ЖАРАҚАТҚА БАЙЛАНЫСТЫ ЖЕДЕЛ МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК БӨЛІМІНЕ ТҮСКЕН ЕГДЕ ЖАСТАҒЫ НАУҚАСТАР БОЙЫНША МӘЛІМЕТТЕРДІ БАҒАЛАУ
Мақсаты: Егде жастағы адамдар қартаюдан туындаған физикалық қиындықтар арқасында жазатайым жағдайларға бейім. Ересек адамда қиындықтар туғызбауы мүмкін апат немесе құлдырау түрлері егде жастағы адамдарда ауыр жарақаттарға әкеп соғып, тіпті өлімге әкелуі де мүмкін.
Бұл зерттеуде біз жедел бөлімде емделетін гериатриялық науқастарда демографиялық белгілерді, клиникалық көріністерді, сырқаттанушылықтарды, жарақаттық механизмдерді және жарақаттардың орналасуын перспективті түрде бағалауға тырыстық, сондай-ақ, гериатрлы жарақат алған науқастарды басқарудың тактикасын анықтадық.
Құралдар мен әдістер: Бұл зерттеуге жастары 65 және одан жоғары жастағы 2108 науқас қатысты, олар Этфаледегі Шишли Хамидие оқыту және зерттеу ауруханасының жедел жәрдем бөліміне 2014 жылдың 1 қаңтарынан бастап 30 қарашаға дейінгі кезеңде жарақатқа байланысты қаралған. Науқастардың демографиялық деректері, төтенше жағдайлар бөліміне жеткізу әдісі, жарақаттың орналасуы, қабылдау кезінде GCS баллдары, қабылдау кезінде өмірлік белгілер және жарақаттар орыны талданды. Барлық науқастар туралы алынған деректер арнайы әзірленген нысандарға енгізілді.
Нәтижелер: Барлық науқастарда гериатриялық зақымдану деңгейі 0,62% құрады. 75 жастағы науқастарда көшеде алған жарақаттардың жиілігі 75 жастан асқан науқастармен салыстырғанда статистикалық жағынан айтарлықтай жоғары болды (р <0,05). Құлап жарақаталғаны туралы хабарлаған әйелдер пациенттерінің саны ерлермен салыстырғанда айтарлықтай жоғары болды. Шабуыл нәтижесінде жарақаталған ерлер саны әйелдер науқастарға қарағанда айтарлықтай жоғары болды.
Қорытынды: Гериатриялық науқастар тобында жарақат алу қаупі жоғары. Осы мәселе бойынша зерттеулер жүргізіп, сезімтал есептеу жүйелерін әзірлеу қажет.
Түйінді сөздер: гериатрия, жарақат, жедел көмек бөлімі, құлау.
Serdar Çağlayan 1, Burak Çelik 2, Elif Çağlayan 1, Nazlı Çelik 3,
Derya Öztürk 1, Ertuğrul Altinbilek 1, Cemil Kavalci 4

1Шишли Хамиди Этфал атындағы оқу-ғылыми ауруханасы, Төтенше жағдайлар бөлімі,
Стамбул қ., Түркия;
2 Ахи Эвран атындағы Университет, Медицина факультеті, жедел медициналық көмек кафедрасы, Қыршехир қ., Түркия;
3 Жанұялық медициналық орталық Кале, Кыршехир қ., Туркия;
4 Башкент Университеті, медицина факультеті, жедел медициналық көмек кафедрасы,
Анкара қ., Туркия
1. Abdulhayoğlu E. Hacettepe Üniversitesi Erişkin Acil Servisi’ne Başvuran Geriatrik Travma Olgularının Analizi, Hacettepe Üniversitesi 2011, Ankara. p.48-49 2. Cesur F. Geriatrik Travma Hastalarının Prospektif Analizi, Ege Üniversitesi İzmir. 2012; p.68-78 3. Champion H.R., Sacco W.J.: The trauma score as applied to penetrating injury // Ann Emerg Med 1984; 13:6 4. Champion H.R., Copes W.S., Sacco W.J. The Major Trauma Outcome Study // J Trauma 1990;30:1356 5. Chang T.T., Schecter W.P. Injury in the elderly and end-of-life decisions // Surg Clin North Am. 2007;87(1):229-45. 6. Copes W.S., Champion H.E., Sacco W.J., Lawnick M.M., Keast S.L., Bain L.W. The injury severity score revisited // J Trauma 28: 1988;69-77 7. Dede F. Hacettepe Üniversitesi Erişkin Acil Polikliniği'ne Ocak 2005 - Aralık 2005 Tarihleri Arasında Başvuran 65 Yaşve Üzerindeki Hastaların Epidemiyolojik İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi; Ankara. 2006. p.18-19. 8. Dunbar H. The medicine and surgery of Homer // Br Med J 1880;1:48-51 9. Gökçe-Kutsal Y., Yorgancı K., Kadıoğlu N. In: Doğan R, Taştepe Aİ, Liman ŞT, eds. Travma. Ankara: MN Medikal& Nobel Yayınevi; 2006:789-802 10. Güneytepe Ü.İ., Aydın Ş.A., Gökgöz Ş., Özgüç H., Ocakoğlu G., Aktaş H. Yaşlı Travma Olgularında Mortaliteye Etki Eden Faktörlerve Skorlama Sistemleri, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakultesi Dergisi 2008;34:15-19. 11. Mattox K.L., Bickell W., Pepe P.E., Burch J., Feliciano D. Prospective MAST studyin 911 patients // The Journal of Trauma. 1989; 29:1104-11. 12. Mert E. Emergency Service Use of Geriatric Patients // Turk J Geriatr. 2006;9(2):70-4. 13. Moreau M., Gainer P., Champion H.R., Sacco W.J. Application of the trauma score in the prehospital setting // Ann Emerg Med. 1985;14:1049 14. Owens P.L. (AHRQ), Russo, C.A. (Thomson Reuters), Spector, W. (AHRQ) and Mutter, R. (AHRQ). Emergency Department Visits for Injurious Falls among the Elderly, 2006.HCUP Statistical Brief #80. October 2009. Agency for Healthcare Research and Quality, Rockville, MD. http://www.hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb80.pdf. 15. Özdogan M., Agalar F., Daphan C.E., Topaloglu S., Cakmakcı M., Sayek I. Factors effecting mortality and morbidity in theTrauma in Elderly Patient // UlusTravmDerg. 1999;5:189-93 16. Schwab C.W., Kauder D.R. Trauma in the geriatric patient // ARCH Surg. 1992;127:701-6 17. TOBB Economic Report 2017. 74th General Assembly. https://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/2018/EkonomikRapor 2017.pdf last avalaible date: 27.05.2019 18. Tufan İ. Birinci Türkiye Yaşlılık Raporu. Akdeniz Ü.G.B. Geroyay, Antalya, 2007;1-177. 19. Türkiye’de Yaşlıların Durumuve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı. http://ekutup.dpt.gov.tr/nufus/yaslilik/eylempla.pdf.last avalaible date: 15.10.2009; p.5-7. 20. Türkiye İstatistik Kurumu Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do; jsessionid=6nBrRJ1SmG5T4W82jYrmKDmr4s31LYLm2bd9HqqvblLZ72j2dVLp!365014209?id=13425&as_fid=v7EdCP6oHYIUaJzQQF/C. last avalaible date: 27.05.2019. 21. World Health organization. World Health Statistics 2012. http://www.who.int/gho/ publications/world health statistics/EN WHS2012 Full. Pdf. Last avalaible date:15.12.2013 22. Yaman H., Akdeniz M. Etkin Yaşlanma: Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Yaşlı Sağlığına Yeni Bir Bakış Açısı STED. 2008;17:6-9 23. Yorgancı K. Travma. In: Gökçe-Kutsal Y, ed. Temel Geriatri. Ankara: Güneş Tıp Kitapevleri; 2007:1335-9
Көрген адамдардың саны: 411

Түйенді сөздер:

Мақалалар санаты:

Библиографиялық сілтемелер

Çağlayan Serdar, Çelik Burak, Çağlayan Elif, Çelik Nazlı, Öztürk Derya, Altinbilek Ertuğrul, Kavalci Cemil
Жарақатқа байланысты жедел медициналық көмек бөліміне түскен егде жастағы науқастар бойынша мәліметтерді бағалау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2019. 3 (Т.21). Б. 77-83.

Авторизируйтесь для отправки комментариев