ИОНДАУШЫ СӘУЛЕЛЕРДІҢ ҰЗАҚ ӘСЕРІНЕН ҰШЫРАҒАН АДАМДАРДЫҢ, 2002-2024 жж ӨЛУ СЕБЕПТЕРІҢ ТАЛДАУЫ
Бұл зерттеу халықтың өлімінің себептерін талдауға бағытталған, Семей ядролық сынақ полигонының жанында тұрып иондаушы сәулеленудің ұзақ әсер етуіне ұшырағандар.
Зерттеу материалдары мен әдістері. Когортты қалыптастыру үшін бастапқы ақпарат 1998-2002 жылдары жүргізілген зерттеу деректері болды, онда "кездейсоқ іріктеу" әдісімен таңдалған 3539 адам СИЯП қызметінің нәтижесінде зардап шеккен кездейсоқ таңдалған адамдар арасынан қатысты. "Қайтыс болған" өмірлік мәртебесі бар когорттың әрбір мүшесі үшін өлімнің күні мен себебі тексеріледі.
Нәтижелер. Зерттелетін когорт 50,6% ер адамдар мен 49,4% әйел адамдар болды. Иондаушы сәулеленудің ұзақ әсеріне ұшыраған ауыл тұрғындарының өлімінің негізгі себептеріне қан айналымы жүйесінің аурулары – 54,7%; ісіктер– 20,7%; тыныс алу органдарының аурулары – 7,1%; Зерттелетін когорт 50,6% еркектерден және 49,4% әйелдерден тұрды. Әйелдердің өмір сүру ұзақтығы жоғары болды, ұлттық тиесілілігі ерекшеленбеді және тұрғылықты жеріне байланысты адамдар арасында статистикалық тұрғыдан айтарлықтай өзгерді. Өлімнің себебі ретінде қан айналымы жүйесі ауруларының жиілігі ең төменгі радиациялық тәуекел аймағында тұратын адамдармен салыстырғанда Төтенше, ең жоғары және жоғары радиациялық тәуекелі бар аудандарда (р = 0,02) тұратын халықта айтарлықтай жоғары болды.
Қорытынды. Біздің зерттеуіміз Семей ядролық полигонының маңында тұру нәтижесінде радиацияның ұзақ әсер етуімен қан айналымы жүйесі ауруларынан болатын өлім-жітім мен қатерлі ісіктер арасындағы байланысты одан әрі зерделеу қажеттігін көрсетеді.
Т сөздер: Семей ядролық сынақ полигоны, радиациялық қауіп аймақтар, өлім, өлім себептері.
Көрген адамдардың саны: 127
Библиографиялық сілтемелер
Апсаликов Қ.Н., Масабаева М.М., Липихина А.В., Токанов А.М., Браит Ю.Ю., Коновалова Ф.В., Мансарина А.Е. Иондаушы сәулелердің ұзақ әсерінен ұшыраған адамдардың, 2002-2024 жж өлу себептерің талдауы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (4). Б. 62-69. doi 10.34689/SH.2024.26.4.008Ұқсас жариялымдар:
EPIDEMIOLOGY, RESOURCE DISTRIBUTION, AND MANAGEMENT CHALLENGES OF CHRONIC HEART FAILURE IN KAZAKHSTAN: A NATIONAL RETROSPECTIVE ANALYSIS
PREVALENCE OF POLYMORPHISMS IN WARFARIN METABOLISM-RELATED GENES AMONG THE KAZAKH POPULATION
NEUROLOGICAL COMPLICATIONS IN EXTRACORPOREAL MEMBRANE OXYGENATION: RISK FACTORS FOR THE DEVELOPMENT OF ACUTE CEREBROVASCULAR EVENTS
THE EFFECT OF REPAGLINIDE AND METFORMIN ON EXTERNAL RESPIRATORY FUNCTION IN PATIENTS WITH DIABETES AND ISCHEMIC HEART DISEASE ASSOCIATED WITH OBESITY
RETROSPECTIVE ANALYSIS OF PATIENTS WITH OBLITERATING ATHEROSCLEROSIS OF THE LOWER EXTREMITY ARTERIES IN THE ABAI REGION OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN