МУЛЬТИСПИРАЛЬДІ КОМПЬЮТЕРЛІК ТОМОГРАФИЯ НЕГІЗІНДЕ ІШКІ ҰЙҚЫ АРТЕРИЯСЫНЫҢ ПАТОЛОГИЯЛЫҚ БҰРМАЛАНУЫНЫҢ РЕКОНСТРУКЦИЯЛАУ ӘДІСІН ЖОСПАРЛАУ
Кіріспе. Каротид артерияларын (КА) қалпына келтіру әдісін таңдау патологиялық бұрмалану (ПБ) түріне байланысты және визуалды зерттеу әдістерінің деректері негізінде таңдалады. Мультиспиралдық компьютерлік томография (МСКТ) және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалана отырып визуализация әдістері саласындағы соңғы жетістіктер неғұрлым нақты талдауды қамтамасыз ете отырып, үш өлшемді кескіндерді реконструкциялауға мүмкіндік береді.
Мақсат. Бұл зерттеудің мақсаты контрастты күшейтілген МСКТ деректеріне негізделген ішкі үйқы артерияларының (ІҰА) ПБ операция алдында жоспарлауды оңтайландыру болып табылады.
Әдістер. Бұл зерттеуге контраст күшейтілген МСКТ-дан өткен цереброваскулярлық жеткіліксіздігі және ІҰА гемодинамикалық маңызды ПБ- ы бар 167 пациент қамтылды. Контраст күшейтілген МСКТ Philips Brilliance iCT томографында жасалынды, алынған кесінділердің қалыңдығы 0,6 мм-ден аспады. КТ сканерлеуінің 3D кескіндері RadiAnt DICOM Viewer 2020.2.3 бағдарламалық құралының көмегімен орындалды. Контраст күшейтілген MСКТ 3D кескініне сүйене отырып, хирургиялық емдеу алдында біз ІҰА-ң деформацияланған аймағының жағыдайын бағалау хаттамасын жасадық. Науқастардың барлығына операция жасалынды, 30 науқаста екі жақты зақымданғандығы анықталды. Сондықтын екi жағында клиникалық белгілері болғандықтан сәйкесінше оларға қарама-қарсы жағынан операция жасалынды.
Нәтижелері. 137 науқаста бір жақты ІҰА ПБ анықталды, кинкинг синдромы басым бөлігін - 64%, C- және S-тәрізді қисаюы аз бөлігін - 26% және койлинг - 10% құрады; 30 пациентте екі жақты ПБ бір жақтыға қарағанда әлдеқайда аз болды. Жақ сүйегінің бұрышына қатысты ПБ-ң орналасуы (деңгейінде/жоғары/төмен): деңгейінде – 75 (38%); жоғары – 94 (48%); төмен – 28 (14%) құрады. 197 жағдайдың 69-ында шартты түзетілгеннен кейін ІҰА-ның асып кетуі 2 см-ден аз, басқа жағдайларда (162) 2 см-ден астам болды. ІҰА-да 197 қалпына келтіру операцияларының 69- ы 1-ші әдіспен, 105-і 2-ші әдіспен, 21-і 3-ші әдіспен және 4-ші әдіспен – 2-і орындалды.
Қорытынды. Контраст күшейтілген МСКТ ІҰА-ң патологиялық өзгерген аймағының орналасу деңгейін, деформация түрі туралы ақпаратты алуға мүмкіндік береді, сонымен қатар шартты түзетуден кейінгі артерияның артық мөлшерін есептеуге мүмкіндік береді. Осы деректердің барлығы ІҰА-ң ПБ-н емдеу кезінде қалпына келтіру операцияларының дұрыс әдісін таңдауға мүмкіндік береді.
Ербол К. Догалбаев 1-3, https://orcid.org/0000-0001-8239-563X
Алесандр Б. Фурсов 1, https://orcid.org/0000-0002-6992-8646
Токан А. Султаналиев 2, https://orcid.org/0000-0003-1732-9489
Ирлан Н. Сагандыков 2, https://orcid.org/0000-0002-9597-198X
Серик С. Сулейменов 2, https://orcid.org/0000-0002-4103-4130
1 «Астана медицина университеті» КЕАҚ, Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы;
2 Ұлттық ғылыми онкология орталығы, тамырлы хирургия орталығы,
Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы;
3 University Medical Center корпоративтік қоры, интервенциялық радиология бөлімшесі,
Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы.
1. Виноградов Р.А., Закеряев А.Б. Современное состояние вопроса хирургического лечения патологической извитости внутренних сонных артерий // Клиническая физиология кровообращения. 2018. Т.15. №1. С. 12-17. https://doi.org/10.24022/1814-6910-2018-15-1-12-17
2. Вишнякова М.В. (мл.). Алгоритмы комплексной лучевой диагностики окклюзирующего поражения внутренней сонной артерии для определения тактики ведения пациентов // Вестник рентгенологии и радиологии. 2017. Т.98. №5. С. 231–237. doi: 10.20862/ 0042-4676-2017-98-5-231-237
3. Гавриленко А.В., Абрамян А.В. и др. Патологическая извитость внутренней сонной артерии: клиника, диагностика и хирургическое лечение // Кардиология и сердечно-сосудистая хирургия. 2016. Т.9. №1. С. 29-33. doi: 10.17116/kardio20169129-33
4. Гавриленко А.В., Абрамян А.В. и др. Сравнительный анализ эффективности реконструктивных операций и консервативного лечения у больных с патологической извитостью внутренней сонной артерии на основании динамики неврологического и офтальмологического статусов // Кардиология и сердечно-сосудистая хирургия. 2017. Т.10. №1. С. 51-55. doi: 10.17116/kardio201710151-55
5. Гавриленко А.В., Кочетков В.А., др. Качество жизни пациентов после реконструктивных операций при патологической извитости внутренней сонной артерии // Клин. и эксперимент. хир. журн. им. акад. Б.В. Петровского. 2020. Т.8. №2. С. 32–36. doi: 10.33029/2308-1198-2020-8-2-32-36
6. Данилова М.А., Байдина Т.В., Каракулова Ю.В., Трушникова Т.Н. Патологическая извитость сонных артерии // Пермский медицинский журнал. 2018. Т.35. №6. С. 82-88. doi: 10.17816/pmj35682%88
7. Дуванов Д.А., Куликова А.Н., Чехонацкая М.Л., Илясова Е.Б. Патологические деформации внутренней сонной артерии: современные аспекты этиологии, патогенеза, диагностики и хирургического лечения // Клиническая медицина. 2017. Т.95. №7. С. 599-606. http://dx.doi.org/10.18821/0023-2149-2017-95-7-599-606
8. Дуданов И.П., Ордынец С.В., Лукинский И.А., и др. Экстракраниальная неатеросклеротическая патология сонной артерии в причинах развития острого ишемического инсульта // Исследования и практика в медицине. 2017. Т.4. №4. С. 35-49. https://doi.org/10.17709/2409-2231-2017-4-4-4
9. Зербино Д.Д., Кузык Ю.И. Патологические деформации сонных артерий (обзор литературы) // Журнал неврологии и психиатрии им. С.С. Корсакова. 2015. Т.115. №1. С. 118-123. doi: 10.17116/jnevro201511511118123.
10. Симонов О.В., Тюрин И.Н., Прямиков А.Д., Миронков А.Б. Выбор метода анестезии при каротидной эндартерэктомии (обзор) // Общая реаниматология. 2018. №14. С. 95-113. doi:10.15360/1813-9779-2018-6-95-113
11. Hye R.J., Voeks J.H., Malas M.B. et al. Anesthetic type and risk of myocardial infarction after carotid endarterectomy in the Carotid Revascularization Endarterectomy versus Stenting Trial (CREST) // Journal of vascular surgery. 2016. N.64. P. 3-8. https://doi.org/10.1016/j.jvs.2016.01.047
12. Ji-heng Hao, Li-yong Zhang et al. Surgical Revascularization of Symptomatic Kinking of the Internal Carotid Artery // Vascular and Endovascular Surgery. 2016. V.50. N.7. P. 470-474. doi: 10.1177/1538574416671246
13. Jinlu Yu, Lai Qu, Baofeng Xu, et al. Current Understanding of Dolichoarteriopathies of the Internal Carotid Artery: A Review // International Journal of Medical Sciences. 2017. N.14. P. 772-784. doi: 10.7150/ijms.19229
14. Kfoury E. et al. Carotid endarterectomy under local and/or regional anesthesia has less risk of myocardial infarction compared to general anesthesia: an analysis of national surgical quality improvement program database // Vascular. 2015. N.23. Р. 113-119. https://doi.org/10.1177/1708538114537489
15. Nagata T., Masumoto K., Hayashi Yu. et al. Three-dimensional computed tomographic analysis of variations of the carotid artery // Journal of Cranio-Maxillo-Facial Surgery. 2016. N.44. Р. 734-742. https://doi.org/10.1016/j.jcms.2016.02.011
16. Sang-Mi Noh, Hyun Goo Kang. Clinical signifcance of the internal carotid artery angle in ischemic stroke // Scientific Reports. 2019. N.9. P. 1-5. https://doi.org/10.1038/s41598-018-37783-1
17. Weibel J., Fields W.S. Tortuosity, coiling and kinking of the internal carotid artery. Etiology and radiographic anatomy // Neurology (Minneap). 1965. N15. Р. 7-18.
References [1-10]:
1. Vinogradov R.A., Zakeryaev A.B. Sovremennoe sostoyanie voprosa khirurgicheskogo lecheniya patologicheskoy izvitosti vnutrennikh sonnykh arteriy [State of the art surgical treatment of pathological kinking of the internal carotid arteries]. Klinicheskaya fiziologiya krovoobrashcheniya [Clinical Physiology of Circulation]. 2018. T.15. №1. pp. 12-17 [in Russian]. https://doi.org/10.24022/1814-6910-2018-15-1-12-17
2. Vishnyakova M.V. (ml.). Algoritmy kompleksnoy luchevoy diagnostiki okklyuziruyushchego porazheniya vnutrenney sonnoy arterii dlya opredeleniya taktiki vedeniya patsientov [Imaging algorithms for occlusive carotid disease in treatment strategy]. Vestnik rentgenologii i radiologii [Journal of radiology and nuclear medicine]. 2017. T.98. №5. pp. 231–237 doi: 10.20862/ 0042-4676-2017-98-5-231-237 [in Russian].
3. Gavrilenko A.V., Abramyan A.V. i dr. Patologicheskaya izvitost' vnutrennei sonnoi arterii: klinika, diagnostika i khirurgicheskoe lechenie [Pathological tortuosity of the internal carotid artery: clinical picture, diagnosis and surgical treatment]. Kardiologiya i serdechno-sosudistaya khirurgiya [Cardiology and Cardiovascular Surgery]. 2016. T.9. №1. pp. 29-33 doi: 10.17116/kardio20169129-33 [in Russian].
4. Gavrilenko A.V., Abramyan i dr. Sravnitel'nyi analiz effektivnosti rekonstruktivnykh operatsii i konservativnogo lecheniya u bol'nykh s patologicheskoi izvitost'yu vnutrennei sonnoi arterii na osnovanii dinamiki nevrologicheskogo i oftal'mologicheskogo statusov [Comparative analysis of the effectiveness of reconstructive operations and conservative treatment in patients with pathological tortuosity of the internal carotid artery based on the dynamics of neurological and ophthalmological status]. Kardiologiya i serdechno-sosudistaya khirurgiya [Cardiology and Cardiovascular Surgery]. 2017. T.10. №1. pp. 51-55 doi: 10.17116/kardio201710151-55 [in Russian].
5. Gavrilenko A.V., Kochetkov V.A. i dr. Kachestvo zhizni patsientov posle rekonstruktivnykh operatsiy pri patologicheskoy izvitosti vnutrenney sonnoy arterii [Quality of life of patients after reconstructive surgery with pathological tortuosity of the internal carotid artery]. Klin. i eksperiment. khir. Zhurn. im. akad. B.V. Petrovskogo [Clinical and experimental surgery. Petrovsky journal]. 2020. T.8. №2. pp. 32-36. doi: 10.33029/2308-1198-2020-8-2-32-36 [in Russian].
6. Danilova M.A., Baydina T.V., Karakulova Yu.V., Trushnikova T.N. Patologicheskaya izvitost' sonnykh arterii [Pathologic carotid arteries tortuosity]. Permskiy meditsinskiy zhurnal [Perm medical journal]. 2018. Т35. №6. pp. 82-88. doi: 10.17816/pmj35682%88[in Russian].
7. Duvanov D.A., Kulikova A.N. i dr. Patologicheskie deformatsii vnutrennei sonnoi arterii: sovremennye aspekty etiologii, patogeneza, diagnostiki i khirurgicheskogo lecheniya [Pathological deformities of the internal carotid artery: modern aspects of etiology, pathogenesis, diagnosis and surgical treatment]. Klinicheskaya meditsina [Clinical medicine]. 2017. T.95. №7. pp. 599-606 http://dx.doi.org/10.18821/0023-2149-2017-95-7-599-606 [in Russian].
8. Dudanov I.P., Ordynets S.V., Lukinskiy I.A., i dr. Ekstrakranial'naya neateroskleroticheskaya patologiya sonnoy arterii v prichinakh razvitiya ostrogo ishemicheskogo insul'ta [Extracranial non-atherosclerotic pathology of the carotid artery in the causes of acute ischemic stroke]. Issledovaniya i praktika v meditsine [Research'n practical medicine journal]. 2017. T.4. №4. pp. 35-49. https://doi.org/10.17709/2409-2231-2017-4-4-4 [in Russian].
9. Zerbino D.D., Kuzyk Yu.I. Patologicheskie deformatsii sonnykh arterii (obzor literatury) [Pathological deformities of the carotid arteries (literature review)]. Zhurnal nevrologii i psikhiatrii im. S.S. Korsakova [Journal of Neurology and Psychiatry named after S.S. Korsakov]. 2015. T.115. №1. pp. 118-123 doi: 10.17116/jnevro201511511118123. [in Russian].
10. Simonov O.V., Tyurin I.N., Pryamikov A.D., Mironkov A.B. Vybor metoda anestezii pri karotidnoy endarterektomii (obzor) [The Choice of the Type of Anesthesia for Carotid Endarterectomy (Review)]. Obshchaya reanimatologiya [General reanimatology]. 2018. №14. pp. 95-113 doi:10.15360/1813-9779-2018-6-95-113 [in Russian].
Көрген адамдардың саны: 128
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Догалбаев Е.К., Фурсов А.Б., Султаналиев Т.А., Сагандыков И.Н., Сулейменов С.С. Мультиспиральді компьютерлік томография негізінде ішкі ұйқы артериясының патологиялық бұрмалануының реконструкциялау әдісін жоспарлау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 2 (Т.24). Б. 24-31. doi10.34689/SH.2022.24.2.003Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ