ЖАТЫРІШІЛІК ӨСУДІҢ ТОҚТАУ ҚАУПІН БАҒАЛАУ ҮШІН ЖЕКЕ ГРАФИКТЕРДІҢ ҚҰРҒАН КЕЗДЕ ҰРЫҚТЫҢ ЖЫНЫСЫ БОЙЫНША КОРРЕКТИРОВКА
Кіріспе: Жүктіліңк кезінде жатырішілік өсудің тоқтауының диагностикасы антенаталды күтімнің маңызды сәтіне жатады, ол әсіресе төмен қаупі бар әйелдерде маңызды және жиі анықталмаған болып келеді. Қазіргі кезде ұрықтың антенаталды өсуін бағалайтын популяциялық, жекеленген диаграммалары бар.
Мақсаты: Қазақстанның жүкті әйелдер популяциясында ана мен ұрықтың өзгеріп тұратын сипаттамаларының туған кезде ұрық салмағына әсерін анықтау.
Материалдар мен тәсілдер: Біздің зерттеудің дизайны бір мезетті көлденең зерттеу болды. Зерттеуге қосу критерийлері болып саналды: жүктіліктің алғашқы үш айында 10-14 апта мерзімдегі УДЗ скрининг болуы, жүктіліктің асқынбаған ағымы, бір ұрықты жүктілік. Зерттеуге қоспау критерийлері: көп ұрықты жүктілік, ұрықтың жамбаспен орналасуы, ұрықтың дұрыс емес жағдайда орналасуы (көлденең, қиғаш), ұрықтың салмағы 2500 грамм дейін немесе 4000 граммнан жоғары, уақытынан ерте босану, гипертензиялық жағдайлар, ұрықтың антенаталды өлуі, ұрықтың жатырішілік ақаулары, қағанақ суының көптігі, қағанақ суының аздығы, экстрагениталды патология.
Нәтижелер: Осы зерттеуге дене салмағы 2500 мен 4000 грамм арасында тірі ұрық тууымен аяқталған ұрық басымен орналасқан толық жетілген жүктіліктің 3886 жағдайы таңдап алынды. Еркек жынысты ұрықтың орташа салмағы 3440,0 грамм құрады және ол әйел жынысты ұрыққа қарағанда ауыр болды (Ме 3370 грамм). Гестациялық жасқа байланысты ұрық салмағы әр апта сайын ауырлады (p < 0,001). Сонымен қатар гестацияның 37 – 42 апта мерзімдерінде туған кездегі ұрықтың салмағы мен жатыр түбінің биіктігі орташа көрсеткіштерінде ұрықтың жынысына байланысты айырмашылық анықталды (p = 0,042; p = 0,021; p = 0,011; p = 0,002, сәйкесінше). Анасының париеті 1 босануға артқан кезде ұрық салмағының 40,79 граммға артық болатыны болжанды. Сызықты регрессия әдісімен анансының анамнезінде бір босану болған кезде ұрықтың салмағы 62,05 граммға артық, ал екі босану болған кезде - 105,92 граммға артық, ал 3 және одан да көп босану болған кезде - 107,91 граммға артық болатыны болжанды. Біз 20-24 жастағы босанатын әйелдерде ұрықтың салмағы 20 жастан кіші босанатын әйелдермен салыстырғанда 79,98 граммға артық болатыны анықталды. Ал 25-29 жастағы жүкті әйелдерде ұрықтың салмағы 97,63 граммға артық болатыны, 30-34 жастағы босанатын әйелдерде - 104,22 граммға артық, және 35 жастан үлкен әйелдерде - 84,62 граммға артық болатыны анықталды. Гестациялық жас 1 аптаға артқан кезде ұрықтың салмағы 101,98 граммға ауырлайды деп болжанды. Еркек жынысты ұрықпен жүктілік кезінде ұрық салмағы 54,14 граммға артық болады деп болжанды (p < 0,001).
Қорытынды: Ұрықтың жынысы туған кездегі салмаққа және бойына әсер етеді, сонымен қатар жүктіліктің 37 - 42 аптасында жатыр түбінің биіктігіне әсер етеді.
Меруерт Г. Шарипова1, https://orcid.org/0000-0002-5009-7387
Гульяш А. Танышева1, https://orcid.org/0000-0001-9531-5950
Анар С. Кыстаубаева2, https://orcid.org/0000-0002-8712-3307
Айжан Т. Шаханова1, http://orcid.org/0000-0001-8214-8575
Жанылсын А. Рыспаева1, https://orcid.org/0000-0003-1748-6548
Зарина К. Жаксылыкова1, https://orcid.org/0009-0007-4997-2184
Куат Д. Акимжанов1, https://orcid.org/0000-0002-8608-0771
Дана К. Кожахметова1, http://orcid.org/0000-0002-8367-1461
1 «Семей медицина университеті», Семей қ., Қазақстан Республикасы
2 ШЖҚ МКК «Астана қала әкімдігінің №3 Көп профильді қалалық аурухана»,
Астана қ., Қазақстан Республикасы0
1. Министерство Здравоохранения Республики Казахстан. Уход за маловесными новорожденными. Клинический протокол диагностики и лечения. 2023. № 177. (https://diseases.medelement.com. Дата обращения 20.04.2023)
2. Министерство Здравоохранения Республики Казахстан. Дистоция плечиков (затруднение при рождении плечевого поясв). Клинический протокол диагностики и лечения. 2023. № 178. (https://diseases.medelement.com. Дата обращения 20.04.2023)
3. Nguyen M.T., Ouzounian J.G. Evaluation and Management of Fetal Macrosomia. // Obstetrics and gynecology clinics of North America. 2021. Vol. 48, № 2. P. 387–399.
4. Bonellie S. et al. Centile charts for birthweight for gestational age for Scottish singleton births. // BMC pregnancy and childbirth. 2008. Vol. 8. P. 5.
5. Barros F.C. et al. Global report on preterm birth and stillbirth (3 of 7): evidence for effectiveness of interventions. // BMC pregnancy and childbirth. 2010. Vol. 10 Suppl 1, № Suppl 1. P. S3.
6. Risnes K.R. et al. Birthweight and mortality in adulthood: a systematic review and meta-analysis. // International journal of epidemiology. 2011. Vol. 40, № 3. P. 647–661.
7. Gardosi J., Francis A. Controlled trial of fundal height measurement plotted on customised antenatal growth charts. // British journal of obstetrics and gynaecology. 1999. Vol. 106, № 4. P. 309–317.
8. Gardosi J. et al. Customized growth charts: rationale, validation and clinical benefits. // American journal of obstetrics and gynecology. Elsevier Inc., 2018. Vol. 218, № 2S. P. S609–S618.
9. Millogo T. et al. Factors associated with fresh stillbirths: A hospital-based, matched, case-control study in Burkina Faso // International Journal of Gynecology & Obstetrics. 2016. Vol. 135, № S1. P. S98–S102.
10. Figueras F., Gardosi J. Intrauterine growth restriction: new concepts in antenatal surveillance, diagnosis, and management // American Journal of Obstetrics and Gynecology. Mosby, Inc., 2011. Vol. 204, № 4. P. 288–300.
11. Vayssière C. et al. Fetal growth restriction and intra-uterine growth restriction: guidelines for clinical practice from the French College of Gynaecologists and Obstetricians. // European journal of obstetrics, gynecology, and reproductive biology. 2015. Vol. 193. P. 10–18.
12. Damhuis S.E., Ganzevoort W., Gordijn S.J. Abnormal Fetal Growth: Small for Gestational Age, Fetal Growth Restriction, Large for Gestational Age: Definitions and Epidemiology. // Obstetrics and gynecology clinics of North America. Elsevier Inc, 2021. Vol. 48, № 2. P. 267–279.
13. Tarca A.L. et al. A new customized fetal growth standard for African American women: the PRB/NICHD Detroit study // American Journal of Obstetrics and Gynecology. 2018. Vol. 218, № 2. P. S679-S691.e4.
14. Pritchard N.L. et al. Adjusting growth standards for fetal sex improves correlation of small babies with stillbirth and adverse perinatal outcomes: A state-wide population study. // PloS one. 2022. Vol. 17, № 10. P. e0274521.
15. Monier I. et al. Does the Presence of Risk Factors for Fetal Growth Restriction Increase the Probability of Antenatal Detection? A French National Study // Paediatric and Perinatal Epidemiology. 2016. Vol. 30, № 1. P. 46–55.
16. Kiserud T. et al. The World Health Organization Fetal Growth Charts: A Multinational Longitudinal Study of Ultrasound Biometric Measurements and Estimated Fetal Weight // PLOS Medicine / ed. Myers J.E. 2017. Vol. 14, № 1. P. e1002220.
References: [1-2]
1. Ministerstvo Zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan. Ukhod za malovesnymi novorozhdennymi. Klinicheskiy protokol diagnostiki i lecheniya [Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan Care of low birth weight newborns. Clinical protocol for diagnosis and treatment]. 2023. № 177. https://diseases.medelement.com. (Accessed: 04.20.2023)
2. Ministerstvo Zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan. Distotsiya plechikov (zatrudnenie pri rozhdenii plechevogo poyasv). Klinicheskiy protokol diagnostiki i lecheniya [Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan. Shoulder dystocia (difficulty at birth of the shoulder girdle. Clinical protocol for diagnosis and treatment]. 2023. № 178. https://diseases.medelement.com. (Accessed: 04.20.2023)
Көрген адамдардың саны: 60
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Шарипова М.Г., Танышева Г.А., Кыстаубаева А.С., Шаханова А.Т., Рыспаева Ж.А., Жаксылыкова З.К., Акимжанов К.Д., Кожахметова Д.К. Жатырішілік өсудің тоқтау қаупін бағалау үшін жеке графиктердің құрған кезде ұрықтың жынысы бойынша корректировка // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 4 (Т.25). Б.92-100. doi 10.34689/SH.2023.25.4.011Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ