ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ЕГУЛЕРДІҢ ҰЛТТЫҚ КҮНТІЗБЕСІНЕ АДАМНЫҢ ПАПИЛЛОМАВИРУСЫНАН ТУЫНДАҒАН АУРУЛАРҒА ҚАРСЫ ВАКЦИНАЦИЯНЫ ЕНГІЗУГЕ ХАЛЫҚТЫҢ ДАЙЫНДЫҒЫН ТАЛДАУ: ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ
Кіріспе: Адам папилломавирусына (HPV) қарсы вакцинация - бұл жалпы халық арасында HPV инфекциясының жиілігін төмендету арқылы жатыр мойны обырының алдын-алудың негізгі денсаулық сақтау стратегиясы. HPV жаһандық ауыртпалығының көп бөлігі (шамамен 85%) дамушы елдерде шоғырланған, онда әйелдердегі барлық қатерлі ісіктердің шамамен 12% құрайды. Скринингтен басқа, ол бүкіл әлемде жатыр мойны обырының ауыртпалығын едәуір төмендетудің қуатты құралын ұсынады. Вакцинация мен скринингтің ақылға қонымды үйлесімі вакцинацияланған популяцияларда жатыр мойны обырының таралуын азайтуға көмектеседі. Вакцина әйелдерде аногенитальды трактінің қатерлі ісіктерінен жан-жақты қорғауды ұсынатын вульваның, қынаптың және анальды каналдың қатерлі ісіктеріне қарсы өте тиімді болып саналады.Қазір көптеген елдердің нарықтарында HPV-ке қарсы екі вакцина бар - екі валентті және төрт валентті. Екі вакцина да 16 және 18 типті вирустарды жұқтырудың алдын алуда өте тиімді, бұл бүкіл әлемде жатыр мойны обырының 70%-ына әкеледі. Бірнеше континенттерде жүргізілген клиникалық сынақтар мен тіркеуден кейінгі алғашқы бақылау деректері екі вакцинаның да қауіпсіздігін көрсетеді. Көптеген елдерде HPV-тен иммунизацияға оң байланысы бар бастапқы мақсатты топ-9 жастан 14 жасқа дейінгі жасөспірім қыздар. Екі вакцина үшін вакцинация күнтізбесі вакцина алушының жасына байланысты. Мақсаты: Қазақстан Республикасында және әлемде адам папилломавирусына қарсы вакцинацияны ұйымдастыруды зерттеу. Іздеу стратегиясы: Дереккөздер келесі дерекқорларда іздестірілді: Pubmed, Scopus, Ebscohost, Medline, The Corrane Library, Cyberlininka, Google Academy. Іздеу тереңдігі 10 жыл болды: 2011 жылдан 2021 жылға дейін. Қосылу критерийлері: үлкен популяцияларда жүргізілген рандомизацияланған және когорттық зерттеулердің есептері; мета-талдаулар және жүйелі шолулар; ағылшын және орыс тілдеріндегі мақалалар, толық мәтінді мақалалар, тегін толық мәтінді мақалалар. Алып тастау критерийлері мыналар болды: жекелеген жағдайлар мен істер қатарын сипаттайтын мақалалар; мақалалар, дәлелдемелік базасы жоқ материалдар, баяндамалардың қысқаша мазмұны, тезистер мен газет мақалалары. Осы тақырып бойынша 138 мақала табылды, оның ішінде 52 мақала енгізілген. Нәтижелер: Әдебиетті шолу адамның парилома вирусының әйелдерде де, ерлерде де мүгедектікке және өлімге әкелетін көптеген аурулармен байланысты екенін көрсетті; HPV-ге қарсы вакцинация оны ұлттық бағдарламаларына енгізген барлық елдерде оның тиімділігі мен қауіпсіздігін растады; Қорытынды: Адам папилломавирусына қарсы вакцинациямен қамтуды арттыру үшін кешенді тәсіл қажет. Вакцинацияның мақсатты аудиториясы ретінде жасөспірімдер, ата-аналар және медицина қызметкерлері арасында хабардарлықты арттыру маңызды.
Мамыр С. Торебекова1, Асель Ж. Байбусинова1, Ербол М. Смаил1, Бакыткуль Ж. Токтабаева1, Жанар М. Жуманбаева1 КеАҚ «Семей медицина университеті», Семей қ., Қазақстан Республикасы.
1. Баранов А.А., Намазова-Баранова Л.С., Таточенко В.К., Вишнева Е.А., Федосеенко М.В., Селимзянова Л.Р. др. Руководство по профилактике заболевания/синдромов. Вакцинопрофилактика заболеваний, вызванных вирусом папилломы человека. Москва: Министерство здравоохранения Российской Федерации, Союз педиатров России, 2017, 25с. 2. Бруснигина Н.Ф. Махова М.А., Орлова К.А., Колесникова Е.А., Черневская О.М., Барышева Н.Н. Пейзаж генотипов папилломавирусов,циркулирующих среди женщин Нижнего Новгорода // Молекулярная диагностика. 2017. Т1: 119-120. 3. Государственный реестр лекарственных средств Гардасил. Инструкция по применению (Өтініш берген күн 26.01.2022): http://www.grls.rosminzdrav.ru/Grls_View_v2.aspx?routingGuid=10f1f54f-78d1-4b34-a0a1-52d981b8c040&t=b05928ee-e67c-4130-b488-d4f26ab99f3f. (accessed 21.01.2022) 4. Зароченцева Н.В., Белая Ю.М., Самсыгина Г.А., Щербакова М.Ю., Выжлова Е.Н., Малиновская В.В. Папилломавирусная инфекция и ВПЧ ассоциированные заболевания // Лечащий врач. 2017; Т. 4. С. 115-125. 5. Зароченцева Н.В., Белая Ю.М. Опыт реализации программ первичной профилактики заболеваний, вызываемых вирусом папилломы человека, в Московской области // Эпидемиология и вакцинопрофилактика. 2017, 6(97): 59-65. 6. Касаткин Е.В., Лялина Л.В. Гендерные различия распространенности папилломавирусной инфекции, обусловленной вирусом высокого канцерогенного риска среди пациентов дерматовенерологического профиля // Дерматология в России. 2017: 47 7. Ключарева С.В., Ядыкин А.А. Проблемы лечения папилломавирусной инфекции и пути решения // Клиническая дерматология и венерология. 2010. 5: 9–16. 8. Олюнина Е.А., Дуванова Е.А., Николаева Т.Н. Исследование циркуляции вируса папилломы человека 16 и 18 типов // Молекулярная диагностика. 2017; 1 (6): 102–103. 9. Сайт Всемирной организации здравоохранения https://www.who.int/ru/news-room/fact-sheets/detail/human-papillomavirus-(hpv)-and-cervical-cancer (accessed: 22.01.2022). 10. Ali H., Donovan B., Wand H., Read T.R.H., Regan D.G., Grulich A.E. et al. Genital warts in young Australians five years into national human papillomavirus vaccination programme: national surveillance data // BMJ. 2013. 346:f2032. 11. Bosch F.X., Burchell A.N., Schiffman M., Giuliano A.R. et al. Epidemiology and natural history of human papillomavirus infections and typespecific implications in cervical neoplasia // Vaccine. 2008. 26S: K1–K16 12. Canvin M., Sinka K., Hughes G. Decline in genital warts diagnoses among young women and young men since the introduction of the bivalent HPV (16/18) vaccination programme in England: an ecological analysis. Sex Transm Infect. 2017. 2: 93:125–128. 13. Chow E.P.F. Machalek D.A., Tabrizi S.N., Danielewski J.A. et al. Quadrivalent vaccine-targeted human papillomavirus genotypes in heterosexual men after the Australian female human papillomavirus vaccination programme: a retrospective observational study // The Lancet Infectious Diseases. 2017. 1: 17: 68-77. 14. Drolet M. Bénard E., Pérez N., Brisson M. Population-level impact and herd effects following the introduction of human papillomavirus vaccination programmes: updated systematic review and meta-analysis // The Lancet. (accessed: 26.01.2022): https://www.thelancet.com/action/showPdf?pii=S0140-6736%2819%2930298-3 15. European Medicines Agency Гардасил, характеристика препарата - http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/EPAR_Product_Information/human/000703/WC500021142.pdf (accessed: 26.01.2022). 16. European Medicines Agency Научная дискуссия, Гардасил. -http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/EPAR_Scientific_Discussion/human/000703/WC500021140.pdf(accessed: 26.01.2022) 17. European Medicines Agency. Гардасил 9, характеристика препарата. http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/EPAR_Product_Information/human/003852/WC500189111.pdf (accessed: 26.01.2022) 18. European Medicines Agency: Церварикс, характеристика препарата. http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/EPAR_Product_Information/human/000721/WC500024632.pdf (accessed: 26.01.2022). 19. Esquerre M., Bouillette-Marussig M. GTL001, a bivalent therapeutic vaccine against human papillomavirus 16 and 18, induces antigen-specific CD8+ T-cell responses leading to tumor regression // PLoS One 2017; 12 (3): e0174038. 20. FDA GARDASIL®9. - https://www.fda.gov/downloads/biologicsbloodvaccines/vaccines/approvedproducts/ucm426457.pdf. (accessed: 26.01.2022) 21. Franceschi S., Chantal Umulisa M., Tshomo U., Gheit T., Baussano I., Tenet V. et al. Urine testing to monitor the impact of HPV vaccination in Bhutan and Rwanda // International Journal of Cancer. 2016. 3 : 139: 518–526 22. Gavi, the Vaccine Alliance Support https://www.gavi.org/support/. (accessed 26.01.2022). 23. GAVI: The Vaccine Alliance Country Hub [Электронный ресурс]. (accessed: 26.01.2022) http://www.gavi.org/country/ 24. GAVI: The Vaccine Alliance. HPV. Countries approved for support. (accessed: 26.01.2022) http://www.gavi.org/results/countries-approved-for-support/. 25. Garland S.M. Kjaer S.K., Muñoz N., Block S.L., Brown D.R., Dinubile M.J. et al. Impact and effectiveness of the quadrivalent human papillomavirus vaccine: A systematic review of 10 years of real-world experience // Clinical Infectious Diseases. 2016. 63: 519-527. 26. Hall M.T., Simms K.T., Lew J. Bin. The projected timeframe until cervical cancer elimination in Australia: a modelling study // The Lancet Public Health. 2019. -4: 1: e19-e27. 27. Hariri S., Bennett N.M., Niccolai L.M., Schafer S., Park I.U., Bloch K., Unger E.R., Whitney E., Julian P., Scahill M.W. et al. Reduction in HPV 16/18-associated high grade cervical lesions following HPV vaccine introduction in the United States - 2008 - 2012 // Emerg Infect Dis. 2015. 13: 33: 1608-1613. 28. Harper D.M. HPV vaccines – Review of the first decade // Gyn Onc 2017; 146: 196–204 29. ICO Information Centre on HPV and Cancer (HPV Information Centre). Human Papillomavirus and Related Diseases in Russian Federation. Summary Report 7 October 2016. (accessed: 30.12.2022) 30. Information Centre on HPV and Cancer Rwanda. Human Papillomavirus and Related Diseases Report: HPV Information Centre, 2017, 65p 31. Joura E.A. et al. Suppl. disease. Abstract MSS 2–5 presented at EUROGIN Seville, Spain // N Engl J Med 2015. 372: 711–23. 2015. 32. Joura E.A., Kyrgiou M., Bosch F.X., Kesic V., Niemenen P., Redman C.W., Gultekin M. Human papillomavirus vaccination: The ESGO-EFC position paper of the European society of Gynaecologic Oncology and the European Federation for colposcopy // The European Journal of Cancer. 2019. 116: 21-26. 33. Lowy D.R. HPV vaccination to prevent cervical cancer and other HPV-associated disease: from basic science to effective interventions // J. Clin. Invest. 2016. Vol. 126, N 1. P. 5–11. 34. Markowitz L.E., Hariri S., Lin C., Dunne E.F., Steinau M., McQuillan G. et al. Reduction in human papillomavirus (HPV) prevalence among young women following HPV vaccine introduction in the United States, National Healt and Nutrition Examination Surveys // J Infect Dis. 2013. 3 : 208: 385-93. 35. Merck & Co. Inc. GARDASIL®. Prescribing information (accessed: 26.01.2022) -https://www.merck.com/product/usa/pi_circulars/g/gardasil/gardasil_pi.pdf. 36. Mesher D., Panwar K., Thomas S.L, Beddows S., Soldan K. Continuing reductions in HPV 16/18 in a population with high coverage of bivalent HPV vaccination in England: an ongoing cross-sectional study // BMJ Open. 2016. 2 : 6. e009915. 37. Ngabo F., Franceschi S., Baussano I., Umulisa M.C., Snijders P.J.F., Uyterlinde A.M. et al. Human papillomavirus infection in Rwanda at the moment of implementation of a national HPV vaccination programme // BMC infectious diseases. 2016. 16. 225. 38. Ogilvie G.S. Naus M., Money D.M., Dobson S.R., Miller D., Krajden M. et al. Reduction in cervical intraepithelial neoplasia in young women in British Columbia after introduction of the HPV vaccine: An ecological analysis // Int J Cancer. 2015. 8: 137: 1931–7. 39. PAHO revolving fund. (accessed 26.01.2022) http://www.paho.org/hq/index.php?option=com_content&view=article&id=91&Itemid=220&lang=en. 40. Palmer T., Wallace L., Pollock K. G. Prevalence of cervical disease at age 20 after immunisation with bivalent HPV vaccine at age 12-13 in Scotland: retrospective population study // BMJ. 2019. 1161: 365. 41. Pollock K.G.J., Kavanagh K., Potts A., Love J., Cuschieri K., Cubie H. et al. Reduction of low- and high-grade cervical abnormalities associated with high uptake of the HPV bivalent vaccine in Scotland // Br J Cancer. 2014. 9: 111: 1824–30 42. Powell S.E. Hariri S., Steinau M., Bauer H.M., Bennett N.M. et al. Impact of human papillomavirus (HPV) vaccination on HPV 16/18-related prevalence in precancerous cervical lesion // Vaccine. 2015. 1: 31: 109–113 43. Plotkin S.A., Orenstein W.A., Offit P.A. Vaccines, 6th edition: Elsevier Ltd, 2013, 1570p. 44. Saraiya M., Unger E.R., Thompson T.D., Lynch C.F. et al. US assessment of HPV types in cancers: implications for current and 9-valent HPV vaccines // J. Natl Cancer Inst. 2015.Vol. 107, N 6. Article ID djv086 45. Smith L.M. Strumpf E.C., Kaufman J.S., Lofters A., Schwandt M., Lévesque L.E. The early benefits of human papillomavirus vaccination on cervical dysplasia and anogenital warts // Pediatrics. 2015. 5: 135: 1131-1140. 46. Steben M. Review of the impact and effectiveness of the Quadrivalent Human Papillomavirus Vaccine: 10 Years of Clinical Experience in Canada // J Obstet Gynaecol Can 2018; 40 (12): 1635–45. 47. Steben M. ,Tan Thompson M., Rodier C., Mallette N., Racovitan V., DeAngelis F., Stutz M., Rampakakis E. A Review of the Impact and Effectiveness of the Quadrivalent Human Papillomavirus Vaccine: 10 Years of Clinical Experience in Canada // Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada. 2018. 12 : 40: 1635-1645. 48. Shrestha A.D., Neupane D., Vedsted P., Kallestrup P. Cervical Cancer Prevalence, Incidence and Mortality in Low and Middle Income Countries: A Systematic Review // Asian Pac J Cancer Prev. 2018. 2 : 19: 319–24. 49. Tshomo U., Franceschi S., Dorji D., Baussano I., Tenet V., Snijders P.J. et al. Human papillomavirus infection in Bhutan at the moment of implementation of a national HPV vaccination programme // BMC Infect Dis . 2014. 1: 14: 408. 50. Unicef Human Papillomavirus Vaccine Supply & Demand Update. 2015.6p. 51. Wang B., Giles L., Afzali H.H.A., Clarke M., Ratcliffe J., Chen G., et al. Adolescent confidence in immunisation: Assessing and comparing attitudes of adolescents and adults // Vaccine. 2016. 46: 34. 5595–5603. 52. Respublikanskii tsentr razvitiya zdravookhraneniya http://www.rcrz.kz/.pdf (accessed: 21.01.2022) References: [1-9] 1. Baranov A.A., Namazova-Baranova L.S., Tatochenko V.K., Vishneva E.A., Fedoseenko M.V., Selimzyanova L.R. dr. Rukovodstvo po profilaktike zabolevaniya/sindromov. Vaktsinoprofilaktika zabolevanii, vyzvannykh virusom papillomy cheloveka [Guidelines for the prevention of disease/syndromes. Vaccination of diseases caused by the human papillomavirus]. Moskva: Ministerstvo zdravookhraneniya Rossiiskoi Federatsii, Soyuz pediatrov Rossii, 2017, 25p. [in Russian] 2. Brusnigina N.F., Makhova M.A., Orlova K.A., Kolesnikova E.A., Chernevskaya O.M., Barysheva N.N., Peizazh genotipov papillomavirusov, tsirkuliruyushchikh sredi zhenshchin Nizhnego Novgoroda [Landscape of papillomavirus genotypes circulating among Nizhny Novgorod women]. Molekulyarnaya Diagnostika [Molecular diagnostics]. 2017, T1: 119-120p.[in Russian] 3. Gosudarstvennyi reestr lekarstvennykh sredstv Gardasil. Instruktsiya po primeneniyu. http://www.grls.rosminzdrav.ru/Grls_View_v2.aspx?routingGuid=10f1f54f-78d1-4b34-a0a1-52d981b8c040&t=b05928ee-e67c-4130-b488-d4f26ab99f3f. (accessed: 26.01.2022): [in Russian] 4. Zarochentseva N.V., Belaya Yu.M., Samsygina G. A., Shcherbakova M. Yu., Vyzhlova E. N., Malinovskaya V. V., Papillomavirusnaya infektsiya i VPCh assotsiirovannye zabolevaniya [Papillomavirus infection and HPV-associated diseases]. Lechashchii vrach [Attending physician] 2017; T. 4 [in Russion] 5. Zarochentseva N.V., Belaya Yu.M., Opyt realizatsii programm pervichnoi profilaktiki zabolevanii, vyzyvaemykh virusom papillomy cheloveka, v Moskovskoi oblasti [Experience in implementing programs of primary prevention of diseases caused by the human papillomavirus, v Moskovskoi oblasti]. Epidemiologiya i vaktsinoprofilaktika [Epidemiologiya i vaktsinoprofilaktika]. 2017, 6(97): 59-65p. [in Russian] 6. Kasatkin E.V., Lyalina L.V., Gendernye razlichiya rasprostranennosti papillomavirusnoi infektsii, obuslovlennoi virusom vysokogo kantserogennogo riska sredi patsientov dermatovenerologicheskogo profilya [Gender differences in the prevalence of papillomavirus no and infection caused by a high-risk carcinogenic virus among dermatovenerological patients]. Dermatologiya v Rossii [Dermatology in Russia]. 2017: 47p [in Russian] 7. Klyuchareva S.V., Yadykin A.A., Problemy lecheniya papillomavirusnoi infektsii i puti resheniya [The problem of treating papillomavirus is not both an infection and a solution]. Klinicheskaya dermatologiya i venerologiya [Clinical dermatology and venereology]. 2010. 5: 9–16p. [in Russian] 8. Olyunina E.A., Duvanova E.A., Nikolaeva T.N., Issledovanie tsirkulyatsii virusa papillomy cheloveka 16 i 18 tipov [Investigation of the circulation of human papillomavirus types 16 and 18]. Molekulyarnaya diagnostika [Molecular diagnostics]. 2017; 1 (6): 102–103p. [in Russian] 9. Sait Vsemirnoi organizatsii zdravookhraneniya [World Health Organization website]. https://www.who.int/ru/news-room/fact-sheets/detail/human-papillomavirus-(hpv)-and-cervical-cancer (accessed: 22.01.2022). [in Russian]
Количество просмотров: 344

Ключевые слова:

Библиографическая ссылка

Торебекова М.С., Байбусинова А.Ж., Смаил Е.М., Токтабаева Б.Ж., Жуманбаева Ж.М. Профилактикалық егулердің ұлттық күнтізбесіне адамның папилломавирусынан туындаған ауруларға қарсы вакцинацияны енгізуге халықтың дайындығын талдау: әдебиеттерге шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 2 (Т.24). Б. 183-192. doi 10.34689/SH.2022.24.2.022

Авторизируйтесь для отправки комментариев