"АУРУДЫҢ ҚҰНЫ" ТАЛДАУЫНА НЕГІЗДЕЛГЕН ОҢАЛТУ ҚЫЗМЕТТЕРІН КӨРСЕТУ ТӘЖІРИБЕСІН БАҒАЛАУ
Кіріспе: Ауру ауыртпалығын түсіну, соның ішінде ағымдағы басқару және осыған байланысты шығындар, өнімнің құны және нарыққа қол жеткізу қызметі бойынша кез келген ұсыныс үшін негізгі негізді қамтамасыз етеді. «Аурудың құны» талдауы және осы әдісті қолдана отырып жарияланым төлеушілердің Денсаулық сақтау жүйесі мен қоғам үшін ауырсыну жағдайларының құны туралы хабардар болуын арттыру үшін маңызды құрал болып табылады. Мұндай талдаудың нәтижелері мемлекеттік саясат мәселелерін талқылау кезінде пайдалы және саясатты айқындайтын тұлғаларға қаржыландыруды қайда шоғырландыру керектігін анықтауға көмектесе алады.
Зерттеудің мақсаты: "Шығыс Қазақстан облыстық оңалту орталығы" ШЖҚ КМК деректері негізінде оңалту деңгейінде "аурудың құны " талдауын жүргізу.
Зерттеу материалдары мен әдістері. Зерттеуде "аурудың құны" (COI - Cost of illness) талдауына негізделген әдісті қолдану арқылы оңалту қызметтерін бағалау жүргізілді. Бұл көрсеткіш тікелей медициналық шығындар + тікелей емес медициналық шығындар + жанама шығындар формуласы бойынша есептеледі. Оңалтуға тікелей медициналық шығындарды талдау үшін деректер 2019 жылы "ШҚО оңалту орталығы" ШЖҚ РМК "СНЭТ (стационарлық науқастың электрондық тіркелімі)" ақпараттық жүйесінен алынды. Деректер M (SD), Me (Q1,Q3) ұсынылды, есептеулер SPSS for Windows version 20.0-де жүргізілді.
Зерттеу нәтижелері. Оңалтуды қажет ететін ең жоғары шығынды топ Z 92.5 тобы болып табылады "жеке сыртартқысында оңалту процедуралары" жалпы топ ішінде де, топтар арасында да теңгемен шығындардың жоғары вариабельділігі байқалады (m (SD); Me (Q1, Q3)): 84408 (14399), 88433 (13473), 49603 (11824), 58742 (54189, 64876). Дегенмен, пациенттің төсек-күндерде болуының нақты құны айтарлықтай жоғары және айына 183218 теңгені құрайды. Уақытша еңбекке жарамсыздық оңалтуды қажет ететін 1 адамға жылына 89180 теңгені құрайды. Емделушілер арасында мүгедектердің төмен санына қарамастан (5% - дан кем) төлеуге жанама шығындар мүгедектік тобына байланысты айына 30886-дан 57021 теңгеге дейін өзгеруі мүмкін.
Тұжырымдар. "Аурудың құны" талдау әдісімен бағалау шешім қабылдайтын тұлғаларға аурулардың ауыртпалығын төмендету мақсатында одан әрі талдау жұмыстары үшін жағдай жасауға мүмкіндік береді.
Толкын М. Секеева 1
1 «Семей медицина университеті» ҚеАҚ, Семей қаласы, Қазақстан Республикасы
1. Дедов И.И., Калашникова М.Ф., Белоусов Д.Ю., Колбин А.С., Рафальский В.В., Чеберда А.Е., Кантемирова М.А., Закиев В.Д., Фаеев В.В. Анализ стоимости болезни сахарного диабета 2 типа в Российской Федерации: результаты Российского многоцентрового наблюдательного фармакоэпидемиологического исследования ФОРСАЙТ-СД2 // Сахарный диабет. 2017. Т. 20. №6. С. 403-419.
2. Зеленова О.В., Абрамов С.И., Крекнина Е.А., Зеленова Е.Г. Социальная стоимость болезни – новые возможности для принятия решения на примере прямых затрат терапии осложнений сахарного диабета 2-го типа // Раны и раневые инфекции. Журнал им. проф. Б. М. Костючёнка. 2017. №4. С. 6-13.
3. Кабакова Т.И., Попов А.В., Давидов С.Б., Гончарова Л.В. Фармакоэкономический анализ лечения стационарных больных неврологического профиля, пострадавших в чрезвычайных ситуациях // Фармацевтические науки. 2014. №6. С. 109-112.
4. Ягудина Р.И., Зинчук И.Ю., Литвиненко М.М. Анализ «Стоимости болезни»: виды, методология, особенности проведения в Российской Федерации // Фармакоэкономика. Современная фармакоэкономика и фармакоэпидемиология. 2012. №1. С. 4-9.
5. Abdo R.R. et al. Direct Medical Cost of Hospitalization for Acute Stroke in Lebanon: A Prospective Incidence-Based Multicenter Cost-of-Illness Study // INQUIRY: The Journal of Health Care Organization, Provision, and Financing. 2018. Т. 55. С. 004695801879297.
6. Brodszky V. et al. Cost-of-illness studies in nine Central and Eastern European countries // The European Journal of Health Economics. 2019. Т. 20. № S1. С. 155–172.
7. Clabaugh G., Ward M.M. Cost-of-Illness Studies in the United States: A Systematic Review of Methodologies Used for Direct Cost // Value in Health. 2008. Т. 11. № 1. С. 13–21.
8. Eeden M.V. et al. The burden of stroke in the Netherlands: estimating quality of life and costs for 1 year poststroke // BMJ Open. 2015. Т. 5. № 11. S.11-22.
9. Ernstsson O. et al. Cost of Illness of Multiple Sclerosis - A Systematic Review // Plos One. 2016. Т. 11. № 7. S. 45-52.
10. Fattore G. et al. The social and economic burden of stroke survivors in Italy: a prospective, incidence-based, multi-centre cost of illness study // BMC Neurology. 2012. Т. 12. № 1. S. 21-29
11. Hejazi S.A. et al. Cost of post-stroke outpatient care in Malaysia // Singapore Medical Journal. 2015. Т. 56. № 02. С. 116–119.
12. Jo C. Cost-of-illness studies: concepts, scopes, and methods // Clinical and Molecular Hepatology. 2014. Т. 20. № 4. С. 327.
13. Luengo-Fernandez R. et al. Economic burden of stroke across Europe: A population-based cost analysis // European Stroke Journal. 2019. Т. 5. № 1. С. 17–25.
14. Raj R., Bendel S. et al. Costs, outcome and cost-effectiveness of neurocritical care: a multi-center observational study // Critical Care. 2018. №2. С. 44-51.
15. Vincent Y., Leighton C., Kadir J. The Incidence, Prevalence, Costs and Impact on Disability of Common Conditions Requiring Rehabilitation in the US: Stroke, Spinal Cord Injury, Traumatic Brain Injury, Multiple Sclerosis, Osteoarthritis, Rheumatoid Arthritis, Limb Loss, and Back Pain // Arch Phys Med Rehabil. 2014. №5. С. 986-995.
References:
1. Dedov I.I., Kalashnikova M.F., Belousov D.Yu., Kolbin A.S., Rafal'skiy V.V., Cheberda A.E., Kantemirova M.A., Zakiev V.D., Faeev V.V. Analiz stoimosti bolezni sakharnogo diabeta 2 tipa v Rossiyskoy Federatsii: rezul'taty Rossiyskogo mnogotsentrovogo nablyudatel'nogo farmakoepidemiologicheskogo issledovaniya FORSAYT-SD2 [Cost analysis of type 2 diabetes mellitus disease in the Russian Federation: results of the Russian multicenter observational pharmacoepidemiological study FORSIGHT-SD2]. Sakharnyy diabet. [Diabetes mellitus] 2017. T. 20. №6. pp. 403-419.
2. Zelenova O.V., Abramov S.I., Kreknina E.A., Zelenova E.G. Sotsial'naya stoimost' bolezni – novye vozmozhnosti dlya prinyatiya resheniya na primere pryamykh zatrat terapii oslozhneniy sakharnogo diabeta 2-go tipa. [The social cost of the disease - new opportunities for decision making on the example of the direct costs of the treatment of complications of type 2 diabetes]. Rany i ranevye infektsii. Zhurnal im. prof. B. M. Kostyuchenka. [Wounds and wound infections. Magazine them. prof. B. M. Kostyuchenka] 2017. №4. pp. 6-13.
3. Kabakova T.I., Popov A.V., Davidov S.B., Goncharova L.V. Farmakoekonomicheskiy analiz lecheniya statsionarnykh bol'nykh nevrologicheskogo profilya, postradavshikh v chrezvychaynykh situatsiyakh [Pharmacoeconomic analysis of the treatment of inpatients with a neurological profile who suffered in emergency situations]. Farmatsevticheskie nauki. [Pharmaceutical Sciences] 2014. №6. pp. 109-112.
4. Yagudina R. I., Zinchuk I. Yu., Litvinenko M. M. Analiz «Stoimosti bolezni»: vidy, metodologiya, osobennosti provedeniya v Rossiyskoy Federatsii [Analysis of the “Cost of the disease”: types, methodology, features of the conduct in the Russian Federation]. Farmakoekonomika. Sovremennaya farmakoekonomika i farmakoepidemiologiya. [Modern pharmacoeconomics and pharmacoepidemiology] 2012. №1. pp. 4-9.
5. Abdo R.R. et al. Direct Medical Cost of Hospitalization for Acute Stroke in Lebanon: A Prospective Incidence-Based Multicenter Cost-of-Illness Study // INQUIRY: The Journal of Health Care Organization, Provision, and Financing. 2018. T. 55. pp. 004695801879297.
6. Brodszky V. et al. Cost-of-illness studies in nine Central and Eastern European countries. The European Journal of Health Economics. 2019. T. 20. № S1. pp. 155–172.
7. Clabaugh G., Ward M.M. Cost-of-Illness Studies in the United States: A Systematic Review of Methodologies Used for Direct Cost. Value in Health. 2008. T. 11. № 1. pp. 13–21.
8. Eeden M.V. et al. The burden of stroke in the Netherlands: estimating quality of life and costs for 1 year poststroke. BMJ Open. 2015. T. 5. № 11. pp.11-22.
9. Ernstsson O. et al. Cost of Illness of Multiple Sclerosis - A Systematic Review. Plos One. 2016. T. 11. № 7. pp. 45-52.
10. Fattore G. et al. The social and economic burden of stroke survivors in Italy: a prospective, incidence-based, multi-centre cost of illness study. BMC Neurology. 2012. T. 12. № 1. pp. 21-29.
11. Hejazi S.A. et al. Cost of post-stroke outpatient care in Malaysia. Singapore Medical Journal. 2015. T. 56. № 02. pp. 116–119.
12. Jo C. Cost-of-illness studies: concepts, scopes, and methods. Clinical and Molecular Hepatology. 2014. T. 20. № 4. pp. 327.
13. Luengo-Fernandez R. et al. Economic burden of stroke across Europe: A population-based cost analysis. European Stroke Journal. 2019. T. 5. № 1. pp. 17–25.
14. Raj R., Bendel S. et al. Costs, outcome and cost-effectiveness of neurocritical care: a multi-center observational study. Critical Care. 2018. №2. pp. 44-51.
15. Vincent Y., Leighton C., Kadir J. The Incidence, Prevalence, Costs and Impact on Disability of Common Conditions Requiring Rehabilitation in the US: Stroke, Spinal Cord Injury, Traumatic Brain Injury, Multiple Sclerosis, Osteoarthritis, Rheumatoid Arthritis, Limb Loss, and Back Pain // Arch Phys Med Rehabil. 2014. №5. pp. 986-995.
Көрген адамдардың саны: 319
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Секеева Т.М. "Аурудың құны" талдауына негізделген оңалту қызметтерін көрсету тәжірибесін бағалау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2020. 3 (Т.22). Б. 119-126. doi 10.34689/SH.2020.22.3.015Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ