Online ISSN: 3007-0244,
Print ISSN:  2410-4280
ҚҰТЫРУ-ӨЛІММЕН АЯҚТАЛАТЫН ЖҰҚПАЛЫ АУРУ (КЛИНИКАЛЫҚ ЖАҒДАЙ)
Өзектілігі. Құтыру-вирустық энцефалитпен бірге жүретін жедел, прогрессивті, емделмейтін жұқпалы ауру. Табиғаттағы вирустың негізгі резервуарлары сүтқоректілердің екі тұқымы болып табылады, бірақ бүкіл әлемде ең үлкен қауіп-құтырған иттер. Бүгінгі таңда құтыру әлемнің 150 елі мен аумағында, Антарктидадан басқа барлық континенттерде тіркелген. Мақсаты. Жалпы Украинадағы және әсіресе Винница облысындағы құтыру ауруының қазіргі жағдайын бағалау үшін біз құтыру ауруының қазіргі жағдайы туралы ақпарат жинадық және осы аурумен ауруханаға жатқызылған науқастың медициналық картасын талдадық. Алынған нәтижелер. Біз сипаттаған клиникалық жағдай құтырудың таралу проблемасына назар аударуға, осы аурудың салдары мен оның алдын-алу жолдары туралы хабардар болуға бағытталған, өйткені мәселе тек медициналық емес, сонымен қатар Ұлттық болып табылады. Қорытынды. Жалпы Украинада да, Винница облысында да белгіленген шектеулер мен аң аулауға тыйым салуларды қайта қарау қажет. Бұқаралық ақпарат құралдарының көмегімен халықты ақпараттандыруға және дәрігерлердің профилактикалық жұмыстарына көп көңіл бөлген жөн. Үй жануарларын вакцинациялауды бақылауды күшейту бойынша шаралар қабылдаған жөн. Вакцинаның және антирабиялық иммуноглобулиннің жеткілікті болуын қамтамасыз ету өте маңызды. Берілген ақпарат жұқпалы аурулар дәрігерлеріне, эпидемиологтарға, травматологтарға, отбасылық дәрігерлерге, медициналық жоғары оқу орындары мен колледж студенттеріне пайдалы болады.
Дмитро В. Палий1, https://orcid.org/0000-0001-6537-6912 Галина О. Мохний1, Олена О. Войналович1 1 М. И. Пирогова атындағы ұлттық медицина университеті, Винница қ., Украина
1. Малий В.П. Сказ // Клінічна імунологія. Алергологія. Інфектологія. 2016. № 3 (92), C. 26-33 2. Кіселик І.О., Зінчук О.М. Особливості клініки та діагностики сказу (огляд літератури та власні спостереження) // Сучасні інфекції. 2010. №3. С. 87–91. 3. Олійник Н.М., Покришко О.В. Лабораторна діагностика сказу – реалії та перспективи (оглядова стаття) // Ветеринарна біотехнологія, 2018. 32(2), С. 397-404 4. Копча В.С., Бурак Н. Сказ людини: перипетії специфічної профілактики. Інфекційні хвороби. 2013. (1). C.60-66 https://doi.org/10.11603/1681-2727.2011.1.558 (accessed: 01.09.2023). 5. Інформація для населення. ДУ «Вінницький обласний центр контролю та профілактики хвороб МОЗ України». 01.09.2023. – http://cgz.vn.ua/nformatsya-dlya-naselennya/nformatsya-dlya-naselennya_2032.html#8 (accessed: 10.10.2023). 6. Наказ МОЗ України від 15.04.2004 № 205 «Про удосконалення заходів профілактики захворювань людей на сказ». [Електронний ресурс] Режим доступу: http://old.moz.gov.ua/ua/portal/dn_20040415_205.html (accessed: 10.10.2023). 7. Наказ МОЗ України від 29.11.2007 № 757 «Про внесення змін до наказу МОЗ України від 15.04.2004 № 205 «Про удосконалення заходів профілактики захворювань людей на сказ». [Електронний ресурс] Режим доступу: http://old.moz.gov.ua/ua/portal/dn_20040415_205.html (accessed: 10.10.2023). 8. Організація та надання антирабічної допомоги. [Електронний ресурс] Режим доступу: http://www.mif-ua.com/frmtext/blanki/imunoprof/143-146.pdf (accessed: 10.10.2023). 9. Тлумачення положень інструкції щодо застосування вакцини антирабічної культуральної очищеної концентрованої інактивованої сухої (КоКАВ). [Електронний ресурс] Режим доступу: http://ukrmedserv.com/content/view/695/439/lang.uk/ (accessed: 19.08.2023). 10. Сказу можна уникнути, якщо після укусу вчасно звернутися по медичну допомогу. [Електронний ресурс] Режим доступу: https://phc.org.ua/news/smert-vid-skazu-neminucha-u-razi-zvolikannya-z-otrimannyam-medichnoi-dopomogi (accessed: 06.09.2023). 11. Rabies: key facts [Електронний ресурс] Режим доступу: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/rabies (accessed: 11.10.2023). 12. Rupprecht C.E. et al. Rabies re-examined // Lancet Infect. Dis. 2002. 2:327-343. 13. Hemachudha T., Ugolini G., Wacharapluesadee S., Sungkarat W., Shuangshoti S., Laothamatas J. Human rabies: neuropathogenesis, diagnosis, and management // Lancet Neurol. 2013 May. 12(5):498-513. doi: 10.1016/S1474-4422(13)70038-3. PMID: 23602163. 14. Jackson A.C. Rabies: a medical perspective // Rev. Sci. Tech. Off. Int. Epiz., 2018, 37 (2), 569-580 15. Banyard A.C., Tordo N. Rabies pathogenesis and immunology // Rev. Sci. Tech. Off. Int. Epiz., 2018, 37 (2), 323-330 16. World Health Organization. Weekly epidemiological record. Rabies vaccines: WHO position paper. April 2018 [internet publication]. 17. Rupprecht C.E., Briggs D., Brown C.M. et al. Centers for Disease Control and Prevention. Use of a reduced (4-dose) vaccine schedule for postexposure prophylaxis to prevent human rabies: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices // MMWR Recomm Rep. 2010. 59:1-9. 18. Ledesma L.A., Lemos E.R.S., Horta M.A. Comparing clinical protocols for the treatment of human rabies: the Milwaukee protocol and the Brazilian protocol (Recife) // Rev Soc Bras Med Trop. 2020 Nov 6. 53:e20200352. doi: 10.1590/0037-8682-0352-2020. PMID: 33174958, PMCID: PMC7670764. References: 1. Malii V.P. Skaz [Rabies]. Klіnіchna іmunologіya. Alergologіya. Іnfektologіya [Clinical immunology. Allergology. Infectology]. 2016. № 3 (92). рp. 26-33. [in Ukrainian] 2. Kіselik І.O., Zіnchuk O.M. Osoblivostі klіnіki ta dіagnostiki skazu (oglyad lіteraturi ta vlasnі sposterezhennya) [Features of the clinic and diagnosis of rabies (literature review and own observations)]. Suchasnі іnfektsії [Modern infections]. 2010. №3. pp. 87–91. [in Ukrainian] 3. Olіinik N.M., Pokrishko O.V. Laboratorna dіagnostika skazu – realії ta perspektivi (oglyadova stattya) [Human rabies: vicissitudes of specific prevention]. Veterinarna bіotekhnologіya [Infectious diseases], 2018. 32 (2), pp. 397-404. [in Ukrainian] 4. Kopcha V.S., Burak N. Skaz lyudini: peripetії spetsifіchnoї profіlaktiki [Human rabies: vicissitudes of specific prevention]. Іnfektsіinі khvorobi [Infectious diseases.]. 2013. 1. pp.60-66. https://doi.org/10.11603/1681-2727.2011.1.558 (accessed: 01.09.2023). [in Ukrainian] 5. Іnformatsіya dlya naselennya. DU «Vіnnits'kii oblasnii tsentr kontrolyu ta profіlaktiki khvorob MOZ Ukraїni» [Information for the population. DU "Vinnytsia Regional Center for Disease Control and Prevention of the Ministry of Health of Ukraine"]. 01.09.2023. – http://cgz.vn.ua/nformatsya-dlya-naselennya/nformatsya-dlya-naselennya_2032.html#8 (accessed: 10.10.2023). [in Ukrainian] 6. Nakaz MOZ Ukraїni vіd 15.04.2004 № 205 «Pro udoskonalennya zakhodіv profіlaktiki zakhvoryuvan' lyudei na skaz» [Order of the Ministry of Health of Ukraine dated April 15, 2004 No. 205 "On improvement of measures to prevent human rabies diseases"]. [Elektronnii resurs] Rezhim dostupu: http://old.moz.gov.ua/ua/portal/dn_20040415_205.html (accessed: 10.10.2023). [in Ukrainian] 7. Nakaz MOZ Ukraїni vіd 29.11.2007 № 757 «Pro vnesennya zmіn do nakazu MOZ Ukraїni vіd 15.04.2004 № 205 «Pro udoskonalennya zakhodіv profіlaktiki zakhvoryuvan' lyudei na skaz» [Order of the Ministry of Health of Ukraine dated 29.11.2007 No. 757 "On Amendments to the Order of the Ministry of Health of Ukraine No. 205 dated 15.04.2004 "On Improvement of Measures for the Prevention of Human Rabies Diseases"]. [Elektronnii resurs] Rezhim dostupu: http://old.moz.gov.ua/ua/portal/dn_20040415_205.html (accessed: 10.10.2023). [in Ukrainian] 8. Organіzatsіya ta nadannya antirabіchnoї dopomogi [Organization and provision of anti-rabies assistance]. [Elektronnii resurs] Rezhim dostupu: http://www.mif-ua.com/frmtext/blanki/imunoprof/143-146.pdf (accessed: 10.10.2023). [in Ukrainian] 9. Tlumachennya polozhen' іnstruktsії shchodo zastosuvannya vaktsini antirabіchnoї kul'tural'noї ochishchenoї kontsentrovanoї іnaktivovanoї sukhoї (KoKAV) [Interpretation of the provisions of the instructions for the use of the cultured purified concentrated inactivated dry rabies vaccine (KoKAV)]. [Elektronnii resurs] Rezhim dostupu: http://ukrmedserv.com/content/view/695/439/lang,uk/ (accessed: 19.08.2023). [in Ukrainian] 10. Skazu mozhna uniknuti, yakshcho pіslya ukusu vchasno zvernutisya po medichnu dopomogu [Rabies can be avoided if you seek medical help in time after being bitten]. [Elektronnii resurs] Rezhim dostupu: https://phc.org.ua/news/smert-vid-skazu-neminucha-u-razi-zvolikannya-z-otrimannyam-medichnoi-dopomogi (accessed: 06.09.2023). [in Ukrainian]
Көрген адамдардың саны: 20

Түйенді сөздер:

Мақалалар санаты: Клиникалық жағдай

Библиографиялық сілтемелер

Палий Д.В., Мохний Г.О., Войналович О.О. Құтыру - өліммен аяқталатын жұқпалы ауру (клиникалық жағдай) // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. 1 (Т.26). Б. 247-252. doi 10.34689/SH.2024.26.1.029

Авторизируйтесь для отправки комментариев