COVID-19-ДАН КЕЙІНГІ ОҢАЛТУ: ШЕТ ЕЛДЕРДІҢ ТӘЖІРИБЕСІ. ӘДЕБИЕТТІК ШОЛУ.
Кіріспе: Оңалту әртүрлі пәндер бойынша ынтымақтастықты қамтиды және COVID-19 пациенттерін реинтеграциялауда, әсіресе олардың тыныс алу және қозғалыс жүйелеріне ерекше назар аударуда шешуші рөл атқарады. Бұл COVID-19 пациенттеріне күтім жасауда шешуші рөл атқарады, бұл олардың оңтайлы қалпына келуін жеңілдету үшін емдеу стратегияларын әзірлеу қажеттілігін көрсетеді. Осы әлеуметтік-медициналық проблема жағдайында оңалту топтарының маңызы ерекше. Реанимация бөлімінен шыққаннан кейін бір айдан кейін COVID-19 пациенттерінің функционалдығы айтарлықтай шектеулі болды. Шығарылғаннан кейін 6-12 айдан кейін де жұқтырған науқастардың едәуір бөлігінде шаршау, бұлшықет әлсіздігі, ұйқының бұзылуы, мазасыздық және депрессия сияқты белгілер байқалады. COVID-19 белгілері бірнеше айға созылуы мүмкін және пациенттердің денсаулығына теріс әсер ететін тұрақты COVID (немесе ұзаққа созылған COVID) деп аталатын синдромды тудыруы мүмкін - жүрек, неврологиялық және тыныс алу проблемаларынан тері мен асқазан-ішек жолдарының белгілеріне дейін.
Мақсаты. Коронавирустық инфекциядан кейінгі оңалту шаралары туралы әдебиеттерге талдау жасау.
Іздеу стратегиясы. PubMed, Google Scholar және Cochrane дерекқорларында әдебиеттерге шолу жасалды. Зерттеуге "covid-19", "ауыр жедел респираторлық синдром коронавирусы 2", "2019-nCoV" немесе "SARS-CoV-2" сияқты Торлы терминдер мен тегін мәтіндік терминдер, сондай-ақ "оңалту", "тыныс алуды қалпына келтіру" немесе "өкпені қалпына келтіру" қолданылды."Осы тақырып бойынша барлығы 240 жарияланым анықталды. Оның ішінде 60 басылым біздің зерттеуіміздің мақсаттарына сәйкес келді.
Нәтижелер мен қорытындылар. Бірнеше зерттеулер пандемияның оңалту қызметтеріне әсерін зерттеді және осы қызметтерді қайта құрылымдау бойынша ұсыныстар берді. Сонымен қатар, басқа зерттеулер COVID-19 әсеріне назар аударды және оңалту шаралары бойынша ұсыныстар берді. COVID-19 пациенттерін оңалтудың кешенді процесі ұсынылады. Пәнаралық топтар пациенттерге жүйке-бұлшықет, жүрек, тыныс алу және психологиялық салалар сияқты әртүрлі салаларда көмек көрсетуі керек. Оңалту мамандары пациенттің жағдайын бағалап, олардың клиникалық жағдайын мұқият бағалағаннан кейін мақсатты емдеуді жүзеге асыруы керек.
Түйінді сөздер: оңалту, COVID-19, ұсыныстар.
Айым Б. Бекежанова1, http://orcid.org/0000-0002-0140-4897
Гульнара М. Шалгумбаева1, http://orcid.org/0000-0003-3310-4490
Гаухар К. Амантаева1, https://orcid.org/0000-0002-8422-7936
Арайлым Бауржан1, http://orcid.org/0000-0003-0279-6607
Багым С. Джобалаева1, https://orcid.org/0000-0002-2145-2263
Жанар М. Жуманбаева1, http://orcid.org/0000-0001-8941-862X
Алтынай М. Досбаева 1, https: //orcid.org/ 0000-0002-0554-2680
Алуа M. Шарапиева1, http://orcid.org/0000-0001-7325-398X
1. Babu A.S., Arena R., Ozemek C., Lavie C.J. COVID-19: A Time for Alternate Models in Cardiac Rehabilitation to Take Centre Stage. Can J Cardiol. 2020 Jun;36(6):792-794. doi: 10.1016/j.cjca.2020.04.023. Epub 2020 Apr 25. PMID: 32344000; PMCID: PMC7195273.
2. Bajwah S., Wilcock A., Towers R., Costantini M., Bausewein C., Simon S.T., Bendstrup E., Prentice W., Johnson M.J., Currow D.C., Kreuter M., Wells A.U., Birring S.S., Edmonds P., Higginson I.J. Managing the supportive care needs of those affected by COVID-19. Eur Respir J. 2020 Apr 23;55(4):2000815. doi: 10.1183/13993003.00815-2020. PMID: 32269090; PMCID: PMC7144268.
3. Boldrini P., Bernetti A., Fiore P.; SIMFER Executive Committee, SIMFER Committee for International Affairs. Impact of COVID-19 outbreak on rehabilitation services and Physical and Rehabilitation Medicine physicians' activities in Italy. An official document of the Italian PRM Society (SIMFER). Eur J Phys Rehabil Med. 2020 Jun;56(3):316-318. doi: 10.23736/S1973-9087.20.06256-5. Epub 2020 Mar 16. PMID: 32175719.
4. Boldrini P., Kiekens C., Bargellesi S., Brianti R., Galeri S., Lucca L., Montis A., Posteraro F., Scarponi F., Straudi S., Negrini S. First impact of COVID-19 on services and their preparation. "Instant paper from the field" on rehabilitation answers to the COVID-19 emergency. Eur J Phys Rehabil Med. 2020 Jun;56(3):319-322. doi: 10.23736/S1973-9087.20.06303-0. Epub 2020 Apr 8. PMID: 32264667.
5. Bouteleux B., Henrot P., Ernst R., et al. Respiratory rehabilitation for Covid-19 related persistent dyspnoea: A one-year experience. Respir Med 2021; 189:106648.
6. Ceravolo M.G., de Sire A., Andrenelli E., Negrini F., Negrini S. Systematic rapid "living" review on rehabilitation needs due to COVID-19: update to March 31st, 2020. Eur J Phys Rehabil Med. 2020 Jun;56(3):347-353. doi: 10.23736/S1973-9087.20.06329-7. Epub 2020 Apr 22. Update in: Eur J Phys Rehabil Med. 2020 Jun;56(3):354-360. Update in: Eur J Phys Rehabil Med. 2020 Aug;56(4):508-514. PMID: 32316718.
7. Chaler J., Gil Fraguas L., Gómez García A., Laxe S., Luna Cabrera F., Llavona R., Miangolarra Page J.C., Del Pino Algarrada R., Salaverría Izaguirre N., Sánchez Tarifa P., Santandr Eu M.E., Garreta Figuera R. Impact of Coronavirus disease 2019 outbreak on rehabilitation services and physical rehabilitation medicine and rehabilitation physicians' activities: perspectives from the Spanish experience. Eur J Phys Rehabil Med. 2020 Jun;56(3):369-371. doi: 10.23736/S1973-9087.20.06304-2. Epub 2020 Apr 24. PMID: 32329590.
8. Carfì A., Bernabei R., Landi F. Gemelli Against COVID-19 Post-Acute Care Study Group. Persistent Symptoms in Patients After Acute COVID-19. JAMA 2020; 324:603.
9. Chopra V., Flanders S.A., O'Malley M., et al. Sixty-Day Outcomes Among Patients Hospitalized With COVID-19. Ann Intern Med 2021; 174:576.
10. Cho R.H.W., To Z.W.H., Yeung Z.W.C., et al. COVID-19 Viral Load in the Severity of and Recovery From Olfactory and Gustatory Dysfunction. Laryngoscope 2020; 130:2680.
11. Cherobin G.B., Guimarães R.E.S., de Paula Gomes M.C., et al. Intranasal Insulin for the Treatment of Persistent Post-COVID-19 Olfactory Dysfunction. Otolaryngol Head Neck Surg 2023; 169:719.
12. Dhooria S., Chaudhary S., Sehgal I.S., et al. High-dose versus low-dose prednisolone in symptomatic patients with post-COVID-19 diffuse parenchymal lung abnormalities: an open-label, randomised trial (the COLDSTER trial). Eur Respir J 2022; 59.
13. Dolinay T., Jun D., Chen L., Gornbein J. Mechanical Ventilator Liberation of Patients With COVID-19 in Long-term Acute Care Hospital. Chest 2022; 161:1517.
14. Falvey J.R., Murphy T.E., Gill T.M., Stevens-Lapsley J.E., Ferrante L.E. Home Health Rehabilitation Utilization Among Medicare Beneficiaries Following Critical Illness. J Am Geriatr Soc. 2020 Jul;68(7):1512-1519. doi: 10.1111/jgs.16412. Epub 2020 Mar 18. PMID: 32187664; PMCID: PMC7712590.
15. Gitkind A.I., Levin S., Dohle C., Herbold J., Thomas M., Oh-Park M., Bartels M.N. Redefining Pathways into Acute Rehabilitation during the COVID-19 Crisis. PM R. 2020 Aug;12(8):837-841. doi: 10.1002/pmrj.12392. Epub 2020 May 22. PMID: 32347661; PMCID: PMC7267405.
16. Guler S.A., Ebner L., Aubry-Beigelman C., et al. Pulmonary function and radiological features 4 months after COVID-19: first results from the national prospective observational Swiss COVID-19 lung study. Eur Respir J 2021; 57.
17. Goërtz Y.M.J., Van Herck M., Delbressine J.M., et al. Persistent symptoms 3 months after a SARS-CoV-2 infection: the post-COVID-19 syndrome? ERJ Open Res 2020; 6.
18. Huang S. [и др.]. Implications for Online Management: Two Cases with COVID-19 // Telemedicine journal and e-health : the official journal of the American Telemedicine Association. 2020. № 4 (26). P. 487–494.
19. Jenkins AR, Burtin C, Camp PG, et al. Do pulmonary rehabilitation programmes improve outcomes in patients with COPD posthospital discharge for exacerbation: a systematic review and meta-analysis. Thorax 2024; 79:438.
20. Borg K., Stam H.. Editorial: Covid-19 and Physical and Rehabilitation Medicine. J Rehabil Med. 2020 Apr 15;52(4):jrm00045. doi: 10.2340/16501977-2679. PMID: 32286673.
21. Kiekens C. [и др.]. Rehabilitation and respiratory management in the acute and early post-acute phase. «Instant paper from the field» on rehabilitation answers to the COVID-19 emergency // European journal of physical and rehabilitation medicine. 2020. № 3 (56). P. 323–326.
22. Lerum T.V., Aaløkken T.M., Brønstad E. et al. Dyspnoea, lung function and CT findings 3 months after hospital admission for COVID-19. Eur Respir J 2021; 57.
23. Li Q. [и др.]. Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel Coronavirus-Infected Pneumonia // The New England journal of medicine. 2020. № 13 (382). P. 1199–1207.
24. Li Z. [и др.]. Rehabilitation needs of the first cohort of post-acute COVID-19 patients in Hubei, China // European journal of physical and rehabilitation medicine. 2020. № 3 (56). P. 339–344.
25. Liu K. [и др.]. Respiratory rehabilitation in elderly patients with COVID-19: A randomized controlled study // Complementary therapies in clinical practice. 2020. (39), P.84-89.
26. Masiero S., Maccarone M. C., Agostini F. Health resort medicine can be a suitable setting to recover disabilities in patients tested negative for COVID-19 discharged from hospital? A challenge for the future // International journal of biometeorology. 2020. № 10 (64). P. 1807–1809.
27. McNeary L., Maltser S., Verduzco-Gutierrez M. Navigating Coronavirus Disease 2019 (Covid-19) in Physiatry: A CAN Report for Inpatient Rehabilitation Facilities // PM & R : the journal of injury, function, and rehabilitation. 2020. № 5 (12). P. 512–515.
28. Mukaino M. [и др.]. Staying Active in Isolation: Telerehabilitation for Individuals With the Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 Infection // American journal of physical medicine & rehabilitation. 2020. № 6 (99). P. 478–479.
29. Negrini S., Ferriero G., Kiekens C., Boldrini P. Facing in real time the challenges of the COVID-19 epidemic for rehabilitation. Eur J Phys Rehabil Med. 2020 Jun;56(3):313-315. doi: 10.23736/S1973-9087.20.06286-3. Epub 2020 Mar 30. PMID: 32225137.
30. Negrini S., Kiekens C., Bernetti A., Capecci M., Ceravolo M.G., Lavezzi S., Zampolini M., Boldrini P. Telemedicine from research to practice during the pandemic. "Instant paper from the field" on rehabilitation answers to the COVID-19 emergency. Eur J Phys Rehabil Med. 2020 Jun;56(3):327-330. doi: 10.23736/S1973-9087.20.06331-5. Epub 2020 Apr 24. PMID: 32329593.
31. Palacios Cruz M., Santos E., Velázquez Cervantes M.A., León Juárez M. COVID-19, a worldwide public health emergency. Rev Clin Esp (Barc). 2021 Jan;221(1):55-61. doi: 10.1016/j.rceng.2020.03.001. Epub 2020 Apr 21. PMID: 33998479; PMCID: PMC7173827.
32. Pedersini P., Corbellini C., Villafañe J.H. Italian Physical Therapists’ Response to the Novel COVID-19 Emergency // Physical therapy. 2020. № 7 (100). P. 1049–1051.
33. Percy E., Luc J.G.Y., Vervoort D., Hirji S., Ruel M., Coutinho T.. Post-Discharge Cardiac Care in the Era of Coronavirus 2019: How Should We Prepare? Can J Cardiol. 2020 Jun;36(6):956-960. doi: 10.1016/j.cjca.2020.04.006. Epub 2020 Apr 9. PMID: 32299750; PMCID: PMC7194869.
34. Prada V. [и др.]. The suspected SARS-Cov-2 infection in a Charcot-Marie-Tooth patient undergoing postsurgical rehabilitation: the value of telerehabilitation for evaluation and continuing treatment // International journal of rehabilitation research. Internationale Zeitschrift fur Rehabilitationsforschung. Revue internationale de recherches de readaptation. 2020. № 3 (43). P. 285–286.
35. Roach A., Chikwe J., Catarino P., et al. Lung Transplantation for Covid-19-Related Respiratory Failure in the United States. N Engl J Med 2022; 386:1187.
36. Singh S.J., Baldwin M.M., Daynes E., Evans R.A., Greening N.J., Jenkins R.G., Lone N.I., McAuley H., Mehta P., Newman J., Novotny P., Smith D.J.F., Stanel S., Toshner M., Brightling C.E. Respiratory sequelae of COVID-19: pulmonary and extrapulmonary origins, and approaches to clinical care and rehabilitation. Lancet Respir Med. 2023 Aug;11(8):709-725. doi: 10.1016/S2213-2600(23)00159-5. Epub 2023 May 19. PMID: 37216955; PMCID: PMC10198676.
37. Shanthanna H. [и др.]. Caring for patients with pain during the COVID-19 pandemic: consensus recommendations from an international expert panel // Anaesthesia. 2020. № 7 (75). P. 935–944.
38. Smith J.M. [и др.]. Home and Community-Based Physical Therapist Management of Adults With Post-Intensive Care Syndrome // Physical therapy. 2020. № 7 (100). P. 1062–1073.
39. Solé G. [и др.]. Guidance for the care of neuromuscular patients during the COVID-19 pandemic outbreak from the French Rare Health Care for Neuromuscular Diseases Network // Revue neurologique. 2020. № 6 (176). P. 507–515.
40. Stam H.J., Stucki G., Bickenbach J. Covid-19 and Post Intensive Care Syndrome: A Call for Action // Journal of rehabilitation medicine. 2020. № 4 (52), P.23-29.
41. Thomas E., Gallagher R., Grace S.L. Future-proofing cardiac rehabilitation: Transitioning services to telehealth during COVID-19 // European journal of preventive cardiology. 2021. № 7 (28). P. E35–E36.
42. Thomas P., Baldwin C., Beach L., Bissett B., Boden I., Cruz S.M., Gosselink R., Granger C.L., Hodgson C., Holland A.E., Jones A.Y., Kho M.E., van der Lee L., Moses R., Ntoumenopoulos G., Parry S.M., Patman S. Physiotherapy management for COVID-19 in the acute hospital setting and beyond: an update to clinical practice recommendations. J Physiother. 2022 Jan;68(1):8-25. doi: 10.1016/j.jphys.2021.12.012. Epub 2021 Dec 23. PMID: 34953756; PMCID: PMC8695547.
43. Treger I., Lutsky Treger L., Friedman A. Organization of acute patients’ transfer to rehabilitation services during COVID-19 crisis // European journal of physical and rehabilitation medicine. 2020. № 3 (56). P. 366.
44. Velavan T.P., Meyer C.G. The COVID-19 epidemic // Tropical medicine & international health : TM & IH. 2020. № 3 (25). P. 278–280.
45. Vigorito C., Faggiano P., Mureddu G. F. COVID-19 pandemic: what consequences for cardiac rehabilitation? // Monaldi archives for chest disease = Archivio Monaldi per le malattie del torace. 2020. № 1 (90). P. 205–206.
46. Wainwright T.W., Low M. Beyond acute care: Why collaborative self-management should be an essential part of rehabilitation pathways for COVID-19 patients // Journal of rehabilitation medicine. 2020. № 5 (52), P.101-105.
47. Wang C. [и др.]. A novel coronavirus outbreak of global health concern // Lancet (London, England). 2020. № 10223 (395). P. 470–473.
48. Wang D. [и др.]. Clinical Characteristics of 138 Hospitalized Patients With 2019 Novel Coronavirus-Infected Pneumonia in Wuhan, China // JAMA. 2020. № 11 (323). P. 1061–1069.
49. White C., Connolly B., Rowland M.J. Rehabilitation after critical illness. BMJ. 2021 Apr 15;373:n910. doi: 10.1136/bmj.n910. PMID: 33858835.
50. Yang F. [и др.]. [Pulmonary rehabilitation guidelines in the principle of 4S for patients infected with 2019 novel coronavirus (2019-nCoV)] // Zhonghua jie he he hu xi za zhi = Zhonghua jiehe he huxi zazhi = Chinese journal of tuberculosis and respiratory diseases. 2020. № 3 (43). P. 180–182.
51. Yang X. [и др.]. Clinical course and outcomes of critically ill patients with SARS-CoV-2 pneumonia in Wuhan, China: a single-centered, retrospective, observational study // The Lancet. Respiratory medicine. 2020. № 5 (8). P. 475–481.
52. Yeo T.J., Wang Y.T.L., Low T.T. Have a heart during the COVID-19 crisis: Making the case for cardiac rehabilitation in the face of an ongoing pandemic // European journal of preventive cardiology. 2020. № 9 (27). P. 903–905.
53. Zhao H.M., Xie Y.X., Wang C. Recommendations for respiratory rehabilitation in adults with coronavirus disease 2019 // Chinese medical journal. 2020. № 13 (133). P. 1595–1602.
54. Zhu S., Zhang L., Xie S., He H., Wei Q., Du C., Yang Y., Liu Z., He C., Gao Q., Yang L. Reconfigure rehabilitation services during the Covid-19 pandemic: best practices from Southwest China. Disabil Rehabil. 2021 Jan;43(1):126-132. doi: 10.1080/09638288.2020.1853828. Epub 2020 Dec 5. PMID: 33280457.
55. Zha L., Xu X., Wang D., Qiao G., Zhuang W., Huang S. Modified rehabilitation exercises for mild cases of COVID-19. Ann Palliat Med. 2020 Sep;9(5):3100-3106. doi: 10.21037/apm-20-753. Epub 2020 Aug 10. PMID: 32787373.
56. Zhao J., Cai Q., Jiang D., Wang L., He H., Chen S., Jia W., Zhang C. The Impact of COVID-19 on SARSCoV-2-Negative Elderly Patients with Hip Fractures: A Single-Center Retrospective Study from Shanghai, China. Clin Interv Aging. 2022 Jul 1;17:991-999. doi: 10.2147/CIA.S374083. PMID: 35799949; PMCID: PMC9255716.
57. Zhou S., Zhang A., Liao H., Liu Z., Yang F. Pathological Interplay and Clinical Complications between COVID-19 and Cardiovascular Diseases: An Overview in 2023. Cardiology. 2024;149(1):60-70. doi: 10.1159/000533359. Epub 2023 Aug 16. PMID: 37586358; PMCID: PMC11251668.
58. Zavaroni S., Tristano I., Casamenti V., Colonna V., Cereti M., Mamone M., Prencipe U., Sanzone F., Murgia M., Masala S., Beccacece A., Vetrano M., Vulpiani M.C., Bemporad J. Ultrasound-based Neuropathy Diagnosis in COVID-19 Patients in Post-intensive Care Rehabilitation Settings: A Retrospective Observational Study. Arch Phys Med Rehabil. 2023 Aug;104(8):1236-1242. doi: 10.1016/j.apmr.2023.02.002. Epub 2023 Feb 26. PMID: 36854349; PMCID: PMC9968491.
59. Zolfaghari M.A., Ghadiri Moghaddam F., Rajput S., Karimi A., Naghi Vishteh M., Mahmoodpoor A., Dolati S., Yousefi M. SARS-CoV-2 vaccines: A double-edged sword throughout rapid evolution of COVID-19. Cell Biol Int. 2022 Dec;46(12):2009-2017. doi: 10.1002/cbin.11903. Epub 2022 Sep 1. PMID: 36047303; PMCID: PMC9539123.
60. Zangrillo A., Belletti A., Palumbo D., Calvi M.R., Guzzo F., Fominskiy E.V., Ortalda A., Nardelli P., Ripa M., Baiardo Redaelli M., Borghi G., Landoni G., D'Amico F., Marmiere M., Righetti B., Rocchi M., Saracino M., Tresoldi M., Dagna L., De Cobelli F. COVID-BioB Study Group. One-Year Multidisciplinary Follow-Up of Patients With COVID-19 Requiring Invasive Mechanical Ventilation. J Cardiothorac Vasc Anesth. 2022 May;36(5):1354-1363. doi: 10.1053/j.jvca.2021.11.032. Epub 2021 Nov 27. PMID: 34973891; PMCID: PMC8626145.
Көрген адамдардың саны: 31
Библиографиялық сілтемелер
Бекежанова А.Б., Шалгумбаева Г.М., Г.К., Бауржан А., Джобалаева Б.С., Жуманбаева Ж.М., Досбаева А.М., Шарапиева А.M. Covid-19-дан Амантаева кейінгі оңалту: шет елдердің тәжірибесі. Әдебиеттік шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (4). Б. 152-161. doi 10.34689/SH.2024.26.4.019Ұқсас жариялымдар:
КЕЗІНДЕ ЖАТЫР АРТЕРИЯСЫНЫҢ ЭМБОЛИЗАЦИЯСЫ КЕШ БОСАНҒАННАН КЕЙІНГІ ҚАН КЕТУ ФОНЫНДА МЕТРОЭНДОМЕТРИТА: КЛИНИКАЛЫҚ ЖАҒДАЙ
БЕЛГІСІЗ ЭТИОЛОГИЯНЫҢ ЖАЛПЫЛАНҒАН ЛИМФАДЕНОПАТИЯСЫНЫҢ КЛИНИКАЛЫҚ ЖАҒДАЙЫНЫҢ СИПАТТАМАСЫ
ТҮРЛІ СИКВИНЕРЛЕУ ПЛАТФОРМАЛАРЫН ҚОЛДАНУ МЕН МЕТАСТАТАЛЫҚ КОЛОРЕКТАЛЬДЫ ҚАТЕРЛІ ІСІКТЕГІ KRAS МУТАЦИЯСЫН ТЕКСЕРУДІҢ КЛИНИКАЛЫҚ МӘНІ: КЛИНИКАЛЫҚ ЖАҒДАЙ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ТӨМЕНГІ ҚУЫС ВЕНАНЫҢ ЖӘНЕ ОҢ ЖАҚ АТРИУМНЫҢ [IV ДЕҢГЕЙДЕГІ] ІСІК ВЕНОЗДЫҚ ТРОМБОЗЫ БАР СОЛ ЖАҚ БҮЙРЕК ОБЫРЫН АЛҒАШҚЫ ТӘЖІРИБЕ ЖӘНЕ СӘТТІ ХИРУРГИЯЛЫҚ ЕМДЕУ
ҚАЛҚАНША БЕЗІНІҢ ІСІКТЕРІНІҢ ГЕНЕТИКАЛЫҚ МАРКЕРЛЕРІНІҢ БОЛЖАМДЫ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ: ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ