ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ЕГУЛЕРДІҢ ҰЛТТЫҚ КҮНТІЗБЕСІНЕ АДАМНЫҢ ПАПИЛЛОМАВИРУСЫНАН ТУЫНДАҒАН АУРУЛАРҒА ҚАРСЫ ВАКЦИНАЦИЯНЫ ЕНГІЗУГЕ ХАЛЫҚТЫҢ ДАЙЫНДЫҒЫН ТАЛДАУ: ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ
Кіріспе: Адам папилломавирусына (HPV) қарсы вакцинация - бұл жалпы халық арасында HPV инфекциясының жиілігін төмендету арқылы жатыр мойны обырының алдын-алудың негізгі денсаулық сақтау стратегиясы. HPV жаһандық ауыртпалығының көп бөлігі (шамамен 85%) дамушы елдерде шоғырланған, онда әйелдердегі барлық қатерлі ісіктердің шамамен 12% құрайды. Скринингтен басқа, ол бүкіл әлемде жатыр мойны обырының ауыртпалығын едәуір төмендетудің қуатты құралын ұсынады. Вакцинация мен скринингтің ақылға қонымды үйлесімі вакцинацияланған популяцияларда жатыр мойны обырының таралуын азайтуға көмектеседі. Вакцина әйелдерде аногенитальды трактінің қатерлі ісіктерінен жан-жақты қорғауды ұсынатын вульваның, қынаптың және анальды каналдың қатерлі ісіктеріне қарсы өте тиімді болып саналады.Қазір көптеген елдердің нарықтарында HPV-ке қарсы екі вакцина бар - екі валентті және төрт валентті. Екі вакцина да 16 және 18 типті вирустарды жұқтырудың алдын алуда өте тиімді, бұл бүкіл әлемде жатыр мойны обырының 70%-ына әкеледі. Бірнеше континенттерде жүргізілген клиникалық сынақтар мен тіркеуден кейінгі алғашқы бақылау деректері екі вакцинаның да қауіпсіздігін көрсетеді. Көптеген елдерде HPV-тен иммунизацияға оң байланысы бар бастапқы мақсатты топ-9 жастан 14 жасқа дейінгі жасөспірім қыздар. Екі вакцина үшін вакцинация күнтізбесі вакцина алушының жасына байланысты.
Мақсаты: Қазақстан Республикасында және әлемде адам папилломавирусына қарсы вакцинацияны ұйымдастыруды зерттеу.
Іздеу стратегиясы: Дереккөздер келесі дерекқорларда іздестірілді: Pubmed, Scopus, Ebscohost, Medline, The Corrane Library, Cyberlininka, Google Academy. Іздеу тереңдігі 10 жыл болды: 2011 жылдан 2021 жылға дейін. Қосылу критерийлері: үлкен популяцияларда жүргізілген рандомизацияланған және когорттық зерттеулердің есептері; мета-талдаулар және жүйелі шолулар; ағылшын және орыс тілдеріндегі мақалалар, толық мәтінді мақалалар, тегін толық мәтінді мақалалар. Алып тастау критерийлері мыналар болды: жекелеген жағдайлар мен істер қатарын сипаттайтын мақалалар; мақалалар, дәлелдемелік базасы жоқ материалдар, баяндамалардың қысқаша мазмұны, тезистер мен газет мақалалары. Осы тақырып бойынша 138 мақала табылды, оның ішінде 52 мақала енгізілген.
Нәтижелер: Әдебиетті шолу адамның парилома вирусының әйелдерде де, ерлерде де мүгедектікке және өлімге әкелетін көптеген аурулармен байланысты екенін көрсетті; HPV-ге қарсы вакцинация оны ұлттық бағдарламаларына енгізген барлық елдерде оның тиімділігі мен қауіпсіздігін растады;
Қорытынды: Адам папилломавирусына қарсы вакцинациямен қамтуды арттыру үшін кешенді тәсіл қажет. Вакцинацияның мақсатты аудиториясы ретінде жасөспірімдер, ата-аналар және медицина қызметкерлері арасында хабардарлықты арттыру маңызды.
Количество просмотров: 561
Категория статей:
Обзор литературы
Библиографическая ссылка
Торебекова М.С., Байбусинова А.Ж., Смаил Е.М., Токтабаева Б.Ж., Жуманбаева Ж.М. Профилактикалық егулердің ұлттық күнтізбесіне адамның папилломавирусынан туындаған ауруларға қарсы вакцинацияны енгізуге халықтың дайындығын талдау: әдебиеттерге шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 2 (Т.24). Б. 183-192. doi 10.34689/SH.2022.24.2.022Похожие публикации:
UNDERSTANDING OF RECURRENT RESPIRATORY INFECTIONS IN CHILDREN AT THE PRESENT STAGE. REVIEW.
ГЕМОДИНАМИЧЕСКИ ЗНАЧИМЫЙ ОТКРЫТЫЙ АРТЕРИАЛЬНЫЙ ПРОТОК У НЕДОНОШЕННЫХ НОВОРОЖДЕННЫХ ДЕТЕЙ. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ
RADIOIODINE-RESISTANT DIFFERENTIATED THYROID CANCER: CLINICOPATHOLOGICAL CHARACTERISTICS, MOLECULAR GENETIC ALTERATIONS. REVIEW.
ПРЕРЫВИСТАЯ КАТЕТЕРИЗАЦИЯ МОЧЕВОГО ПУЗЫРЯ КАК «ЗОЛОТОЙ СТАНДАРТ» ЛЕЧЕНИЯ НЕЙРОГЕННОГО МОЧЕВОГО ПУЗЫРЯ У ЛИЦ, С ПОВРЕЖДЕНИЕМ СПИННОГО МОЗГА
АНАЛИЗ ОПЫТА МЕДСЕСТЕР И ФАКТОРОВ, ВЛИЯЮЩИХ НА ДОБРОВОЛЬНОЕ СООБЩЕНИЕ ОБ ИНЦИДЕНТАХ