ЖАБЫҚ КОНТУРДА ИЗОФЛЮРАНДЫ ҰЗАҚ ҚОЛДАНУДЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІН ЭКСПЕРИМЕНТАЛДЫ ТАЛДАУ
Өзектілігі. Көмір қышқыл газдарын жұтумен бірге құрамында галогендер бар препараттардың өзара әрекеттесуі жабық контурда ингаляциялық анестетиктерді қолданудың негізгі мәселелері болып табылады, оның нәтижесінде ұшатын токсикалық заттар шығарады. Анестезияның қауіпсіздігін қамтамасыз етудің бірнеше нұсқалары бар, олардың бірі газдық қоспада анестетиктің құрамын азайту болуы мүмкін.
Зерттеу мақсаты - тыныс алу қоспасындағы оның төмен құұрамы кезіндегі жабық контур тәртібіндегі құрамында галогендер бар анестетикті ұзақ экспозициялау қауіпсіздігі туралы гипотезаны эксперименталды тексеру.
Материалдар және әдістер. Дизайн: эксперименталды бақылаушы проспективті зерттеу. Эксперименталды зерттеу 40 онапталық, ақ тұқымсыз, еркек егеуқұйрықтарда өткізілді, салмағы 190-220 гр. (орташа салмағы 201±7 г). Барлығы 3 серия экспериментер өткізілді әрбіреуінде 10 жануардан, 10 бақылау тобына енді. І сериясында анестезияның ұзақтығы 4 сағатты құрады, ІІ серияда 10 сағат және ІІІ серияда -16 сағат. Жабық контурда ингаляциялық анестетикті қолданумен ингаляциялық анестезия өткізілді (көмір қышқыл газдарын жұтушы – натронды известь) 0,3-0,5айн % жабық контурда изофлюран буларының концентарциясымен және қышқылдың (50% жұтатын қоспада). Морфологиялық талдауға бауыр және бүйреу тіндері ұшырады. Зерттеу қан құқрамындағы жалпы ақуыздың, альбуминнің, несепнәрдің, креатининнің, тәуліктік диурездің құрамын, соның ішінде ауыздың және креатининнің салыстырмалы, тәуліктік экскрециясын анықтаудан тұрады.
Иммунологиялық зерттеулер интерлейкиндерді (ФНОα, ИЛ-2, ИЛ-6, ИЛ-10) және лейкоциттерді различных кластеров дифференцировканың әртүрлі кластерлерін (жалпы, CD3+, CD4+, CD8+, CD19+, CD95) анықтаудан тұрады. Параметриялық (Стьюдент t-критерилерін) және параметриялық емес (Манна-Уитни немесе Вилкоксон критерилерін) статистикалық талдау әдістері пайдаланылды.
Зерттеу нәтижелері. Бірде бір зерттеудің мерзімдерінде сарапталған жануарлардағы қанның негізгі биохимиялық көрсеткіштері бойынша барынша және маңызды статистикалық өзгерістері, сол сияқты абсолютті және салыстырмалы тәуліктік диурез көрсеткіштерінің өзгерістері, ақуыз экскрецияның артуы және креатинин экскрециясының өзгерістері болған жоқ, ол жабық контурда анестетикттердің ұзақ әсері нәтижесінде бүйрек жетіспеушілігін қалыптастыруды толық болдырмайды.
Содан басқа, зерттеудің барлық мерзімі бойы жіті қабынуы, иммунологиялық көрсеткіштердің төмендеуі белгілері анықталмады.
Қорытынды. Зерттеу нәтижелері қоспадағы препараттың (0,3-0,5 об %) аз мөлшерде концентрацияларды пайдалану кезінде көмір қышқыл газын (натронды известь) жұтқышты контурға енгізумен изофлюранмен ингаляциялық анестезияны ұзақ қолданудың толық қауіпсіздігі туралы куәлендіреді.
Саят З. Танатаров, https://orcid.org/0000-0001-8958-8768
Клиникалық және радиациялық онкология кафедрасы,
«Семей медицина университеті» КеАҚ,
Семей қ., Қазақстан Республикасы
1. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау Министрлігінің 2007 жылдың 25 шілдедегі №442 «Қазақстан Респуликасындағы клиникаға дейінгі, медициналық - биологиялық эксперименттерді және клиникалық сынақтарды жүргізу туралы Ережесіне». – Астана, 2007 (Rules for conducting preclinical, biomedical experiments and clinical trials in the Republic of Kazakhstan of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan. - July 25, 2007 No. 442).
2. Baum J., Stanke H.G. Low-flow and minimal-flow anesthesia with sevoflurane. Anaesthesist. 1998 Nov;47 Suppl 1:S70-76.
3. Brattwall M, Warrén-Stomberg M, Hesselvik F, Jakobsson J. Brief review: theory and practice of minimal fresh gas flow anesthesia. Can J Anaesth. 2012 Aug;59(8):785-797.
4. Chelazzi C. Sevoflurane: going beyond anesthesia, cardiac conditioning and organ toxicity. Minerva Anestesiol. 2014 Jun; 80(6):629-631.
5. Costa R., Costa R.B., Talamantes S.M., et al. Meta-analysis of selected toxicity endpoints of CDK4/6 inhibitors: Palbociclib and ribociclib. Breast. 2017 Oct;35:1-7.
6. Directive 2010/63/EU of the European Parliament and the Council of the Office on the protection of animals used for scientific purposes of 22 September 2010 // Official Journal of the European Union. 2010. L. 276. P. 33-79.
7. Doyle D.J. Airway anesthesia: theory and practice. Anesthesiol Clin. 2015 Jun;33(2):291-304.
8. Feldman J.M., Lo C., Hendrickx J. Estimating the Impact of Carbon Dioxide Absorbent Performance Differences on Absorbent Cost During Low-Flow Anesthesia. Anesth Analg. 2019 Mar 27. 257-165
9. Forget P., Collet V., Lavand'homme P., De Kock M. Does analgesia and condition influence immunity after surgery? Effects of fentanyl, ketamine and clonidine on natural killer activity at different ages. Eur J Anaesthesiol. 2010 Mar;27(3):233-240.
10. Gallego L., Soro M., Alvariño A., Noguera I., Belda F.J. Renal and hepatic integrity in long-term sevoflurane sedation using the anesthetic conserving device: a comparison with intravenous propofol sedation in an animal model. Rev Esp Anestesiol Reanim. 2015 Apr;62(4):191-203.
11. Glantz S.A. Primer of Biostatistics. McGRAW-HILL. Health Professions Division. 1999. – 488 p.
12. Gonsowski C., Laster M., Eger E. et al. Toxicity of Compound A in Rats. Anesthesiology. 1994;80(3):556-565.
13. Grigoliia G.N., Makhatadze T.A., Sulakvelidze K.R., Tutberidze K.N., Gvelesiani L.G. Theory and practice of low-flow anaesthesia. Georgian Med News. 2007 Apr;(145):7-12.
14. Hayes A.W., Dixon D. Cornerstones of Toxicology. Toxicol Pathol. 2017 Jan;45(1):57-63.
15. Iyer R., Anders M. Cysteine Conjugate.-Lyase-Dependent Biotransformation of the Cysteine SConjugates of the Sevoflurane Degradation Product Compound A in Human, Non-Human Primate, and Rat Kidney Cytosol and Mitochondria. Anesthesiology. 1996;85(6):1454-1461.
16. Järup L. Hazards of heavy metal contamination. Br Med Bull 2003. 68:167–182.
17. Le Guen M., Liu N., Chazot T., Fischler M. Closed-loop anesthesia. Minerva Anestesiol. 2016 May;82(5):573-581.
18. McCann M.E., de Graaff J. Current thinking regarding potential neurotoxicity of general anesthesia in infants. Curr Opin Urol. 2017 Jan;27(1):27-33.
19. Moran P., Barr D., Holmes C. Saving sevoflurane: Automated gas control can reduce consumption of anesthetic vapor by one-third in pediatric anesthesia. Paediatr Anaesth. 2019 Apr;29(4):310-314.
20. Nebert D.W., Shi Z., Gálvez-Peralta M., Uno S., Dragin N. Oral benzo[a]pyrene: understanding pharmacokinetics, detoxication, and consequences – Cyp1 knockout mouse lines as a paradigm. Mol Pharmacol. 2013 Sep;84(3):304-313.
21. Odin I., Feiss P. Low flow and economics of inhalational anaesthesia. Best Pract Res Clin Anaesthesiol. 2005 Sep;19(3):399-413.
22. Petersen C., Wetterslev J., Meyhoff C.S. Perioperative hyperoxia and post-operative cardiac complications in adults undergoing non-cardiac surgery: Systematic review protocol. Acta Anaesthesiol Scand. 2018 Aug;62(7):1014-1019.
23. Sarikus Z., Bedirli N., Yilmaz G., Bagriacik U., Bozkirli F. The effects of epidural bupivacaine on ischemia/reperfusion-induced liver injury. Bratisl Lek Listy. 2016;117(1):41-46.
24. Stephens M.L., Betts K., Beck N.B. et al. The Emergence of Systematic Review in Toxicology. Toxicol Sci. 2016 Jul;152(1):10-16.
25. Stollings L.M., Jia L.J., Tang P., Dou H., Lu B., Xu Y. Immune Modulation by Volatile Anesthetics. Anesthesiology. 2016 Aug;125(2):399-411.
26. Upadya M, Saneesh PJ. Low-flow anaesthesia - underused mode towards "sustainable anaesthesia". Indian J Anaesth. 2018 Mar;62(3):166-172.
27. Wetz A.J., Mueller M.M., Walliser K. et al. End-tidal control vs. manually controlled minimal-flow anesthesia: a prospective comparative trial. Acta Anaesthesiol Scand. 2017 Nov; 61(10):1262-1269.
Көрген адамдардың саны: 419
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Танатаров С.З. Экспериментальный анализ безопасности длительного применения изофлюрана в закрытом контуре // Наука и Здравоохранение. 2019. 2 (Т.21).С. 76-82. Tanatarov S.Z. Experimental analysis of safety of isoflurane long-term use in a closed loop // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2019, (Vol.21) 2, pp. 76-82. Танатаров С.З. Жабық контурда изофлюранды ұзақ қолданудың қауіпсіздігін эксперименталды талдау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2019. 2 (Т.21). Б. 76-82.Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ