ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫНЫҢ ЖЕДЕЛ МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖӘРДЕМ СТАНЦИЯСЫНЫҢ ДӘРІГЕРЛЕРІНДЕ МАЗАСЫЗДЫҚ ПЕН ДЕПРЕССИЯНЫ БАҒАЛАУ
Кіріспе. Медицина қызметкерлері арасындағы психоэмоционалды денсаулық жағдайы бүкіл әлемде маңызды мәселе болып табылады. Жедел жәрдем дәрігерлері әсіресе зардап шегеді, бұл медициналық көмектің сапасына және мамандардың кетуіне әсер етуі мүмкін.
Медицина күйіп қалуды пациенттерге сапалы күтім жасау және дәрігерлердің өмір сүру сапасына қауіп төндіреді деп таниды. Бұл мәселе барлық медицинада бар, бірақ әсіресе жедел жәрдемде жиі кездеседі.
Мақсаты: Шығыс Қазақстан облысының Жедел медициналық жәрдем станциясының медицина қызметкерлері арасында мазасыздық пен депрессияға талдау жүргізу.
Материалдар мен әдістер: Шығыс Қазақстан облысының Жедел медициналық жәрдем станциясының медицина қызметкерлері арасында көлденең зерттеу жүргізілді. Зерттеуге Шығыс Қазақстан облысының Жедел медициналық жәрдем станциясының дәрігерлері қатысты. Мазасыздық пен депрессияны бағалау және талдау үшін біз жедел жәрдем станциясының дәрігерлері арасында бейімделген ауруханалық мазасыздық пен депрессия шкаласы арқылы онлайн және офлайн сауалнаманы қолдандық.
Қатысушылардың жас профилі орта жастағы және квартильаралық диапазонды есептеу арқылы жинақталды. Қатысушылардың жалпы сипаттамаларын (жынысы, отбасылық жағдайы, білім деңгейі, жұмыспен қамтылуы), ЖМЖС медицина қызметкерлеріндегі мазасыздық пен депрессия деңгейі туралы білімді қоса алғанда, категориялық айнымалылар жиіліктер мен пайыздарды пайдалана отырып жинақталды. Р<0,05 статистикалық маңызды болып саналды.
Нәтижелері: Зерттеуге Шығыс Қазақстан облысының ЖМЖС-ның 320 медицина қызметкері енгізілді. Медицина мамандары қазіргі пандемия мен аурудың өршуі кезінде кенеттен дүрбелең сезімімен, жұмыста баяулықтың болуымен және сергектік сезімінің болмауымен бірге жүретін сыртқы және ішкі шиеленісті сезінетінін атап өтті, кейбіреулері тіпті сыртқы жұмыс түріне назар аударуды тоқтатады. Медицина қызметкерлерінің аз ғана бөлігі өз жұмысына қанағаттанады, мұны олардың істері (кәсіптері, хоббиі) оларға бұрынғыдай емес дәрежеде қанағаттану сезімін беретіндігімен байланыстырады.
Қорытынды: Медицина қызметкерлері арасындағы мазасыздық пен депрессия жағдайы және оның жеке адамдарға (психологиялық, физиологиялық және әлеуметтік), пациенттер мен ұйымдарға кейінгі зиянды әсері жедел назар аударуды қажет ететін жаһандық мәселе болып қала береді.
Диана К. Кусаинова1, https://orcid.org/0000-0003-2229-2270
Зайтуна А. Хисметова1, https://orcid.org/0000-0001-5937-3045
Назым С. Искакова1, https://orcid.org/0000-0001-5631-5499
Камила М. Ахметова2, https://orcid.org/0009-0009-6257-4337
Бибінұр С. Серікжан1, https://orcid.org/0009-0003-8841-3888
1 «Семей медицина университеті» КеАҚ, Семей қ., Қазақстан Республикасы;
2 «Салидат Қайырбекова атындағы Ұлттық ғылыми денсаулық сақтауды дамыту орталығы» ШЖҚ РМК,
Астана қ., Қазақстан Республикасы.
1. Arora M., Asha S., Chinnappa J.D. Review article: burnout in emergency medicine physicians. 09 October 2013. https://doi.org/10.1111/1742-6723.12135. (accessed 10.09.2022)
2. Balch C.M., Oreskovich M.R., Dyrbye L.N., Colaiano J.M., Satele D.V., Sloan J.A. et al. Personal Consequences of Malpractice Lawsuits on American Surgeons // J Am Coll Surg. 2011 Nov 1; 213(5):657–67. https://doi.org/10.1016/j.jamcollsurg.2011.08.005. (accessed 15.11.2022)
3. Canadian Medical Association. CMA Workforce Survey 2017. Available at: https://surveys.cma.ca/link/survey117. (accessed 08.11.2022)
4. Chuang C.-H., Tseng P.-C., Lin C.-Y., Lin K.-H. Burnout in the intensive care unit professionals: A systematic review // Medicine (Baltimore). 2016 Dec; 95(50):e5629. https://doi.org/10.1097/MD. 0000000000005629. (accessed 18/02/2023)
5. Fahrenkopf A.M., Sectish T.C. et al. Rates of medication errors among depressed and burnt out residents: prospective cohort study // BMJ. 2008 Feb 28. 336 (7642):488–91. https://doi.org/10.1136/bmj.39469.763218.BE. (accessed 21.10.2022)
6. Influenza vaccination information for healthcare workers, Last updated: 01 March 2023. Available from: https://www.health.nsw.gov.au/Infectious/factsheets/Pages/influenza-vaccination-for-hcw.aspx#:~:text=Who%20should%20get%20vaccinated%3F,following%20grou. (accessed 04.03.2023)
7. Kanako Taku. Relationships among perceived psychological growth, resilience and burnoutin physicians // Personal Individ Differ. 2014 Mar 1. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0191886913013482. (accessed 15.04.2023)
8. Kapetanos K., Mazeri S., Constantinou D., Vavlitou A.M. et. al. Exploring the factors associated with the mental health of frontline healthcare workers during the COVID-19 pandemic in Cyprus. 2021 Oct 14; https://doi.org/10.1371/journal.pone.0258475. (accessed 28.05.2023)
9. Leslie Kane, MA | January 16, 2019 |Medscape National Physician Burnout, Depression & Suicide Report 2019. Available at: https://www.medscape.com/slideshow/2019-lifestyle-burn- out-depression-6011056#29. (accessed 18.03.2023)
10. Lai J., Ma S., Wang Y. et al. Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. March 23, 2020; Available from: https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2763229. (accessed 03.02.2023)
11. Passalacqua S.A. The Effect of Resident Physician Stress, Burnout, and Empathy on Patient-Centered Communication During the Long-Call Shift. Health Commun. 2012 Jul 1; 27(5):449–56. https://doi.org/10.1080/10410236.2011.606527. (accessed 04.11.2022)
12. Rodrick Lim, Kristine Van Aarsen, Sara Gray, Louise Rang, Jada Fitzpatrick, Lisa Fischer M. Emergency medicine physician burnout and wellness in Canada before COVID19: A national survey. 2020 Jun 24 : 1–5; https://doi.org/10.1017%2Fcem.2020.431. (accessed 21.12.2022)
13. Scott L.D., Rogers A.E., Hwang W.-T. Effects of Critical Care Nurses’ Work Hours on Vigilance and Patients’ Safety // Am J Crit Care. 2006 Jan 1; 15(1):30–7. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16391312/.( accessed 19.10.2022)
14. Shanafelt T., Ripp J.T. Understanding and Addressing Sources of Anxiety Among Health Care Professionals During the COVID-19 Pandemic // JAMA. 2020 Jun 2; 323(21):2133–4. https://doi.org/10. 1001/jama.2020.5893. (accessed 29.01.2023)
15. Shanafelt T.D., Balch C.M., Bechamps G., Russell T., Dyrbye L., Satele D. et al. Burnout and Medical Errors Among American Surgeons // Ann Surg. 2010 Jun; 251(6):995–1000. https://doi.org/10.1097/SLA. 0b013e3181bfdab3. (accessed 16.02.2023)
16. Shanafelt T.D., Mungo M., Schmitgen J., Storz K.A., Reeves D., Hayes S.N. et al. Longitudinal Study Evaluating the Association Between Physician Burnout and Changesin Professional Work Effort // Mayo Clin Proc. 2016 Apr 1. 91(4):422–31. https://doi.org/10.1016/j.mayocp.2016.02.001. (accessed 05.04.2023)
17. Vahey D.C., Aiken L.H., Sloane D.M., Clarke S.P. Nurse Burnout and Patient Satisfaction. Med Care. 2004 Feb; 42(2 Suppl):II57–66. https://doi.org/10.1097/01.mlr.0000109126.50398.5a. (accessed 15.11.2022)
18. Wallace J.E., Lemaire J.B. Physician wellness: a missing quality indicator // Lancet https://www.thelancet.com/journals/lancet/issue/vol374no9702/PIIS0140-6736(09)X6100-3 1714–21. (accessed 14.10.2022)
19. Welp A., Meier L.L. Emotional exhaustion and workload predict clinician-rated and objective patient safety // Front Psychol [Internet]. 2015 [cited 2020 Jun 26]; 5. Available from: https://doi.org/10. 3389/fpsyg.2014.01573. (accessed 28.12.2022)
20. Welp A., Meier L.L. The interplay between teamwork, clinicians’ emotional exhaustion, and cli- nician-rated patient safety: a longitudinal study // Crit Care. 2016 Apr 19; 20(1):110. https://doi.org/10. 1186/s13054-016-1282-9. (accessed 19.01.2023)
21. West C..P, Dyrbye L.N. Physician burnout: contributors, consequences and solutions. 2018 March 05; https://doi.org/10.1111/joim.12752. (accessed 26.02.2022)
22. West C.P., Huschka M.M., Novotny P.J., Sloan J.A., Kolars J.C., Habermann T.M. et al. Association of Perceived Medical Errors With Resident Distress and Empathy: A Prospective Longitudinal Study // JAMA. 2006 Sep 6; 296(9):1071–8. https://doi.org/10.1001/jama.296.9.1071. (accessed 15.04.2022)
23. West C.P., Tan A.D., Habermann T.M., Sloan J.A. Association of Resident Fatigue and Distress With Perceived Medical Errors // JAMA. 2009 Sep 23; 302(12):1294–300. https://doi.org/10.1001/ jama.2009.1389. (accessed 03.11.2022)
24. Wu P., Styra R. Mitigating the psychological effects of COVID-19 on health care workers. April 27, 2020 192 (17); Available from: https://www.cmaj.ca/content/192/17/E459.long. (accessed 15.09.2022)
25. Yq Tan B. [et al.]. Burnout y factores asociados entre los trabajadores de la salud en Singapur durante la pandemia de COVID-19 // Jamda. 2020. № January (21). C. 1751–1758.
Көрген адамдардың саны: 53
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Кусаинова Д.К., Хисметова З.А., Искакова Н.С., Ахметова К.М., Серікжан Б.С. Шығыс Қазақстан облысының жедел медициналық жәрдем станциясының дәрігерлерінде мазасыздық пен депрессияны бағалау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 3 (Т.25). Б. 167-172. doi 10.34689/SH.2023.25.3.022Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ