ШЕТЕЛДІК СТУДЕНТТЕРДІҢ ӘЛЕУМЕТТІК – ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ БЕЙІМДЕЛУ МҮМКІНДІКТЕРІ
Зерттеудің мақсаты: шетелдік студенттердін организмнің бейімделу мүмкіндіктерін есептеу.
Зерттеу материалдары мен әдістері. Тәжірибеге медициналық факультеттің 3 курс 158 студенті қатысты. Олардың ішінде 79 шетелдік студенттер, Үндістаннан келген өкілдер және Қазақстанның әр аймақтарынан келген 79 респондент бар. Орташа жасы 21 ± 1,3 жас. Барлық тақырыптар ер адамдар болды. Денсаулыққа байланысты өмір сапасы MOS SF-36 халық аралық деңгейдегі сауалнама көмегімен бағаланды. Мазасыздық-депрессиялық спектрдің бұзылыстарын диагностикалау үшін пациенттің эмоционалды жағдайы мен әл-ауқатын түсінуге және оның дамуының алғашқы кезеңінде депрессияны анықтауға мүмкіндік беретін арнайы HADS шкаласы қолданылды. Статистикалық талдау SPSS 25 нұсқасында жүргізілді.
Нәтижелер. Зерттеу барысында анықталғандай, шетелдік студенттер арасындағы физикалық белсенділіктің жалпы индексі 65,0 ± 23,1, ал қазақстандықтарт обында - 91,3 6 ± 12,0 балл. Шетелдік студенттер тобында физикалық жұмыс істеудің ауыспалы рөлінің орташа мәні отандық студенттерге қарағанда төмен болды (75,0 ± 34,3) (100,0 ± 21,3). Осы айнымалылар үшін физикалық денсаулық компоненттерініңа йырмашылықтары статистикалық маңызды болды. Зерттеудің жаңашылдығы: климатқа бейімделу қажеттілігі, уақыт белдеуініңөзгеруі, тілдік тосқауыл, күнделікті өмірде кездесетін қиындықтар, шетелдік студенттердің еңбек, демалыс және тамақтанудың жиі бұзылуы себеп болуы мүмкін деп болжауға болады. Биологиялық ырғақтар. Жоғарыда айтылған дардың барлығы әртүрлі психосоматикалық бұзылулардың дамуына және өмірсапасының төмендеуіне ықпал етуі мүмкін.
Зерттеуді практикалық қолдану: Анықталған өзгертулерді қауіпті топтарды анықтай отырып, әлеуметтік және медициналық зерттеулер жүргізу үшін, қауіпті топтардың динамикалық мониторингін қамтамасыз ету үшін және сапаны жақсарту мақсатында психологиялық көмек көрсету бойынша профилактикалық бағдарламалардың тиімділігін бағалау үшін пайдалану керек.
Гульнара Ж. Сахипова1,https://orcid.org/0000-0002-9062-0697
Светлана Ж. Кулькаева1, Нургуль А. Абенова1,
Сауле А. Абдильдаева1, КунзираТ. Жолбасканова1,
Инкар Е. Есенгалиева1, Гаухар К. Сахипова2
1 «Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті» ҚеАҚ,
Ақтөбе қ., Казақстан Республикасы;
2 Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе мемлекеттік университеті, Ақтөбе қ., Казақстан Республикасы.
1. Акбаева Г.Н., Бекбатырова К.Д. Проблемы и перспективы языковой подготовки иностранных студентов в вузах Республики Казахстан // Материалы Международной научно-практической конференции, посвященной 90-летию Е.А. Букетова 27-28 марта, Том 2, С. 21-24
2. Александeр Ф. Психосоматическая медицина, Москва: Институт общегуманитарных исследований, 2004, 336 с.
3. Авдеев Д.А. Депрессия — как страсть и как болезнь. М.: Мир, 2002. С. 195.
4. Бикенов К.У. К проблеме социальной адаптации иностранных студентов к условиям казахстанских вузов // Вестник КазНУ. Серия Психология и социология. № ИССН 1563-03074 (43). 2012. С.12-18.
5. Золотарюк А.В. «Профессиональные компьютерные программы». Рабочая учебная программа для студентов, обучающихся по направлению 040100.62 «Социология». - М.: Финуниверситет, кафедра Информационных технологий, 2012. 25 с.
6. Койчубеков Б.К. Биостатистика. - Учебник. - Evero publishing house, Алматы, 2014, 150 с.
7. Кретова И.Г., Беляева О.В., Ширяева О.И. и др. Влияние соcиально-психологических факторов на формирование здоровья студентов в период обучения в вузе // Гигиена и санитария. 2014. № 4. С. 85-90.
8. Муханова Г.К. Качество жизни населения, связанное со здоровьем, как основа формирования человеческого капитала в Республике Казахстан // Вестник КазНУ. Сер. Экономика. 2013. №. 6. - С. 126-137.
9. Павлюкова Ю.В., Дрягалова Е.А. Особенности соcиально-педагогической адаптации иностранных студентов в вузе (на примере арабских студентов в центре довузовской подготовки) // Современные проблемы науки и образования. 2015. №6.; URL: http://science-education.ru/ru/article/view?id=23732 (дата обращения: 24.02.2018).
10. Рязанцев А.А. Динамика адаптационных возможностей иностранных студентов в высших учебных заведениях // Серия: Гуманитарные науки 2018. № 8. С. 59-61
11. Семенова Н.В., Василевская Е.С. Здоровый образ жизни молодежи (от абитуриента медицинского вуза до специалиста) // Современные проблемы науки и образования. 2015. №1.с. 12-16.
12. Стратегия 2020: Новая модель роста - новая социальная политика. URL http://2020strategy.ru/documents/32710234.html (дата обращения: 24.12.2020).
13. Тищенко Е.М., Сурмач М.Ю., Харевич Н.Р. [и др.] Оценка качества жизни студентов медицинских вузов, проживающих в общежитиях // Вопросы организации и информатизации здравоохранения. 2011. № 1. С. 68-70.
14. Alvi T., Assad F., Ramzan M., Khan F.A. Depression, anxiety and their associated factors among medical students // J Coll Physicians Surg Pak. 2010;20(2):pp.122-126.
15. Frank E., Carrera J.S., Elon L., Hertzberg V.S. Basic demographics, health practices, and health status of U.S. medical students // Am J Prev Med. 2006, no. 31(6), pp. 499-505.
16. Haglund M.E., Rot M., Cooper N.S. et al. Resilience in the third year of medical school: a prospective study of the associations between stressful events occurring during clinical rotations and student well-being // Acad Med. 2009;84(2):pp.258-268.
17. Hardeman R.R., Przedworski J.M., Burke S.E., et al. Mental well-being in first year medical students: a comparison by race and gender: a report from the medical student CHANGE study // J Racial Ethn Health Disparities. 2015;2(3):pp.403-413.
18. Khan M.S., Mahmood S., Badshah A., Ali S.U., Jamal Y. Prevalence of depression, anxiety and their associated factors among medical students in Karachi, Pakistan // J Pak Med Assoc. 2006;56(12): pp.583-586.
19. Jurkat H.B., Richter L., Cramer M., et al. Depression and stress management in medical students: a comparative study between freshman and advanced medical students [in German] // Nervenarzt. 2011;82(5):pp.646-652.
20. Putran R., Zhang M.V., Tam U.V. Ho R. Prevalence of depression among medical students: metanalysis // Med Educ. 2016 April; 50 (4): pp.456-468
21. SF-36® PCS, MCS and NBS Calculator. http://www.sf-36.org/nbscalc/index.shtml. last accessed April, 18, 2012
22. Ware J.E. et al. SF-36 Health Survey: Manual and Interpretation // J. Drug Dev. 1992. Vol. 5, № 3. P. 137 – 153.
References:
1. Akbaeva G.N., Bekbatyrova K.D. Problemy i perspektivy yazykovoi podgotovki inostrannykh studentov v vuzakh Respubliki Kazakhstan [Problems and prospects of language training of foreign students in Universities of the Republic of Kazakhstan]. Materialy Mezhdunarodnoi nauchno-prakticheskoi konferentsii, posvyashhennoi 90-letiyu E.A. Buketova 27-28 marta [Materials of the International Scientific and practical conference dedicated to the 90th anniversary of E.A. Buketov March 27-28,], Volume 2, pp. 21-24
2. Aleksander F. Psikhosomaticheskaya meditsina [Psychosomatic Medicine], Institut obshhegumanitarnykh issledovanii [Institute of General Humanitarian Research], Moskva. 2004, 336 p.
3. Avdeev D.A. Depressiya — kak strast' i kak bolezn' [Depression — as a passion and as a disease]. M.: Mir, 2002. 195 p.
4. Bikenov K.U. K probleme sotsial'noi adaptatsii inostrannykh studentov k usloviyam kazakhstanskikh vuzov [On the problem of social adaptation of foreign students to the conditions of Kazakh universities]. Vestnik KazNU. Seriya "Psikhologiya i sotsiologiya". [KazNU Bulletin. Psychology and sociology series] № ISSN 1563-03074 (43). 2012
5. Zolotarjuk A.V. "Professional'nye komp'yuternye programmy". Rabochaya uchebnaya programma dlya studentov, obuchayushhikhsya po napravleniyu 040100.62 "Sotsiologiya" ["Professional computer programs". Working curriculum for students studying in the direction 040100.62 "Sociology"]. M.: Finuniversitet, kafedra "Informatsionnye tekhnologii" [M.: Finuniversitet, Department of "Information Technologies"], 2012 –25 p.
6. Koichubekov B.K. Biostatistika [Biostatistics]. - Uchebnik. - "Evero publishing house", Almaty, 2014, 150 p.:
7. Kretova I.G., Belyaeva O.V., Shiryaeva O.I. i dr. Vliyanie sotsial'no-psikhologicheskikh faktorov na formirovanie zdorov'ya studentov v period obucheniya v vuze [Influence of social and psychological factors on the formation of students ' health during their studies in higher education]. Gigiena i sanitariya [Hygiene & Sanitation]. 2014. № 4. pp. 85-90.
8. Mukhanova G.K. Kachestvo zhizni naseleniya, svyazannoe so zdorov'em, kak osnova formirovaniya chelovecheskogo kapitala v Respublike Kazakhstan [Quality of life of the population associated with health as the basis for the formation of human capital in the Republic of Kazakhstan]. Vestnik KazNU. Ser. Ekonomika [Vestnik KazNU. Ser. Ekon]. 2013. №. 6. - pp. 126-137
9. Pavlyukova Ju.V., Dryagalova E.A. Osobennosti sotsial'no-pedagogicheskoi adaptatsii inostrannykh studentov v vuze (na primere arabskikh studentov v tsentre dovuzovskoi podgotovki) [Features of socio-pedagogical adaptation of foreign students in higher education (on the example of Arab students in the center of pre-university training)]. Sovremennye problemy nauki i obrazovaniya [Modern problems of science and education]. 2015. №6.; URL: http://science-education.ru/ru/article/view?id=23732 (accessed: 24.02.2018).
10. Rjazancev A.A. Dinamika adaptatsionnykh vozmozhnostei inostrannykh studentov v vysshikh uchebnykh zavedeniyakh [Dynamics of adaptive capabilities of foreign students in higher education institutions]. Seriya: Gumanitarnye nauki [Series: Humanities] 2018. № 8. pp. 59-61
11. Semenova N.V., Vasilevskaja E.S. Zdorovyi obraz zhizni molodezhi (ot abiturienta meditsinskogo vuza do spetsialista) [Healthy lifestyle of young people (from an applicant of a medical university to a specialist)]. Sovremennye problemy nauki i obrazovaniya [Modern problems of science and education]. 2015. №1. pp. 12-16.
12. Strategiya 2020: Novaya model' rosta - novaya sotsial'naya politika [A new growth model - a new social policy]. URL: http://2020strategy.ru/-documents/32710234.html (accessed: 24.12.2020)
13. Tishhenko E.M., Surmach M.Ju., Garevich N.R. [i dr.] Otsenka kachestva zhizni studentov meditsinskikh vuzov, prozhivayushhikh v obshhezhitiyakh [Assessment of the quality of life of medical University students living in dormitories]. Voprosy organizatsii i informatizatsii zdravookhraneniya [Questions of organization and Informatization of health care]. 2011. № 1. pp. 68-70.
14. Alvi T., Assad F., Ramzan M., Khan F.A. Depression, anxiety and their associated factors among medical students. J Coll Physicians Surg Pak. 2010;20(2):pp.122-126.
15. Frank E., Carrera J.S., Elon L., Hertzberg V.S. Basic demographics, health practices, and health status of U.S. medical students. Am J Prev Med. 2006, no. 31(6), pp. 499-505.
16. Haglund M.E., Rot M., Cooper N.S. et al. Resilience in the third year of medical school: a prospective study of the associations between stressful events occurring during clinical rotations and student well-being. Acad Med. 2009;84(2):pp.258-268.
17. Hardeman R.R., Przedworski J.M., Burke S.E., et al. Mental well-being in first year medical students: a comparison by race and gender: a report from the medical student CHANGE study. J Racial Ethn Health Disparities. 2015;2(3):pp.403-413.
18. Khan M.S., Mahmood S., Badshah A., Ali S.U., Jamal Y. Prevalence of depression, anxiety and their associated factors among medical students in Karachi, Pakistan. J Pak Med Assoc. 2006;56(12): pp.583-586.
19. Jurkat H.B., Richter L., Cramer M., et al. Depression and stress management in medical students: a comparative study between freshman and advanced medical students [in German]. Nervenarzt. 2011;82(5):pp.646-652.
20. Putran R., Zhang M.V., Tam U.V. Ho R. Prevalence of depression among medical students: metanalysis. Med Educ. 2016 April; 50 (4): pp.456-468
21. SF-36® PCS, MCS and NBS Calculator. http://www.sf-36.org/nbscalc/index.shtml. last accessed April, 18, 2012
22. Ware J.E. et al. SF-36 Health Survey: Manual and Interpretation. J. Drug Dev. 1992. Vol. 5, № 3. P. 137 – 153
Көрген адамдардың саны: 183
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Сахипова Г.Ж., Кулькаева С.Ж., Абенова Н.А., Абдильдаева С.А., Жолбасканова К.Т., Есенгалиева И.Е., Сахипова Г.К. Шетелдік студенттердің әлеуметтік-психологиялық бейімделу мүмкіндіктері // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2021. 2 (Т.23). Б. 140-147. doi 10.34689/SH.2021.23.2.015Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ