NAFLD FIBROSIS SCORE ИНДЕКСІ КӨМЕГІМЕН СҮЛЕЛІ ПАНКРЕАТИТІ БАР НАУҚАС АДАМДАРДА БАУЫР СТЕАТОЗЫ ТАРАЛУЫН БАҒАЛАУ
Кіріспе: 2 типті қант диабеті, семіздік және артериялық гипертензия фонында дамитын алкогольді емес майлы бауыр ауруы (БАЕМА) соңғы жылдары ең көп таралған созылмалы метаболизмдік аурулардың біріне айналды. Панкреатит кезінде бауырдың майлы дистрофиясы немесе БАЕМА болуы 18-ден 43% -ға дейін кездеседі, бұл өз кезегінде панкреатиттің ағымын нашарлатады.
Мақсаты: Сүлелі панкреатиті бар науқас адамдарда NAFLD Fibrosis Score индексінің көмегімен бауыр фиброзы түріндегі бауырдың алкогольсіз майлы ауруының таралуын зерттеу.
Материалдар мен әдістер: Зерттеудің дизайны – бір сатылы ретроспективті көлденең зерттеу. Қосылу критерийлері: 01.01.2021 бастап 31.12.2022 аралығындағы кезеңде «Семей медицина университетінің» КеАҚ Университет госпиталінің Гастроэнтерология бөлімінде сүлелі панкреатит диагнозымен стационарлық ем қабылдаған 18 жастан 75 жасқа дейінгі ерлер мен әйелдер. Алып тастау критерийлері: қатерлі ісіктердің болуы; жүктілік, лактация. Бауырдағы фиброзды өзгерістер NAFLD Fibrosis Score арқылы бағаланды.
Нәтижелер: Жыныс және ДСИ бойынша NAFLD Fibrosis Score индексінің орташа мәндерін зерттеу кезінде статистикалық маңызды айырмашылық анықталды. Бауыр фиброзының дәрежесі бойынша қауіп факторларының таралуын зерттеу кезінде ДСИ көрсеткіштерімен ассоциациялық байланыс анықталды (p=0,001). Бауыр фиброзының даму мүмкіндігі фиброз дәрежесіне қарамастан, артық салмағы және семіздігі бар науқас адамдарда ДСИ қалыпты адамдармен салыстырғанда 2,94 есе (95% МИ: 1,67-5,3) (p=0,001) өсті. ROC-қисықтарының құрылысымен ROC-талдау кезінде бауыр фиброзының дәрежесінің болжамы мен ДСИ көрсеткіштерінің арасындағы байланысты анықталды (p=0,0001). Бірдей немесе жоғары ДСИ кезінде бауыр фиброзының даму қаупі жоғары болатыны болжанды. Әдістің сезімталдығы мен арнайылығы 95% және 76,9% сәйкесінше құрады. Сондай-ақ, бауыр фиброзы дәрежесінің болжамы мен жасы арасында корреляция анықталды (p=0,0001). Бірдей немесе одан жоғары жаста бауыр фиброзының даму қаупі жоғары болатыны болжанды. Әдістің сезімталдығы мен арнайылығы 98,8% және 79,3% сәйкесінше құрады.
Тұжырымдар: Осылайша, күнделікті өмірде NAFLD Fibrosis Score қолдану 35 жастан асқан және 22,76-дан жоғары ДСИ бар кезде бауыр фиброзын дер кезінде және арзан анықтауға мүмкіндік береді.
Айжан Т. Шаханова1, http://orcid.org/0000-0001-8214-8575
Зауреш К. Жумадилова1, https://orcid.org/0000-0001-6211-6154
Алида Ш. Каскабаева1, http://orcid.org/0000-0002-5184-214X
Тунгышхан Е. Шаханов1, http://orcid.org/0000-0002-8698-7541
Карлыгыш Ш. Жылкыбаева2, Даулет К. Муздубаев1
1 «Семей медицина университеті» КеАҚ, Семей қ., Қазақстан Республикасы;
2 «Семей медицина университеті» КеАҚ Университет госпиталі, Семей қ., Қазақстан Республикасы.
1. Гржибовский А.М. Типы данных, проверка распределения и описателная статистика // Экология человека. 2008. 01. С. 52–58.
2. Есина М.В. Распространенность неалкоголной жировой болезни печени среди патциентов с сердечно-сосудистыми заболеваниями // Материалы XXII научно-практической конференции молодых ученых, аспирантов и студентов Национального исследовательского Мордовского Государственного университета им. Н.П. Огарева. 2019. С. 294–297.
3. Раимкулова Н.Р., Мамадалиева Н. И., Обидова Д.Д. Распространенность неалкоголной жировой болезни печени и желчекаменной болезни // International Journal of Discourse on Innovation, Integration and Education. 2020. № 5 (1). С. 58–60.
4. Araújo A.R. Global epidemiology of non-alcoholic fatty liver disease/non-alcoholic steatohepatitis: What we need in the future // Liver International. 2018. № November 2017 (38). Р. 47–51.
5. Bonacini M. Racial differences in prevalence and severity of non-alcoholic fatty liver disease // World Journal of Hepatology. 2021. № 7 (13). Р. 763–773.
6. Feng R.N. Lean-non-alcoholic fatty liver disease increases risk for metabolic disorders in a normal weight Chinese population. // World journal of gastroenterology. 2014. № 47 (20). Р. 17932–40.
7. Hou S. Fatty liver disease is associated with the severity of acute pancreatitis:A systematic review and meta-analysis. // International journal of surgery (London, England). 2019. (65). Р. 147–153.
8. Kabir M.A. Prevalence of Non-Alcoholic Fatty Liver Disease and Its Biochemical Predictors in Patients with Type-2 Diabetes Mellitus. // Mymensingh medical journal : MMJ. 2018. № 2 (27). Р. 237–244.
9. Khneizer G., Rizvi S., Gawrieh S. Non-alcoholic Fatty Liver Disease and Diabetes Mellitus. // Advances in experimental medicine and biology. 2021. (1307). Р. 417–440.
10. Kumar R. Clinicopathological characteristics and metabolic profiles of non-alcoholic fatty liver disease in Indian patients with normal body mass index: Do they differ from obese or overweight non-alcoholic fatty liver disease? // Indian journal of endocrinology and metabolism. 2013. № 4 (17). Р. 665–71.
11. Lee W.G. Prevalence of diabetes in liver cirrhosis: A systematic review and meta-analysis. // Diabetes/metabolism research and reviews. 2019. № 6 (35). Р. e3157.
12. Mach F. 2019 ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipidaemias: Lipid modification to reduce cardiovascular risk // European Heart Journal. 2020. № 1 (41). Р. 111–188.
13. McPherson S. Age as a Confounding Factor for the Accurate Non-Invasive Diagnosis of Advanced NAFLD Fibrosis. // The American journal of gastroenterology. 2017. № 5 (112). Р. 740–751.
14. Mishina E.E. Nonalcoholic fatty liver disease: cause or consequence of insulin resistance? // Diabetes mellitus. 2017. № 5 (20). Р. 335–343.
15. Palgova L.K. Epidemiological features of non-alcoholic fatty liver disease in the North-West region of Russia (Results of an open multicenter prospective study DIREG 2) // Vestnik of Saint Petersburg University. Medicine. 2017. № 2 (12). Р. 118–135.
16. Petrov M.S. Editorial: abdominal fat: a key player in metabolic acute pancreatitis. // The American journal of gastroenterology. 2013. № 1 (108). Р. 140–2.
17. Schwabe R.F., Tabas I., Pajvani U.B. Mechanisms of Fibrosis Development in Nonalcoholic Steatohepatitis. // Gastroenterology. 2020. № 7 (158). Р. 1913–1928.
18. Shin K.Y. Influence of obesity on the severity and clinical outcome of acute pancreatitis. // Gut and liver. 2011. № 3 (5). Р. 335–9.
19. Wu D. Nonalcoholic Fatty Liver Disease Aggravated the Severity of Acute Pancreatitis in Patients. // BioMed research international. 2019. (2019). Р. 9583790.
20 Xiao A.Y. Global incidence and mortality of pancreatic diseases: a systematic review, meta-analysis, and meta-regression of population-based cohort studies. // The lancet. Gastroenterology & hepatology. 2016. № 1 (1). Р. 45–55.
21. Younossi Z.M. Nonalcoholic fatty liver disease in lean individuals in the United States. // Medicine. 2012. № 6 (91). 319–327.
References: [1-3]
1. Grzhibovskii A.M. Tipy dannykh, proverka raspredeleniya i opisatelnaya statistika [Data types, control of distribution and descriptive statistics]. Ekologiya cheloveka [Human Ecology]. 2008. 1. pp. 52–58. [in Russian]
2. Esina M.V. Rasprostranennost nealkogolnoi zhirovoi bolezni pecheni sredi patsientov s serdechno-sosudistymi zabolevaniyami [Prevalence of non-alcoholic fatty liver disease among patients with cardiovascular diseases]. Materialy XXII nauchno-prakticheskoi konferentsii molodykh uchenykh, aspirantov i studentov Natsionalnogo issledovatelskogo Mordovskogo gosudarstvennogo universiteta im. N.P. Ogareva. 2019. pp. 294–297. [in Russian]
3. Raimkulova N.R., Mamadalieva N. I., Obidova D. D. Rasprostranennost nealkogolnoi zhirovoi bolezni pecheni i zhelchekamennoi bolezni [Prevalence of non-alcoholic fatty liver disease and cholelithiasis]. International Journal of Discourse on Innovation, Integration and Education. 2020. № 5 (1). pp. 58–60. [in Russian]
Көрген адамдардың саны: 75
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Шаханова А.Т., Жумадилова З.К., Каскабаева А.Ш., Шаханов Т.Е., Жылкыбаева К.Ш., Муздубаев Д.К. NAFLD Fibrosis Score индексі көмегімен сүлелі панкреатиті бар науқас адамдарда бауыр стеатозы таралуын бағалау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 1(Т.25). Б. 67-73. doi 10.34689/SH.2023.25.1.008Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ