COVID-19 АУРУШАҢДЫҒЫ МЕН ҚОЛАЙСЫЗ МЕТЕОРОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЛАРДЫҢ БАЙЛАНЫСЫ
Кіріспе: Көптеген елдердің ғалымдары жаңа короновирустық инфекцияны зерттеумен айналысуда, диагностика және емдеу хаттамалары үнемі жаңару үстінде. Короновирусқа қатысты қазір қолда бар барлық мәліметтер шектеулі және ары қарай зерттеуді қажет етеді. Ғылыми жұмыстардың бір бөлігі COVID-19 аурушаңдығына қолайсыз метеорологиялық жағдайлардың әсерін зерттеуге арналған. Сондықтан, ең алдымен профилатикалық іс шараларды ұйымдастыру үшін COVID-19 аурушаңдығына қолайсыз метеорологиялық жағдайлардың байланысын зерттеу жалғасуы керек.
Зерттеу мақсаты: COVID-19 аурушаңдығына қолайсыз метеорологиялық жағдайлардың әсерін зерттеу.
Әдістері: Шығыс Қазақстан облысында 01.04.2020 жылдан 28.02.2021 жылға дейінгі COVID-19 аурушаңдығының анализін, сонымен қатар Шығыс Қазақстан облысы бойынша COVID-19 аурушаңдығы мен Өскемен қаласы бойынша қолайсыз метеорологиялық жағдайлар тіркелген күндер мәліметтерін сәйкестендіріп қарастыратын ретроспективті зерттеу жүргізілді. Нәтижелер сипаттаушы статистика әдістерімен өңделді.
Нәтижелері: Біз Шығыс Қазақстан облысы бойынша 2020 жылдың сәуірінен 2021 жылдың ақпанына дейінгі кезеңде, оның ішінде қолайсыз метеорологиялық жағдайлар тіркелген күндерде COVID-19 аурушаңдығын зерттедік. Барлығы 14756 КВИ жағдайы талданды, оның ішінде КВИ-дің 9146 жағдайында вирус анықталған және КВИ-дің 5610 жағдайында вирус анықталмады. Тұрғылықты жері бойынша КВИ бар пациенттердің басым бөлігін қала тұрғындары құрады (70,2%), бұл өз кезегінде ҚМЖның КВИ сырқаттанушылығына тікелей әсерін көрсетеді, өйткені Өскемен қаласында ірі зауыттар мен комбинаттар шоғырланған. Метеорологиялық қолайсыз күндерінде вирус анықталған КВИ аурушаңдығы метеорологиялық қолайлы күндерге қарағанда төмен болды, бірақ корреляция 1:1,4-тен 1:2,16-ға дейінгі қатынаста байқалады. Метеорологиялық қолайсыз күндерінде вирус анықталмаған КВИ аурушаңдығы метеорологиялық қолайлы күндерге қарағанда төмен болды, бірақ корреляция 1:1,2-ден 1:1,56-ға дейінгі қатынаста байқалады.
Тұжырымдар: КВИ аурушаңдығының 2020 жылдың қарашасынан 2021жылдың қаңтарына дейінгі кезең анализінде вирус анықталмаған КВИ қарағанда вирус анықталған КВИ 1,5-2 есеге артық. Тұрғылықты жері бойынша КВИ пациенттерірінің (70,2%) басым бөлігі қала тұрғындары болуы, КВИ аурушаңдығына тікелей МҚЖ әсерін көрсетеді, себебі дәл Өскемен қаласында ірі зауыттар мен комбинаттар шоғырланған.
Корреляциялық жағдайдың КВИ мен байланысын анықтау, және қолайсыз метеорологиялық жағдайлардың короновирустың алдын алу мақсатында модельдеу осы мәліметтерді қолдану жағдайын жоққа шығармайды.
Жанна А. Мұсабекова1, Айжан Қ. Мұқажанова1, Сажида С. Ахметова1,
Ерзат Н. Аймұхамбетов1, Айнұр Ж. Жақсылықова1, Раида Н. Ибрагимова1,
Әсел Ж. Қабдрахманова1, Меруерт Қ. Жүнісова1
1«Семей медицина университеті» КеАҚ, Өскемен қ., Қазақстан Республикасы.
1. Щелканов М.Ю., Попова А.Ю., Дедков В.Г., и др. История изучения и современная классификация коронавирусов (Nidovirales: Coronaviridae)//Инфекция и иммунитет. 2020. Т. 10. №2. С. 221-246.
2. Amir T., Khojaste R.J., Seyed M.G., et al. Age-Specific Differences in the Severity of COVID-19 Between Children and Adults: Reality and Reasons // Adv Exp Med Biol. 2021;1327:63-78. doi: 10.1007/978-3-030-71697-4_5. PMID: 34279829.
3. Aurelio T., Tomàs M. et al. Meteorological factors and incidence of COVID-19 during the first wave of the pandemic in Catalonia (Spain): A multi-county study // One Health. 2021 Jun;12:100239. doi: 10.1016/j.onehlt.2021. 100239. PMCID: PMC8007195 PMID: 33816746.
4. Cui G., Yacong B., Changqing L., et al. Meteorological factors and COVID-19 incidence in 190 countries: An observational study // Sci Total Environ. 2021 Feb 25;757:143783. doi: 10.1016/j.scitotenv.2020.143783. PMID: 33257056. PMCID: PMC7682932.
5. Gagan D.S., Sanchita B., Anshita Y., et al. Meteorological factors, COVID-19 cases, and deaths in top 10 most affected countries: an econometric investigation.//PMID: 33547610 PMCID: PMC7864620 DOI: 10.1007 / s11356-021-12668-5.
6. Hannah M., Wenbiao H. Weather Variability and COVID-19 Transmission: A Review of Recent Research // Int. J. Environ. Res. Public Health 2021. 18(2). 396; doi.org/10.3390/ijerph18020396. PMID: 33419216.
7. Jiangtao L., Ji Zh., Jinxi Y., et al. Impact of meteorological factors on the COVID-19 transmission: A multi-city study in China // Sci Total Environ. 2020 15 Jul; 726: 138513. DOI: 10.1016 / j.scitotenv.2020.138513. Epub 2020 9 апр. PMID: 32304942.
8. Jie Y., Yu W., Wenzhan J., et al. Non-linear correlation between daily new cases of COVID-19 and meteorological factors in 127 countries // Environ Res. 2021 Feb;193:110521. doi: 10.1016/j.envres.2020.110521. PMID: 33279492 PMCID: PMC7713195.
9. Johan C., Julie C., Elisa D., et al. COVID-19 patients age, comorbidity profiles and clinical presentation related to the SARS-CoV-2 UK-variant spread in the Southeast of France // Sci Rep. 2021 Sep 16;11(1):18456. doi: 10.1038/s41598-021-95067-7. PMID: 34531412 PMCID: PMC8446095.
10. Ka Ch.Ch., Jinjun R., Steven Y.F., et al. Limited role for meteorological factors on the variability in COVID-19 incidence: A retrospective study of 102 Chinese cities // PLoS Negl Trop Dis. 2021 Feb 24;15(2):e0009056. doi: 10.1371/journal.pntd.0009056. eCollection 2021 Feb. PMID: 33626051 PMCID: PMC7904227.
11. Maja Popovic , Chiara Moccia , Elena Isaevskaya., et al. COVID-19-like symptoms and their association with the SARS-CoV-2 epidemic in children and adults in the Italian age group // Epidemiol Prev. 2021. 45(6). 486-495. doi.org/10.19191/EP21.6.093. PMID: 34545726.
12. Nidi Ch., Shringika S., Utkarsh J. Optimizing testing regimens for detecting COVID-19 in children and the elderly // Rev Mol Diagn. 2021 October; 21 (10): 999-1016. doi: 10.1080/14737159.2021.1962708. PMID: 34324823 PMCID: PMC8425447.
13. Rachael P., Minah P., Alex R.C., Vernon J.L. Age-related risk of household transmission of COVID-19 in Singapore // Influenza Other Respir Viruses. 2021 Mar;15(2):206-208. doi: 10.1111/irv.12809. PMID: 32990399 PMCID: PMC7646651.
14. Samuel A.S. Impact of meteorological factors on COVID-19 pandemic: Evidence from top 20 countries with confirmed cases // doi: 10.1016/j.envres.2020.110101. PMID: 32835681 PMCID: PMC7442571.
15. Shamez N.L., Zahin A.Ch., Hannah G.D., et al. COVID-19 in children: analysis of the first pandemic peak in England // Arch Dis Child. 2020 Dec; 105(12):1180-1185. doi: 10.1136/archdischild-2020-320042. PMID: 32796006 PMCID: PMC7431771.
16. Yang X.D., Li H.L., Cao Y.E. Influence of Meteorological Factors on the COVID-19 Transmission with Season and Geographic Location // Int J Environ Res Public Health. 2021 Jan 9;18(2):484. doi: 10.3390/ijerph18020484. PMID: 33435301.
References: [1]
1. Shchelkanov M.Yu., Popova A.Yu., Dedkov V.G., i dr. Istoriya izucheniya i sovremennaya klassifikatsiya koronavirusov (Nidovirales: Coronaviridae) [History of study and modern classification of coronaviruses (Nidovirales: Coronaviridae)]. Infektsiya i immunitet. [Infection and immunity]. 2020. Т. 10. №2. P. 221-246. [in Russian]
Көрген адамдардың саны: 77
Мақалалар санаты:
COVID-19-өзекті тақырып
Библиографиялық сілтемелер
Mussabekova Zh.A., Mukazhanova A.K., Akhmetova S.S., Aimukhambetov E.N., Zhaksylykova A.Zh., Ibragimova R.N., Kabdrakhmanova A.Zh., Zhunussova M.K. Relationship of COVID-19 incidence and adverse meteorological conditions // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2022, (Vol.24) 5, pp.20-27. doi 10.34689/SH.2022.24.5.003Ұқсас жариялымдар:
COVID-19 КОРОНАВИРУСТЫҚ ИНФЕКЦИЯСЫНЫҢ ПАНДЕМИЯСЫ КЕЗІНДЕГІ АРТЕРИЯЛЫҚ ГИПЕРТЕНЗИЯ АҒЫМЫ МЕН СЕМІЗДІКТІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ. ӘДЕБИ ШОЛУ
КОРОНАВИРУСТЫҚ ИНФЕКЦИЯНЫҢ САЛДАРЫ: КОВИДТАН КЕЙІНГІ СИНДРОМЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ПСИХИКАЛЫҚ КӨРІНІСТЕРІ. ӘДЕБИЕТТІК ШОЛУ.
COVID-19 ПАНДЕМИЯСЫМЕН КҮРЕСУДЕ ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТТІ ҚОЛДАНУ: ҚАЗІРГІ ТЕНДЕНЦИЯЛАР МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАР. ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ
SARS-COV-2-МЕН БАЙЛАНЫСТЫ КӨП ЖҮЙЕЛІ ҚАБЫНУ СИНДРОМЫ БАР БАЛАЛАРДЫҢ ИММУНОЛОГИЯЛЫҚ ӨЗГЕРІСТЕРІ
COVID-19 ДӘУІРІНДЕГІ ЕРЕСЕКТЕРДЕГІ ЖРВИ-ДІҢ АУЫР ФОРМАСЫНДА ЭНИСАМИЯ ЙОДИД ПРЕПАРАТЫНЫҢ ВИРУСҚА ҚАРСЫ ТИІМДІЛІГІ