БАЛАЛАР МЕН ЖАСӨСПІРІМДЕРДІҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ҚЫЗМЕТТЕРІНЕ ҚАЖЕТТІ СИПАТТАМАЛАР МЕН САПА АСПЕКТІЛЕРІН ТАЛДАУ
Зерттеудің мақсаты: Балалар мен жасөспірімдерге қолайлы денсаулық сақтау қызметтерін жүзеге асыру үшін қажетті негізгі сипаттамалар мен сапалық аспектілерді талдау. Әдістері. Нұр-Сұлтан қаласы, Ақмола облысы, Қызылорда облысы, Шығыс Қазақстан облысы, Атырау облысындағы 10 мектептің барлық жас топтарында балалар мен жасөспірімдерге қолайлы медициналық қызмет көрсетуді жүзеге асыру үшін қажетті сапаның негізгі сипаттамалары мен аспектілеріне талдау жасалды. Нәтижесі. Балалар мен жасөспірімдерге мектеп медициналық қызметтерін көрсету тегін және тең көлемде жүзеге асырылады, сонымен қатар басым (60%) әлеуметтік әділеттілік пен қауіпсіздік қағидаттарына кепілдік береді. Бұл ретте ата-аналардың тек 18%-ы ғана мектепте көрсетілетін медициналық қызметтер туралы ақпарат алған. Талдау көрсеткендей, балалардың заңды өкілдерінің 41 % мектеп медициналық пунктінің жұмыс уақыты туралы хабардар емес, 41 % келу уақытын балаларға ыңғайлы, 7 % ыңғайсыз деп санайды. Дегенмен, мектеп қызметкерлері арасында жүргізілген онлайн сауалнаманың нәтижесі (16,7%) мектептегі сауықтыру орталығында емтихандардың құпиялылығының бұзылғанын көрсетеді. Қорытынды. Балалар мен жасөспірімдерге мектептегі медициналық қызмет көрсету толық және тең көлемде тегін жүзеге асырылады, сондай-ақ әлеуметтік әділеттілік пен қауіпсіздік қағидаттарына кепілдік береді. Мектептегі денсаулық сақтау қызметтерін көрсетудің негізгі принциптері мен заңға тәуелді актілері жалпы алғанда балалар мен жасөспірімдерге және олардың заңды өкілдеріне қатысты жеке ақпараттың құпиялылығына кепілдік береді. Балалар мен жасөспірімдерге медициналық көмек көрсету кезінде заңды өкіл арқылы инвазиялық манипуляцияларға ақпараттандырылған келісім беру ережесі сақталады. Мектептегі медициналық қызметтер гигиеналық таза ортада және қолайлы ортада көрсетіледі. SHS қажетті қызметтерді көрсету үшін қажетті жабдықтарға, керек-жарақтарға және негізгі ресурстарға ие.
Ақбота Абильдина1, https://orcid.org/0000-0001-6791-6396 Асия Тургамбаева1, https://orcid.org/0000-0002-2300-0105 Гульнар Жаксылыкова2, https://orcid.org/0000-0001-9020-5656 Осама Али Махер3, https://orcid.org/0000-0002-0594-951X Жандула Накипов1, https://orcid.org/0000-0001-5528-693X 1 КеАҚ "Астана медицина университеті", Қоғамдық денсаулық және менеджмент кафедрасы, Нұр-сұлтан қ., Қазақстан Республикасы. 2 КеАҚ "Астана медицина университеті", Мейірбике ісі кафедрасы, Нұр-сұлтан қ., Қазақстан Республикасы. 3 Лунд университеті, Лунд қ,. Швеция.
1. Кодекс Республики Казахстан от 7 июля 2020 года № 360-VI ЗРК «О здоровье народа и системе здравоохранения». 2. Консолидированный отчет по мониторинговой миссии в пилотные регионы (Туркестанская, Восточно-Казахстанская, Алматинская области, города Шымкент и Алматы). Оценка внедрения Стандартов психосоциальной поддержки детей и подростков, живущих с ВИЧ, и их семей – МТСЗ РК, МЗ РК, КНЦДИЗ, 2020. С.32-35 3. Краткий отчет Межстранового совещания «Школьное здравоохранение и профилактика неинфекционных заболеваний (НИЗ)». Бишкек, Кыргызстан, 23-25 августа 2016 г. 4. Постановление Веpховного Совета Республики Казахстан от 8 июня 1994 года «О ратификации Конвенции о правах ребенка». URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/B940001400 (Дата обращения: 02.10.2022) 5. Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 декабря 2019 года № 982. Об утверждении Государственной программы развития здравоохранения Республики Казахстан на 2020 – 2025 гг. (изменения на 26 декабря 2019 г.). Available from URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1900000982 6. Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 10 ноября 2009 года № 685. «Об установлении целевых групп лиц, подлежащих профилактическим медицинским осмотрам, а также правил и периодичности проведения данных осмотров». Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-264/2020. URL: https://adilet.zan.kz (Дата обращения: 03.10.2022) 7. Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 сентября 2011 г. № 665 «Об утверждении Правил оказания иммигрантам медицинской помощи». Available from URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1100007292 (Дата обращения: 02.10.2022) 8. Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 3 февраля 2016 г. № 85 «Об утверждении Стандарта организации оказания первичной медико-санитарной помощи в Республике Казахстан». Available from URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1600013392 9. Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 марта 2022 года № ҚР ДСМ -25. «Об утверждении стандарта организации оказания педиатрической помощи в Республике Казахстан». URL: https://adilet.zan.kz/ (Дата обращения: 03.10.2022) 10. Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 03.02.2016г. №85 «Об утверждении Стандарта организации оказания первичной медико-санитарной помощи в Республике Казахстан». https://adilet.zan.kz/ (Дата обращения: 02.10.2022) 11. Baltag V., Pachyna A., Hall J. Global overview of school health services: data from 102 countries // Health Behav Policy Rev. 2015. 2(4):268–83. doi:10.14485/HBPR.2.4.4. 12. Baranov A.A., Kuchma V.R., Anufrieva E.V., Sokolova S.B., Skoblina N.A., Virabova A.R., Makarova A.Yu., Trofimenko E.V., Kvilinskiy P.N., Sapunova N.О. Quality Evaluation of Healthcare Services in Schools. Annals of the Russian Academy of Medical Sciences. 2017. 72 (3):180–194. doi: 10.15690/vramn830. 13. Carnevale F.A., Teachman G., Bogossian A. A relational ethics framework for advancing practice with children with complex health care needs and their parents // Compr Child Adolesc Nurs, 2017. 40:268–84. DOI:10.1080/24694193.2017.1373162 14. Conway M. HIV in Schools. A good practice guide to supporting children living with and affected by HIV // National Children’s Bureau, 20I5. С.8-11 15. CSDH (2008). Closing the gap in a generation: health equity through action on the social determinants of health. Final Report of the Commission on Social Determinants of Health. Geneva, World Health Organization. 2008: 4-7. 16. Declaration of Alma-Ata International Conference on Primary Health Care, Alma-Ata, USSR, 6-12 September 1978. almaata_declaration_en.doc (who.int) (Дата обращения: 02.10.2022) 17. Deneyer M., Devroey D., De Groot E., Buyl R., Clybouw C., Vandenplas Y. Informative privacy and confidentiality for adolescents: the attitude of the Flemish paediatrician anno 2010. 2011 Sep. 170(9):1159-63 DOI:10.1007/s00431-011-1427-4 18. Justine Noiseux, Harold Rich, Nathalie Bouchard, Crystal Noronha, Franco A. Carnevale. Children need privacy too: Respecting confidentiality in pediatric practice // Paediatrics & Child Health, 2019, Vol. 24, No. 1, e8–e12 doi: 10.1093/pch/pxy047. 19. School and adolescent health services in 30 European countries: a description of structure and functioning, and of health outcomes and costs, July 2018: Commission Deliverable D17 (3.1) for the European Commission. 2018: Models of Child Health Appraised. Brussels: European Commission; 2018. 20. Turganova M.K., Esmagambetova A.S., Ayypkhanova A.T., Akhmetova Z.D., Milibaeva R.T. Guidelines for the organization of school medical services in the Republic of Kazakhstan - Astana, 2018 - 52 p. References: 1. Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020, No. 360-VI ZRK "On the health of the people and the healthcare system". 2. Consolidated report on the monitoring mission to the pilot regions (Turkestan, East Kazakhstan, Almaty regions, the cities of Shymkent and Almaty). Assessment of the implementation of the Standards for psychosocial support for children and adolescents living with HIV and their families - MLSP RK, MOH RK, KSCDIZ, 2020. P.32-35. 3. Summary Report of the Intercountry Meeting "School Health and Prevention of Noncommunicable Diseases (NCDs)". Bishkek, Kyrgyzstan, August 23-25, 2016. 4. Decree of the Supreme Council of the Republic of Kazakhstan dated June 8, 1994, "On the ratification of the Convention on the Rights of the Child". Available from URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/B940001400 (Date of the application: 02.10.2022) 5. Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 26, 2019, No. 982. On approval of the State Health Development Program of the Republic of Kazakhstan for 2020-2025 (changes as of December 26, 2019). Available from URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1900000982 6. Acting order Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated November 10, 2009, No. 685. "On the establishment of target groups of persons subject to preventive medical examinations, as well as the rules and frequency of these examinations." Repealed by order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated December 15, 2020, No. ҚР ДСМ-264/2020. Available from URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/V090005918 (Date of the application: 03.10.2022) 7. Order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated September 30, 2011 No. 665 "On approval of the Rules for the provision of medical care to immigrants". Available from URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1100007292. Date of the application: 02.10.2022) 8. Order of the Minister of Health and Social Development of the Republic of Kazakhstan dated February 3, 2016 No. 85 "On approval of the Standard for organizing the provision of primary health care in the Republic of Kazakhstan". URL:https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1600013392 9. Order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated March 15, 2022 No. ҚР ДСМ -25. "On approval of the standard for organizing the provision of pediatric care in the Republic of Kazakhstan". URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1600013392 (Date of the application: 03.10.2022) 10. Order of the Minister of Health and Social Development of the Republic of Kazakhstan dated February 3, 2016 No. 85 "On approval of the Standard for organizing the provision of primary health care in the Republic of Kazakhstan". https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1600013392: (Date of the application: 02.10.2022)
Көрген адамдардың саны: 74

Түйенді сөздер:

Библиографиялық сілтемелер

Абильдина А., Тургамбаева А., Жаксылыкова Г., Али Махер О., Накипов Ж. Балалар мен жасөспірімдердің денсаулық сақтау қызметтеріне қажетті сипаттамалар мен сапа аспектілерін талдау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 6(Т.24). Б. 50-58. doi 10.34689/SH.2022.24.6.007

Авторизируйтесь для отправки комментариев