ҚАЗАҚСТАННЫҢ АБАЙ АУДАНЫНДА ТҰРАТЫН ЕР АДАМДАРДАҒЫ СҮЙЕКТІНІҢ МИНЕРАЛДЫ ТЫҒЫЗДЫҒЫ
Кіріспе. Әлемде 50 жастан асқан ер адамдарда остеопороздың таралуы 7% құрайды, бұл әйелдер арасында тіркелген 23% - дан төмен (Vilaca T. et al, 2022). Остеопороз әдетте әйелдер ауруы болып саналады, сондықтан ол ерлерде жеткілікті зерттелмеген. Біздің жұмыстың мақсаты - Қазақстандағы Абай ауданында тұратын қазақ ер адамдарында сүйектің минералды тығыздығының төмендеуінің қауіп факторларының таралуын анықтау болды.
Әдістері. Зерттеуге қатысушыларды қабылдау кездейсоқ іріктеу әдісімен жүргізілді. Зерттеу тобы Абай облысында туғаннан тұратын 18 жастан және одан асқан 77 ер адамнан құралған. Барлық қатысушыларға қос энергия рентгендік абсорбциометриядан, кальций, сілтілі фосфатаза және Д дәрумені үшін қан анализі және сауалнама жүргізілді. Сауалнама халықаралық остеопороз диагностикалық сауалнамасына сәйкес құрастырылған.
Нәтижелер. 22 ер адамда сүйектің минералды тығыздығы төмендеді, диапазоны -1.5 SD және одан төмен болды. Кальций мен сілтілі фосфатазаның орташа көрсеткіші нормаға сәйкес келді, ал Д витаминінің жетіспеушілігі - 16.2 нг / мл. объективті тексеру деректері BMI - 26.0 kg/m2 жоғарылағанын анықтады. Сауалнама "сүйек алмасуына әсер ететін" деп сипатталған бірнеше факторларды анықтады. Бұл факторлар 40 жастан кейін бойдың 3 см-ден астам қысқаруы (15,6%), темекі шегу (16,9%), кальцийге, белоктарға және витаминдерге бай тағамдарды сирек қолдану.
Қорытынды. Қазақстанның Абай ауданының ересек ер адамдарында сүйек тығыздығының төмендігінің таралуы 28,6% құрады. Әйелдердегі остеопороздың қауіп факторлары туралы әдебиетте қол жетімді деректерге сүйене отырып, ерлердегі остеопорозды зерттеуге бірдей факторлардың қолданылатынын атап өтуге болады. Біздің зерттеуіміздің нәтижелері кальцийге, ақуызға және D дәруменіне бай тағамдарды тұтынуды, тұрақты физикалық жаттығуларды, ашық ауада серуендеуді және темекі шегуден бас тартуды қоса алғанда, адекватты диетаға қатысты ұсыныстар жасауға мүмкіндік береді.
Түінді сөздер: ер адам, остеопороз, қауіп факторлары, сүйек минералды тығыздығы, қос энергия рентгендік абсорбциометрия, D витамині, кальций, сілтілі фосфатаза, рентгендік остеоденситометрия.
Көрген адамдардың саны: 383
Библиографиялық сілтемелер
MaдиеваM., Раисов Д., Альмисаев К., Культуманова Н., Муканова А., Ильяшева Г., Ленский Е., Тлегенов А., Ерланов А., Естаева Ж., Жакупова А., Заманбек А. Қазақстанның Абай ауданында тұратын ер адамдардағы сүйектінің минералды тығыздығы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (3). Б. 34-39. doi 10.34689/SH.2024.26.3.004Ұқсас жариялымдар:
GENETIC VARIANTS IN LIPID-ASSOCIATED GENES IN THE KAZAKHSTANI COHORT WITH ATHEROSCLEROSIS AND HYPERTRIGLYCERIDEMIA
CLONAL HEMATOPOIESIS WITH INDETERMINATE POTENTIAL IN TET2 AND DNMT3A AMONG KAZAKHSTANI INDIVIDUALS WITH ATHEROSCLEROTIC DISEASE
PRELIMINARY ANALYSIS AND ASSESSMENT OF THE HEALTH STATUS OF THE DESCENDANTS OF PERSONS EXPOSED TO RADIATION, LIVING IN THE BESKARAGAI DISTRICT OF THE ABAY REGION
PRELIMINARY ANALYSIS OF THE HEALTH STATUS AND RADIATION DOSES OF RESIDENTS OF THE ABAY DISTRICT OF THE ABAY REGION, WHO ARE DESCENDANTS OF PERSONS EXPOSED TO RADIATION DUE TO NUCLEAR WEAPONS TESTS
ASSOCIATION BETWEEN EXPOSURE TO IONIZING RADIATION AND THE DEVELOPMENT OF CARDIOVASCULAR DISEASES: A LITERATURE REVIEW