МЕДИЦИНАЛЫҚАҚПАРАТТЫҚЖҮЙЕЛЕРДІ ПАЙДАЛАНУДЫ ХИРУРГИЯЛЫҚБӨЛІМҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢЖҰМЫСУАҚЫТЫНБӨЛУГЕСАЛЫСТЫРМАЛЫАНАЛИ
Емдеу мекемелерінің, соның ішінде хирургия бөлімінің қызметкерлерінің қызметін оңтайландыру денсаулық сақтау жүйесін реформалаудың ажырамас бөлігі болып табылады. Негізгі бағыттардың бірі медициналық ақпараттық жүйелерді әзірлеу мен пайдалану арқылы жүзеге асырылатын ақпараттандыру бағыты болып табылады.
Зерттеу мақсаты – медициналық ақпараттық жүйелерді пайдалануды жүзеге асыратын және жүзеге асырмайтын хирургиялық бөлім қызметкерлерінің жұмыс уақытын бөлуге салыстырмалы анализ жасау.
Материалдар мен әдістері. Жұмыс барысында 74 хирург, оның ішінде 55-Семей қаласынан, 19-Павлодар қаласынан және хирургия бөлімінің 117(84-Семей, 33-Павлодар) орта медицина қызметкерлерінің жұмыс уақытына сауалнама мен мониторлау жүргізілді. Павлодар қаласының Облыстық кардиологиялық орталығында медициналық ақпараттық жүйе жұмыс істеді. Түрлі категориядағы медицина қызметкерлерінің жұмыс уақытын бөлуге талдау жасалынды.
Зерттеу нәтижесі. Жұмыс уақытын бөлу құрылымында тікелей емдеу-диагностикалық қызметі басым болды. Бірақ уақыттың айтарлықтай бөлігі емдеу-диагностикалық үрдіспен байланысы жоқ іс-шараларды жүзеге асыру үшін қолданылды. Мұндай жұмыстардың негізгі элементі медициналық құжаттармен жұмыс болып табылады. Медициналық ақпараттық жүйені қолдану құжаттарды қағаз жүзінде өңдеуді 50% алмастырады және еңбек үрдісіндегі бұл элементке кететін уақытты орташа 6-8% төмендетеді. Нәтижесінде жұмыс күнінің еңбек жүктемесін адекватты бөлуді қамтамасыз етіп, жеке уақыттың ұзақтығын арттырады және оны тиімді қолдануға мүмкіндік береді. Медициналық ақпараттық жүйені қолданушылардың жұмысында ешқандай проблемалар анықталған жоқ.
Қорытынды. Хирургия бөлімінің дәрігерлері мен орта медицина қызметкерлерінің жұмыс уақытының айтарлықтай бөлігі медициналық құжаттарды қағаз жүзінде, ал МАЖ қолданған жағдайда электронды формада өңдеуге жұмсалады. МАЖ қолдану медициналық құжатты өңдеуді қызметкердің лауазымына байланысты 6-8% төмендетеді. Үнемделген уақыт емдеу-диагностикалық қызмет өнімділігін арттыруға, сондай-ақ демалыс уақытына пайдаланыладыЖанат Р. Баймаганбет, http://orcid.org/0000-0001-9818-495X
Даулет К. Алдынгуров, http://orcid.org/0000-0002-3872-1263
Асхат Ж. Бекбосынов, http://orcid.org/0000-0001-5571-4973
Айдар А. Кусаинов, http://orcid.org/0000-0002-4615-9928
Мурат Е. Темиржанов, http://orcid.org/0000-0002-7126-3508
Жаркын А. Куаныш, http://orcid.org/0000-0001-6537-3834
Семей қаласының Мемлекеттік медицина университеті,
Семей қ., Қазақстан Республикасы
1. Еругина М.В. Научное обоснование концепции оптимизации качества медицинской помощи при взаимодействии участников медико-организационного процесса: дисс… д-ра мед. наук. Рязань, 2009. 255 с.
2. Жирнов О.В. Совершенствование механизма управления здравоохранением: автореф. дисс… канд. экон. наук. Санкт-Петербург, 2008. 18 с.
3. Информационные технологии в системе управления здравоохранением Российской Федерации. М.:ГЭОТАР-Медиа, 2010.128 с.
4. Кудрявцев Ю.Н. Клинико-экономическое обоснование управления лечебно-диагностическим процессом в современных социально-экономических условиях: дисс… д-ра мед. наук. М., 2004. 281 с.
5. Кулмуканов К.К., Жамукова С.Т., Тургамбаева А.К. Научно-обоснованные аспекты совершенствования путей механизмов управления качества оказания медицинских услуг // Материалы Центрально-Азиатской конференции «Современные инструменты обеспечения качества медицинских услуг», Астана. 2010. С.77.
6. Николаев Н.С., Бариева В.Э., Орлинский Д.Б. Опыт внедрения ГИС МЕДИАЛОГ в федеральных центрах высокотехнологичной медицинской помощи // Врач и информ. технологии. 2010. № 3. С. 26-30.
7. Тавровский В.М. Автоматизация лечебно-диагностического процесса. - Тюмень: Вектор Бук, 2009. 464 с.
8. Low A.F., Phillips A.B., Ancker J.S., Patel A.R., Kern L.M., Kaushal R. Financial effects of health information technology: a systematic review // Am J Manag Care. 2013 Nov;19(10 Spec No): SP.369-76.
9. McKee M., Healy J. The clinic reform at new Europe. 2003. 11 p.
10. Morrison С., Jones M., Jones R., Vuylsteke A. «You can’t just hit a button»: an ethnographic study of strategies to repurpose data from advanced clinical information systems for clinical process improvement. BMC Med. 2013. 11. 103р.
11. Steiner V., Hartmann J., Ronau T. Med Reach: building an Area Health Education Center medical information outreach system for northwest Ohio // J Med Libr Assoc. 2012 Jul;90(3):317-22.
References:
1. Erugina M.V. Nauchnoe obosnovanie kontseptsii optimizatsii kachestva meditsinskoi pomoshchi pri vzaimodeistvii uchastnikov mediko-organizatsionnogo protsessa: (dokt. Diss.). [Scientific justification of the concept of optimization of quality of medical care at interaction of participants of medical-organizational process: Doct. Diss.] Ryazan', 2009, 255 p.
2. Zhirnov O.V. Sovershenstvovanie mekhanizma upravleniya zdravookhraneniem (avtoref. kand. diss.) [Improvement of the mechanism of management of health care Author’s Abstract of Cand. Diss.]. Sankt-Peterburg, 2008, 18 p.
3. Informatsionnye tekhnologii v sisteme upravleniya zdravookhraneniem Rossiiskoi Federatsii [Information technologies in a control system of health care of the Russian Federation]. M: GEOTAR-media, 2010, 128 pp.
4. Kudryavtsev Yu.N. Kliniko-ekonomicheskoe obosnovanie upravleniya lechebno-diagnosticheskim protsessom v sovremennykh sotsial'no-ekonomicheskikh usloviyakh (dokt. Diss.) [The Clinial-economic justification of management of medical and diagnostic process in modern social and economic conditions: Doct. Diss.]. M., 2004, 281 p.
5. Kulmukanov K.K., Zhamukova S.T., Turgambaeva A.K. Nauchno-obosnovannye aspekty sovershenstvovaniya putei mekhanizmov upravleniya kachestva okazaniya meditsinskikh uslug [Scientifically based aspects of improvement of ways of mechanisms of management of quality of rendering medical services]. Materialy Tsentral'no-Aziatskoi konferentsii «Sovremennye instrumenty obespecheniya kachestva meditsinskikh uslug» [Materials of the Central Asian conference "Modern Instruments of Ensuring Quality of Medical Services"], Astana, 2010, p. 77.
6. Nikolaev N. S., Bariyeva V. E., Orlinsky D.B. Opyt vnedreniya GIS MEDIALOG v federal'nykh tsentrakh vysokotekhnologichnoi meditsinskoi pomoshchi [Experience of introduction of GIS the MEDIALOG in the federal centers of hi-tech medical care]. Vrach i inform. tekhnologii [Doctor and an inform. tech.] 2010, 3, pp. 26-30.
7. Tavrovskii V.M. Avtomatizatsiya lechebno-diagnosticheskogo protsessa [Automation of medical and diagnostic process]. Tyumen: Vector Book, 2009, 464 p.
8. Low A.F., Phillips A.B., Ancker J.S., Patel A.R., Kern L.M., Kaushal R. Financial effects of health information technology: a systematic review. Am J Manag Care. 2013 Nov;19 (10 Spec No):SP369-76.
9. McKee M., Healy J. The clinic reform at new Europe. 2003, 11 p.
10. Morrison С., Jones M., Jones R., Vuylsteke A. «You can’t just hit a button»: an ethnographic study of strategies to repurpose data from advanced clinical information systems for clinical process improvement. BMC Med. 2013, 11, 103.
11. Steiner V., Hartmann J., Ronau T. Med Reach: building an Area Health Education Center medical information outreach system for northwest Ohio. J Med Libr Assoc. 2012, Jul, 90(3), pp. 317-22.
Библиографиялық сілтемелер
Баймаганбет Ж.Р., Алдынгуров Д.К., Бекбосынов А.Ж., Кусаинов А.А., Темиржанов М.Е., Куаныш Ж.А. Cравнительный анализ распределения рабочего времени у сотрудников отделений хирургического профиля при использовании медицинской информационной системы / / Наука и Здравоохранение. 2016. №2. С. 150-161.
Baymaganbet Zh.R., Aldyngurov D.К., Bekbosynov A.Zh., Kussainov A.A., Temirzhanov M.E., Kuanysh Zh.A. The comparative analysis of distribution of working hours at the staff of the surgical department using medical information system. Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2016, 2, pp. 150-161.
Баймаганбет Ж.Р., Алдынгуров Д.К., Бекбосынов А.Ж., Кусаинов А.А., Темиржанов М.Е., Куаныш Ж.А. Медициналық ақпараттық жүйелерді пайдалануды хирургиялық бөлім қызметкерлерінің жұмыс уақытын бөлуге салыстырмалы анализ жасау / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2016. №2. Б. 150-161.