ҰЙЫМДАСТЫРУ ҮШІН ҚАЖЕТТІ ЖАҒДАЙЛАРДЫ ТАЛДАУ ЖӘНЕ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙДЫ ЖОСПАРЛАУ ЖӘБЕРЛЕРГЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК ҚАЗАҚСТАН ЖОЛЫНДА
Кіріспе. Автомобиль жолдарында жол-көлік оқиғасынан (ЖКО) зардап шеккендерге медициналық көмек көрсету барлық мүмкін жағдайларды ескере отырып, байыпты және ойластырылған ұйымдастыруды талап етеді. Маршруттық медициналық авариялық-құтқару пункттері (ТМПП) қызметі енгізілгеніне қарамастан, республикалық маңызы бар автомобиль жолдарында жол-көлік оқиғалары нәтижесінде өлім-жітім деңгейі төмендеу үрдісі байқалмайды. Төтенше жағдайларды жою қызметінің жұмысын жетілдіру үдерісі автомобиль жолдарында қауіпсіз қозғалысқа әсер ететін факторларды ескере отырып қарастырылуы керек. Мақсаты: Қазақстанның автомобиль жолдарында жедел медициналық жәрдем қызметінің тиімді жұмыс істеу шарттарын талдау. Материалдар мен тәсілдер. Талдау ҚР Төтенше жағдайлар министрлігі «Апаттар медицинасы орталығы» мемлекеттік мекемесінің (ҚР БҒМ) 2019-2020 жылдарға, ҚР Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің департаментінің есептері бойынша жүргізілді. ҚР Ұлттық статистикалық бюросы. Төтенше жағдайларды жою қызметін тиімді ұйымдастыруды болжау моделін құру үшін қарқынды көрсеткіштер үшін шекті шекпен ROC – талдау (Қабылдағыштың жұмыс сипаттамасы) қолданылды. Нәтижелер. 2019-2020 жылдары автомобиль жолдарындағы жол-көлік оқиғаларының салдарынан болатын өлім-жітім деңгейі 100 000 халыққа шаққанда тиісінше 9,7 және 7,3 құрады және аймақтағы халық тығыздығымен тікелей орташа және жоғары корреляцияға ие (R= 0,68 және 0,71 тиісінше), регрессия коэффициенті 1,6 (p=0,00) болды. Көрсеткіштер арасындағы айырмашылықтар анықталмады (t-тест p=0,44). 100 000 халыққа шаққанда 4 TMSP және 2 TMSP кесінділеріндегі салыстырмалы ROC талдауы 0,70 (p=0,03) және 0,61 (p=0,044) қисық астындағы аумақты көрсетті. Қорытынды. Жол-көлік оқиғаларына авариялық-құтқару қызметінің тиімді жұмыс істеуі үшін ТМЖБ саны мен жауапкершілік аймағы бойынша есептерді жетілдіру қажет. Аналитикалық есептердің деректері халықтың тығыздығының шарттарын ескере отырып, ТМСП көлеміне қажеттілік талдауын жүргізуге мүмкіндік береді. Жедел әрекет ету бригадаларының санын есептеу үшін маршруттың әрбір 10 шақырымына аймақтар бойынша жолдың жай-күйі туралы деректер, аймақтар бойынша автокөлік паркінің жасы мен техникалық жағдайы туралы деректер, автокөлік қозғалысының тығыздығы туралы деректер болуы керек. жыл мезгілі мен тәулік уақытын ескере отырып, аймақтар бойынша.
Асем К. Сисенова1, Зайтуна Г. Хамидуллина1 https://orcid.org/0000-0002-0902-5269 Гульсум А. Кокишева3, Светлана Б. Абдрашитова3, Гульноза У. Алдабекова1,3 Асель Ж. Хасенова2, https://orcid.org/0000-0002-2328-6924, Айгуль А. Исмаилова1 1 «Астана медицина университеті» КЕАҚ, Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы; 2 «С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» КЕАҚ, Алматы қ., Қазақстан Республикасы; 3 Көп бейінді клиникалық аурухана №3, Нұр-Сұлтан қ., Қазақстан Республикасы.
1. Бизнесстат.ру, Анализ рынка такси в Казахстане 2015-2020гг. РБК, 2021, https://marketing.rbc.ru/research/42668/ (Дата посещения: 01.02.2022). 2. Бюро национальной статистики Республики Казахстан. Основные социально-экономические показатели 2021. https://stat.gov.kz/ (Дата посещения 01.02.2022). 3. Информационная служба СК «Kompetenz». Анализ ДТП среди водителей Республики Казахстан. Алматы, 2019, https://generalre.kz/strakhovye-kompanii/223-kompetenz (Дата посещения: 01.02.2022) 4. Комитет по правовой статистике. В Казахстане растет число ДТП с участием детей. г. Нур-Султан, 2021. С. 12-13 5. Корпоративный Фонд «Kazlogistics». Отчёт по выполнению проекта «анализ состояния и оценка эффективности обновления парка автотранспортных средств республики казахстан. Объединение юридических лиц «Союз автотранспортников Республики Казахстан», Алматы, 2021 с.7-9 6. Пастмур Йо., Йор Ё., Европейский региональный доклад о безопасности дорожного движения 2019 г. // Cоциальные аспекты здоровья населения. ВОЗ. Европейское региональное бюро, 2019 с.8-9 7. Приказ Комитета автомобильных дорог Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 26.12.2017 года № 180. Инструкция по оценке качества содержания автомобильных дорог при весеннем и осеннем обследованиях. Астана, 2017, с.4 8. Совместный приказ МВД Республики Казахстан от 21.09.2016 №919, МЗСР Республики Казахстан от 21.09.2016 №819, МИР Республики Казахстан от 28.09.2016 №688. Об утверждении Правил оперативного реагирования и оказания своевременной комплексной помощи лицам, пострадавшим в дорожно-транспортных происшествиях. Астана, 2016. С.4 9. Токкулов Б.С. Управление автомобильными дорогами Республики Казахстан: проблемы и перспективы развития // Современные инновации, 2017. № 4(18), С. 65-69. 10. Указ Предидента Республики Казахстан от 02.11.2010 г. №1113. Об утверждении Государственной программы развития здравоохранения Республики Казахстан "Саламатты Қазақстан" на 2011 - 2015 годы. Астана, 2010. С.26 11. Утеулиев Е.С., Абдикаримова Г.Ч., Аубакиров М.Г., Абдымолдаева Ж.А., Жумагулов М.О., Ахметов О.Б. Дорожно-транспортные происшествия – как проблема общественного здравоохранения // StudNet, 2020. №1. С. 52-55. 12. Ameratunga S., Hijar M., Norton R. Road-traffic injuries: Confronting disparities to address a global-health problem // Lancet. 2006. №12(367), pp. 1533-1540. 13. Beate Sundfør H., Sagberg F., Høye A. Inattention and distraction in fatal road crashes – Results from in-depth crash investigations in Norway // Accident Analysis & Prevention 2019. №125, pp. 152-157. 14. Bhalla K., Sriram V., Arora R., et al. The care and transport of trauma victims by layperson emergency medical systems: a qualitative study in Delhi, India // BMJ Global Health. 2019. № 4, p. e001963. 15. Chen Yu, Jiajie Zhang, et al. Speed-Density Model of Interrupted Traffic Flow Based on Coil Data // Mobile Information Systems. 2016. №4, p. ID 7968108. 16. Gedeborg R., Thiblin I., Byberg L. et al. Population density and mortality among individuals in motor vehicle crashes // Inj Prev. 2010. №16(5), pp. 302-308. 17. Gopalakrishnan S. A Public Health Perspective of Road Traffic Accidents // J Family Med Prim Care. 2012. №1(2), pp. 144-150. 18. Martín-delos Reyes L.M., Martínez-Ruiz V. et al. Prevalence of and Factors Associated with Driving a Vehicle with Timed-Out Inspection Certificate in Spain // Int J Environ Res Public Health. 2021. № 19(1), pp. 98-115. 19. McDonald H., Berecki-Gisolf J., et al. Traffic offending and deterrence: An examination of recidivism amongst drivers in Victoria, Australia born prior to 1975 // PLoS One. 2020. № 15(10), p. e0239942. 20. National Institute of Mental Health and Neuro Sciences. WHO collaborating centre for injury prevention and safety promotion // 2012 https://nimhans.ac.in/who-collaborating-centre-for-injury-prevention-and-safety-promotion/ (Access date: 01.02.2022). 21. Quistberg D.A., Hessel P., Rodriguez D.A., et al. Urban landscape and street-design factors associated with road-traffic mortality in Latin America between 2010 and 2016 (SALURBAL): an ecological study // Lancet Planet Health 2020. № 6(2), pp. 122-131. 22. Tsuboi T. New Traffic Congestion Analysis Method in Developing Countries (India) // Proceedings of the 6th International Conference on Vehicle Technology and Intelligent Transport Systems. 2020. №4, pp. 145-151. 23. WHO. United Nations Road Safety Collaboration. World unites to halt death and injury on the road // 2011 https://www.who.int/groups/united-nations-road-safety-collaboration (Access date: 01.02.2022). References: 1. Businesstat.ru. Analiz rynka taxi v Kazakhstane 2015-2020 [Analysis of taxi market in Kazakhstan 2015-2020]. RBK, 2021, https://marketing.rbc.ru/research/42668/ (Access date: 01.02.2022). 2. Buro natsionalnoi statistiki. [Bureau of national Statistics]. Osnovnye sotsialno-economicheskie pokazateli [Basic social economic indicators]. https://stat.gov.kz/, (Access date: 01.02.2022). 3. Informatsionnaya sluzhba SK «Kompetenz». [Information service of Insurance company «Kompetenz»] Analiz DTP sredi voditelei Respubliki Kazakhstan [Analysis of road accidents in Republic of Kazakhstan]. Almaty, 2019. https://generalre.kz/strakhovye-kompanii/223-kompetenz (Access date: 01.02.2022). 4. Komitet po pravovoi statistike [Committee in Law statistics] V Kazakhstane rastyet chislo DTP s uchastiyem detei [Rising numbers of road accidents with children]. Nur-Sultan, 2021. Р. 12-13 5. Korporativnyi fond «Kazlogistics». Otchet o vypolnenii proekta Analiz sostoyaniya I otsenka effektivnosti obnovleniya parka avtotransportnykh sredsnv Respubliki Kazakhstan [Corporative Fund Kazlogistics. Perfomance report of the project in Analysis of present condition and evaluation of rennovations of car park in Republic of Kazakhstan]. Ob’edineniye yuridicheskikh lits Soyuz avtotransportnikov Respubliki Kazakhstan. [The unity of enterprises of Drivers Union of Republic of Kazakhstan] Almaty, 2021. Р. 7-9 6. Jonatton P., Yongjie Yo.. Yevropeiskii regionalnyi doklad o bazopasnosti dorozhnogo dvizheniya2019 [European report for road safety 2019]. Sotsialniye aspekty zdoroviya naseleniya VOZ Yevropeiskoye regionalnoye buro [Social aspects of population health WHO European regional Bureau]. 7. Prikaz Komiteta avtomobilnykh dorog Ministerstva po investitsiyam I razvitiyu RK ot 26.12.2017 №180. Instruktsiya po otsenke kachestva soderzhaniya avtomobilnykh dorog pri vesennem I osennem obsledovaniyakh [The order of Road Committee of the Ministry of investments and development of RK by 26.12.2017 № 180. Instruction for exploration and assessment of quality of automobile roads for autumn and spring seasons]. Astana, 2017. Р.4 8. Sovmestnyi Prokaz MVD RK ot 21.09.2016 № 919, MZSR RK ot 21.09.2016 № 819, MIR RK ot 28.09.2016 № 688. Ob utverzhdenii pravil operativnogo reagirovaniya I okazaniya svoevremennoi kompleksnoq pomoschi litsam postradavshim v dorozhno-transportnykh proishestviyakh [Joint Order of Ministry of internal affairs by 21.09.2016 №919, Ministry of health and Social Development by 21.09.2016 №819, Ministry of investments and development by 28.09.2016 №688. Approval of rules for prompt response and emergent care for people affected in road accidents]. Astana. 2016. Р.4 9. Tokkulov B.S. Upravleniye avtomobilnymi dorogami Respubliki Kazakhstan: problemy i perspectivy razvitiya. [Management of automobile roads in Pebublik of Kazakhstan: issues and perspectives for development]. Sovremennye innovatsii [Modern innovations]. 2017. №4(18), pp. 65-69. 10. Ukaz Presidenta RK ot 02.11.2010 г. №1113. [Decree of President of RK] Ob utverzhdenii Gosudarstvennoi programmy razvitiya zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan Salamatty Kazakhstan na 2011-2015. [Approval of State program in health care development of Republic of Kazakhstan Salamatty Kazakhstan 2011–2015]. Astana, 2010. Р.26 11. Uteuliyev Ye.S., Abdikarimova G.Ch., Aubakirov M.G., Abdymoldayeva Zh.A., Zhumagulov M.O., Akhmetov O.B. Dorozhno-transportnye proishestviya kak problema obschestvennogo zdravookhraneniya [Road accidents as an challenge for public health]. StudNet [StudNet]. 2020. №1, pp. 52-55.
Көрген адамдардың саны: 116

Түйенді сөздер:

Библиографиялық сілтемелер

Сисенова А.К., Хамидуллина З.Г., Кокишева Г.А., Абдрашитова С.Б., Алдабекова Г.У., Хасенова А.Ж., Исмаилова А.А. Ұйымдастыру үшін қажетті жағдайларды талдау және төтенше жағдайды жоспарлау жәберлерге медициналық көмек Қазақстан жолында // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 2 (Т.24). Б. 48-56. doi 10.34689/SH.2022.24.2.006

Авторизируйтесь для отправки комментариев