ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ҰРЫҚТЫҢ ДАМУЫНЫҢ ТЕЖЕЛУІНЕ ӘСЕР ЕТЕТІН ФАКТОРЛАРДЫҢ ЖИІЛІГІ МЕН АССОЦИАЦИЯСЫ
Кіріспе: Ұрық дамуының тежелуі (ҰДТ) көптеген қауіп факторлар әсерінің нәтижесінде өзінің құрсақішілік потенциалына жетпеуімен, сау нәрестелермен салыстырғанда аурушаңдық пен өлімге аса бейімділігімен сипатталады.
Мақсаты: Біздің зерттеудің мақсаты – гипотезаға сәйкес ҰДТ негативті әсер ететін қауіп факторлардың әсерін бағалау.
Материалдар мен тәсілдер: Осы зерттеудің дизайны – 2016 жылдың 1 қаңтарынан 2021 жылдың 31 желтоқсанына дейін өткен ретроспективті зерттеу. Зерттеуге қосу критерийлері: жүктіліктің алғашқы үш айында 10-14 апта мерзімдегі УДЗ скрининг болуы, жүктіліктің асқынбаған ағымы, бір ұрықты жүктілік. Зерттеуге қоспау критерийлері: көп ұрықты жүктілік, ұрықтың жамбаспен орналасуы, ұрықтың дұрыс емес жағдайда орналасуы (көлденең, қиғаш), ұрықтың салмағы 2500 грамм дейін немесе 4000 граммнан жоғары, уақытынан ерте босану, гипертензиялық жағдайлар, ұрықтың антенаталды өлуі, ұрықтың жатырішілік ақаулары, қағанақ суының көптігі, қағанақ суының аздығы, экстрагениталды патология.
Статистикалық анализ. Барлық айналмалар олардың қалыпты таралуына тексерілді. Суреттейтін статистика үздіксіз қалыпты емес таралған айналмалар үшін медиананы (Q1 - Q3) қосты. Нәтижелерді ҰДТ бар және ҰДТ жоқ нәрестелер арасында салыстырылды. Қалыпты емес таралған айналмаларда орташа мәндерін салыстыру үшін екі топтың арасында Манна-Уитни тесті қолданылды. Топтар арасында категориялық айналмалар айырмашылықтарын салыстыру үшін χ2 қолданылды. Барлық сенімділік интервалдары (СИ) 95% құрады. Бір тест үшін статистикалық маңыздылық p<0,05 ретінде алынды.
Нәтижелер: Осы зерттеуге 3211 қыз бен 3336 ұл туды, оның ішінде 85 қыз бен 75 ұлдарда ҰДТ болған. 6355 нәресте тірі туған және 192 – өлі туған, оның ішінде ҰДТ бар 136 нәресте тірі туған, ал ҰДТ бар 24 нәресте – өлі туған (p = 0,001). Преэклампсиясы бар жүкті әйелдерде ҰДТ даму мүмкіндігі преэклампсиясы жоқ жүкті әйелдермен салыстырғанда анағұрлым жоғары болды (p<0,001). Қалыпты орналасқан планцентаның жыртылуы; допплерография мәліметтері бойынша ана-планценталық қанайналымның бұзылуы; ұрықтың дистрессі және олигогидрамниоз ҰДТ бар нәрестелерде ҰДТ жоқ нәрестелермен салыстырғанда жиі кездесті (p <0,001). Осы жүктілік кезіндегі кіндіктің аномалиясы бар нәрестелерде ҰДТ кіндіктің аномалисы жоқ нәрестелерге қарағанда жиі кездесті (p = 0,029). УДЗ бойынша төмен орналасқан плацента және плацентаның толық төмен орналасуы ҰДТ бар нәрестелерде ҰДТ жоқ нәрестелермен салыстырғанда жиі кездесті, сәйкесінше (p = 0,006) және (p = 0,001).
Қорытынды: Біздің зерттеуде ҰДТ АГ, жүрек ырғағының бұзылуы, өкпе мен бронх аурулары, мерез бар жүкті әйелдерде осы аурулары жоқ әйелдермен салыстырғанда жиі кездесті. ҰДТ преэклампсиямен, жатырдағы тыртықтың болуымен, HELLP-пен, қалыпты орналасқан планцентаның жыртылуымен, ана-планценталық қанайналымның бұзылуымен, олигогидрамниозбен, ұрықтың дистрессімен, кіндік аномалиясымен, УДЗ бойынша төмен орналасқан плацентамен және плацентаның толық төмен орналасуымен байланысты болды.
Меруерт Г. Шарипова1, https://orcid.org/0000-0002-5009-7387
Гульяш А. Танышева1, https://orcid.org/0000-0001-9531-5950
Айжан Т. Шаханова1, http://orcid.org/0000-0001-8214-8575
Зайтуна Г. Хамидуллина2, https://orcid.org/0000-0002-5324-8486
Халида К. Шарипова2, https://orcid.org/0000-0001-5553-8156
Зарина К. Жаксылыкова1, https://orcid.org/0009-0007-4997-2184
Елена Ю. Ложкина3, https://orcid.org/0009-0002-3451-4096
Дана К. Кожахметова1, http://orcid.org/0000-0002-8367-1461
Куат Д. Акимжанов1, https://orcid.org/0000-0002-8608-0771
1 «Семей медицина университеті», КеАҚ, Семей қ., Қазақстан Республикасы;
2 «Астана медицина Университеті» КеАҚ, Астана қ., Қазақстан Республикасы;
3 «Алтай ауданының ауданаралық ауруханасы» ШЖҚ КМК, Алтай қ., Қазақстан Республикасы
1. ACOG Fetal growth restriction // Practice Bullettin. 2019. № 133:e (204). P. 97–109.
2. Alfirevic Z., Stampalija T., Gyte G.M. Fetal and umbilical Doppler ultrasound in normal pregnancy под ред. Z. Alfirevic, Chichester, UK: John Wiley & Sons, Ltd, 2010. № 8. Р. 1-38.
3. Apel-Sarid L. et al. Term and preterm (<34 and <37 weeks gestation) placental pathologies associated with fetal growth restriction // Archives of Gynecology and Obstetrics. 2010. № 5 (282). P. 487–492.
4. Bardien N. et al. Placental Insufficiency in Fetuses That Slow in Growth but Are Born Appropriate for Gestational Age: A Prospective Longitudinal Study // PloS one. 2016. № 1 (11). P. e0142788.
5. Barker D.J.P. et al. Growth in utero, blood pressure in childhood and adult life, and mortality from cardiovascular disease. // BMJ. 1989. № 6673 (298). P. 564–567.
6. Barker D.J.P. et al. Fetal and placental size and risk of hypertension in adult life // BMJ (Clinical research ed.). 1990. № 6746 (301). P. 259–62.
7. Beckmann C.R., Ling F.W., Herbert W.N., Laube D.W. Obstetrics and gynecology / S. R. Beckmann CR, Ling FW, Herbert WN, Laube DW, Lippincott Williams & Wilkins, 2019. 8th ed. Section II P. 350-366.
8. Billionnet C. et al. Gestational diabetes and adverse perinatal outcomes from 716,152 births in France in 2012. // Diabetologia. 2017. № 4 (60). P. 636–644.
9. Burton G.J., Fowden A.L., Thornburg K.L. Placental Origins of Chronic Disease // Physiological reviews. 2016. № 4 (96). P. 1509–65.
10. Burton G.J., Jauniaux E. Pathophysiology of placental-derived fetal growth restriction // American journal of obstetrics and gynecology. 2018. № 2S (218). P. S745–S761.
11. Chien P.F., Owen P., Khan K.S. Validity of ultrasound estimation of fetal weight // Obstetrics and gynecology. 2000. № 6 Pt 1 (95). P. 856–60.
12. Damhuis S.E., Ganzevoort W., Gordijn S.J. Abnormal Fetal Growth: Small for Gestational Age, Fetal Growth Restriction, Large for Gestational Age: Definitions and Epidemiology // Obstetrics and gynecology clinics of North America. 2021. № 2 (48). P. 267–279.
13. Dewey K.G., Oaks B.M. U-shaped curve for risk associated with maternal hemoglobin, iron status, or iron supplementation // The American journal of clinical nutrition. 2017. № Suppl 6 (106). P. 1694S-1702S.
14. Dittkrist L. et al. Percent error of ultrasound examination to estimate fetal weight at term in different categories of birth weight with focus on maternal diabetes and obesity // BMC pregnancy and childbirth. 2022. № 1 (22). P. 241.
15. Dudley N.J. A systematic review of the ultrasound estimation of fetal weight // Ultrasound in obstetrics & gynecology : the official journal of the International Society of Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 2005. № 1 (25). P. 80–9.
16. Everett T.R., Lees C.C. Beyond the placental bed: Placental and systemic determinants of the uterine artery Doppler waveform // Placenta. 2012. № 11 (33). P. 893–901.
17. Flenady V. et al. Major risk factors for stillbirth in high-income countries: a systematic review and meta-analysis. // Lancet (London, England). 2011. № 9774 (377). P. 1331–40.
18. Georgieff M.K., Krebs N.F., Cusick S.E. The Benefits and Risks of Iron Supplementation in Pregnancy and Childhood // Annual review of nutrition. 2019. № 1 (39). P. 121–146.
19. Hall W. A. et al. A randomized controlled trial of an intervention for infants’ behavioral sleep problems. // BMC pediatrics. 2015. № 1 (15). P. 181.
20. Heaman M. I. et al. Risk factors for spontaneous preterm birth among Aboriginal and non-Aboriginal women in Manitoba // Paediatric and Perinatal Epidemiology. 2005. № 3 (19). P. 181–193.
21. Henry D. et al. Maternal arrhythmia and perinatal outcomes. // Journal of perinatology : official journal of the California Perinatal Association. 2016. № 10 (36). P. 823–7.
22. Iraola A. et al. Prediction of adverse perinatal outcome at term in small-for-gestational age fetuses: comparison of growth velocity vs. customized assessment // Journal of Perinatal Medicine. 2008. № 6 (36). P. 531–5.
23. Julian C. G. et al. Augmented uterine artery blood flow and oxygen delivery protect Andeans from altitude-associated reductions in fetal growth // American journal of physiology. Regulatory, integrative and comparative physiology. 2009. № 5 (296). P. R1564-75.
24. Kildea S.V. et al. Risk factors for preterm, low birthweight and small for gestational age births among Aboriginal women from remote communities in Northern Australia // Women and birth : journal of the Australian College of Midwives. 2017. № 5 (30). P. 398–405.
25. Kingdom J. et al. Development of the placental villous tree and its consequences for fetal growth. // European journal of obstetrics, gynecology, and reproductive biology. 2000. № 1 (92). P. 35–43.
26. Koller O. et al. Fetal growth retardation associated with inadequate haemodilution in otherwise uncomplicated pregnancy // Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica. 1979. № 1 (58). P. 9–13.
27. Koller O. The clinical significance of hemodilution during pregnancy // Obstetrical & gynecological survey. 1982. № 11 (37). P. 649–52.
28. Leon D. A. et al. Reduced fetal growth rate and increased risk of death from ischaemic heart disease: cohort study of 15 000 Swedish men and women born 1915-29 // BMJ. 1998. № 7153 (317). P. 241–245.
29. Liu Y. et al. Impact of gestational hypertension and preeclampsia on low birthweight and small-for-gestational-age infants in China: A large prospective cohort study // Journal of clinical hypertension (Greenwich, Conn.). 2021. № 4 (23). P. 835–842.
30. Luo H. et al. Growth in syphilis-exposed and -unexposed uninfected children from birth to 18 months of age in China: a longitudinal study // Scientific reports. 2019. № 1 (9). P. 4416.
31. Macheku G. S. et al. Frequency, risk factors and feto-maternal outcomes of abruptio placentae in Northern Tanzania: a registry-based retrospective cohort study // BMC pregnancy and childbirth. 2015. № 1 (15). P. 242.
32. Marconi A.M. et al. Comparison of fetal and neonatal growth curves in detecting growth restriction // Obstetrics and gynecology. 2008. № 6 (112). P. 1227–1234.
33. McCowan L., Horgan R. P. Risk factors for small for gestational age infants // Best Practice & Research Clinical Obstetrics & Gynaecology. 2009. № 6 (23). P. 779–793.
34. Mifsud W., Sebire N.J. Placental pathology in early-onset and late-onset fetal growth restriction // Fetal diagnosis and therapy. 2014. № 2 (36). P. 117–28.
35. Nelson D. B. et al. Placental pathology suggesting that preeclampsia is more than one disease // American journal of obstetrics and gynecology. 2014. № 1 (210). P. 66.e1–7.
36. Ogge G. et al. Placental lesions associated with maternal underperfusion are more frequent in early-onset than in late-onset preeclampsia // Journal of perinatal medicine. 2011. № 6 (39). P. 641–52.
37. Panaretto K. et al. Risk factors for preterm, low birth weight and small for gestational age birth in urban Aboriginal and Torres Strait Islander women in Townsville // Australian and New Zealand Journal of Public Health. 2006. № 2 (30). P. 163–170.
38. Poon L. C. Y. et al. Birthweight with gestation and maternal characteristics in live births and stillbirths // Fetal diagnosis and therapy. 2012. № 3 (32). P. 156–65.
39. Qin J.-B. et al. Risk factors for congenital syphilis and adverse pregnancy outcomes in offspring of women with syphilis in Shenzhen, China: a prospective nested case-control study // Sexually transmitted diseases. 2014. № 1 (41). P. 13–23.
40. Smith-Bindman R. et al. US Evaluation of Fetal Growth: Prediction of Neonatal Outcomes // Radiology. 2002. № 1 (223). P. 153–161.
41. Society for Maternal-Fetal Medicine Publications Committee [et all]. Doppler assessment of the fetus with intrauterine growth restriction // American journal of obstetrics and gynecology. 2012. № 4 (206). P. 300–8.
42. Sparks T. N. et al. Fundal height: a useful screening tool for fetal growth? // The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine. 2011. № 5 (24). P. 708–712.
43. Steer P.J. Maternal hemoglobin concentration and birth weight // The American Journal of Clinical Nutrition. 2000. № 5 (71). P. 1285S-1287S.
44. Taylor D.J., Lind T. Red cell mass during and after normal pregnancy // BJOG: An International Journal of Obstetrics and Gynaecology. 1979. № 5 (86). P. 364–370.
45. Walker D.-M., Marlow N. Neurocognitive outcome following fetal growth restriction // Archives of Disease in Childhood - Fetal and Neonatal Edition. 2007. № 4 (93). P. F322–F325.
46. Wijesooriya N.S. et al. Global burden of maternal and congenital syphilis in 2008 and 2012: a health systems modelling study // The Lancet. Global health. 2016. № 8 (4). P. e525-33.
47. Xiong X. et al. Anemia during pregnancy in a Chinese population // International Journal of Gynecology & Obstetrics. 2003. № 2 (83). P. 159–164.
48. Zhang X.-H. et al. Effectiveness of treatment to improve pregnancy outcomes among women with syphilis in Zhejiang Province, China // Sexually Transmitted Infections. 2016. № 7 (92). P. 537–541.
Көрген адамдардың саны: 42
Мақалалар санаты:
Біртума зерттеулер
Библиографиялық сілтемелер
Шарипова М.Г., Танышева Г.А., Шаханова А.Т., Хамидуллина З.Г., Шарипова Х.К., Жаксылыкова З.К., Ложкина Е.Ю., Кожахметова Д.К., Акимжанов К.Д. Қазақстан Республикасында ұрықтың дамуының тежелуіне әсер ететін факторлардың жиілігі мен ассоциациясы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 6 (Т.25). Б.59-70. doi 10.34689/SH.2023.25.6.007Ұқсас жариялымдар:
РАДИОЛОГИЯДА ЖАЛПЫ ТРУНКУС АРТЕРИОЗЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ
МЕХАНИКАЛЫҚ САРҒАЮ ОПЕРАЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ КОАГУЛОПАТИЯЛЫҚ ҚАН КЕТУДІҢ АЛДЫН АЛУ ӘДІСІ
ТҮЙІРШІКТЕЛГЕН ІРІҢДІ ЖАРАЛАРДЫ АУТОТЕРІЖАМАУМЕН ЕМДЕУДІҢ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖУАН ІШЕК ПЕН АНОРЕКТАЛДЫ АЙМАҚҚА ОПЕРАЦИЯ ЖАСАҒАН БАЛАЛАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛАУ НЕГІЗДЕРІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ 2013-2022 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН ӨМІРІНІҢ БІРІНШІ ЖЫЛЫНДАҒЫ БАЛАЛАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ