2008-2017 жж. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ӨҢЕШ ОБЫРЫНЫҢ ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ
Маңыздылығы. Жаһандық қатерлі ісік статистикасының мәліметтері бойынша, өңеш обыры (ӨО) 2018 жылы алғашқы диагнозы бар науқастардың жалпы саны онкологиялық аурулардың жалпы құрылымында 3,2% құрады. Аурудан өлімнің жалпы құрылымында өңеш обырынан өлім 5,3% -ды құрады.
Зерттеудің мақсаты 2008-2017 жж. Кезеңінде Қазақстан Республикасында (ҚР) ерлер мен әйелдердің қатерлі ісік ауруларының, осы ауруға шалдығудың өлім-жітімін, сондай-ақ сырқаттанушылық деңгейін талдау болып табылады.
Материалдар мен әдістер. № 35 нысандар Жыл сайынғы, «Қатерлі ісік аурулары бар науқастар туралы есеп». 2008-2017 жылдар аралығындағы кезеңде ауру, өлім және орташа ұзақ мерзімді эпидемиологиялық көрсеткіштер есептелген. 2008-2017 жж. Арналған зерттелген көрсеткіштердің динамикасын бағалау тенденцияларды анықтау - жоғары немесе төмен. Алынған трендтердің статистикалық маңыздылығын бағалау үшін бірегей емес сызықтық регрессия әдісі пайдаланылды.
Нәтижелері. 100 мың адамға шаққандағы 8,2-ден 6,8-ге дейін және асқазан рагынының өлім-жітімі (100 мың адамға шаққанда 6,9-дан 4,3-ге дейін) статистикалық тұрғыдан елеулі үрдісі анықталды. Зерттеу кезеңінде Қазақстан Республикасындағы еркектер арасында науқастанушылықтың төмендеуі байқалды (100 мың тұрғынға 9,4-ден 8,0-ге дейін). Әйелдер санының төмендеу үрдісі байқалды (100 мың адамға шаққанда 7,6-дан 5,6-ға дейін).
Қорытындылар. Жылдардың зерттеу кезеңінде Қазақстан Республикасындағы КП-мен эпидемиологиялық жағдайды жақсарту үрдісі тұрақты, бірақ сол уақытта еліміздің өңірлерінде эпидемиологиялық көрсеткіштердің бастапқы мәндерінде де, олардың өзгерістеріндегі байқалатын үрдістерде айтарлықтай ерекшеленеді.
Адильбек Н. Баймусанов 1,
Адылжан С. Масадыков 2,
Зухра С. Сиязбекова 1,
Гульнар М. Шалгумбаева 3, http://orcid.org/0000-0003-3310-4490
1 Қоғамдық денсаулық сақтау кафедрасы, КЕАҚ «Ceмeй мeдицинa yнивepcитeтi»,
Ceмeй қ., Қaзaқcтaн Республикасы;
2 Шығыс Қазақстан облысы бойынша «Тәуелсіз сараптама ұлттық орталығы»
Өскемен қ., Қaзaқcтaн Республикасы;
3 Дербестелген медицина кафедрасы, КЕАҚ «Ceмeй мeдицинa yнивepcитeтi»,
Ceмeй қ., Қaзaқcтaн Республикасы.
1. Гржибовский А.М. Однофакторный линейный регрессионный анализ // Экология человека. 2008. № 10. С. 55–64.
2. Кайбышева В.О. Эпидемиология, факторы риска и профилактика рака пищевода. // Гастроэнтерология. 2012. №6. С.29-33
3. Холматова К.К., Гржибовский А.М. Панельные исследования и исследования тренда в медицине и общественном здравоохранении // Экология человека. 2016. № 10. С. 57–64.
4. Холматова К.К., Харькова О.А., Гржибовский А.М. Классификация научных исследований в здравоохранении // Экология человека. 2016. № 1. С. 57–64
5. Янкин А.В. Рак пищевода: от статистики к диагностике // Практическая онкология. 2003. Т. 4, № 2. С.61-65
6. Arnold M., Laversanne M., Brown L.M., Devesa S.S., Bray F. Predicting the future burden of esophageal cancer by histological subtype: international trends in incidence up to 2030 // Am J Gastroenterol. 2017;112:1247-1255
7. Blot W.J., Tarone R.E. Esophageal cancer. In: Thun M.J., Linet M.S., Cerhan J.R., Haiman C.A., Schottenfeld D., eds. Cancer Epidemiology and Prevention. 4th ed. New York: Oxford University Press; 2017 2018:579-592
8. Chen et al. Esophageal cancer incidence and mortality in China, 2009 // J Thorac Dis. 2013;5(1):19-26. DOI: 10.3978/j.issn.2072-1439.2013.01.04
9. Domper Arnal M.J. et al. Esophageal cancerRisk factors, screening and endoscopic treatment in Western and Eastern countries // World J Gastroenterol 2015 July 14; 21(26): 7933-7943
10. Freddie Bray, Jacques Ferlay, Isabelle Soerjomataram, Rebecca L. Siegel, Lindsey A. Torre, Ahmedin Jemal. Global Cancer Statistics 2018. CA CANCER J CLIN 2018;68:394-424.
11. McCormack V.A., Menya D., Munishi M.O., et al. Informing etiologic research priorities for squamous cell esophageal cancer in Africa: a review of setting-specific exposures to known and putative risk factors. Int J Cancer. 2017;140:259-271
12. Stahl et al. Esophageal cancer: Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up. Annals of Oncology. 2010; Volume 21(Supplement 5):46-49 doi:10.1093/annonc/mdq163
13. Yuwei Zhang. Epidemiology of esophageal cancer. World J Gastroenterol. 2013, September 14; 19(34): 5598-5606
14. Zeng H. et al. Esophageal cancer statistics in China, 2011: Estimates based on 177 cancer registries. Thoracic Cancer. 2016; 7:232–23
References:
1. Grzhibovskij A.M Odnofaktornyi lineinyi regressionnyi analiz [Univariate linear regression analysis]. Ekologiya cheloveka [Human ecology]. 2008. №10. рр. 55-64 [in Russian]
2. Kajbysheva V.O. Epidemiologiya, faktory riska i profilaktika raka pishchevoda [Epidemiology, risk factors and prevention of esophageal cancer]. Gastroenterologiya [Gastroenterology]. 2012. №6. pp.29-33 [in Russian]
3. Kholmatova K.K., Grjibovski A.M. Panel'nye issledovaniya i issledovaniya trenda v meditsine i obshchestvennom zdravookhranenii [Panel- and trend studies in medicine and public health]. Ekologiya cheloveka [Human ecology]. 2016. № 10. pp. 57–64 [in Russian]
4. Holmatova K.K., Har'kova O.A., Grzhibovskij A.M. Klassifikatsiya nauchnykh issledovanii v zdravookhranenii [Types of research in health sciences] Ekologiya cheloveka [Human ecology]. 2016. № 1. pp. 57–64 [in Russian]
5. Yankin A.V. Rak pishchevoda: ot statistiki k diagnostike [Esophageal cancer: from statistics to diagnoses]. Prakticheskaya onkologiya. [Practical oncology]. 2003. T. 4, № 2.pp.61-65 [in Russian]
6. Arnold M., Laversanne M., Brown L.M., Devesa S.S., Bray F. Predicting the future burden of esophageal cancer by histological subtype: international trends in incidence up to 2030. Am J Gastroenterol. 2017;112:1247-1255
7. Blot W.J., Tarone R.E. Esophageal cancer. In: Thun MJ, Linet MS, Cerhan JR, Haiman CA, Schottenfeld D, eds. Cancer Epidemiology and Prevention. 4th ed. New York: Oxford University Press; 2017 2018:579-592
8. Chen et al. Esophageal cancer incidence and mortality in China, 2009. J Thorac Dis. 2013;5(1):19-26. DOI: 10.3978/j.issn.2072-1439.2013.01.04
9. Domper Arnal M.J. et al. Esophageal cancer Risk factors, screening and endoscopic treatment in Western and Eastern countries. World J Gastroenterol. 2015 July 14; 21(26): 7933-7943
10. Freddie Bray, Jacques Ferlay, Isabelle Soerjomataram, Rebecca L. Siegel, Lindsey A. Torre, Ahmedin Jemal. Global Cancer Statistics 2018. CA CANCER J CLIN 2018;68:394-424.
11. McCormack V.A., Menya D., Munishi M.O., et al. Informing etiologic research priorities for squamous cell esophageal cancer in Africa: a review of setting-specific exposures to known and putative risk factors. Int J Cancer. 2017;140:259-271
12. Stahl et al. Esophageal cancer: Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up. Annals of Oncology. 2010; Volume 21 (Supplement 5):46-49 doi:10.1093/annonc/mdq163
13. Yuwei Zhang. Epidemiology of esophageal cancer. World J Gastroenterol. 2013, September 14; 19(34): 5598-5606
14. Zeng H. et al. Esophageal cancer statistics in China, 2011: Estimates based on 177 cancer registries. Thoracic Cancer. 2016; 7:232–23
Көрген адамдардың саны: 886
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Баймусанов А.Н., Масадыков А.С., Сиязбекова З.С., Шалгумбаева Г.М. Эпидемиология рака пищевода в Республике Казахстан в 2008-2017 годах // Наука и Здравоохранение. 2019. 2 (Т.21).С. 83-90. Baimussanov A.N., Massadykov A.S., Siyazbekova Z.S., Shalgumbayeva G.M. Epidemiology of esophageal cancer in the Republic of Kazakhstan in 2008-2017 // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2019, (Vol.21) 2, pp. 83-90. Баймусанов А.Н., Масадыков А.С., Сиязбекова З.С., Шалгумбаева Г.М. 2008-2017 жж. Қазақстан Республикасында өңеш обырының эпидемиологиясы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2019. 2 (Т.21). Б. 83-90.Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ