МНЕНИЕ СПЕЦИАЛИСТОВ ФИЛИАЛОВ НАЦИОНАЛЬНОГО ЦЕНТРА ЭКСПЕРТИЗЫ И ДЕПАРТАМЕНТОВ КОМИТЕТА ОХРАНЫ ОБЩЕСТВЕННОГО ЗДОРОВЬЯ О ДЕЯТЕЛЬНОСТИ И СОСТОЯНИИ ОРГАНИЗАЦИИ САНИТАРНО-ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКОЙ ЭКСПЕРТИЗЫ
Актуальность. Организации санитарно-эпидемиологической экспертизы - филиалы РГП на ПХВ «Национальный центр экспертизы» (далее - НЦЭ) Комитета охраны общественного здоровья Министерства здравоохранения Республики Казахстан (далее – КООЗ МЗ РК) выполняют лабораторные исследования в сфере обеспечения гарантий государства гражданам РК на санитарно-эпидемиологическое, экологическое благополучие и радиационную безопасность [11]. Основными заказчиками лабораторного контроля в рамках ГСЭН выступают Департаменты охраны общественного здоровья (далее - ДООЗ) КООЗ МЗ РК [1,4,5,10]. В связи с происходящими преобразованиями в системе обеспечения санитарно-эпидемиологического благополучия населения необходимо определить роль и место взаимодействующих структур [5,8,12]. В статье представлены результаты изучения мнения специалистов филиалов НЦЭ и ДООЗ о некоторых вопросах деятельности и состояния организаций санитарно-эпидемиологической экспертизы. Цель работы: изучить мнение специалистов филиалов НЦЭ и ДООЗ о деятельности и состояния организаций санитарно-эпидемиологической экспертизы по вопросам оснащенности, кадрового состояния, объема и качества выполняемых исследований, уровню внутрисекторального взаимодействия НЦЭ-ДООЗ, различных аспектов удовлетворенности трудовой деятельностью. Материалы и методы: В качестве социологического метода исследования применено анкетирование специалистов филиалов НЦЭ и ДООЗ. Анализ и обработка полученных данных произведены с использованием компьютерных программ SPSS, MS Ехсеl. Применён статистический метод исследования - рассчитывались статистические показатели интенсивности, экстенсивности, средняя ошибка для относительных показателей и оценки степени достоверности различий с помощью двухвыборочного t – критерия Стьюдента для независимых выборок. Полученные данные подвергнуты сравнительному анализу. Результаты исследования: на основе мнения специалистов НЦЭ и ДООЗ о состоянии и деятельности филиалов НЦЭ высветился ряд проблемных вопросов по оснащению лабораторным оборудованием, укомплектованности кадрами, перечню и объемам проводимых исследований, взаимодействию НЦЭ-ДООЗ. Выводы: недостаточные перечень и качество проводимых филиалами НЦЭ лабораторных исследований, оснащение современным оборудованием и профессиональный уровень кадров филиалов НЦЭ, необходимо сокращение сроков получения результатов лабораторных исследований и усиление взаимодействия в системе ДООЗ-НЦЭ.
Гульнар А. Бимуратова 1, Виталий Л. Резник 2, Еркин Е. Дурумбетов 3, Омор Т. Касымов 4 1 Казахстанский медицинский университет «Высшая школа общественного здравоохранения», г. Алматы, Республика Казахстан; 2 Казахский национальный университет им. Аль Фараби, г. Алматы, Республика Казахстан; 3 Филиал «Научно-практический центр санитарно-эпидемиологической экспертизы и мониторинга» РГП на ПХВ «Национальный центр общественного здравоохранения» МЗ РК, г. Алматы, Республика Казахстан; 4 Научно-производственное объединение «Профилактическая медицина», г. Бишкек, Кыргызская Республика.
1. Абикеева Р.И. Роль санитарно-эпидемиологической экспертизы в обеспечении санитарно-эпидемиологического благополучия населения Карагандинской области // Гигиена труда и медицинская экология. Караганда. 2011. № 3 (32). С. 71-79. 2. Андреева Е.Е., Иваненко А.В., Силиверстов В.А., Судакова Е.В. Применение методологии оценки риска для здоровья населения от вредных факторов окружающей среды в практической деятельности управления Роспотребнадзора // Гигиена и санитария. Москва. 2016. 95(2). С. 219-221. 3. Апсеметова М.А., Габдильашимова З.Т., Каткенова Г.С. Заболевания пищевого происхождения в Казахстане: монография. Алматы. 2012. 123 с. 4 Ашрепова С.О. Система лабораторного обеспечения государственного санитарно-эпидемиологического надзора на региональном уровне // Гигиена труда и медицинская экология. Караганда. 2011. №1 (30). С. 81-85. 5. Байсеркин Б.С., Айкимбаев А.М., Казаков С.В., Бекшин Ж.М., Жакашов Н.Ж., Сакиев К.З. История и стратегия развития санитарно-эпидемиологической службы Республики Казахстан. Астана. 2013. С. 4-92. 6. Беляев А.А., Савенко Т.С., Гапанович Н.К. Санитарно-гигиенические исследования – источник необходимой объективной информации для оценки качества и безопасности среды обитания // Сборник научных трудов Международной научно-практической конференции «Здоровье и окружающая среда», посв. 90-летию санитарно-эпидемиологической службы Республики Беларусь. 28 октября 2016г. Минск. БГМУ. Т. 1. С. 127-130. 7. Большаков А.М., Маймулов В.Г. и др. Общая гигиена: учебное пособие. - 2-е изд., доп. и перераб. Москва: ГЭОТАР-Медиа. 2009. 832 с. 8 Государственная программа развития здравоохранения Республики Казахстан «Денсаулык» на 2016-2019гг.», утв. Указом Президента Республики Казахстан от 15.01.2016г. №176. http://government.kz/images/ukazy16/rus/U160000017620160115.htm 9. Димитриев Д.А., Индейкина О.С., Димитриев А.Д. Влияние современной звуковой среды на функциональное состояние организма человека // Гигиена и санитария. 95 (2). 2016. С. 150-153. 10. Камалиев М.А., Пругло Г.Ю., Кожекенова Ж.А. Организация и управление санитарно-эпидемиологической службой в Республике Казахстан // Учебное пособие. Алматы. 2010. 69 с. 11. Кодекс РК «О здоровье народа и системе здравоохранения», утвержденный Указом Президента РК от 18.09.09г. №193-IV ЗРК. http://kodeksy-kz.com/ka/o_zdorove_naroda_i_sisteme_zdravoohraneniya.htm 12. Омарова М.Н., Тотанов Ж.С., Бекшин Ж.М., Байсеркин Б.С., Черепанова Л.Ю., Оракбай Л.Ж. Интеграция в здравоохранении: опыт, проблемы, перспективы. Алматы. 2012. 192 с. 13 Полякова М.Ф. Научное обоснование совершенствования системы лабораторного обеспечения государственного санитарно-эпидемиологического надзора в условиях экономической реформы на региональном уровне. Дисс…канд. мед. наук. Москва, 2009. 345 с. 14. Потапов А.И., Винокур И.Л., Гильденскиольд P.C. Здоровье населения и проблемы гигиенической безопасности. Москва. 2006. 303 с. 15 Приказ Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан от 30 октября 2003 года № 64 «Об утверждении Норм затрат времени на проведение лабораторных исследований, измерений, замеров и отдельных видов работ для организаций санитарно-эпидемиологической службы». Алматы. 2003. с. 129 http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30064492#pos=1;-329. 16. Приказ МЗ РК от 27.05.2005г. №258 «Об утверждении Типовой номенклатуры лабораторных исследований и инструментальных замеров, проводимых государственными предприятиями санитарно-эпидемиологической службы Республики Казахстан». http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30356392#sdoc_params 17. Рахманин Ю.А. Актуализация методологических проблем регламентирования химического загрязнения окружающей среды // Гигиена и санитария. 95 (8). 2016. С. 701-707 18 Рахманин Ю.А., Михайлова Р.И. Окружающая среда и здоровье: приоритеты профилактической медицины // Гигиена и санитария, 2014 , 93(5), С 5-10 19. Рахманин Ю.А., Новиков С.М., Авеалиани С.Л., Синицына О.О., Шашина Т.А. Современные проблемы оценки риска воздействия факторов окружающей среды на здоровье населения и пути ее совершенствования // Aнализ риска здоровью. 2015. 2. С. 4-11 http://journal.fcrisk.ru/sites/journal.fcrisk.ru/files/upload/article/118/health-risk-analysis-2015-2-1.pdf 20. Русаков Н.В. Методологические проблемы неинфекционной эпидемиологии и гигиены при химическом загрязнении окружающей среды // Гигиена и санитария. Москва. 95 (9). 2016. С. 797-800 21. Тарасенко А.А., Тирещенко Л.А. Роль санитарно-гигиенических лабораторий в обеспечении объективной оценки состояния окружающей среды // Сборник научных трудов Международной научно-практической конференции «Здоровье и окружающая среда», посвященных 90-летию санитарно-эпидемиологической службы Республики Беларусь. 28 октября 2016г. Минск. БГМУ. Т. 1. С.155-159 22. Фролова О.А., Бочаров Е.П., Ахтямова Л.А. Оценка риска от воздействия химических контаминантов в пищевых продуктах // Гигиена и санитария. 95 (8). Москва. 2016. С. 743-748 23. Inhorn Stanley L., Wilcke B.W., Downes F.P, Adjanor O.O., Cada R., Ford J.R. A Comprehensive Laboratory Services Survey of State Public Health Laboratories // Journal of Public Health Management & Practice: November-December, 2006. Volume 12. Issue 6. рр. 514–521 [PubMed] 24. Milne K.C., Milne T.L. Public Health Laboratory System Improvement Program: development and implementation // Public Health Rep. 125. 2010. May-Jun.125. Suppl 2. рр. 31-9 [PubMed] 25. Stanley L., Inhorn, Astles J.R., Gradus S., Malmberg V., Snippes P.M., Wilcke B.W. Jr, White V.A. The State Public Health Laboratory System // Public Health Rep. May-Jun. 125. 2010. рр. 4-17 [PubMed] 26. Wilcke B.W. Jr, Inhorn S.L., Astles J.R., Su B.R., White V.A. Laboratory services in support of public health: a status report // Public Health Rep. 2010 May-Jun.125. Suppl 2. рр. 40-6 [PubMed] References: 1. Abikeeva R.I. Rol' sanitarno-epidemiologicheskoi ekspertizy v obespechenii sanitarno-epidemiologicheskogo blagopoluchiya naseleniya Karagandinskoi oblasti [The role of sanitary-epidemiological examination of Karaganda region in providing sanitary-epidemiological welfare of population]. Gigiena truda i meditsinskaya ekologiya [Occupational hygiene and medical ecology]. Karaganda. 2011. № 3 (32). pp. 71-79 [in Russian] 2 Andreeva E.E., Ivanenko A.V., Siliverstov V.A., Sudakova E.V. Primenenie metodologii otsenki riska dlya zdorov'ya naseleniya ot vrednykh faktorov okruzhayushchei sredy v prakticheskoi deyatel'nosti upravleniya Rospotrebnadzora [Application of methodology for the assessment of risk for public health from harmful environmental factors in the practice activity of the Office of Service for Supervision of Consumer Rights Protection and Human Welfare]. Gigiena i sanitariya [Hygiene and sanitation]. Moskva. 2016. 95(2). pp. 219-221 [in Russian] 3. Apsemetova M.A., Gabdil'ashimova Z.T., Katkenova G.S. Zabolevaniya pishchevogo proiskhozhdeniya v Kazakhstane: monografiya [Diseases of food origin are in Kazakhstan: monograph]. Almaty. 2012. 123 p. [in Russian] 4 Ashrepova S.O. Sistema laboratornogo obespe-cheniya gosudarstvennogo sanitarno-epidemiologicheskogo nadzora na regional'nom urovne [Laboratory system for State Sanitary and Epidemiological Supervision at the regional level]. Gigiena truda i meditsinskaya ekologiya [Occupational hygiene and medical ecology]. Karaganda. 2011. №1 (30). pp. 81-85 [in Russian] 5. Baiserkin B.S., Aikimbaev A.M., Kazakov S.V., Bekshin Zh.M., Zhakashov N.Zh., Sakiev K.Z. Istoriya i strategiya razvitiya sanitarno-epidemiologicheskoi sluzhby Respubliki Kazakhstan [History and strategy of development of sanitary and epidemiological service of the Republic of Kazakhstan]. Astana. 2013. pp. 4-92 [in Russian] 6. Belyaev A.A., Savenko T.S., Gapanovich N.K. Sanitarno-gigienicheskie issledovaniya – istochnik neobkhodimoi ob"ektivnoi informatsii dlya otsenki kachestva i bezopasnosti sredy obitaniya [Sanitary and hygienic research is a source of necessary objective information for assessing the quality and safety of the environment]. Sbornik nauchnykh trudov Mezhdunarodnoi nauchno-prakticheskoi konferentsii «Zdorov'e i okruzhayushchaya sreda», posv. 90-letiyu sanitarno-epidemiologicheskoi sluzhby Respubliki Belarus' [Collection of scientific works of the International scientific and practical conference "Health and environment", dedicated to the 90th anniversary of the sanitary and epidemiological service of the Republic of Belarus]. 28.10.2016. Minsk. BGMU. T. 1. pp. 127-130 [in Russian] 7. Bol'shakov A.M., Maimulov V.G. i dr. Obshchaya gigiena: uchebnoe posobie [General hygiene: a training manual]. - 2-e izd., dop. i pererab. Moskva: GEOTAR-Media. 2009. 832 s. [in Russian] 8. Gosudarstvennaya programma razvitiya zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan «Densaulyk» na 2016-2019gg.», utv. Ukazom Prezidenta Respubliki Kazakhstan ot 15.01.2016g. №176 [State program health development of the Republic of Kazakhstan "Densaulyk» for 2016-2019 years, approved by the decree of the President of the Republic of Kazakhstan №176. 15.01.2016y.]. [in Russian]. http://government.kz/images/ukazy16/rus/U160000017620160115.htm 9. Dimitriev D.A., Indeikina O.S., Dimitriev A.D. Vliyanie sovremennoi zvukovoi sredy na funktsional'noe sostoyanie organizma cheloveka [Influence of modern sound environment on the functional state of the human body]. Gigiena i sanitariya [Hygiene and sanitation]. 95 (2). 2016. pp. 150-153 [in Russian] 10. Kamaliev M.A., Pruglo G.Yu., Kozhekenova Zh.A. Organizatsiya i upravlenie sanitarno-epidemiologicheskoi sluzhboi v Respublike Kazakhstan [Organization and management of sanitary and epidemiological service in the Republic of Kazakhstan]. Uchebnoe posobie [a training manual]. Almaty. 2010. 69 p. [in Russian] 11. Kodeks RK «O zdorov'e naroda i sisteme zdravookhraneniya», utverzhdennyi Ukazom Prezidenta RK ot 18.09.09g. №193-IV ZRK. [Codex of the Republic of Kazakhstan «About the health of people and system of health protection », approved by the decree of the President of the Republic of Kazakhstan №193-IV ZRK from 18.09.09y.] http://kodeksy-kz.com/ka/o_zdorove_naroda_i_sisteme_zdravoohraneniya.htm [in Russian] 12. Omarova M.N., Totanov Zh.S., Bekshin Zh.M., Baiserkin B.S., Cherepanova L.Yu., Orakbai L.Zh. Integratsiya v zdravookhranenii: opyt, problemy, perspektivy [Integration is in a health protection: experience, problems, prospects]. Almaty. 2012. 192 p. [in Russian] 13. Polyakova M.F. Nauchnoe obosnovanie sovershenstvovaniya sistemy laboratornogo obespecheniya gosudarstvennogo sanitarno-epidemiologicheskogo nadzora v usloviyakh ekonomicheskoi reformy na regional'nom urovne [Scientific substantiation of improving the system of laboratory support of the state sanitary and epidemiological supervision in the conditions of economic reform at the regional level]. Diss…kand. med. nauk. Moskva, 2009. 345 p. [in Russian] 14. Potapov A.I., Vinokur I.L., Gil'denskiol'd P.C. Zdorov'e naseleniya i problemy gigienicheskoi bezopasnosti [Health of population and problem of hygienical safety]. Moskva. 2006. 303 p. [in Russian] 15. Prikaz Glavnogo gosudarstvennogo sanitarnogo vracha Respubliki Kazakhstan ot 30 oktyabrya 2003 goda № 64 «Ob utverzhdenii Norm zatrat vremeni na provedenie laboratornykh issledovanii, izmerenii, zamerov i otdel'nykh vidov rabot dlya organizatsii sanitarno-epidemiologicheskoi sluzhby» [Order No. 64 of the Chief state sanitary doctor of the Republic of Kazakhstan of 30 October 2003 "On approval of the Norms of time spent on laboratory tests, measurements, measurements and certain types of work for the organizations of the sanitary and epidemiological service"]. Almaty. 2003. p. 129 [in Russian] http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30064492#pos=1;-329 16. Prikaz MZ RK ot 27.05.2005g. №258 «Ob utverzhdenii Tipovoi nomenklatury laboratornykh issledovanii i instrumental'nykh zamerov, provodimykh gosudarstvennymi predpriyatiyami sanitarno-epidemiologicheskoi sluzhby Respubliki Kazakhstan» [Order of the Ministry of health of the Republic of Kazakhstan dated 27.05.2005 №258 " On approval of the standard nomenclature of laboratory studies and instrumental measurements carried out by state enterprises of sanitary and epidemiological service of the Republic of Kazakhstan»]. http://online.zakon.kz/Document/?doc_id =30356392#sdoc_params [in Russian] 17. Rakhmanin Yu.A. Aktualizatsiya metodologicheskikh problem reglamentirovaniya khimicheskogo zagryazneniya okruzhayushchei sredy [Actualization of methodological problems of reglamentation of chemical pollutions on the environment]. Gigiena i sanitariya [Hygiene and sanitation]. 95 (8). 2016. pp. 701-707 [in Russian] 18 Rakhmanin Yu.A., Mikhailova R.I. Okruzhayushchaya sreda i zdorov'e: prioritety profilakticheskoi meditsiny [Environment and health: priorities for preventive medicine]. Gigiena i sanitariya [Hygiene and sanitation]. 2014. 93(5). pp. 5-10 [on Russian] 19 Rakhmanin Yu.A., Novikov S.M., Avealiani S.L., Sinitsyna O.O., Shashina T.A. Sovremennye problemy otsenki riska vozdeistviya faktorov okruzhayushchei sredy na zdorov'e naseleniya i puti ee sovershenstvovaniya [Actual problems of environmental factors risk assessment on human health and ways to improve it]. Analiz riska zdorov'yu [Health risk analysis]. 2015. 2. pp. 4-11 [in Russian] http://journal.fcrisk.ru/sites/journal.fcrisk.ru/-files/upload/article/118/health-risk-analysis-2015-2-1.pdf 20 Rusakov N.V. Metodologicheskie problemy neinfektsionnoi epidemiologii i gigieny pri khimicheskom zagryaznenii okruzhayushchei sredy [Methodological problems of noninfectious epidemiology and hygiene under chemical pollution of the environment]. Gigiena i sanitariya [Hygiene and sanitation]. Moskva. 95 (9). 2016. pp. 797-800 [in Russian] 21. Tarasenko A.A., Tireshchenko L.A. Rol' sanitarno-gigienicheskikh laboratorii v obespechenii ob"ektivnoi otsenki sostoyaniya okruzhayushchei sredy [The role of sanitary laboratories in providing an objective assessment of the environment]. Sbornik nauchnykh trudov Mezhdunarodnoi nauchno-prakticheskoi konferentsii «Zdorov'e i okruzhayushchaya sreda», posvyashchennykh 90-letiyu sanitarno-epidemiologicheskoi sluzhby Respubliki Belarus' [Collection of scientific works of the International scientific and practical conference "Health and environment", dedicated to the 90th anniversary of the sanitary and epidemiological service of the Republic of Belarus]. 28 oktyabrya 2016g. Minsk. BGMU. T. 1. pp.155-159 [in Russian] 22. Frolova O.A., Bocharov E.P., Akhtyamova L.A. Otsenka riska ot vozdeistviya khimicheskikh kontaminantov v pishchevykh produktakh [Risk assessment from exposure to chemical contaminants in food]. Gigiena i sanitariya [Hygiene and sanitation]. 95 (8). Moskva. 2016. pp. 743-748 [in Russian] 23. Inhorn, Stanley L., Wilcke B.W., Downes F.P, Adjanor O.O., Cada R., Ford J.R. A Comprehensive Laboratory Services Survey of State Public Health Laboratories. Journal of Public Health Management & Practice: November-December, 2006. Volume 12. Issue 6. pp. 514–521 [PubMed]. [in English] 24. Milne K.C., Milne T.L. Public Health Laboratory System Improvement Program: development and implementation. Public Health Rep. 125. 2010. May-Jun.125. Suppl 2. pp. 31-9 [PubMed]. [in English] 25. Stanley L., Inhorn, Astles J.R., Gradus S., Malmberg V., Snippes P.M., Wilcke B.W. Jr, White V.A. The State Public Health Laboratory System. Public Health Rep. May-Jun. 125. 2010. pp. 4-17 [PubMed]. [in English] 26. Wilcke B.W. Jr, Inhorn S.L., Astles J.R., Su B.R., White V.A. Laboratory services in support of public health: a status report. Public Health Rep. 2010 May-Jun.125. Suppl 2. pp. 40-6 [PubMed]. [in English]
Количество просмотров: 719

Ключевые слова:


Библиографическая ссылка

Бимуратова Г.А., Резник В.Л., Дурумбетов Е.Е., Касымов О.Т. Мнение специалистов филиалов Национального центра экспертизы и Департаментов Комитета охраны общественного здоровья о деятельности и состоянии организации санитарно-эпидемиологической экспертизы // Наука и Здравоохранение. 2018. 5 (Т.20). С. 153-163. Bimuratova G.A., Reznik V.L., Durumbetov Ye.Ye., Kassymov O.T. National Expertise Center branches and Departments of Public Health Protection Committee specialists opinions about the activities and status of sanitary and epidemiological expertise organization. Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2018, (Vol.20) 5, pp. 153-163. Бимұратова Г.А., Резник В.Л., Дүрімбетов Е.Е., Қасымов Ө.Т. Ұлттық сараптама орталығы және Қоғамдық денсаулық сақтау комитеті департаменттерінің филиалдары мамандарының санитариялық-эпидемиологиялық сараптама қызметі және оны ұйымдастыру жағдайы туралы пікірі / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2018. 5 (Т.20). Б. 153-163.

Авторизируйтесь для отправки комментариев