СЕМЕЙ АЙМАҒЫ БОЙЫНША АТАЛЫҚ БЕЗ ОБЫРЫНЫҢ ЭПИДЕМИЛОГИЯСЫ ШЫГЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ
Кіріспе: Әлем бойынша ер адамдар қатарында қуықасты безінің қатерлі ісігі барлық онкологиялық аурулардың ішінде 2 орын алады. Сонымен қатар тұрғындары әйел адамдар санымен аурушаңдылық көрсеткіші бойынша простата обыры - өкпе обыры, сүт безі, колоректальді обырдан кейінгі төртінші орында тұр. Аталық без обыры тұрғындардың өміршеңдігі жоғары әлемнің дамыған елдерінде көбірек таралған, бірақ Азия елдерінде сирек кездеседі, себебі ол өзге локализация обырлары: өкпе, асқазан, бауыр, өңеш, колоректальдіден кейін алтыншы орында. Өкінішке орай Орта Азия елдерінде қолжетімді ғылыми ақпарат базаларында аталық без обырының эпидемиологиясы жайлы мағлұмат үстіртін берілген, бұл біздің зерттеуіміздің өзектілігін айқындайды.
Ерлан А. Оспанов 1, http://orcid.org/0000-0002-1344-5477
Тасболат А. Адылханов 1, http://orcid.org/0000-0002-9092-5060
Шолпан Е. Токанова 1, http://orcid.org/0000-0003-0304-4976
Юлия М. Семенова 1, http://orcid.org/0000-0003-1324-7806
Маржан А. Даулетьярова 1, http://orcid.org/0000-0001-8178-4051
Mалколм A. Мур 2,
Асхат А. Кабыкенов 3, http://orcid.org/0000-0002-8644-2859
Ерганат О. Сабеков 3, http://orcid.org/0000-0002-7934-8610
Данияр Т. Раисов 1, http://orcid.org/0000-0002-3872-1263
1 Семей қаласының Мемлекеттік Медицина Университеті,
Семей қ., Қaзaқстaн Республикaсы;
2 Обырды алдын алу бойынша Азия-Тынық мұхит ұйымы, Кореялық Обыр Орталығы, Координация бойынша директор, Гоянг, Корея;
3 Семей қаласының аймақтық онкологиялық диспансері,
Семей қ., Қaзaқстaн Республикaсы.
1. Гржибовский А.М., Иванов С.В. Поперечные (одномоментные) исследования в здравоохранении // Наука и Здравоохранение. 2015. № 2. С. 5-18.
2. Гржибовский А.М., Иванов С.В., Горбатова М.А. Описательная статистика с использованием пакетов статистических программ Statistica и SPSS // Наука и Здравоохранение. 2016. № 1. С. 7-23.
3. Ишкинин Е.И., Жылкайдарова А.Ж., Нургалиев Н.С., Ошибаева А.Е. Первые результаты скрининга рака предстательной железы. Вестник КазНМУ. 2016. №1. С.595-598
4. Суконко О.Г., Красный С.А., Океанов А.Е., Моисеев П.И., Поляков С.Л., Евмененко А.А., Тарендь Д.Т. Рак Предстательной Железы В Республике Беларусь: Вчера, Сегодня, Завтра. Здравоохранение (Минск). 2013. №11. С. 34-42
5. Чиссов В.И., Русаков И.Г. Заболеваемость раком предстательной железы в Российской Федерации. Экспериментальная и клиническая урология. 2011. №2-3. С.6-7
6. Anton-Culver H., Chang J., Bray F., Znaor A., Stevens L., Eser S., Silverman B., Nimri O., Pavlou P., Charalambous H., Demetriou A., Ward K., Ziogas A. Cancerburden in four countries of the Middle East Cancer Consortium (Cyprus; Jordan; Israel; Izmir (Turkey)) with comparison to the United States surveillance; epidemiology and end results program. Cancer Epidemiol. 2016 Oct;44:195-202
7. Barry M.J., Simmons L.H. Prevention of Prostate Cancer Morbidity and Mortality: Primary Prevention and EarlyDetection. Med Clin North Am. 2017 Jul;101(4):787-806
8. Bray F., Jemal A., Grey N et al. Global cancer transitions according to the Human Development Index (2008–2030): a population-based study. Lancet Oncol, (2012). 13:790–801.
9. Bray F., Ren J.S., Masuyer E., Ferlay J. Global estimates of cancer prevalence for 27 sites in the adult population in 2008. Int J Cancer, (2013). 132:1133–1145.
10. Center M.M., Jemal A., Lortet-Tieulent J. et al. (2012). International variation in prostate cancer incidence and mortality rates. Eur Urol, 61:1079–1092
11. Chimed T., Sandagdorj T., Znaor A., Laversanne M., Tseveen B., Genden P., Bray F. Cancerincidence andcancercontrol in Mongolia: Results from the National Cancer Registry. 2008-12. Int J. Cancer. 2017. Jan 15;140(2):302-30
12. Cuzick J., Thorat M.A., Andriole G., Brawley O.W., Brown P.H., Culig Z., Eeles R.A., Ford L.G., et al. Prevention and early detection of prostate cancer. Lancet Oncol. 2014 Oct;15(11): e484-92
13. Ekanem I.O., Parkin D.M. Five yearcancerincidence in Calabar, Nigeria (2009-2013). Cancer Epidemiol. 2016 Jun;42:167-72
14. Ferlay J., Soerjomataram I., Ervik Metal. GLOBOCAN 2012 v1.0, Cancer Incidence and Mortality Worldwide: IARC Cancer Base. 2013. No.11 [Internet]. Lyon: IARC. Доступно:http://globocan.iarc.fr
15. Forman D., Bray F., Brewster D.H. et al., eds. Cancer Incidence in Five Continents, Vol. X [electronic version].Lyon: IARC. 2013. Доступно: http://ci5.iarc.fr
16. Gasnier A., Parvizi N. Updates on thediagnosisand treatment ofprostate cancer. Br J Radiol. 2017. May 30:20170180
17. Geng E.H., Hunt P.W., Diero L.O. et al. Trends in the clinical characteristics of HIV-infected patients initiating antiretroviral therapy in Kenya, Uganda and Tanzania between 2002 and 2009. 2011. J. Int AIDS Soc, 14:46
18. Global Initiative for Cancer Registry Development in Low- and Middle-Income Countries. Доступно:http://gicr.iarc.fr/
19. Global Burden of Disease Cancer Collaboration.Global, Regional, and National Cancer Incidence, Mortality, Years of Life Lost, Years Lived With Disability, and Disability-Adjusted Life-years for 32 Cancer Groups, 1990 to 2015: A Systematic Analysis for the Global Burden of Disease Study. JAMA Oncol. 2017. Apr 1;3(4):524-548
20. Global Burden of Disease Cancer Collaboration. The Global Burden of Cancer 2013. JAMA Oncol. 2015. Jul;1(4):505-27
21. Korir A., Okerosi N., Ronoh V., Mutuma G., Parkin M. Incidence of cancer in Nairobi, Kenya (2004-2008). Int J Cancer. 2015. Nov 1; 137(9):2053-9
22. Lee D.J., Mallin K., Graves A.J., Chang S.S., Penson D.F., Resnick M.J., Barocas D.A. Recent changes inprostate cancer screening practices andprostate cancerepidemiology. J Urol. 2017 May 25
23. Medhanie G.A., Fedewa S.A., Adissu H., DeSantis C.E., Siegel R.L., Jemal A. Cancerincidence profile insub-SaharanAfrican-born blacks in the United States: Similarities and differences with US-born non-Hispanic blacks. Cancer. 2017 Apr 13
24. Omran A.R. The epidemiologic transition. A theory of the epidemiology of population change. Milbank Mem Fund Q., 197149:509–538. 2307/3349375 PMID:5155251
25. Pan R., Zhu M., Yu C., Lv J., Guo Y., Bian Z., Yang L., Chen Y., Hu Z., Chen Z., Li L., Shen H. China Kadoorie Biobank Collaborative Group. CancerIncidence and Mortality: A Cohort Study in China, 2008-2013. Int J Cancer. 2017 Jun 8.
26. Pezaro C., Woo H.H., Davis I.D. Prostate cancer: measuring PSA. Intern Med J. 2014. May;44(5):433-40
27. Printz C. Early-stage prostate cancer, PSA screening rates decline. Cancer. 2016 Mar 15;122(6):825
28. Torre L.A., Bray F., Siegel R.L., Ferlay J., Lortet-Tieulent J., Jemal A. Global cancer statistics, 2012. CA Cancer J Clin. 2015 Mar;65(2):87-108
29. WHO. Global Status Report on Non-Communicable Diseases 2010. Geneva: WHO. 2011. Доступ: http://www.who.int/nmh/publications/ncd_report2010/en/
30. WHO (). The top 10 causes of death. 2013. Доступно: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/ (Дата обращения: 22 мая 2018 года)
31. WHO Mortality Database. Доступно: http://www.who.int/healthinfo/statistics/mortality_rawdata/en/index.html (Дата обращения: 22 мая 2018 года)
32. World Cancer Report. 2014. C. 17. http://publications.iarc.fr/Non-Series-Publications/World-Cancer-Reports (Дата обращения: 22 мая 2018 год)
Библиографиялық сілтемелер
Библиографическая ссылка:
Оспанов Е.А., Адылханов Т.А., Токанова Ш.Е., Семенова Ю.М., Даулетьярова М.А., Мур M.A., Кабыкенов А.А., Сабеков Е.О., Раисов Д.Т. Эпидемиология рака предстательной железы в Семейском регионе Восточно-Казахстанской области / / Наука и Здравоохранение. 2018. 3 (Т.20). С. 32-44.
Ospanov E.А., Аdylkhanov Т.А., Тоkanova Sh.Е., Semenova Yu.М., Dauletyarova M.А., Moore M.A., Kabikenov A.A., Sabekov E.O., Raisov D.T. Epidemiology of prostate cancer in Semey region of East Kazakhstan region. Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2018, (Vol.20) 3, pp. 32-44.
Оспанов Е.А., Адылханов Т.А., Токанова Ш.Е., Семенова Ю.М., Даулетьярова М.А., Мур M.A., Кабыкенов А.А., Сабеков Е.О. Раисов Д.Т. Семей аймағы бойынша аталық без обырының эпидемилогиясы Шыгыс Қазақстан облысы / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2018. 3 (Т.20). Б. 32-44.