.
19. Iirola T., Aantaa R., Laitio R., et al. Pharmacokinetics of prolonged infusion of high-dose dexmedetomidine in critically ill patients // Crit Care. 2011. 15. R25 7.
20. Inouye S.K., Westendorp R.G., Saczynski J.S. Delirium in elderly people // Lancet. 2014. 383. P. 911–22
21. Ji F., Li Z., Nguyen H. et al. Perioperative dexmedetomidine improves outcomes of cardiac surgery // Circulation. 127 (15). 2013. P. 1576–1584.
22. Kawazoe Y., Miyamoto K., Morimoto T. et al. Dexmedetomidine for Sepsis in Intensive Care Unit Randomized Evaluation (DESIRE) Trial Investigators. Effect of dexmedetomidine on mortality and ventilator-free days in patients requiring mechanical ventilation with sepsis: a randomized clinical trial // JAMA. 2017. 317(13). P. 1321-1328.
23. Lacoske J. Sedation options for intubated intensive care unit patients // Crit Care Nurs Clin North Am. 2015. 27(1). P. 131-145.
24. Lin Y., Chen J., Wang Z. Meta-analysis of factors which influence delirium following cardiac surgery // Journal of Cardiac Surgery. 2012. 27 (4). P. 481–492.
25. Lin Y.Y., He B., Chen J., Wang Z.N. Can dexmedetomidine be a safe and efficacious sedative agent in post-cardiac surgery patients? A meta-analysis // Critical Care. 2012. 16 (5). R169.
26. Maldonado J.R. Acute brain failure: pathophysiology, diagnosis, management, and sequelae of delirium // Crit Care Clin. 2017. 33(3). P. 461-519.
27. Maldonado J.R. Pathoetiological model of delirium: a comprehensive understanding of the neurobiology of delirium and an evidence-based approach to prevention and treatment // Critical Care Clinics. 2008. 24 (4). P. 789–856.
28. Mo Y., Zimmermann A.E. Role of dexmedetomidine for the prevention and treatment of delirium in intensive care unit patients // Ann Pharmacother. 2013. 47(6). P. 869-876.
29. Nelson L.E., Lu J., Guo T., Saper C.B. The alpha2-adrenoceptor agonist dexmedetomidine converges on an endogenous sleep-promoting pathway to exert its sedative eff ects // Anesthesiology. 2003. 98. P. 428–36.
30. Nishimura K., Yokoyama K., Yamauchi N., et al. Sensitivity and specifi city of the Confusion Assessment Method for the Intensive Care Unit (CAM-ICU) and the Intensive Care Delirium Screening Checklist (ICDSC) for detecting post-cardiac surgery delirium: a single-center study in Japan // Heart Lung. 2016. 45. P. 15–20.
31. Page V.J., Ely E.W., Gates S. et al. Effect of intravenous haloperidol on the duration of delirium and coma in critically ill patients (Hope-ICU): a randomised, double-blind, placebocontrolled trial // The Lancet Respiratory Medicine. 2013. 1 (7). P. 515–523.
32. Pandharipande P.P., Morandi A., Adams J.R. et al. Plasma tryptophan and tyrosine levels are independent risk factors for delirium in critically ill patients // Intensive Care Medicine. 2009. 35 (11). P. 1886–1892.
33. Pandharipande P.P., Pun B.T., Herr D.L. et al. Effect of sedation with dexmedetomidine vs lorazepam on acute brain dysfunction in mechanically ventilated patients: the MENDS randomized controlled trial // Journal of the American Medical Association. 2007. 298 (22). P. 2644–2653.
34. Pandharipande P., Cotton B.A., Shintani A. et al. Prevalence and risk factors for development of delirium in surgical and trauma intensive care unit patients // The Journal of Trauma. 2008. 65 (1). P. 34–41.
35. Precedex [package insert]. Lake Forest, IL: Hospira Healthcare Corporation. 2015.
36. Reade M.C., Finfer S. Sedation and delirium in the intensive care unit // N Engl J Med. 2014. 370. P. 444–54.
37. Roberts D.J., Haroon B., Hall R.I. Sedation for critically ill or injured adults in the intensive care unit: a shifting paradigm // Drugs. 2012. 72 (14). P. 1881–1916.
38. Shehabi Y., Grant P., Wolfenden H. et al. Prevalence of delirium with dexmedetomidine compared with morphine based therapy after cardiac surgery: a randomized controlled trial (DEXmedetomidine COmpared to morphine-DEXCOM study) // Anesthesiology. 2009. 111 (5). P. 1075–1084.
39. Shehabi Y., Riker R.R., Bokesch P.M., Wisemandle W., Shintani A., Ely E.W. Delirium duration and mortality in lightly sedated, mechanically ventilated intensive care patients // Critical Care Medicine. 2010. 38 (12). P. 2311–2318.
40. Short J. Use of dexmedetomidine for primary sedation in a general intensive care unit // Crit Care Nurse. 2010. 30(1). P. 29-38.
41. Su X., Meng Z.T., Wu X.H., Cui F., Li H.L., Wang D.X., Zhu X., Zhu S.N., Maze M., Ma D. Dexmedetomidine for prevention of delirium in elderly patients after non-cardiac surgery: a randomised, double-blind, placebo-controlled trial // Lancet. 2016. 388(10054). P. 1893-1902.
42. Wu M., Li X., Chen H. Efficacy of dexmedetomidine combined with remifentanil for lower eyelid blepharoplasty // Zhonghua Zheng Xing Wai Ke Za Zhi. 2014. 30 (3). P. 183–6.
43. Zhang H., Lu Y., Liu M. et al. Strategies for prevention of postoperative delirium: a systematic review and meta-analysis of randomized trials // Critical Care. 2013. 17 (2). article R47.
Көрген адамдардың саны: 65
Мақалалар санаты:
Әдебиеттерге шолу
Библиографиялық сілтемелер
Токенов Д.С., Ыгиев Г.Ж., Добрынин Г.В., Фамутдинова Н.С., Манарбеков Е.М., Пак Л.А., Касым Л.Т., Акимжанов К.Д., Юрковская О.А., Рахымжанова Н.М., Беркембаев Д.Н., Нургалиев О.С. Дексмедетомидинді (дексдор) анестезиология, реаниматология және интенсивті терапия бөлімшесінде делирий және психозда клиникалық қолдану. Әдеби шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 1 (Т.25). Б. 173-181. doi 10.34689/SH.2023.25.1.021Ұқсас жариялымдар:
ІШ АСУЫНЫҢ ЗАРАҚАТЫНДАҒЫ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЕМДЕУ ЛАПАРОСКОПИЯСЫ. ӘДЕБИЕТТЕРДІ ШОЛУ.
БІРІНШІЛІК БИЛИАРЛЫ ХОЛАНГИТІ БАР НАУҚАСТАРДЫҢ ӨМІР САПАСЫ МЕН ОНЫ БАҒАЛАУДЫҢ ӘДІСТЕРІ
БАУЫРДЫҢ ДӘРІЛІК-ИНДУКЦИЯЛАНҒАН ЗАҚЫМДАНУЫ ЖӘНЕ ГЕНДЕРЛІК АЙЫРМАШЫЛЫҚТАР
КӨП АҒЗАЛЫ ДИСФУНКЦИЯСЫ БАР НАУҚАСТАРДАҒЫ ИНТРААБДОМИНАЛЬДЫ ГИПЕРТЕНЗИЯ МЕН АСҚАЗАН-ІШЕК ЖОЛДАРЫНЫҢ ЗАҚЫМДАНУ МАРКЕРЛЕРІНІҢ ӨЗАРА БАЙЛАНЫСЫ
ЖЕДЕЛ КОРОНАРЛЫҚ СИНДРОМ МЕН КӨМІРСУЛАР АЛМАСУЫНЫҢ БҰЗЫЛУЫНЫҢ БАЙЛАНЫСЫ