ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ПОПУЛЯЦИЯДАҒЫ ДИАБЕТТІК РЕТИНОПАТИЯСЫ БАР НАУҚАСТАРЫНДА ITGA2 ГЕНІНІҢ BglII ПОЛИМОРФИЗМІ
Кіріспе. Бүгінде әлемде ересек тұрғындардың әрбір оныншы бөлігі қант диабетімен ауырады. Диабеттік ретинопатия 2 типті қант диабетінің ең жиі кездесетін микроваскулярлық асқыну және көптеген елдердегі орта жастағы адамдарда жүре пайда болған соқырлықтың жетекші себебі болып табылады. Қант диабетімен ауыратын науқастарда тромб түзілуінің жоғарылауы микроваскулярлы тамырлы асқынулардың, соның ішінде ретинопатияның негізгі себептерінің бірі болып саналады. Әдебиеттерге сәйкес, қанның коагуляциясының бастапқы кезеңдерінде маңызды рөл атқаратын α2β1 интегрин рецепторының α-суббірлігінің полиморфизмі диабеттік ретинопатия дамуының қауіп факторы болуы мүмкін. Мақсаты. Қазақстандық популяциядағы 2 типті қант диабетімен ауыратын науқастардың ретинопатияға бейімділігімен ITGA2 генінің BglII полиморфизмінің байланысы туралы гипотезаны зерттеу. Зерттеу материалдары мен әдістері: Біз диабеттік ретинопатиясы бар 94 науқастың, ретинопатиясы жоқ қант диабетімен ауыратын 94 науқастың және бақылау тобындағы 51 сау адамның аллель және генотип жиілігін салыстырдық. Генотиптер ПТР-РФЫП әдісімен анықталды. Нәтижелері. Барлық зерттелген топтарда генотиптердің таралуы Харди-Вайнберг тепе-теңдігіне сәйкес келді. Ретинопатиясы бар және жоқ қант диабетімен ауыратын науқастар арасындағы аллельдік және генотиптік жиіліктердегі айырмашылықтар статистикалық маңызды емес болған. Оның орнына қант диабетімен ауыратын науқастардың екі тобы аллель жиілігі (тиісінше P = 0.021 және 0.002) және генотиптер жиілігі (тиісінше P = 0.042 және 0.005) бойынша сау бақылаулардан айтарлықтай ерекшеленді. BglII- аллелі қант диабетімен айтарлықтай байланысты болды, диабеттік ретинопатия тобы үшін OR = 1.81 [95% CI: 1.09–2.99] және ретинопатиясы жоқ диабеттік тобы үшін OR = 2.24 [95% CI: 1.34–3.75]. Байланыс қазақтар арасында салыстыру кезінде де байқалды. Қорытынды. Бұл жұмыста біз ITGA2 генінің BglII полиморфизмі диабеттік ретинопатиямен ғана емес, сонымен қатар 2 типті қант диабетімен де байланысты болуы мүмкін екенін көрсеттік. Біздің деректерге сәйкес, 2 типті қант диабетінің қаупі – диабеттік ретинопатия үшін қарастырылатын BglII+ минорлық аллель емес, ал бастапқы аллель BglII- болып табылады.
Айжан Р. Магазова1,2, Ельдар Е. Аширбеков2, Арман О. Абайлдаев2, Қантемір С. Саткен2, Алтынай М. Балмуханова3, Жанай А. Аканов4, Айгуль В. Балмуханова¹, Камалидин О. Шарипов² 1 С.Д. Асфендияров атындағы ұлттық медициналық университет, Алматы қ., Қазақстан Республикасы; 2 М.Ә. Айтхожин атындағы молекулалық биология және биохимия институты, Алматы қ., Қазақстан Республикасы; ³ Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті, Алматы қ., Қазақстан Республикасы; 4 Қалалық диабет орталығы «Медициналық клиника ААА» ЖШС, Алматы қ., Қазақстан Республикасы.
1. Afzal N., Imran M., Zafar A., Musawar A., Tahir R., Abbas S., Abbas A., Zaman S., Jahan S. Association of Alpha-2 Beta-1 Integrin Polymorphism with Retinopathy in Diabetic Patients // J Diabetes Metab. 2012. 3:9(09): 1000223. 2. Azmy R., Dawood A., Kilany A., El-Ghobashy Y., Ellakwa A.F., El-Daly M. Association analysis of genetic variations of eNOS and α2β1 integrin genes with type 2 diabetic retinopathy // Appl Clin Genet. 2012; 5: 55-65. 3. Burdon K.P., McComish B.J., Charlesworth J.C. Progress and challenges in genome-wide studies to understand the genetics of diabetic retinopathy // Ann Eye Sci. 2018. 3: 46. 4. Cepeda-Nieto A.C., Esquivel-Contreras M.T., Duran-Iñiguez F., Salinas-Santander M.A. et al. High prevalence of diabetic retinopathy and lack of association with integrin α2 gene polymorphisms in patients with type 2 diabetes from Northeastern Mexico // Exp Ther Med. 2015;10(2):435-444. 5. Clustering of long-term complications in families with diabetes in the diabetes control and complications trial. The Diabetes Control and Complications Trial Research Group Diabetes 1997; 46(11): 1829‐1839. 6. Cole J.B., Florez J.C. Genetics of diabetes mellitus and diabetes complications // Nat Rev Nephrol. 2020. Jul.16(7):377-390. 7. Duh E.J., Sun J.K., Stitt A.W. Diabetic retinopathy: current understanding, mechanisms, and treatment strategies // JCI Insight. 2017. 2(14):e93751. 8. Furihata K., Nugent D.J., Kunicki T.J. Influence of platelet collagen receptor polymorphisms on risk for arterial thrombosis // Arch Pathol Lab Med. 2002; 126(3): 305-9. 9. Gardner T.W., Sundstrom J.M. A proposal for early and personalized treatment of diabetic retinopathy based on clinical pathophysiology and molecular phenotyping // Vision Res. 2017. 139: 153‐160. 10. Hendrick A.M., Gibson M.V., Kulshreshtha A. Diabetic Retinopathy // Prim Care. 2015. Sep.42(3):451-64. 11. International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas. 10th ed. Brussels: IDF; 2021. http://www.diabetesatlas.org (Дата обращения: 25.10.2021) 12. Iskhakova A.G., Toropovsky A.N., Zolotarev A.V., Pavlova O.N., Komarova M.V., Viktorov D.A. Analysis of the mutation frequency of the genes associated with diabetic retinopathy in the Volga region // Modern problems of science and education. 2019. 6: 109-109. 13. Jacquelin B., Tarantino M.D., Kritzik M., Rozenshteyn D., Koziol J.A., Nurden A.T., Kunicki T.J. Allele-dependent transcriptional regulation of the human integrin α2 gene // Blood. 2001. 97 (6): 1721–1726. 14. Jalel A., Midani F., Fredj S.H., Messaoud T., Hentati F., Soualmia H. Association of BglII Polymorphism in ITGA2 and (894G/T and -786T/C) Polymorphisms in eNOS Gene With Stroke Susceptibility in Tunisian Patients α2 Gene Polymorphism in α2β1 Integrin and eNOS Gene Variants and Stroke // Biol Res Nurs. 2021. 23(3):408-417. 15. Kaur R, Kaur M, Singh J. Endothelial dysfunction and platelet hyperactivity in type 2 diabetes mellitus: molecular insights and therapeutic strategies // Cardiovasc Diabetol. 2018. 17(1):121. 16. Klaassen I., Van Noorden C.J., Schlingemann R.O. Molecular basis of the inner blood-retinal barrier and its breakdown in diabetic macular edema and other pathological conditions // Prog Retin Eye Res. 2013; 34: 19‐48. 17. Kritzik M., Savage B., Nugent D.J., Santoso S., Ruggeri Z.M., Kunicki T.J. Nucleotide polymorphisms in the alpha2 gene define multiple alleles that are associated with differences in platelet alpha2 beta1 density // Blood. 1998; 92(7): 2382-8. 18. Kunicki T.J., Kritzik M., Annis D.S., Nugent D.J. Hereditary variation in platelet integrin alpha 2 beta 1 density is associated with two silent polymorphisms in the alpha 2 gene coding sequence // Blood. 1997. 89(6):1939-43. 19. Li H., Louey J.W., Choy K.W., Liu D.T. et al. EDN1 Lys198Asn is associated with diabetic retinopathy in type 2 diabetes // Mol Vis. 2008. 14: 1698-704. 20. Matsubara Y., Murata M., Maruyama T., Handa M., Yamagata N., Watanabe G., Saruta T., Ikeda Y. Association between diabetic retinopathy and genetic variations in alpha2beta1 integrin, a platelet receptor for collagen // Blood. 2000;95(5):1560-4. 21. Midani F., Ben Amor Z., El Afrit M.A., Kallel A., Feki M., Soualmia H. The Role of Genetic Variants (rs869109213 and rs2070744) Of the eNOS Gene and BglII in the α2 Subunit of the α2β1 Integrin Gene in Diabetic Retinopathy in a Tunisian Population // Semin Ophthalmol. 2019;34(5):365-374. 22. Murugesan N., Üstunkaya T., Feener E.P. Thrombosis and Hemorrhage in Diabetic Retinopathy: A Perspective from an Inflammatory Standpoint // Semin Thromb Hemost. 2015;41(6):659-64. 23. Petrovič M.G., Hawlina M., Peterlin B., Petrovič D. BglII gene polymorphism of the alpha2beta1 integrin gene is a risk factor for diabetic retinopathy in Caucasians with type 2 diabetes // J Hum Genet. 2003;48(9):457-460. 24. Rema M., Saravanan G., Deepa R., et al. Familial clustering of diabetic retinopathy in South Indian Type 2 diabetic patients // Diabet Med 2002. 19: 910-6. 25. Simó-Servat O., Hernández C., Simó R. Usefulness of the vitreous fluid analysis in the translational research of diabetic retinopathy // Mediators Inflamm. 2012. 2012:872978. 26. Stratmann B., Tschoepe D. Pathobiology and cell interactions of platelets in diabetes // Diab Vasc Dis Res. 2005. 2(1):16-23. 27. The jamovi project. Jamovi (Version 1.2) [Computer Software]. 2020. Retrieved from https://www.jamovi.org. (Дата обращения: 12.10.2020) 28. Wong T.Y., Cheung C.M., Larsen M., Sharma S., Simó R. Diabetic retinopathy // Nat Rev Dis Primers. 2016 Mar 17, 2:16012. 29. Zheng Y., Ley S.H., Hu F.B. Global aetiology and epidemiology of type 2 diabetes mellitus and its complications // Nat Rev Endocrinol. 2018.14(2):88-98.
Көрген адамдардың саны: 112

Түйенді сөздер:

Библиографиялық сілтемелер

Магазова А.Р., Аширбеков Е.Е., Абайлдаев А.О., Саткен Қ.С., Балмуханова А.М., Аканов Ж.А., Балмуханова А.В., Шарипов К.О. Қазақстандық популяциядағы диабеттік ретинопатиясы бар науқастарында ITGA2 генінің BglII полиморфизмі // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 2 (Т.24). Б. 63-70. doi 10.34689/SH.2022.24.2.008

Авторизируйтесь для отправки комментариев