РАДИОЙОДҚА ТӨЗІМДІ ҚАЛҚАНША БЕЗІНІҢ САРАЛАНҒАН ОБЫРЫ: КЛИНИКО-ПАТОЛОГИЯЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ, МОЛЕКУЛЯРЛЫҚ-ГЕНЕТИКАЛЫҚ АЛЬТЕРАЦИЯЛАРЫ. ӘДЕБИ ШОЛУ.
Кіріспе. Қалқанша безінің қатерлі ісігі - эндокриндік жүйенің ең көп таралған қатерлі ісіктерінің бірі. Радиоактивті йод I131 қалқанша безінің сараланған обыры (ҚБСО) бар науқастарды емдеудегі негізгі препарат болып табылады, алайда, қалқанша безінің сараланған обырының 5%-15% дейін жəне 50% метастаздық ҚБСО I131 радиоактивті йодпен емдеуге төзімді болып келеді. Кейбір науқастар кешенді емдеуден кейінгі рецидивтерден зардап шегеді. Қайталанатын ауру жиі радиойодқа төзімді болып келеді жəне радиойодты терапияға нашар жауап береді.
Мақсаты. Радиойодқа төзімді қалқанша безінің қатерлі ісігі мəселелеріне жəне олардың клинико-патологиялық жəне молекулалық-генетикалық сипаттамаларына арналған жарияланымдарды талдау.
Іздеу стратегиясы. Əдебиеттерді іздеу Web of Science Core Collection, Scopus, Google Scholar электронды базаларында соңғы 5 жылдың ішіндегі: 2018 жыл мен 2023 жылдар аралығында жүргізілді. Қосылу критерийлеріне жүйелі шолулар, түпнұсқа мақалалар енгізілді. Алып тастау критерийлеріне əдістемелік сапасы төмен мақалалар, мақалалардағы деректердің қайталануы, жетіспейтін немесе толық емес деректері, жағдайлық есептер, хаттар, редакциялық мақалалар жəне сараптамалық қорытындылар кірді. 135 мақала табылып, оның 88-і талдауға іріктеліп алынды.
Зерттеу нəтижелері. Зерттеу нəтижесі гистологиялық, Ki-67 LI экспрессиясының иммуногистохимиялық (ИГХ) зерттеулерін жүргізу радиойодқа төзімді қалқанша безінің сараланған қатерлі ісігінде маңызды болжамы болып табылатынын көрсетті. Сондай-ақ BRAFV600E/TERTp, BRAFV600E/NRAS драйверлік мутацияларының қатар кездесуі агрессивті клинико-патологиялық сипаттамалармен жəне радиойодқа төзімділіктің пайда болуымен байланысты болуы мүмкін, бұл өз кезегінде емдеу тактикасын анықтауда маңызды болып табылады.
Қорытынды. Қорытындылай келе, радиойодқа төзімді қалқанша безінің қатерлі ісігінің клинико-патологиялық жəне молекулалық сипаттамаларын анықтау үшін гистологиялық, Ki-67 LI экспрессиясының иммуногистохимиялық (ИГХ) зерттеулерін жүргізу, сондай-ақ TERTp, BRAFV600E, NRAS мутацияларына молекулалық-генетикалық зерттеу жүргізу қажет. Бұл көрсеткіштерді одан əрі зерттеу өзекті мəселе болып табылады жəне қосымша зерттеулерді қажет етеді.
Көрген адамдардың саны: 57
Мақалалар санаты:
Әдебиеттерге шолу
Библиографиялық сілтемелер
Рахманкулова А.М., Пак Л.А., Пивина Л.М., Танатаров С.З., Атантаева Б.Ж., Мусульманова М.А., Болсынбекова С.О., Кабилдина Н.А., Бауржан А.Б. Радиойодқа төзімді қалқанша безінің сараланған обыры: клинико-патологиялық сипаттамалары, молекулярлық-генетикалық альтерациялары. Әдеби шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (2). Б. 158-170. doi 10.34689/SH.2024.26.2.019Ұқсас жариялымдар:
ШАЛА ТУЫЛҒАН НӘРЕСТЕЛЕРДЕГІ ГЕМОДИНАМИКАЛЫҚ МАҢЫЗДЫ ПАТЕНТТЕЛГЕН АРТЕРИЯЛЫҚ ТҮТІК. ӘДЕБИ ШОЛУ
РАДИОЙОДҚА ТӨЗІМДІ ҚАЛҚАНША БЕЗІНІҢ САРАЛАНҒАН ОБЫРЫ: КЛИНИКО-ПАТОЛОГИЯЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ, МОЛЕКУЛЯРЛЫҚ-ГЕНЕТИКАЛЫҚ АЛЬТЕРАЦИЯЛАРЫ. ӘДЕБИ ШОЛУ.
ЖҰЛЫННЫҢ ЗАҚЫМДАНУЫ БАР АДАМДАРДА НЕВРОГЕНДІК ҚУЫҚТЫ ЕМДЕУДІҢ «АЛТЫН СТАНДАРТЫ» РЕТІНДЕ ҚУЫҚТЫҢ АРАЛЫҚ КАТЕТЕРИЗАЦИЯСЫ
ГАСТРОДУОДЕНАЛЬДЫ ОЙЫҚ ЖАРАДАН ҚАН КЕТУ, ДИАГНОСТИКА ЖӘНЕ ҚАЙТАЛАНУ ҚАУПІНІҢ ФАКТОРЛАРЫ. ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ
ЖАРАЛАРДЫ ЖАБУҒА АРНАЛҒАН БИОПОЛИМЕРЛЕР НЕГІЗІНДЕГІ ЖАРАЖАПТЫҚТАР. ӘДЕБИ ШОЛУ.