COVID-19-ның ІШЕКТІҢ ҚАБЫНУ АУРУЛАРЫНА ӘСЕРІ: АУРУДЫҢ АҒЫМЫ ЖӘНЕ НӘТИЖЕЛЕРІ
Сәйкестік. Коронавирустық инфекция – Coronaviridae тұқымдастығы Betacoronaviridae тектес РНҚ геномдық вируспен шақырылған жоғарғы тыныс жолдарының зақындануымен жүретінжедел вирустық ауру. Вирусты жұқтыру симптомсыз түрінен кең спектрлі, қызба, қалтырау, асқазан ішек жолдарының кқріністерімен, пневмония, респираторлық дистресс және өлім сияқты клиникалық көрініспен жүруі мүмкін. Жаралы колит (ЖК) және Крон ауруы (КА) – ішек микробиотының бұзылуымен және генетикалық бейімділігі бар адамдардың иммундық жүйесінің дисрегуляциясына негізделген ішектік және жүйелік симптомдары бар созылмалы иммуносуперессорлық ауру. Қазақстандық популяцияда қауіп факторларына тамақты тұрақты емес тұтыну (p=0,043; OR=3,61 [95% CI: 1,04–12,51]), балық пен теңіз өнімдерін тұтыну (p=0,000; OR= 15,77 [95% CI: 4,56) жатады. -54,59]), мұздатылған өңделген тағамдарды тұтыну (p = 0,018; OR = 4,62 [95% CI: 1,3-16,4]), ет тағамдарына негізделген диета (p=0,029; OR=3,2 [95% CI: 1,13-9,2] ]), аспириннен басқа NSAID қолдану (p=0,031; OR=3,79 [1,13-12,69 ]) және темекі шегу (p=0,008; OR=4,93 [95% CI: 1,52-15,98]) [24]
Иммундық жауаптың басылуы вирустық немесе бактериялық қоздырғыштармен, соның ішінде SARS-CoV-2 ықтимал вирусымен жұқтыру қаупімен байланысты. Екінші жағынан, SARS-Cov2 қазіргі уақытта де-ново IҚА жағдайлары үшін триггер ретінде талқылануда.
Зерттеудің мақсаты: IҚА емдеу кезіндегі COVID-19 ағымының сипаттамаларын, COVID-19 қауіп факторлары мен нәтижелерін, сондай-ақ коронавирустық инфекцияға дейін және одан кейінгі IҚА белсенділігін бағалау.
Материалдар мен тәсілдер. Бойлық сипаттамалық зерттеуге Алматы (Қазақстан), n=54 және Санкт-Петербург (Ресей) қалаларындағы академиялық орталықтарда амбулаториялық (соның ішінде қашықтан консультация арқылы) немесе SARS-Cov2 немесе COVID-19 инфекциясы бар стационарлық пациенттер ретінде келген IҚА бар 158 пациент қамтылды, n = 104. Бақылау кезеңі 2020 жылдың мамырынан 2022 жылдың мамырына дейін болды.
Сандық деректерді (жас) сипаттау үшін медиана және квартильаралық диапазон, ал сапалы деректер үшін абсолютті жиіліктер мен пайыздар пайдаланылды. Сандық деректерді (жасы) топ аралық салыстыру үшін Манн-Уитни U-тесті, қалған көрсеткіштер үшін ықтималдық коэффициенті тесті (Likehood ratio test), ал 2X2 кестелер жағдайында Фишердің нақты сынағы қолданылды.
Нәтижелер. IҚА түрі/белсенділігі немесе қабылданған препараттар мен COVID-19 ауырлығы арасында ешқандай байланыс болмады. Дегенмен, COVID-19 ауырлығы IҚА белсенділігіне әсер етті. Әлемдік әдебиеттердегідей COVID-19-дың неғұрлым ауыр ағым дамуының қауіп факторлары анықталды: жүрек-қан тамыр ауруы, артериалды гипертензия және бауырдың созылмалы ауруы.
Қорытынды. Осылайша, ішектің қабыну ауруы және ағымдағы терапия SARS-Cov-2 инфекциясының қаупіне және/немесе COVID-19 ауырлығына әсер етпейді, ал ауыр COVID-19 инфекциясымен байланысты инфекция IҚА белсенділігіне немесе нәтижелеріне әсер етеді.
Көрген адамдардың саны: 233
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Танабаева А.С., Губонина И.В., Гриневич В.Б., Колодин Т.В., Жумадилова З.К., Жанабаева А., Агзамова З.Х., Амирова А.М., Уалиева А.Е., Нерсесов А.В., Кайбуллаева Д.А. COVID-19-ның ішектің қабыну ауруларына әсері: аурудың ағымы және нәтижелері // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2022. 4 (Т.24). Б. 12-18. doi 10.34689/SH.2022.24.4.002Ұқсас жариялымдар:
ОРТА ЖАСТАҒЫ ЖӘНЕ ЕГДЕ ЖАСТАҒЫ АДАМДАРДАҒЫ ДЕНЕ САЛМАҒЫ ИНДЕКСІ МЕН СҮЙЕКТІҢ МИНЕРАЛДЫ ТЫҒЫЗДЫҒЫ АРАСЫНДАҒЫ БАЙЛАНЫС
САРКОИДОЗ ЖӘНЕ ӨКПЕ ТУБЕРКУЛЕЗІ КЕЗІНДЕГІ ГРАНУЛЕМАТОЗДЫ ҚАБЫНУДЫ КЛИНИКА-МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ МОРФОМЕТРИЯЛЫҚ БАҒАЛАУ
БЕЛСЕНДІ ТУБЕРКУЛЕЗБЕН АУЫРАТЫН АИТВ ЖҰҚТЫРҒАН НАУҚАСТАРДА БАУЫРДЫҢ ДӘРІЛІК ЗАҚЫМДАНУЫ: САЛЫСТЫРМАЛЫ ЗЕРТХАНАЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ СОЗЫЛМАЛЫ ЖҮРЕК ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІ БОЙЫНША АУРУЛАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫН ІСКЕ АСЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ИНСУЛИНГЕ ТӨЗІМДІЛІГІ БАР НАУҚАСТАРДА ИНСУЛЬТ КЕЗІНДЕ ІШЕК МИКРОБИОМАСЫНЫҢ СИПАТТАМАСЫ