ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДА 2019-2020 ЖЫЛДАРДАҒЫ ӨКПЕ ОБЫРЫН ЕМДЕУДЕГІ МУЛЬТИДИСЦИПЛИНАРЛЫ ТОПТЫҢ ЖҰМЫСЫН ТАЛДАУ
Кіріспе: Өкпе обырын емдеуге мультидисциплинарлы жолмен қарастыру қазіргі уақытта өте сұранысқа ие болды, өйткені ісіктің молекулярлық-биологиялық сипаттамаларын емдеу басталғанға дейін дәл анықтау, жалпы және қайталанбайтын өміршеңдіктің нәтижелері бойынша айтарлықтай жақсартуға мүмкіндік береді. Мультидисциплинарлы топтың жұмысы Түркістан облысында өкпе обырының науқастарын диагностикалау мен емдеуді жақсартуға оң әсер етеді.
Зерттеудің мақсаты-өкпе обырын емдеудегі мультидисциплинарлы топтың жұмыс көрсеткіштерін талдау және Түркістан облысында 2019-2020 жылдардағы метастатикалық ұсақ жасушалы емес өкпе обырында EGFR, ALK оңды геніндегі мутацияны зерттеу.
Материалдар мен әдістер: Зерттеу ретроспективті бақылау. Түркістан облысының онкологиялық орталығы базасында жұмыс істейтін мультидисциплинарлы топтың 2019-2020 жылдардағы жұмыс көрсеткіштеріне талдау жасалды. Зерттеу кезеңінде мультидисциплинарлы топ 391 науқасты тексерді. Талданатын көрсеткіштер ретінде қарастырылды: науқастың жасы, жынысы, гистологиялық мәліметтер, диагноз, сатысы, емдеу түрлері.
Барлық статистикалық есептеулер SPSS бағдарламасының көмегімен жүргізілді (25.0 нұсқасы, IBM SPSS Inc., Чикаго, АҚШ). Деректер сипаттамалық статистика әдістерін қолдана отырып жинақталды.
Нәтижелер: Өкпе обырымен ауыратын науқастардың ең көп саны аралас емдеуге, паллиативті химиотерапияға және таргетті емге бағытталған. 2020 жылы 2019-мен салыстырғанда аралас емнің пайызы 3% - ға өсті, сонымен қатар таргетті емнің пайызы 4% - ға өсті. Динамика EGFR, ALK оң метаститикалық ұсақ жасушалы емес өкпе обырының молекулярлық-генетикалық зерттеулерінің диагностикасының жақсарғанын атап өтті. EGFR генінің мутациясы анықталды. Олардың ішінен Ex19del, L858R, Ex20Ins, T790M табылды. Гистологиялық ерекшеліктері бойынша жиі анықталады: аденокарцинома, екінші орында - дифференциацияланбаған қатерлі ісік, үшінші орында - өкпенің эпидермоидты қатерлі ісігі.
Қорытынды: Түркістан облысында 2019-2020 жылдардардағы өкпе обырын емдеуде МДТ жұмысына алғаш рет талдау жүргізілді. EGFR генінде, ALK оң метастатикалық ұсақ жасушалы емес өкпе обырында молекулярлық-генетикалық зерттеулер көрсеткіштерінің диагностикасы жақсарды,бұл науқастар үшін жекелендірілген емдеу тактикасын таңдауды оңтайландыруға және оларды аралас емдеуге, паллиативтік химиотерапияға және таргетті емге жіберуге мүмкіндік берді,бұл өкпе обырының асқынған сатысының жаңа жағдайларын тіркеу санын азайтты.
Жанар С. Туменбаева1, https://orcid.org/0009-0004-9104-8954
Оңтүстік Қазақстан Медицина Академиясы,
Шымкент қ., Қазақстан Республикасы
1. Кайдарова Д.Р., Балтабекова Н.Т., Душимова З.Д. и др. Показатели онкологической службы Республики Казахстан за 2019 – 09.02.2021 годы (статистические и аналитические материалы), Almaty. https://onco.kz/Pokazateli-onkologicheskoj-sluzhby-Respubliki-Kazahstan-za-2019-g_09.02.2021_compressed-1.pdf. (Дата обращения 01.04.2023)
2. Bailey-Wilson J.E., Amos C.I., Pinney S.M. et al. A major lung cancer susceptibility locus maps to chromosome 6q23-25. // J Hum Genet 2004. 75(3):460–474.
3. City J., Buffett P. What proportion of lung cancer in non-smokers can be attributed to known risk factors? // Int J Cancer. 2012. 131 (2): 265–275. DOI: 10.1002 / ijc.27477
4. El Тelbani A., Ma P.C. Cancer genes in lung cancer: racial differences: are there? // Cancer genes. 2012. 3 (7–8): 467–480. DOI: 10.1177 / 1947601912465177
5. Fujikawa A., Takiguchi Y., Mizuno S., et al. Lung cancer screening - comparison of computed tomography and radiography // Lung cancer. 2008. 61 (2): 195–201. DOI: 10.1016 / j. lungcan.2007.12.010
6. Goldstraw P., Ball D., Jett J.R. et al. Non-small-cell lung cancer // Lancet, 2011. 378: 1727–40.
7. Greenhalgh J., Boland A., Bates V., Vecchio F., Dundar Y., Chaplin M., Green J.A. First-line treatment of advanced epidermal growth factor receptor (EGFR) mutation positive non-squamous non-small cell lung cancer // Cochrane Database Syst Rev. 2021 Mar 1. 3(3):CD010383. doi: 10.1002/14651858.CD010383.pub3.
8. Janne P.A.,Yang J.S., Kim D.W. et al. AZD9291 in EGFR inhibitor-resistant non-small-cell lung cancer // N Engl J Med. 2015. 372:1700-1709.
9. Kang H.R., ChOj.Y., Li Sh. et al. The role of low-dose computed tomography in screening for lung cancer in non-smokers // J Thorac Oncol. 2019; 14 (3): 436–444. DOI: 10.1016 / j. jtho.2018.11.002
10. Lin L., Li Z., Yan L., Liu Y., Yang H., Li H. Global, regional, and national cancer incidence and death for 29 cancer groups in 2019 and trends analysis of the global cancer burden, 1990-2019 // J Hematol Oncol. 2021 Nov. 22. 14(1):197. doi: 10.1186/s13045-021-01213-z.
11. Mendelson J., aselga J. Status of epidermal growth factor receptor antagonists in the biology and treatment of cancer //Journal Clinical Oncology. 2003. Vol.21. P.2787-99.
12. Midcha A., Dirden S., McCormack R. Prevalence of EGFR mutation in non-small cell lung cancer in adenocarcinoma histology: a systematic review and a global map by ethnicity (mutMapII) // J Cancer Res. 2015. 5 (9): 2892–2911.
13. Mok T.S., Wu Y, Thongprasert S. et al. Gefitinib or carboplatin-paclitaxel in pulmonary adenocarcinoma. N Engl // J Med 2009; 361: 947–957.
14. Murray S., Dahabreh I.J., Linardou H., et al. Somatic mutations of the tyrosine kinase domain of epidermal growth factor receptor and tyrosine kinase inhibitor response to TKIs in non small cell lung cancer:an analytical database // J Thorac Oncol. 2008. 3:832-839.
15. Planchard D., Popat S., Kerr K. et al. Metastatic non-small cell lung cancer: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up // Ann Oncol. 2018. 29(Suppl 5): iv192–iv237.
16. Sun Y., Ren Y., Fang Z. et al. Lung adenocarcinoma in never-smokers from East Asia is a disease largely determined by guided oncogenic mutant kinases. // J Clin Oncol. 2010. 28 (30): 4616–4620. DOI: 10.1200 / JCO.2010.29.6038
17. Sung H., Ferlay J., Siegel R.L., Laversanne M., Soerjomataram I., Jemal A., Bray F. Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries // CA Cancer J. Clin. 2021: 71: 209-249. https://doi.org/10.3322/caac.21660
18. Timofeeva M.N., Hung J., Rafnar T. et al. The effect of common genetic variations on lung cancer risk: meta-analysis of 14,900 cases and 29,485 controls // Hum Mol Genet. 2012. 21 (22): 4980-4995. DOI: 10.1093/hmg/dds334
19. Torre L.A., Bray F., Siegel R.L. et al. Global cancer statistics, 2012 // CA Cancer J Clin. 2015. 65:87–108.
20. Yang V., Qian F, Teng J, et al. Community-based lung cancer screening with low-dose CT in China: results of basic screening // Lung cancer. 2018. 117: 20–26. DOI: 10.1016 / j. lungcan.2018.01.003
21. Yang J.C., Sequist L.V., Geater S.L. et al. Clinical activity of afatinib in patients with advanced non-small-cell lung cancer harbouring uncommon EGFR mutations: a combined post-hoc analysis of LUX-Lung 2, LUX-Lung 3, and LUX-Lung 6 // Lancet Oncol. 2015. Vol.7. №16. P. 830-838.
References: [1]
1. Kaidarova D.R., Baltabekova N.T., Dushimova Z.D. i dr. Pokazateli onkologicheskoi sluzhby Respubliki Kazakhstan za 2019-09.02.2021 gody (statisticheskie i analiticheskie materialy) [Indicators of the oncological service of the Republic of Kazakhstan for 2019 - 09.02.2021 (statistical and analytical materials)], Almaty. https://Pokazateli-onkologicheskoj-sluzhby-Respubliki-Kazahstan-za-2019-g_09.02.2021_compressed-1.pdf (accessed 01.04.2023)
Көрген адамдардың саны: 61
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Туменбаева Ж.С. Түркістан облысында 2019-2020 жылдардағы өкпе обырын емдеудегі мультидисциплинарлы топтың жұмысын талдау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 3 (Т.25). Б.101-107. doi 10.34689/SH.2023.25.3.013Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ