ЕРЕСЕК ЖАС ТОБЫНДАҒЫ ТҮЛҒАЛАРДА БҮЙРЕК ЖЕТІСПЕУШІЛІГІ ДАМУ ҚАУПІНІҢ ФАКТОРЫ РЕТІНДЕГІ БІРІКТІРІЛГЕН ФАРМАКОТЕРАПИЯ
Кіріспе: Дәрі-дәрмек комбинацияларының (ДЗ) қауіпсіздігі мәселелері дәрігерлердің үнемі назарында, егде жастағы пациенттер ерекше назар аударуды талап етеді. Бұл мәселе әсіресе соңғы жылдары бірнеше ауруларды емдеу үшін дәрілік ем алатын коморбидті пациенттердің полипрагмазия деңгейінің жоғарылауына байланысты өзекті болып отыр. ДЗ өзара әрекеттесу механизмдерін білгендіктен дәрі-дәрмектердің комбинациясының жағымсыз әсерінің салдарын болжауға және алдын алуға болады.
Мақсаты: егде жастағы адамдарда гипертензияға қарсы және антиагрегантты препараттарды бірге қолданған кезде АГ фармакотерапиясының асқынуының қауіп факторларын анықтау.
Материалдар және әдістер: Зерттеу дизайны-бір орталықты рандомизацияланған болашағы бар клиникалық зерттеу. Зерттеуге амбулаториялық және стационар жағдайында 3 жылдан астам (орташа бақылау мерзімі 4,1±1,0 жыл) бақыланған 343 пациент енгізілді. Оның ішінде әйелдер 209, ерлер 134 болды. 66-70 жас тобында 236 пациент (68,8%), 70 жастан асқан (зерттеу басталған кезде 80 жасқа дейін) – 107 (31,2%) болды. Негізгі нәтижелерді анықтау үшін 2 топқа бөлінген нәтижелерді салыстыру жүргізілді – қан тамырлары және бүйрек асқынулары. Зерттеудің соңғы нүктелері: II дәрежелі бүйрек жеткіліксіздігінің дамуы, науқастың кез келген себеппен қайтыс болуы; коронарлық немесе церебралды қан айналымының жедел бұзылуының дамуы.
Зерттеу нәтижелері: орташа есеппен 4,1±1,0 жыл ішінде алынған деректерді талдау барысында II дәрежелі СБЖ дамуының 104 жағдайы анықталды. Антиагрегантты препаратпен біріктірілген ААФИ қабылдау II дәрежелі СБЖ даму жиілігінің статистикалық маңызды жоғарылауы болды (1,12-ден 1,53-ке дейінгі 95% ДИ кезінде 1,31 жиілік қатынасы).
Қорытындылар: Сонымен, жүрек-қан тамырлары аурулары бар пациенттердің үлкен популяциясы үшін ААФИ пен ҚҚБС препараттарының комбинацияларын қолдану бүйрек жеткіліксіздігінің даму қаупін айтарлықтай арттырады. Мұндай комбинацияны қолданудың ерекше сақтығы мына тәуекел топтарында қажет: егде жастағы пациенттерде, ілеспе БСА және қатар жүретін жағдайларда. ААФИ (ИАПФ) қабылдайтын пациенттер ҚҚБС препараттарын қолданған жағдайда бүйрек функциясының көрсеткіштерін мониторингін жүргізу талап етіледі.
Айгерим Е. Мусина1, https://orcid.org/0000-0002-0114-5397
Райхан Е. Тулеутаева1, https://orcid.org/0000-0002-0462-5230
Ақжан Б. Жуматай1, https://orcid.org/0000-0003-4558-5316
Асель Е. Какытаева1, https://orcid.org/0000-0003-1943-5859
Жаныл Б. Иматуллина1, https://orcid.org/0009-0005-3082-3811
Адиль Б. Жанекенов1, Асем А. Рахимжанова1
1 "Семей медицина университеті" КЕАҚ, профессор М.Н. Мусин атындағы фармакология кафедрасы, Семей қ., Қазақстан Республикасы.
1. ACE inhibitor, diuretic and NSAID: a dangerous combination. WHO Drug Information 2003. 17(4):235.
2. Barale C., Russo I. Influence of Cardiometabolic Risk Factors on Platelet Function // Int J Mol Sci. 2020 Jan 17. 21(2):623. doi: 10.3390/ijms21020623.
3. Beard K., Lawson D.H., MacFarlane G.J. Non-steroidal anti-inflammatory drugs and acute renal disease: A casecontrol study. Pharmacoepidemiol // Drug Safety. 2000. 1: 3–9.
4. Bilen O., Wenger N.K. Hypertension management in older adults. F1000Res. 2020 Aug 19. 9:F1000 Faculty Rev-1003. doi: 10.12688/f1000research.20323.1.
5. Costa A.C., Reina-Couto M., Albino-Teixeira A., Sousa T. Aspirin and blood pressure: Effects when used alone or in combination with antihypertensive drugs // Rev Port Cardiol. 2017 Jul-Aug. 36(7-8):551-567. doi: 10.1016/j.repc.2017.05.008.
6. De Bhailis Á.M., Kalra P.A. Hypertension and the kidneys // Br J Hosp Med (Lond). 2022 May 2. 83(5):1-11. doi: 10.12968/hmed.2021.0440.
7. Dreischulte T., Morales D.R., Bell S., Guthrie B. Combined use of nonsteroidal anti-inflammatory drugs with diuretics and/or renin–angiotensin system inhibitors in the community increases the risk of acute kidney injury // Kidney Int. 2015. 88(2):396–403.
8. Fournier J.-P., Sommet A., Durrieu G., Poutrain J.-C., Lapeyre-Mestre M., Montastruc J.-L. and the French Network of Regional Pharmacovigilance Centres. More on the «Triple Whammy»: antihypertensive drugs, non-steroidal anti-inflammatory agents and acute kidney injury – a case/non-case study in the French pharmacovigilance database // Ren. Fail. 2014;36(7):1166–68.
9. Griffin M.R., Yared A., Ray W.A. Nonsteroidal anti-inflammatory drugs and acute renal failure in elderly persons // Am. J. Epidemiol. 2000. 151:488–96.
10. Lee J.H., Kim K.I., Cho M.C. Current status and therapeutic considerations of hypertension in the elderly // Korean J Intern Med. 2019 Jul;34 (4):687-695. doi: 10.3904/kjim.2019.196
11. Lip G.Y., Felmeden D.C., Dwivedi G. Antiplatelet agents and anticoagulants for hypertension // Cochrane Database Syst Rev. 2011 Dec 7. 2011(12):CD003186. doi: 10.1002/14651858.CD003186.pub3.
12. Loboz K.K., Shenfield G.M. Drug combinations and impaired renal function – the ‘triple whammy’ // Br. J. Clin. Pharmacol. 2004. 59(2):239–43.
13. Lodi E., Carollo A., Martinotti V., Modena M.G. Hypertension and Pharmacological Therapy in Women // High Blood Press Cardiovasc Prev. 2018 Jun. 25(2):147-150. doi: 10.1007/s40292-018-0257-0.
14. Oliveros E., Patel H., Kyung S., Fugar S., Goldberg A., Madan N., Williams K.A. Hypertension in older adults: Assessment, management, and challenges // Clin Cardiol. 2020 Feb. 43(2):99-107. doi: 10.1002/clc.23303
15. Oparil S., Acelajado M.C., Bakris G.L., Berlowitz D.R., Cífková R., Dominiczak A.F., Grassi G., Jordan J., Poulter N.R., Rodgers A., Whelton P.K. Hypdertension // Nat Rev Dis Primers. 2018 Mar 22. 4:18014. doi: 10.1038/nrdp.2018.14.
16. Petrie J.R., Guzik T.J., Touyz R.M. Diabetes, Hypertension, and Cardiovascular Disease: Clinical Insights and Vascular Mechanisms // Can J Cardiol. 2018 May;34(5):575-584. doi: 10.1016/j.cjca.2017.12.005
17. Szeto C.C., Sugano K., Wang J.G., Fujimoto K., Whittle S., Modi G.K., Chen C.H., Park J.B., Tam L.S., Vareesangthip K., Tsoi K.K.F., Chan F.K.L. Non-steroidal anti-inflammatory drug (NSAID) therapy in patients with hypertension, cardiovascular, renal or gastrointestinal comorbidities: joint APAGE, APLAR, APSDE, APSH, APSN, PoA recommendations // Gut. 2020 Apr. 69(4):617-629. doi: 10.1136/gutjnl-2019-319300
18. Tian Z., Liang M. Renal metabolism and hypertension // Nat Commun. 2021 Feb 11.12(1):963. doi: 10.1038/s41467-021-21301-5.
Көрген адамдардың саны: 58
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Мусина А.Е., Тулеутаева Р.Е., Жуматай А.Б., Какытаева А.Е., Иматуллина Ж.Б., Жанекенов А.Б., Рахимжанова А.А. Ересек жас тобындағы түлғаларда бүйрек жетіспеушілігі даму қаупінің факторы ретіндегі біріктірілген фармакотерапия // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 3 (Т.25). Б. 108-112. doi 10.34689/SH.2023.25.3.014Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ