ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІНІҢ ЕРТЕ ЖАСЫНДАҒЫ ДАМУ БҰЗЫЛУЛАРЫНЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ ЖӘНЕ КЕЙІНГІ ИНВЕРВЕНЦИЯ. ӘДЕБИ ШОЛУ.
Кіріспе. Соңғы жылдары бұқаралық ақпарат құралдарында жүйке жүйесінің дамуында ауытқуы бар балалар санының артуы және балалар популяциясының кең тараған мүгедектігі туралы жарияланымдар қарқынды жүруде. Расталмаған деректердің көптігі ата-аналардың вакцинациядан қорқуына, тұрғындар арасында отандық медицина қызметкерлеріне сенімсіздіктің артуына және жаңа, күмәнді түзету әдістерінің кең таралуына әкелді. Бұл мақалада 2018-2022 жылдарға арналған жарияланымдар қарастырылады. Жас балалардағы жүйке дамуының бұзылуы проблемасының қазіргі жағдайы және ерте араласу бойынша қабылданған шаралар туралы.
Мақсаты. Әдеби мәліметтерді талдау және ерте жастағы балалардың нейродаму бұзылуларының ықтимал клиникалық нұсқалары және кейінгі араласу.
Іздестіру стратегиясы. Бұл мақаланы жазу үшін Cochrane library, Google Scholar, e-library электронды кітапханасынан алынған орыс және ағылшын тілдеріндегі мақалалар және ресми ашық дереккөздерден алынған статистикалық мәліметтер пайдаланылды. Зерттелген материалдар жас балалардағы жүйке дамуының бұзылыстарының қазіргі жағдайын сипаттады. Іздеу 2018-2022 жылдар аралығын қамтыды. Клиникалық жағдайлардың сипаттамасы, газет басылымдары және жеке хабарламалар талдаудан алынып тасталды. Пайдаланылған дереккөздерде 89 мақала және басқа ашық көздерден алынған 3 жарияланым қосу критерийлеріне сәйкес келді.
Нәтижелер. Бұл әдебиеттік шолуда ерте жастағы жүйке жүйесі бұзылыстарының заманауи мәселелерін қамтитын зерттеулердің жарияланымдары талданады. Белгілі болғандай, бұзушылықтар пәнаралық сипатқа ие. Мысалы, балалық шақтағы мүгедектік, аутизм, шала туылу, моторлық және психо-сөйлеу дамуының әртүрлі кешігуі. Осы ерте балалық шақтағы бұзылуларды шешу үшін әртүрлі араласу бағдарламалары әзірленіп, жүзеге асырылады. Олардың көпшілігі өте тиімді. Соңғы жылдары ата-аналарды араласу бағдарламаларына белсенді түрде тарту үшін отбасына бағытталған тәсілдерге беталысы байқалды.
Қорытынды: Ерте араласу мәселесін зерттеген кезде елдің ерекшеліктеріне назар аударылады. Балалық шақтағы мүгедектікті азайтуға, психикалық бұзылулар мен девиантты мінез-құлықтың алдын алуға бағытталған ерте араласу бағдарламалары әлеуметтік жағдайы төмен отбасыларда сұранысқа ие. Құны жоғары болғандықтан, аутизмі бар балаларға ерте араласу бағдарламалары қоғамның барлық топтарына қол жетімді емес. Дегенмен, зерттеушілер абилитация неғұрлым ерте басталса, отбасының өмір сүру сапасының болжамы соғұрлым жақсы болады деп санайды. Ерте араласуды жүзеге асыру үшін құзыреттілік пен ведомствоаралық ынтымақтастықты арттыру үшін мемлекеттік деңгейде қолдау қажет.
Түйінді сөздер: балалар, дамудың бұзылуы, жүйке жүйесі, ерте жас, ерте араласу.
Көрген адамдардың саны: 70
Библиографиялық сілтемелер
Рақышева Ж.В. Жүйке жүйесінің ерте жасындағы даму бұзылуларының мәселелерінің қазіргі жағдайы және кейінгі инвервенция. Әдеби шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (5). Б. 160-176. doi 10.34689/SH.2024.26.5.020Ұқсас жариялымдар:
ЖҮКТІ ӘЙЕЛДЕРДЕГІ АУРУХАНАДАН ТЫС ПНЕВМОНИЯ. КЛИНИКАЛЫҚ ЖАҒДАЙ.
ОРТА ЖАСТАҒЫ ЖӘНЕ ЕГДЕ ЖАСТАҒЫ АДАМДАРДАҒЫ ДЕНЕ САЛМАҒЫ ИНДЕКСІ МЕН СҮЙЕКТІҢ МИНЕРАЛДЫ ТЫҒЫЗДЫҒЫ АРАСЫНДАҒЫ БАЙЛАНЫС
ДЕРМАТОФИТТЕРДІҢ АНТИМИКОТИКАЛЫҚ ПРЕПАРАТТАРҒА ТӨЗІМДІЛІГІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
БРОНХӨКПЕЛІК ДИСПЛАЗИЯНЫ ЗЕРТТЕУДЕГІ БИОМЕДИЦИНАЛЫҚ ИНФОРМАТИКАНЫҢ РӨЛІ
САРКОИДОЗ ЖӘНЕ ӨКПЕ ТУБЕРКУЛЕЗІ КЕЗІНДЕГІ ГРАНУЛЕМАТОЗДЫ ҚАБЫНУДЫ КЛИНИКА-МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ МОРФОМЕТРИЯЛЫҚ БАҒАЛАУ