ОРТОПЕДИЯЛЫҚ ХИРУРГИЯ МЕН ТРАВМАТОЛОГИЯДАҒЫ СЕГІЗКӨЗ ДИСМОРФИЗМІ МӘСЕЛЕСІ: ӘДЕБИ ШОЛУ
Кіріспе. Бел омыртқасының сегізкөзге қосылуының анатомиялық ерекшеліктері жамбас сынықтарын, омыртқа деформацияларын және бел ауырсынуларын емдеуде маңызды рөл атқарады.
Зерттеу мақсаты. Cакральды дисморфизмнің әртүрлі түрлері бойынша әдеби дереккөздерді талдау, олармен байланысты патологиялық жағдайлар, оларды диагностикалау және хирургиялық түзету
Іздеу стратегиясы. Соңғы 10 жылда PubMed, Scopus, Web of Science, Embase дерекқорында ағылшын тілінде жарияланған әдеби дереккөздерді "sacral dysmorphism", "lumbosacral transitional vertebrae", "LSTV", "transitional lumbosacral vertebrae" кілт сөздерін пайдалана отырып іздеу жүргізілді. Іріктеу критерийлеріне сәйкес барлығы 131 басылым табылды, оның ішінде 32-і талдауға алынды.
Нәтижелер. Сегізкөз дисморфизмнің түрлері бірнеше классификацияда сипатталған, олардың ішіндегі ең танымалы-Кастельви-Чан классификациясы (1984). Әртүрлі зерттеулердің авторлары сегізкөз дисморфизмі мен мықын-сегізкөз дисфункциясы және бел ауырсынуы арасында статистикалық маңызды байланыс бар екенін көрсетті. Рентгеноскопиялық бақылау арқылы тері арқылы илиосакральды бұрандамен бекіту жамбасты тұрақтандырудың тиімді әдісі болып табылады. Алайда, сегізкөз дисморфизмі кезінде бұрандаларды орналастыру мүмкін емес немесе өте қиын болады.
Қорытынды. Жамбастың артқы жарты сақинасын бекітуге операция алдындағы жоспарлау кезінде дисморфты сипаттамаларды анықтау қажеттілігін ескеру керек, ал егер ондай бар болса, компьютерлік томографияны талдау арқылы ең қауіпсіз сүйек дәлізін таңдап, хирургиялық емге қажет құралдар жинағын дайындау керек. Сонымен қатар, қалыпты және дисморфты сегізкөзде сүйектің минералды тығыздығын S1 және S2 арасында талдау қажет.
Куаныш Т. Касымов1, http://orcid.org//0000-0002-7292-4304
Айдос С. Тлемисов1, http://orcid.org//0000-0002-4239-6627
Ерсин Т. Жунусов2, https://orcid.org/0000-0002-1182-5257
Куат Д. Акимжанов1, https://orcid.org/0000-0002-8608-0771
Людмила М. Пивина1, https://orcid.org/0000-0002-8035-4866
1 «Семей Медицина университеті» КЕАҚ, Семей қ., Қазақстан Республикасы;
2 Халықаралық травматология және ортопедия ғылыми орталығы, Алматы қ., Қазақстан Республикасы.
1. Abitbol M.M. Evolution of the sacrum in hominoids // Am J Phys Anthropol. 1987. Vol.74(1). P. 65–81.
2. Ahn S.S., Chin D.K. et al. The clinical significance of lumbosacral transitional vertebrae on the surgical outcomes of lumbar discectomy: a retrospective cohort study of young adults // World Neurosurg. 2017. Vol.99. P.745– 750.
3. Apazidis A., Ricart P.A., Diefenbach C.M., Spivak J.M. The prevalence of transitional vertebrae in the lumbar spine // Spine J. 2011. Vol.11(9). P.858–862.
4. Bertolotti M. Contributo alla conoscenza dei vizi di differenziazione regionale del rachide con speciale riguardo all’ assimilazione sacrale della v. lombare [Contribution to the knowledge of the vices of regional differentiation of the spine with special regard to the sacral assimilation of the lumbar] // Radiol Med. 2017. Vol.4. P.113–144.
5. Brailsford J.F. Deformities of the lumbosacral region of the spine // Br J Surg. 1929. Vol.16(64). P.562–627.
6. Bron J.L., van Royen B.J., Wuisman P.I. The clinical significance of lumbosacral transitional anomalies // Acta Orthop Belg. 2007. Vol.73(6). P.687–695.
7. Carapuco M.N.¸ Lovoa A., Bobola N., Mallo M. Hox genes´ specify vertebral types in the presomitic mesoderm // Genes Dev. 2005. Vol.19(18). P. 2116–2121.
8. Castellvi A.E., Goldstein L.A., Chan D.P. Lumbosacral transitional vertebrae and their relationship with lumbar extradural defects // Spine. 1984. Vol.9(5). P. 493–495.
9. O’Driscoll C.M., Irwin A., Saifuddin A. Variations in morphology of the lumbosacral junction on sagittal MRI: correlation with plain radiography // Skeletal Radiol. 1996. Vol.25(3). P.225–230.
10. Farshad-Amacker N.A., Herzog R.J. et al. Associations between lumbosacral transitional anatomy types and degeneration at the transitional and adjacent segments // Spine J. 2015. Vol.15(6). P. 1210–1216.
11. Hasner E., Jacobsen H.H., Schalimtzek M., Snorrason E. Lumbosacral transitional vertebrae: a clinical and roentgenologic study of 400 cases of low back pain // Acta Radiol. 1953. Vol.39(3). P.225–230.
12. Hinterdorfer P., Parsaei B., Stieglbauer K., Sonnberger M., Fischer J., Wurm G. Segmental innervation in lumbosacral transitional vertebrae (LSTV): a comparative clinical and intraoperative EMG study // J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2010. Vol.81(7). P. 734–741.
13. Gardner M.J., Morshed S., Nork S.E., Ricci W.M., Chip Routt M.L. Quantification of the upper and second sacral segment safe zones in normal and dysmorphic sacra // J Orthop Trauma. 2010. Vol.24(10). P. 622–629.
14. Goetzen M., Ortner K., Lindtner R.A., Schmid R., Blauth M., Krappinger D. A simple approach for the preoperative assessment of sacral morphology for percutaneous SI screw fixation // Arch Orthop Trauma Surg. 2016. Vol.136(9). P.1251-1257.
15. Illeez O.G., Atici A. et al. The transitional vertebra and sacroiliac joint dysfunction association // Eur Spine J. 2018. Vol.27(1). P.187–193.
16. Khalsa A.S., Mundis G.M. Jr., Yagi M. Variability in assessing spinopelvic parameters with lumbosacral transitional vertebrae: inter- and intraobserver reliability among spine surgeons // Spine. 2018. Vol.43(12). P.813–816.
17. Khan J.M., Lara D.L. et al. Intraoperative CT and surgical navigation for iliosacral screws: technique for patients with sacral dysmorphism // J Orthop Trauma. 2018. Vol.32 Suppl 1:S24–S25.
18. Luoma K., Vehmas T., Raininko R., Luukkonen R., Riihimaki H. Lumbosacral transitional vertebra: relation to ¨ disc degeneration and low back pain // Spine. 2004. Vol.29(2). P.200–205.
19. Mahato N.K. Morphological traits in sacra associated with complete and partial lumbarization of first sacral segment // Spine J. 2010. Vol.10(10). P. 910–915
20. Mahato N.K. Disc spaces, vertebral dimensions, and angle values at the lumbar region: a radioanatomical perspective in spines with L5-S1 transitions. Clinical article // J Neurosurg Spine. 2011. Vol.15(4). P.371–379.
21. Mahato N.K. Pedicular anatomy of the first sacral segment in transitional variations of the lumbo-sacral junction // Spine. 2011. Vol.36(18). E1187–E1192.
22. Miller A.N., Routt M.L. Variations in sacral morphology and implications for iliosacral screw fixation // J Am Acad Orthop Surg. 2012. Vol.20(1). P. 8–16.
23. Nalbandyan M., Howley M.M., Cunniff C.M., Romitti P.A., Browne M.L. National Birth Defects Prevention Study. Descriptive and risk factor analysis of nonsyndromic sacral agenesis: National Birth Defects Prevention Study, 1997-2011 // Am J Med Genet A. 2019. Vol.179(9). P.1799-1814.
24. Nardo L., Alizai H., Virayavanich W. Lumbosacral transitional vertebrae: association with low back pain // Radiology. 2012. Vol.265(2). P. 497–503.
25. Quinlan J.F., Duke D., Eustace S. Bertolotti’s syndrome. A cause of back pain in young people // J Bone Joint Surg Br. 2006. Vol.88(9). P.1183–1186.
26. Radley J.M., Hill B.W., Nicolaou D.A., Huebner S.B., Napier K.B., Salazar D.H. Bone density of first and second segments of normal and dysmorphic sacra // J Orthop Traumatol. 2020. Vol.21(1). P. 6.
27. Tang M., Yang X.F., Yang S.W. Lumbosacral transitional vertebra in a population-based study of 5860 individuals: prevalence and relationship to low back pain // Eur J Radiol. 2014. Vol.83(9). P. 1679–1682.
28. Weigelt L., Laux C.J., Slankamenac K., Ngyuen T.D.L., Osterhoff G., Werner C.M.L. Sacral Dysmorphism and its Implication on the Size of the Sacroiliac Joint Surface // Clin Spine Surg. 2019. Vol.32(3). E140-E144.
29. Wendt H., Gottschling H., Schröder M. et al. Recommendations for iliosacral screw placement in dysmorphic sacrum based on modified in-out-in corridors // J Orthop Res. 2019. Vol.37(3). P. 689-696.
30. Woods D., Koerner J., Strage K., Chu X., et al. Defining Sacral Dysmorphism: What Size Corridor Precludes Transsacral Screw Placement // J Orthop Trauma. 2022. Vol.36(10). P. 498-502.
31. Wu L.P., Li Y.K., Li Y.M., Zhang Y.Q., Zhong S.Z. Variable morphology of the sacrum in a Chinese population // Clin Anat. 2009. Vol.22(5). P. 619–626.
32. Zhou P.L. et al. Interpretation of spinal radiographic parameters in patients with transitional lumbosacral vertebrae // Spine Deform. 2018. Vol.6(5). P. 587–592.
Көрген адамдардың саны: 689
Мақалалар санаты:
Әдебиеттерге шолу
Библиографиялық сілтемелер
Касымов К.Т., Тлемисов А.С., Жунусов Е.Т., Акимжанов К.Д., Пивина Л.М. Ортопедиялық хирургия мен травматологиядағы сегізкөз дисморфизмі мәселесі: әдеби шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 4 (Т.25). Б.224-230. doi 10.34689/SH.2023.25.4.027Ұқсас жариялымдар:
ДӘЛЕЛДІ МЕЙІРГЕРЛІК ТӘЖІРИБЕ. ӘДЕБИ ШОЛУ
КОРОНАРЛЫҚ АРТЕРИЯНЫ АЙНАЛЫП ӨТКЕН ПАЦИЕНТТЕРДІ ДИСПАНСЕРЛІК БАҚЫЛАУ АЛГОРИТМІН ӘЗІРЛЕУ
СОЗЫЛМАЛЫ ЖҮРЕК ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІ БАР НАУҚАСТАРДАҒЫ ПСИХОЭМОЦИОНАЛДЫ КҮЙ
ЖОҒАРҒЫ АСҚАН-ІШЕК ЖОЛДАРЫ ҚАН АСУЫН ЭНДОСКОПИЯЛЫҚ ЕМДЕУ.ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ
БАЛАЛАРДАҒЫ ЖЕТІЛМЕГЕН ОСТЕОГЕНЕЗДІ ХИРУРГИЯЛЫҚ ЕМДЕУ КЕЗІНДЕ ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЗАМАНАУИ СҮЙЕКІШІЛІК ТЕЛЕСКОПИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ. ӘДЕБИЕТТІК ШОЛУ