АЛҒАШҚЫ МЕДИКО-САНИТАРЛЫҚ КӨМЕК ДЕҢГЕЙІНДЕ БАЛАЛАР СЕМІЗДІГІНІҢ АЛДЫН АЛУ ЖӘНЕ ЕМДЕУ. ӘДЕБИЕТТІК ШОЛУ.
Кіріспе. Бүгінгі таңда балалардағы семіздік жаһандық пандемияға айналды. Алдын алу стратегиялары осы пандемиямен күресу үшін денсаулық сақтаудың ең тиімді араласуы болып табылады. Диетаны өзгерту және салауатты өмір салтын насихаттау, тұрақты физикалық белсенділік, экран уақытын азайту және мінез-құлық араласуларын қамтитын көп компонентті тәсіл семіздіктің алдын алуда тиімді екендігі көрсетілді. Отбасы, мектеп және қоғамның қатысуы ұзақ мерзімді нәтижелер үшін маңызды, сонымен қатар дұрыс тамақтану және физикалық белсенділік үшін орталар мен мүмкіндіктерді жасауға көмектесетін саясатты әзірлеуге үкіметтің қатысуы маңызды. Балалардағы семіздікпен күресу өте күрделі мәселе. Ол салауатты диета мен өмір салтын ұстанумен қатар әрбір балаға бейімделген салмақ жоғалтудың құрылымдық бағдарламасын ұстануды қамтиды. Семіздікке қарсы препараттар балалық шақта шектеулі рөл атқарады және жас балаларға ұсынылмайды. Бариатриялық хирургия сырқаттанған семіздігі бар ересек жасөспірімдерге арналған, бірақ оны осы жас тобында қолданудың ұзақ мерзімді қауіпсіздігі туралы деректер шектеулі.
Мақсаты. Алғашқы медико-санитарлық көмек көрсету мекемелерінде балалардағы семіздіктің алдын алу және емдеу бойынша әдебиет деректерін талдау.
Іздеу стратегиясы. Зерттеу барысында алғашқы медико-санитарлық көмек көрсету мекемелерінде балалардағы семіздіктің алдын алу және емдеу мәселелерімен айналысатын ағылшын және орыс тілдеріндегі толық мәтінді басылымдар зерттелді. Әдебиеттерді іздеу барысында келесі іздеу жүйелері пайдаланылды: Pubmed, Web of Science, Cyberleninka, Google Scholar кілт сөздер бойынша. Іздеу кезеңі 2013-2023 жылдар деп белгіленді. Жарияланымдарды шолуға қосу критерийлері келесідей болды: орыс және ағылшын тілдеріндегі, жалпыға қолжетімді және статистикалық расталған қорытындылары бар толық мәтінді басылымдар. Алып тастау критерийлері: қысқаша есептер, газет мақалалары және жеке хабарламалар. Осы тақырып бойынша 413 жарияланым болды. Оның ішінде 53 жарияланым зерттеу мақсатына сәйкес келді.
Нәтижелер мен қорытындылар. Балалардағы семіздіктің алдын алу және емдеу қоғамнан, медицина қызметкерлерінен және басқа саладағы мүдделі тараптардан шұғыл назар аударуды және міндеттемені талап ететін күрделі мәселе болып табылады. Семіздіктің алдын алу үшін қолдануға болатын қарапайым тәсілдер теңгерімді диетаны, ұйқы гигиенасын және салауатты өмір салтын насихаттауды қамтиды. Үй, мектеп және қоғам мінез-құлық және білім беру шараларын басқаруға болатын маңызды платформалар болып табылады. Ананың тамақтануы мен күтімінен бастап, нәрестелік, балалық және жасөспірімдік кезеңге дейін салауатты тамақтану мен өмір салтына үнемі назар аудара отырып, өмір бойы көзқарас қатаң түрде ұсынылады. Семіздіктің тұрақты және айтарлықтай төмендеуі үшін барлық платформалардағы көп компонентті араласулар қажет.
Көрген адамдардың саны: 443
Мақалалар санаты:
Әдебиеттерге шолу
Библиографиялық сілтемелер
Бахтыбай Ә.М., Хисметова З.А., Искакова Н.С., Сарсенбаева Г.Ж., Ахметова К.М. Алғашқы медико-санитарлық көмек деңгейінде балалар семіздігінің алдын алу және емдеу. Әдебиеттік шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 4 (Т.25). Б.191-199. doi 10.34689/SH.2023.25.4.024Ұқсас жариялымдар:
ДӘЛЕЛДІ МЕЙІРГЕРЛІК ТӘЖІРИБЕ. ӘДЕБИ ШОЛУ
КОРОНАРЛЫҚ АРТЕРИЯНЫ АЙНАЛЫП ӨТКЕН ПАЦИЕНТТЕРДІ ДИСПАНСЕРЛІК БАҚЫЛАУ АЛГОРИТМІН ӘЗІРЛЕУ
СОЗЫЛМАЛЫ ЖҮРЕК ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІ БАР НАУҚАСТАРДАҒЫ ПСИХОЭМОЦИОНАЛДЫ КҮЙ
ЖОҒАРҒЫ АСҚАН-ІШЕК ЖОЛДАРЫ ҚАН АСУЫН ЭНДОСКОПИЯЛЫҚ ЕМДЕУ.ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ
БАЛАЛАРДАҒЫ ЖЕТІЛМЕГЕН ОСТЕОГЕНЕЗДІ ХИРУРГИЯЛЫҚ ЕМДЕУ КЕЗІНДЕ ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЗАМАНАУИ СҮЙЕКІШІЛІК ТЕЛЕСКОПИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ. ӘДЕБИЕТТІК ШОЛУ