ИОНДАУШЫ СӘУЛЕЛЕРДІҢ ҰЗАҚ ӘСЕРІНЕН ҰШЫРАҒАН АДАМДАРДЫҢ, 2002-2024 жж ӨЛУ СЕБЕПТЕРІҢ ТАЛДАУЫ
Бұл зерттеу халықтың өлімінің себептерін талдауға бағытталған, Семей ядролық сынақ полигонының жанында тұрып иондаушы сәулеленудің ұзақ әсер етуіне ұшырағандар.
Зерттеу материалдары мен әдістері. Когортты қалыптастыру үшін бастапқы ақпарат 1998-2002 жылдары жүргізілген зерттеу деректері болды, онда "кездейсоқ іріктеу" әдісімен таңдалған 3539 адам СИЯП қызметінің нәтижесінде зардап шеккен кездейсоқ таңдалған адамдар арасынан қатысты. "Қайтыс болған" өмірлік мәртебесі бар когорттың әрбір мүшесі үшін өлімнің күні мен себебі тексеріледі.
Нәтижелер. Зерттелетін когорт 50,6% ер адамдар мен 49,4% әйел адамдар болды. Иондаушы сәулеленудің ұзақ әсеріне ұшыраған ауыл тұрғындарының өлімінің негізгі себептеріне қан айналымы жүйесінің аурулары – 54,7%; ісіктер– 20,7%; тыныс алу органдарының аурулары – 7,1%; Зерттелетін когорт 50,6% еркектерден және 49,4% әйелдерден тұрды. Әйелдердің өмір сүру ұзақтығы жоғары болды, ұлттық тиесілілігі ерекшеленбеді және тұрғылықты жеріне байланысты адамдар арасында статистикалық тұрғыдан айтарлықтай өзгерді. Өлімнің себебі ретінде қан айналымы жүйесі ауруларының жиілігі ең төменгі радиациялық тәуекел аймағында тұратын адамдармен салыстырғанда Төтенше, ең жоғары және жоғары радиациялық тәуекелі бар аудандарда (р = 0,02) тұратын халықта айтарлықтай жоғары болды.
Қорытынды. Біздің зерттеуіміз Семей ядролық полигонының маңында тұру нәтижесінде радиацияның ұзақ әсер етуімен қан айналымы жүйесі ауруларынан болатын өлім-жітім мен қатерлі ісіктер арасындағы байланысты одан әрі зерделеу қажеттігін көрсетеді.
Т сөздер: Семей ядролық сынақ полигоны, радиациялық қауіп аймақтар, өлім, өлім себептері.
Көрген адамдардың саны: 8
Библиографиялық сілтемелер
Апсаликов Қ.Н., Масабаева М.М., Липихина А.В., Токанов А.М., Браит Ю.Ю., Коновалова Ф.В., Мансарина А.Е. Иондаушы сәулелердің ұзақ әсерінен ұшыраған адамдардың, 2002-2024 жж өлу себептерің талдауы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (4). Б. 62-69. doi 10.34689/SH.2024.26.4.008Ұқсас жариялымдар:
МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТТЕРДІҢ ПРОФЕССОРЛЫҚ-ОҚЫТУШЫЛЫҚ ҚҰРАМЫ АРАСЫНДА DEPRESSION ANXIETY STRESS SCALE (DASS-21) САУАЛНАМАСЫНЫҢ ҚАЗАҚША НҰСҚАСЫН ВАЛИДИЗАЦИЯЛАУ: ПИЛОТТЫҚ ЗЕРТТЕУ
АУРУХАНАЛАРДА ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ЕНГІЗУ: МЕДИЦИНАЛЫҚ МАМАННЫҢ ХАБАРДАРЛЫҒЫ
ЖОҒАРЫ МЕДИЦИНАЛЫҚ БІЛІМ БЕРУДІҢ БЕЙІМДЕЛУ ОРТАСЫН ҚҰРУ ЖАҒДАЙЫНДА ПСИХОМЕТРИЯЛЫҚ ТЕСТІЛЕУДІҢ БОЛЖАМДЫҚ МӘНІ
КОМПЬЮТЕРЛІК БАҒДАРЛАМА АРҚЫЛЫ НАҚТЫ ТАМАҚТАНУДЫ БАҒАЛАУ МҮМКІНДІКТЕРІ
ДӘЛЕЛДІ МЕЙІРГЕРЛІК ТӘЖІРИБЕ. ӘДЕБИ ШОЛУ