ҚОҒАМДЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ҚАҒИДАТЫ БОЙЫНША ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУДЫ ҚАРЖЫЛАНДЫРУДЫҢ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ МОДЕЛІ: ТӘЖІРИБЕ МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ
Өзектілігі. Отандық денсаулық сақтауды қаржыландырудың қазақстандық жолы мәселесін әзірлеудің өзектілігі мен бастапқы кезеңі, оның теориялық және практикалық маңыздылығы осы зерттеудің тақырыбын, мақсаттары мен міндеттерін таңдау кезінде шешуші болды.
Мақсаты. Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды енгізуге байланысты Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау жүйесін қаржыландыру моделін өзгертудің негізділігі мен қажеттілігін бағалау.
Материалдары мен әдістері. Тұрақтылық, тиімділік және әлеуметтік-экономикалық өсуге бағытталған денсаулық сақтау жүйесіне жаңа тәсілдерді қалыптастырудың қаржылық аспектілері. Зерттеудің теориялық және әдіснамалық негізі денсаулық сақтау жүйесін, оның ішінде отандық денсаулық сақтау жүйесін қаржыландыру мәселелері бойынша қазақстандық және шетелдік авторлардың ғылыми жұмыстары болды. Теориялық (талдау және синтез, индукция және дедукция), эмпирикалық (салыстыру) зерттеу, сондай-ақ деректерді статистикалық өңдеу әдістері қолданылды.
Нәтижелер және тұжырымдар. Бүгінгі модельді толығымен сақтандырудан бұрын, керісінше бюджеттік және сақтандыру деп атауға болады. Ол бүкіл халықты қамтымайды: 2020 жылдың соңында сақтандырылмаған адамдардың үлесі елдің жалпы халқының 16,2% құрады, басқаша айтқанда, де-юре міндетті болып табылатын медициналық сақтандыру іс жүзінде жоқ. Сонымен қатар мемлекет тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін қамтамасыз ету бойынша елеулі шығыстарды көтеруді жалғастыруда, олардың үлесі 2020 жылы қаржыландырудың жалпы көлемінің 66,6% - ын құрады, ал он бес жеңілдікті санаттағы адамдарды сақтандыру-барлық түсімдердің 54% - ын мемлекеттік жарналарға тиесілі болды.
Денис В. Панченко1, https://orcid.org/0000-0002-0947-1074
Асия К. Тургамбаева2, https://orcid.org/0000-0002-2300-0105
Зайтуна А. Хисметова3, https://orcid.org/0000-0001-5937-3045
1 Мемлекеттік мекеме «Нұр-Сұлтан қаласының денсаулық сақтау басқармасы»,
Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы;
2 КеАҚ «Астана медицина университеті», Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы;
3 КеАҚ «Семей медицина университеті», Семей қ., Қазақстан Республикасы.
1. Антропов В.В. Финансирование здравоохра-нения: европейский опыт и российская практика // Экономика. Налоги. Право, 2019. № 2. С.115-126.
2. Закон Республики Казахстан от 16 ноября 2015 года № 405-V ЗРК «Об обязательном социальном медицинском страховании».
3. Ильясова А.Р. Основы экономики здравоохранения: учебное пособие – Казань: Изд-во Казан. ун-та, 2019. – 86 с.
4. Кацага А., Кульжанов М., Karanikolos М., Rechel В. Европейское региональное бюро ВОЗ / Европейская Обсерватория по системам и политике здравоохранения. // Казахстан: обзор системы здравоохранения, 2012, Том 14, № 4, 211 c.
5. Кича Д.И., Фомина А.В. Основы экономики и финансирования здравоохранения: Учебно-методическое пособие. – М.: Изд-во РУДН, 2005. – 67 с.
6. Кодекс Республики Казахстан от 7 июля 2020 года № 360-VI ЗРК «О здоровье народа и системе здравоохранения».
7. Постановление Кабинета Министров Республики Казахстан от 23 ноября 1993 года № 1174 «Вопросы внедрения медицинского страхования». Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 декабря 1995 года № 1845.
8. Постановление Правительства Республики Казахстан от 25 мая 2000 года № 790 «О Концепции дальнейшего развития здравоохранения Республики Казахстан в 2000-2005 годах».
9. Постановление Правительства Республики Казахстан от 13 июля 2002 года № 773 «О Концепции совершенствования финансирования системы здравоохранения в Республике Казахстан». Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 января 2011 года № 41.
10. Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 октября 2018 года № 634 «Об утверждении Государственной программы развития здравоохранения Республики Казахстан «Денсаулық» на 2016-2019 годы».
11. Постановление Правительства Республики Казахстан от 1 июля 2016 года № 389 «О создании фонда социального медицинского страхования».
12. Постановление Правительства Республики Казахстан от 16 октября 2020 года № 672 «Об утверждении перечня гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и признании утратившими силу некоторых решений Правительства Республики Казахстан».
13. Постановление Правительства Республики Казахстан от 20 июня 2019 года № 421 «Об утверждении перечня медицинской помощи в системе обязательного социального медицинского страхования».
14. Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 21 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-309/2020 «Об утверждении правил и методики формирования тарифов на медицинские услуги, оказываемые в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и (или) в системе обязательного социального медицинского страхования».
15. Приказ И.о. министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-170/2020 «Об утверждении тарифов на медицинские услуги, предоставляемые в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и в системе обязательного социального медицинского страхования».
16. Системы здравоохранения в переходный период. Казахстан. – Европейское региональное бюро ВОЗ / Европейская обсерватория по системам здравоохранения, 1999. – 75 с.
17. Указ Президента Республики Казахстан от 15 июня 1995 года № 2329, имеющий силу Закона, «О медицинском страховании граждан». Утратил силу Законом РК от 17 декабря 1998 года № 324.
18. Указ Президента Республики Казахстан от 13 сентября 2004 года № 1438 «О Государственной программе реформирования и развития здравоохра-нения Республики Казахстан на 2005-2010 годы».
Reference:
1. Antropov V.V. Finansirovanie zdravookhraneniya: evropeiskii opyt i rossiiskaya praktika [Financing health care: European experience and Russian practice]. Ekonomika. Nalogi. Pravo [Economics. Taxes. Right], 2019, № 2. pp.115-126 [in Russian]
2. Zakon Respubliki Kazakhstan ot 16.11.2015 goda № 405-V ZRK «Ob obyazatel'nom sotsial'nom meditsinskom strakhovanii» [Law of the Republic of Kazakhstan dated November 16, 2015 No. 405-V ZRK "On compulsory social health insurance]. [in Russian]
3. Il'yasova A.R. Osnovy ekonomiki zdravookhraneniya: uchebnoe posobie [Fundamentals of Health Economics: a textbook] – Kazan': Izd-vo Kazan. un-ta, 2019. – 86 p. [in Russian]
4. Katsaga A., Kul'zhanov M., Karanikolos M., Rechel V. Evropeiskoe regional'noe byuro VOZ / Evropeiskaya Observatoriya po sistemam i politike zdravookhraneniya. [WHO Regional Office for Europe / European Observatory on Health Systems and Policies], Kazakhstan: obzor sistemy zdravookhraneniya [Kazakhstan: overview of the healthcare system]. 2012, Tom 14, № 4, 211 p. [in Russian]
5. Kicha D.I., Fomina A.V. Osnovy ekonomiki i finansirovaniya zdravookhraneniya: Uchebno-metodicheskoe posobie [Fundamentals of economics and financing of healthcare: An educational and methodological manual] – M.: Izd-vo RUDN, 2005. 67 p. [in Russian]
6. Kodeks Respubliki Kazakhstan ot 07.07.2020 g. №360-VI ZRK «O zdorov'e naroda i sisteme zdravookhraneniya» [Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 No. 360-VI ZRK "On the health of the people and the health care system"] [in Russian]
7. Postanovlenie Kabineta Ministrov Respubliki Kazakhstan ot 23.11.1993 g. № 1174 «Voprosy vnedreniya meditsinskogo strakhovaniya». [Resolution of the Cabinet of Ministers of the Republic of Kazakhstan dated November 23, 1993 No.1174 "Issues of introduction of medical insurance"]. [in Russian]
8. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazakhstan ot 25.05.2000 g. №790 «O Kontseptsii dal'neishego razvitiya zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan v 2000-2005 godakh» [Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated May 25, 2000 No. 790 "On the Concept of further development of healthcare of the Republic of Kazakhstan in 2000-2005"]. [in Russian]
9. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazakhstan ot 13.07.2002 goda №773 «O Kontseptsii sovershenstvovaniya finansirovaniya sistemy zdravookhraneniya v Respublike Kazakhstan» [Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated July 13, 2002 No. 773 "On the Concept of improving the financing of the healthcare system in the Republic of Kazakhstan". [in Russian]
10. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazakhstan ot 15.10.2018 g. №634 «Ob utverzhdenii Gosudarstvennoi programmy razvitiya zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan «Densaulyқ» na 2016-2019 gody» [Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 15, 2018 No. 634 "On approval of the State Program for the development of healthcare of the Republic of Kazakhstan "Densaulyk" for 2016-2019"]. [in Russian]
11. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazakhstan ot 1.07.2016 goda № 389 «O sozdanii fonda sotsial'nogo meditsinskogo strakhovaniya» [Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated July 1, 2016 No. 389 "On the creation of the Social Health Insurance Fund"] [in Russian]
12. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazakhstan ot 16.10.2020 g. №672 «Ob utverzhdenii perechnya garantirovannogo ob"ema besplatnoi meditsinskoi pomoshchi i priznanii utrativshimi silu nekotorykh reshenii Pravitel'stva Respubliki Kazakhstan» [Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 16, 2020 No. 672 "On approval of the list of guaranteed volume of free medical care and invalidation of certain decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan"]. [in Russian]
13. Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazakhstan ot 20.06.2019 g. №421 «Ob utverzhdenii perechnya meditsinskoi pomoshchi v sisteme obyazatel'nogo sotsial'nogo meditsinskogo strakhovaniya» [Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 20, 2019 No. 421 "On approval of the list of medical care in the system of compulsory social health insurance"]. [in Russian]
14. Prikaz Ministra zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan ot 21.12.2020g. № ҚR DSM-309/2020 «Ob utverzhdenii pravil i metodiki formirovaniya tarifov na meditsinskie uslugi, okazyvaemye v ramkakh garantirovannogo ob"ema besplatnoi meditsinskoi pomoshchi i (ili) v sisteme obyazatel'nogo sotsial'nogo meditsinskogo strakhovaniya» ["Order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated December 21, 2020 No. KR DSM-309/2020 "On approval of the rules and methodology for the formation of tariffs for medical services provided within the guaranteed volume of free medical care and (or) in the system of compulsory social health insurance"]. [in Russian]
15. Prikaz i.o. ministra zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan ot 30.10.2020 g. № ҚR DSM-170/2020 «Ob utverzhdenii tarifov na meditsinskie uslugi, predostavlyaemye v ramkakh garantirovannogo ob"ema besplatnoi meditsinskoi pomoshchi i v sisteme obyazatel'nogo sotsial'nogo meditsinskogo strakhovaniya» [Order of the Acting Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated October 30, 2020 No. KR DSM-170/2020 "On approval of tariffs for medical services provided within the guaranteed volume of free medical care and in the system of compulsory social health insurance"]. [in Russian]
16. Sistemy zdravookhraneniya v perekhodnyi period. Kazakhstan. – Evropeiskoe regional'noe byuro VOZ / Evropeiskaya observatoriya po sistemam zdravookhraneniya [Health systems in transition. Kazakhstan. - WHO Regional Office for Europe / European Observatory on Health Systems], 1999. – 75 p. [in Russian]
17. Ukaz Prezidenta Respubliki Kazakhstan ot 15.06.1995 g. № 2329, imeyushchii silu Zakona, «O meditsinskom strakhovanii grazhdan». Utratil silu Zakonom RK ot 17 dekabrya 1998 goda № 324 [Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated June 15, 1995 No. 2329, which has the force of Law, "On medical insurance of citizens"]. [in Russian]
18. Ukaz Prezidenta Respubliki Kazakhstan ot 13.09.2004 g. № 1438 «O Gosudarstvennoi programme reformirovaniya i razvitiya zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan na 2005-2010 gody» [Decree of the President of the Republic of Kazakhstan of September 13, 2004 No. 1438 "On the State program of reform and development of healthcare of the Republic of Kazakhstan for 2005-2010" became invalid]. [in Russian]
Көрген адамдардың саны: 147
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Панченко Д.В., Тургамбаева А.К., Хисметова З.А. Қоғамдық денсаулық сақтау қағидаты бойынша денсаулық сақтауды қаржыландырудың қазақстандық моделі: тәжірибе мен перспективалары // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 1 (Т.24). Б. 79-89. doi 10.34689/SH.2022.24.1.010Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ