ВИТИЛИГОНЫҢ ҚОЛАЙСЫЗ АҒЫМЫ: ТӘУЕКЕЛ ТОБЫНДАҒЫ НАУҚАСТАРДЫ БАСҚАРУ ТАКТИКАСЫ
Кіріспе. Витилиго - бұл гипомеланоздар тобына жататын ауру, онда меланоциттердің қызметі бұзылады және нәтижесінде терінің, шаштың және шырышты қабаттардың депигментациясы дамиды. Мидың нейротрофиялық факторын (BDNF) және кортикотропинді босататын гормонды (CRH) кодтайтын гендер аурудың дамуы мен дамуының мүмкін факторлары болуы мүмкін.
Бұл зерттеудің мақсаты аурудың үдемелі ағымы бойынша тәуекел топтарын анықтау және алгоритмді әзірлеу үшін витилиго науқастарында депигментация аймағы бар психоэмоционалды бұзылулардың, нейротрансмиттерлердің және олардың гендерінің полиморфизмінің ассоциациясын зерттеу болды.
Материалдар мен әдістер. Зерттеуге витилиго диагнозы қойылған 93 пациент қатысты. Депигментация аймағын есептеу Vitiligo Extent Score (VES) онлайн бағдарламасы арқылы жүргізілді. Қатысушылардың психологиялық мәртебесі PHQ-SADA шкаласы бойынша бағаланды. Қан сарысуындағы BDNF және CRH деңгейлері ферментті иммуносорбенттік талдау арқылы өлшенді. BDNF генінің rs11030094 полиморфизмінің генотипі және кортикотропинді босататын гормонның (CRH-R1) рецепторы 1 генінің rs242924 нақты уақыт режимінде полимеразды тізбекті реакция (ПТР) арқылы жүзеге асырылды.
Нәтижелер. CRH-R1 rs242924 генінің полиморфизмінің аурудың прогрессивті ағымымен байланысын зерттеу Т аллелі мен ТТ генотипі аурудың прогрессивті ағымының қаупін 3-4 есе арттыратынын көрсетті, ал G аллелі мен GT генотипі, керісінше, оның төзімділігін көрсетеді. Сонымен қатар, жеңіл және орташа мазасыздық дәрежесі бар емделушілерде витилигоның өршу ықтималдығы 1,6 есе жоғары болды.
Қорытындылар. Осылайша, витилигоның прогрессивті ағымының факторлары болуы мүмкін Т аллель және ТТ генотипі CRH-R1 генінің полиморфизмі rs242924 мазасыздық арқылы. Ұсынылған үлгінің психологиялық жағдайын және нейрогенетикалық ерекшеліктерін зерттеу нәтижелері витилигоның прогрессивті ағымы бар науқастарды басқару алгоритмін жасауға мүмкіндік берді.
Асия А. Кусаинова1, https://orcid.org/0000-0002-5738-0804
Лаура Т. Касым2*, https://orcid.org/0000-0003-4448-6455
Альмира К. Ахметова1, https://orcid.org/0000-0002-8938-3401
Зайтуна А. Хисметова1, https://orcid.org/0000-0001-5937-3045
Татьяна М. Беляева1, https://orcid.org/0000-0002-2565-2393
1 «Семей медицина университеті» КеАҚ, Семей қ., Қазақстан Республикасы;
2 «Астана медицина университеті» КеАҚ, Астана қ., Қазақстан Республикасы.
1. Варжапетян А.А., Дороженок И.Ю., Ломоносов К.М. Витилиго и коморбидные психосоматические расстройства // Российский журнал кожных и венерических болезней. 2019. Т. 22. С. 1-2.
2. Рахимов У.С., Мухамадиева К.М., Исматуллоева С.С. Нейровегетативные нарушения в патогенезе витилиго // Вестник Авиценны. 2017. Т. 19. №. 4. С. 550-555.
3. Тальникова Е.Е., Свенская Ю.И., Добдина А.Ю., Утц С.Р. Витилиго: современные методы терапии // Саратовский научно-медицинский журнал. 2017. 13(3) С. 668-673.
4. Усовецкий И.А. Поэтапное лечение различных форм витилиго: автореф. дис. на соиск. учен. степ. д-ра мед. наук. Москва. 2012. 44 с.
5. Balci D.D., Yonden Z., Yenin J.Z., Okumus N. Serum homocysteine, folic acid and vitamin B12 levels in vitiligo. // Eur J Dermatol. 2009 Jul-Aug;19(4):382-3. doi: 10.1684/ejd.2009.0671. Epub 2009 May 18. PMID: 19451048.
6. Ezzedine K., Lim H.W., Suzuki T., Katayama I., Hamzavi I., Lan C.C., Goh B.K., Anbar T., Silva de Castro C., Lee A.Y., Parsad D., van Geel N., Le Poole I.C., Oiso N., Benzekri L., Spritz R., Gauthier Y., Hann S.K., Picardo M., Taieb A. Vitiligo Global Issue Consensus Conference Panelists. Revised classification/nomenclature of vitiligo and related issues: the Vitiligo Global Issues Consensus Conference // Pigment Cell Melanoma Res. 2012 May.25(3):E1-13. doi: 10.1111/j.1755-148X.2012.00997.x. PMID: 22417114; PMCID: PMC3511780.
7. Giri P.S., Begum R., Dwivedi M. Meta-analysis for association of TNFA-308(G > A) SNP with vitiligo susceptibility // Gene. 2022 Jan 30;809:146027. doi: 10.1016/j.gene.2021.146027. Epub 2021 Oct 18. PMID: 34673212.
8. Halder R.M., Chappell J.L. Vitiligo update // Semin Cutan Med Surg. 2009 Jun;28(2):86-92. doi: 10.1016/j.sder.2009.04.008. PMID: 19608058.
9. Henning S.W., Jaishankar D., Barse L.W., Dellacecca E.R., Lancki N., Webb K., Janusek L., Mathews H.L., Price R.N. Jr., Le Poole I.C. The relationship between stress and vitiligo: Evaluating perceived stress and electronic medical record data // PLoS One. 2020 Jan 27;15(1):e0227909. doi: 10.1371/journal.pone.0227909. PMID: 31986193; PMCID: PMC6984686.
10. Krüger C., Schallreuter K.U. A review of the worldwide prevalence of vitiligo in children/adolescents and adults // International journal of dermatology. 2012. Т.51. №.10. С. 1206-1212.
11. Kussainova A., Kassym L., Akhmetova A., Dvoryankova E., Glushkova N., Khismetova Z., Adilgozhina S., Tuleutayeva R., Kaskabayeva A., Massabayeva M., Pak L., Semenova Y. Associations between serum levels of brain-derived neurotrophic factor, corticotropin releasing hormone and mental distress in vitiligo patients // Sci Rep. 2022 May 4;12(1):7260. doi: 10.1038/s41598-022-11028-8. PMID: 35508633; PMCID: PMC9068776.
12. Kussainova A., Kassym L., Bekenova N., Akhmetova A., Glushkova N., Kussainov A., Semenova Y. Gene polymorphisms and serum levels of BDNF and CRH in vitiligo patients // PloS one, 2022. 17(7), e0271719.
13. Manolache L., Benea V. Stress in patients with alopecia areata and vitiligo // J Eur Acad Dermatol Venereol. 2007 Aug;21(7):921-8. doi: 10.1111/j.1468-3083.2006.02106.x. PMID: 17659001.
14. Mastore M., Kohler L., Nappi A.J. Production and utilization of hydrogen peroxide associated with melanogenesis and tyrosinase-mediated oxidations of DOPA and dopamine // FEBS J. 2005 May;272(10):2407-15. doi: 10.1111/j.1742-4658.2005.04661.x. PMID: 15885091.
15. Papadopoulos L., Bor R., Legg C., Hawk J.L. Impact of life events on the onset of vitiligo in adults: preliminary evidence for a psychological dimension in aetiology // Clin Exp Dermatol. 1998 Nov;23(6):243-8. doi: 10.1046/j.1365-2230.1998.00384.x. PMID: 10233617.
16. Rodrigue-Gervais I.G., Saleh M. Genetics of inflammasome-associated disorders: a lesson in the guiding principals of inflammasome function // Eur J Immunol. 2010 Mar;40(3):643-8. doi: 10.1002/eji.200940225. PMID: 20201021.
17. Rodrigues M., Ezzedine K., Hamzavi I., Pandya A.G., Harris J.E. Vitiligo Working Group. New discoveries in the pathogenesis and classification of vitiligo // J Am Acad Dermatol. 2017 Jul;77(1):1-13. doi: 10.1016/j.jaad.2016.10.048. PMID: 28619550.
18. Salem R.M., Abdelrahman A.M.N., Abd El‐Kareem H.M., Seif M. DEFB1 gene polymorphisms modify vitiligo extent and response to NB‐UVB phototherapy // Dermatologic Therapy. 2021. 34(3). e14921. DOI:10.1111/dth.14921
19. Shaker O.G., Eltahlawi S.M., Tawfic S.O., Eltawdy A.M., Bedair N.I. Corticotropin-releasing hormone (CRH) and CRH receptor 1 gene expression in vitiligo // Clin Exp Dermatol. 2016 Oct;41(7):734-40. doi: 10.1111/ced.12907. PMID: 27663146.
20. Shaker O.G., El-Tahlawi S.M. Is there a relationship between homocysteine and vitiligo? A pilot study // Br J Dermatol. 2008 Sep;159(3):720-4. doi: 10.1111/j.1365-2133.2008.08712.x. Epub 2008 Jul 4. PMID: 18616781.
21. Silpa-Archa N., Pruksaeakanan C., Angkoolpakdeekul N., Chaiyabutr C., Kulthanan K., Ratta-Apha W., Wongpraparut C. Relationship Between Depression and Quality of Life Among Vitiligo Patients: A Self-assessment Questionnaire-based Study // Clin Cosmet Investig Dermatol. 2020 Aug 4;13:511-520. doi: 10.2147/CCID.S265349. PMID: 32801827; PMCID: PMC7414931.
22. Silverberg J.I., Silverberg N.B. Serum homocysteine as a biomarker of vitiligo vulgaris severity: a pilot study // J Am Acad Dermatol. 2011 Feb;64(2):445-7. doi: 10.1016/j.jaad.2010.08.025. PMID: 21238838.
23. Silverberg J.I., Silverberg N.B. Vitiligo disease triggers: psychological stressors preceding the onset of disease // Cutis. 2015 May;95(5):255-62. PMID: 26057504.
24. Zhang Y., Cai Y., Shi M., Jiang S., Cui S., Wu Y., Gao X.H., Chen H.D. The Prevalence of Vitiligo: A Meta-Analysis. // PLoS One. 2016 Sep 27;11(9):e0163806. doi: 10.1371/journal.pone.0163806. PMID: 27673680; PMCID: PMC5038943
25. Zhang H.Z., Wu J.H., Huang Q., Yang Q., Sima Q., Chen K.Y., Li Z.R., He G.H. Associations of methylenetetrahydrofolate reductase gene (MTHFR) rs1801131 and rs1801133 polymorphisms with susceptibility to vitiligo: A meta-analysis // J Cosmet Dermatol. 2021 Jul;20(7):2359-2368. doi: 10.1111/jocd.13857. Epub 2020 Dec 3. PMID: 33219596.
References:
1. Varzhapetyan A.A., Dorozhenok I.Yu., Lomonosov K.M. Vitiligo i komorbidnye psikhosomaticheskie rasstroistva [Vitiligo and comorbid psychosomatic disorders]. Rossiiskii zhurnal kozhnykh i venericheskikh boleznei [Russian journal of skin and venereal diseases]. 2019. T. 22. pp. 1-2. [in Russian]
2. Rakhimov U.S., Mukhamadieva K.M., Ismatulloeva S.S. Neirovegetativnye narusheniya v patogeneze vitiligo [Neurovegetative disorders in the pathogenesis of vitiligo]. // Vestnik Avitsenny [Herald of Avicenna]. 2017. T. 19. №. 4. pp. 550-555. [in Russian]
3. Tal'nikova E.E., Svenskaya Yu.I., Dobdina A.Yu., Utts S.R. Vitiligo: sovremennye metody terapii [Vitiligo: modern methods of therapy]. // Saratovskii nauchno-meditsinskii zhurnal [Saratov Scientific Medical Journal]. 2017. 13(3), pp. 668-673. [in Russian]
4. Usovetskii I.A. Poetapnoe lechenie razlichnykh form vitiligo: avtoref. dis. na soisk. uchen. step. d-ra med. Nauk [ Staged treatment of various forms of vitiligo: dissertation abstract for the degree of doctor of medical sciences]. Moskva. 2012. 44 p.
Көрген адамдардың саны: 93
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Кусаинова А.А., Касым Л.Т., Ахметова А.К., Хисметова З.А., Беляева Т.М. Витилигоның қолайсыз ағымы: тәуекел тобындағы науқастарды басқару тактикасы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 5(Т.24). Б. 68-76. doi 10.34689/SH.2022.24.5.009Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ