ДЕРМАТОФИТТЕРДІҢ АНТИМИКОТИКАЛЫҚ ПРЕПАРАТТАРҒА ТӨЗІМДІЛІГІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
Анықтама: Дерматофиттерден туындаған микоздарды бақылау үшін зеңге қарсы препараттарды қолдану кең таралғандықтан, зеңге қарсы төзімділіктің жоғарылау жиілігі туралы алаңдаушылық артуда. Қазіргі уақытта бұл мәселе бактерияға қарсы және вирусқа қарсы препараттарға төзімділік мәселелеріне ұқсас.
Мақсаты: Терінің дерматофитті инфекциясы қоздырғыштарының зеңге қарсы препараттарға төзімділігінің қазіргі жағдайы туралы ғылыми ақпаратты талдау.
Іздеу стратегиясы: Ғылыми басылымдарды іздеу PubMed, Elsiever, Medline деректер базасында және GoogleScholar мамандандырылған іздеу жүйесінде жүргізілді. Талдау үшін соңғы 10 жылда жарияланған барлығы 71 дереккөз таңдалды. Зерттеуге қосу критерийлері: соңғы 10 жылда ағылшын және орыс тілдерінде жарияланған толық мәтінді басылымдар. Алып тастау критерийлері: тезистер, қайталанатын мақалалар, 2013 жылға дейінгі жарияланымдар, қатысы жоқ басылымдар.
Нәтижелер: Саңырауқұлақтарға қарсы тұрақтылық табиғи түрде пайда болуы немесе саңырауқұлақтарға қарсы препараттардың әсерінен уақыт өте келе дамуы мүмкін. Саңырауқұлақ жасушалары арқылы дәрілік заттардың ағуы, саңырауқұлақ жасушалары арқылы дәрілік заттардың детоксикациясы, мақсатты гендердің мутациялары және саңырауқұлақ жасушаларының құрылымдық элементтеріне байланысты төзімділік және т.б. сияқты зеңге қарсы препараттарға төзімділік құбылысын түсіндірудің бірнеше механизмдері ұсынылды. Тербинафинге төзімді трихофитон изоляттарының жиілігі артып келеді. Aspergillus және Candida түрлері сияқты шартты патогендер итраконазол және флуконазол сияқты классикалық азолдарға, сондай-ақ позаконазол және вориконазол сияқты жаңа азолдарға төзімділікті дамытты. Эфинаконазол және таваборол сияқты жергілікті антимикотиктер сирек қолданылады, бірақ Trichophyton rubrum резистенттілігімен байланысты. Ауыр инфекцияларды тудыратын көп дәріге төзімді Trichophyton mentagrophytes/interdigitale, Candida auris және Aspergillus түрлерінің пайда болуы үлкен алаңдаушылық тудырады.
Қорытынды: Ең тиімді емдеуді анықтау үшін, әсіресе емнің тиімсіздігі жағдайында әдеттегі AFST қарастырылуы керек. Резистентті инфекцияларды емдеу үшін пероральді және жергілікті зеңге қарсы препараттармен біріктірілген емдеу қарастырылуы мүмкін.
Батпенова Гульнар Рыскельдыевна - д.м.н., профессор, заведующая кафедрой дерматовенерологии и дерматокосметологии НАО «Медицинский универститет Астана», Президент Казахстанской ассоциации дерматовенерологов, дерматокосметологов, г. Астана, Республика Казахстан; Почтовый адрес: Республика Казахстан, 010000, г. Астана, пр. Республики 50/2; E-mail: batpenova.g@amu.kz; Телефон: +7 7172 39 61 79
Алгазина Тогжан Орымбаевна - PhD, доцент кафедры дерматовенерологии и дерматокосметологии НАО «Медицинский универститет Астана», г. Астана, Республика Казахстан; Почтовый адрес: Республика Казахстан, 010000, г. Астана, пр. Республики 50/2; E-mail: khabdina.t@amu.kz; Телефон: +7 7172 39 61 79
Киян Владимир Сергеевич – PhD, заведующий лаборатории биоразнообразия и генетических ресурсов ТОО «Национальный центр биотехнологии», г. Астана, Республика Казахстан; Почтовый адрес: Республика Казахстан, 010000, г. Астана, Кургальжинское шоссе, здание 13/5; E-mail: kiyan@biocenter.kz; Телефон: +7 7172 70 75 78
Перцух Юлия Сергееена - ассистент кафедры дерматовенерологии и дерматокосметологии НАО «Медицинский универститет Астана», г. Астана, Республика Казахстан; Почтовый адрес: Республика Казахстан, 010000, г. Астана, пр. Республики 50/2; E-mail: pertsukh.y@amu.kz; Телефон: +7 7172 39 61 79
Амантаев Дархан Мырзабекович - ассистент кафедры дерматовенерологии и дерматокосметологии НАО «Медицинский универститет Астана», г. Астана, Республика Казахстан; Почтовый адрес: Республика Казахстан, 010000, г. Астана, пр. Республики 50/2; E-mail: amantayev.d@amu.kz; Телефон: +7 7172 39 61 79
Автор-корреспондент:
Аймолдина Алма Аманжоловна – магистр медицинский наук, докторант 2 года обучения по специальности 8D10102-Mедицина, ассистент кафедры дерматовенерологии и дерматокосметологии НАО «Медицинский университет Астана», г. Астана, Республика Казахстан.
Почтовый адрес: Республика Казахстан, 010000, г. Астана, пр. Республики 50/2.
E-mail: aimoldina.a@mail.ru
Телефон: +7 705 963 21 64
1. Abastabar M., Haghani I., Shokohi T. et al. Low In Vitro Antifungal Activity of Tavaborole against Yeasts and Molds from Onychomycosis. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2018. N 12 (62). e01632-18.
2. Abastabar M., Hosseini T., Valadan R. et al. Novel Point Mutations in cyp51A and cyp51B Genes Associated with Itraconazole and Posaconazole Resistance in Aspergillus clavatus Isolates. Microbial Drug Resistance. 2019. N 25(5). P. 652-662.
3. Arendrup M. C., Cuenca-Estrella M., Lass-Flörl C., Hope W. W. Breakpoints for antifungal agents: an update from EUCAST focussing on echinocandins against Candida spp. and triazoles against Aspergillus spp. Drug Resistance Updates: Reviews and Commentaries in Antimicrobial and Anticancer Chemotherapy. 2013. N 6 (16). C. 81-95.
4. Baghi N., Shokohi T., Badali H. et al. In vitro activity of new azoles luliconazole and lanoconazole compared with ten other antifungal drugs against clinical dermatophyte isolates. Medical Mycology. 2016. N 7 (54). Р. 757-763.
5. Beardsley J., Halliday C.L., Chen S. C., Sorrell T. C. Responding to the emergence of antifungal drug resistance: Perspectives from the bench and the bedside. Future Microbiology. 2018. 13(10). Р. 1175-1191.
6. Bishnoi A., Vinay K., Dogra S. Emergence of recalcitrant dermatophytosis in India. The Lancet. Infectious Diseases. 2018. N 3 (18). Р. 250-251.
7. Campoy S., Adrio J. L. Antifungals // Biochemical Pharmacology. 2017. N 133. P. 86-96.
8. Chandra J., Ghannoum M.A. Flucytosine Treatment and Resistance Mechanisms. Antimicrobial Drug Resistance: Mechanisms of Drug Resistance / ed. by D. L. Mayers et al. Springer International Publishing, 2017. Р. 407-413.
9. Chen E., Ghannoum M., Elewski B. E. Treatment-resistant tinea corporis, a potential public health issue. The British Journal of Dermatology. 2021. N 1 (184). P. 164-165.
10. Das S., De A., Saha R. et al. The Current Indian Epidemic of Dermatophytosis: A Study on Causative Agents and Sensitivity Patterns. Indian Journal of Dermatology. 2020. N 2 (65). P. 118-122.
11. Day J. N., Chau, T. T., Wolbers M. et al. Combination Antifungal Therapy for Cryptococcal Meningitis. New England Journal of Medicine. 2013. N 14 (368). P. 1291-1302.
12. Dong J., Liang G., Zheng H. et al. In Vitro activity of ravuconazole against Candida auris and vaginal candida isolates // Mycoses. 2021. N 6 (64). P. 651-655.
13. Ebert A., Monod M., Salamin K. et al. Alarming India-wide phenomenon of antifungal resistance in dermatophytes: A multicentre study. Mycoses. 2020. N 7 (63). P. 717-728.
14. Eltokhy A. K., El-Abbasi A. M., Eltoukhi M. K., Iahbib Seddiki S. M., Ghannoum M. A. The Escalating Specter of Antifungal Resistance in Superficial Mycoses. Preprints. 2023. N 1. P.7-14.
15. Espinel-Ingroff A., Arendrup M. C., Pfaller M. A. et al. Interlaboratory Variability of Caspofungin MICs for Candida spp. Using CLSI and EUCAST Methods: Should the Clinical Laboratory Be Testing This Agent? Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2013. N 12 (57). P. 5836-5842.
16. Espinel-Ingroff A., Pfaller M. A., Bustamante B. et al. Multilaboratory study of epidemiological cutoff values for detection of resistance in eight Candida species to fluconazole, posaconazole, and voriconazole. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2014. N 4 (58). P. 2006-2012.
17. Fattahi A., Shirvani F., Ayatollahi A. et al. Multidrug-resistant Trichophyton mentagrophytes genotype VIII in an Iranian family with generalized dermatophytosis: report of four cases and review of literature. International Journal of Dermatology. 2021. N 6 (60). P. 686-692.
18. Feng W., Yang J., Xi Z. et al. Mutations and/or Overexpressions of ERG4 and ERG11 Genes in Clinical Azoles-Resistant Isolates of Candida albicans. Microbial Drug Resistance. 2017. N 5 (23). P. 563-570.
19. Forsberg K., Woodworth K., Walters M. et al. Candida auris: The recent emergence of a multidrug-resistant fungal pathogen. Medical Mycology. 2019. N 1 (57). P. 1-12.
20. Frías-De-León M. G., Hernández-Castro R., Conde-Cuevas E. et al. Candida glabrata Antifungal Resistance and Virulence Factors, a Perfect Pathogenic Combination. Pharmaceutics. 2021. N 10 (13). P. 1529.
21. Garcia-Rubio R., Monteiro M., Mellado E. Azole Antifungal Drugs: Mode of Action and Resistance. Reference Module in Life Sciences. Elsevier, 2018. P. 427-437.
22. Gaurav V., Bhattacharya S. N., Sharma N. et al. Terbinafine resistance in dermatophytes: Time to revisit alternate antifungal therapy. Journal De Mycologie Medicale. 2021. N 1 (31). Р. 101087.
23. Ghannoum M., Isham N. Fungal Nail Infections (Onychomycosis): A Never-Ending Story? PLOS Pathogens. 2014. N 6 (10). C. e1004105.
24. Ghelardi E., Celandroni F., Gueye S.A. et al. Potential of Ergosterol synthesis inhibitors to cause resistance or cross-resistance in Trichophyton rubrum. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2014. N 5 (58). P. 2825–2829.
25. Gu D., Hatch M., Ghannoum M., Elewski B. E. Treatment-resistant dermatophytosis: A representative case highlighting an emerging public health threat. JAAD Case Reports. 2020. N 11 (6). Р. 1153-1155.
26. Gupta A. K., Venkataraman M. Antifungal resistance in superficial mycoses. Journal of Dermatological Treatment. 2022. N 33(4), P. 1888-1895.
27. Hivary S., Fatahinia M., Halvaeezadeh M., Zarei A. Luliconazole, a New Antifungal, vs Amphotericin B, Voriconazole, Posaconazole and Caspofungin against Clinical and Environmental Aspergillus Nigri Complex. bioRxiv. 2019. doi: https://doi.org/10.1101/541185
28. Hivary S., Fatahinia M., Halvaeezadeh M., Mahmoudabadi A. Z. The potency of luliconazole against clinical and environmental Aspergillus nigri complex. Iranian Journal of Microbiology. 2020. N 11(6). P. 510-519.
29. Hryncewicz-Gwozdz А., Kalinowska K., Plomer-Niezgoda E., Bielecki J., Jagielski T. Increase in Resistance to Fluconazole and Itraconazole in Trichophyton rubrum Clinical Isolates by Sequential Passages In Vitro under Drug Pressure. Mycopathologia. N 176. P. 49-55.
30. Hsieh A., Quenan S., Riat A., Toutous-Trellu L., Fontao L. A new mutation in the SQLE gene of Trichophyton mentagrophytes associated to terbinafine resistance in a couple with disseminated tinea corporis. Journal De Mycologie Medicale. 2019. N 4 (29). P. 352-355.
31. Jabet A., Brun S., Normand A.C. et al. Extensive Dermatophytosis Caused by Terbinafine-Resistant Trichophyton indotineae, France. Emerging Infectious Diseases. 2022. N 1 (28). P. 229-233.
32. Jiang Y., Luo W., Verweij P. E. et al. Regional Differences in Antifungal Susceptibility of the Prevalent Dermatophyte Trichophyton rubrum. Mycopathologia. 2021. N 1(186). P. 53-70.
33. Kano R., Hiruma J., Yokota M. et al. In Vitro Ravuconazole Susceptibility of Anthropophilic Dermatophyte Strains Isolated from Japanese Patients. Japanese Journal of Infectious Diseases. 2020. N 3 (73). Р. 250-252.
34. Kano R., Kimura U., Kakurai M. et al. Trichophyton indotineae sp. nov.: A New Highly Terbinafine-Resistant Anthropophilic Dermatophyte Species. Mycopathologia. 2020. N 6 (185). Р. 947-958.
35. Kumar S., Kaur A., Kaur S. Autoimplantation Therapy in Extensive and Recalcitrant Dermatophytosis: A Case Series. The Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology. 2021. N 1 (14). P. 34-37.
36. Leung S., Poulakos M. N., Machin J. Posaconazole: An Update of Its Clinical Use. Pharmacy. 2015. N 4 (3). P. 210-268.
37. Marquez L., Quave C. L. Prevalence and Therapeutic Challenges of Fungal Drug Resistance: Role for Plants in Drug Discovery. Antibiotics. 2020. N 4 (9). P. 150.
38. Martinez-Rossi N. M., Jacob T. R., Sanches P. R. et al. Heat Shock Proteins in Dermatophytes: Current Advances and Perspectives. Current Genomics. 2016. N 2 (17). P. 99-111.
39. Martinez-Rossi N. M., Bitencourt T.A., Peres N. T. et al. Dermatophyte Resistance to Antifungal Drugs: Mechanisms and Prospectus. Frontiers in Microbiology. 2018. N 9. P. 1108.
40. Martinez-Rossi N. M., Peres N. T. A., Rossi A. Pathogenesis of Dermatophytosis: Sensing the Host Tissue. Mycopathologia. 2017. N 1–2 (182). P. 215-227.
41. Martins M. P., Franceschini A. C. C., Jacob T. R., Rossi A., Martinez-Rossi N. M. Compensatory expression of multidrug-resistance genes encoding ABC transporters in dermatophytes. Journal of Medical Microbiology. 2016. N 7 (65). Р. 605-610.
42. Mast N., Zheng W., Stout C.D., Pikuleva I.A. Antifungal Azoles: Structural Insights into Undesired Tight Binding to Cholesterol-Metabolizing CYP46A1. Molecular Pharmacology. 2013. N 1 (84). P. 86-94.
43. Mazzantini D., Celandroni F., Calvigioni M., Lupetti A., Ghelardi E. In Vitro Resistance and Evolution of Resistance to Tavaborole in Trichophyton rubrum. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2021. N 65(4). P. e02324-20.
44. McTaggart L. R., Cabrera A., Cronin K., Kus J. V. Antifungal Susceptibility of Clinical Yeast Isolates from a Large Canadian Reference Laboratory and Application of Whole-Genome Sequence Analysis To Elucidate Mechanisms of Acquired Resistance. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2020. N 9 (64). C. e00402-20.
45. Monk B. C., Sagatova A. A., Hosseini P., Ruma Y. N., Wilson R. K., Keniya M. V. Fungal Lanosterol 14α-demethylase: A target for next-generation antifungal design. Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Proteins and Proteomics. 2020. N 3 (1868). P. 140206.
46. Monod M., Feuermann M., Salamin K. et al. Trichophyton rubrum Azole Resistance Mediated by a New ABC Transporter, TruMDR3 // Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2019. N 11 (63). P. e00863-19.
47. Monti D., Mazzantini D., Tampucci S. et al. Ciclopirox and Efinaconazole Transungual Permeation, Antifungal Activity, and Proficiency To Induce Resistance in Trichophyton rubrum. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2019. N 10 (63). P. e00442-19.
48. Mota Fernandes C., Dasilva D., Haranahalli K. et al. The Future of Antifungal Drug Therapy: Novel Compounds and Targets. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2021. N 2 (65). P. e01719-20.
49. Mukherjee P. K., Leidich S. D., Isham N., Leitner I., Ryder N. S., Ghannoum M. A. Clinical Trichophyton rubrum strain exhibiting primary resistance to terbinafine. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2003. N 1 (47). Р. 82-86.
50. Nenoff P., Verma S. B., Ebert A., Süß A., Fischer E., Auerswald E. Spread of Terbinafine-Resistant Trichophyton mentagrophytes Type VIII (India) in Germany-"The Tip of the Iceberg?". Journal of Fungi (Basel). 2020. N 4 (6). P. 207.
51. Nofal A., Fawzy M. M., El-Hawary E. E. Successful treatment of resistant onychomycosis with voriconazole in a liver transplant patient. Dermatologic Therapy. 2020. N 6 (33). P. e14014.
52. Pai V., Ganavalli A., Kikkeri N. N. Antifungal Resistance in Dermatology. Indian Journal of Dermatology. 2018. N 5 (63). Р. 361-368.
53. Perlin D. S., Rautemaa-Richardson R., Alastruey-Izquierdo A. The global problem of antifungal resistance: prevalence, mechanisms, and management // The Lancet. Infectious Diseases. 2017. N 12 (17). P. e383–e392.
54. Perlin D. S., Shor E., Zhao Y. Update on Antifungal Drug Resistance. Current clinical microbiology reports. 2015. N 2 (2). P. 84-95.
55. Roundtree M. T., Juvvadi P. R., Shwab E. K., Cole D. C., Steinbach W.J. Aspergillus fumigatus Cyp51A and Cyp51B Proteins Are Compensatory in Function and Localize Differentially in Response to Antifungals and Cell Wall Inhibitors. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2020. N 10 (64). P. e00735-20.
56. Rudramurthy S. M., Shankarnarayan S.A., Dogra S. et al. Mutation in the Squalene Epoxidase Gene of Trichophyton interdigitale and Trichophyton rubrum Associated with Allylamine Resistance. Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 2018. N 5 (62). P. e02522-17.
57. Sahni K., Singh S., Dogra S. Newer Topical Treatments in Skin and Nail Dermatophyte Infections. Indian Dermatology Online Journal. 2018. N 3 (9). P. 149-158.
58. Salehi Z., Shams-Ghahfarokhi M., Razzaghi-Abyaneh M. Antifungal drug susceptibility profile of clinically important dermatophytes and determination of point mutations in terbinafine-resistant isolates. European Journal of Clinical Microbiology & Infectious Diseases. 2018. N 10 (37). P. 1841-1846.
59. Santos H. L., Lang E. A., Segato F., Rossi A., Martinez-Rossi N. M. Terbinafine resistance conferred by multiple copies of the salicylate 1-monooxygenase gene in Trichophyton rubrum. Medical Mycology. 2018. N 3 (56). Р. 378-381.
60. Saunte D. M. L., Pereiro‐Ferreirós M., Rodríguez‐Cerdeira C. et al. Emerging antifungal treatment failure of dermatophytosis in Europe: take care or it may become endemic. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology: JEADV. 2021. N 7 (35). Р. 1582-1586.
61. Seyedmousavi S., Rafati H., Ilkit M., Tolooe A., Hedayati M. T., Verweij P. Systemic Antifungal Agents: Current Status and Projected Future Developments. Methods in Molecular Biology / ed. by T. Lion. Springer, 2017. P. 107-139.
62. Shimoyama H., Satoh K., Makimura K., Sei Y. Epidemiological survey of onychomycosis pathogens in Japan by real-time PCR. Medical Mycology. 2019. N 6 (57). P. 675-680.
63. Singh A., Masih A., Khurana A. et al. High terbinafine resistance in Trichophyton interdigitale isolates in Delhi, India harbouring mutations in the squalene epoxidase gene. Mycoses. 2018. N 7 (61). P. 477-484.
64. Singh A., Masih A., Monroy-Nieto J. et al. A unique multidrug-resistant clonal Trichophyton population distinct from Trichophyton mentagrophytes/Trichophyton interdigitale complex causing an ongoing alarming dermatophytosis outbreak in India: Genomic insights and resistance profile. Fungal genetics and biology. 2019. N 133. P. 103266.
65. Srinivasan A., Lopez-Ribot J. L., Ramasubramanian A.K. Overcoming antifungal resistance. Drug Discovery Today: Technologies. 2014. N 11. P. 65-71.
66. Süß A., Uhrlaß S., Ludes A., Verma S. B., Monod M., Krüger C., Nenoff P. Extensive tinea corporis due to a terbinafine-resistant Trichophyton mentagrophytes isolate of the Indian genotype in a young infant from Bahrain in Germany. Der Hautarzt. 2019. N 11 (70). P. 888-896.
67. Wilkens S. Structure and mechanism of ABC transporters. F1000Prime Reports. 2015. N 7(14). doi:10.12703/P7-14
68. Xiang M. J. Liu J. Y., Ni P. H. et al. Erg11 mutations associated with azole resistance in clinical isolates of Candida albicans. FEMS yeast research. 2013. N 4 (13). Р. 386-393.
69. Yadav A., Jain K., Wang Y. et al. Candida auris on apples: diversity and clinical significance. MBio. 2022. N 13(2). P. e00518-22.
70. Yamaguchi H. Potential of Ravuconazole and its Prodrugs as the New OralTherapeutics for Onychomycosis. Medical Mycology Journal. 2016. 57(4). P. E93-E110.
71. Yenişehirli G., Tunçoğlu E., Yenişehirli A., Bulut Y. In vitro activities of antifungal drugs against dermatophytes isolated in Tokat, Turkey. International Journal of Dermatology. 2013. N 12 (52). P. 1557-1560.
72. Ghannoum M. Azole resistance in dermatophytes: prevalence and mechanism of action. J Am Podiatr Med Assoc. 2016. N 106(1). P. 79-86.
Көрген адамдардың саны: 18
Мақалалар санаты:
Әдебиеттерге шолу
Библиографиялық сілтемелер
Аймолдина А.А., Батпенова Г.Р., Алгазина Т.О., Киян В.С., Перцух Ю.С., Амантаев Д.М. Дерматофиттердің антимикотикалық препараттарға төзімділігінің қазіргі жағдайы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (6). Б. 173-183. doi 10.34689/SH.2024.26.6.020Ұқсас жариялымдар:
ДЕРМАТОФИТТЕРДІҢ АНТИМИКОТИКАЛЫҚ ПРЕПАРАТТАРҒА ТӨЗІМДІЛІГІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
БРОНХӨКПЕЛІК ДИСПЛАЗИЯНЫ ЗЕРТТЕУДЕГІ БИОМЕДИЦИНАЛЫҚ ИНФОРМАТИКАНЫҢ РӨЛІ
ӨКПЕНІҢ ҚАТЕРЛІ ІСІГІН ВИЗУАЛДЫ СКРИНИНГТІҢ МАҢЫЗДЫҒЫ
БҮЙРЕК ТРАНСПЛАНТАТЫН ҚАБЫЛДАМАУДЫ ДИАГНОСТИКАЛАУ ЖӘНЕ ЕМДЕУ: ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ
СҮТ БЕЗДЕРІН ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУ ӘДІСТЕРІНІҢ САЛЫСТЫРМАЛЫ СИПАТТАМАСЫ. ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ