COVID-19 ДӘУІРІНДЕГІ ЕРЕСЕКТЕРДЕГІ ЖРВИ-ДІҢ АУЫР ФОРМАСЫНДА ЭНИСАМИЯ ЙОДИД ПРЕПАРАТЫНЫҢ ВИРУСҚА ҚАРСЫ ТИІМДІЛІГІ
Өзектілігі. Қазақстанда жыл сайын ЖРВИ мен тұмаудың 600 мыңнан 1,2 млн-ға дейінгі жағдайы тіркеледі. Орта есеппен эпидемиологиялық маусымда ЖРВИ-дің ауыр және орташа ауыр ағымымен - 70-80 мың адамға дейін ауруханаға жатқызылып, оның 70% – 14 жасқа дейінгі балалар болса, оның ішінде 1 жасқа дейінгі балалар – 30-35% –ға дейін, жүкті әйелдер ЖРВИ-мен ауыратындар санының тиісінше 53-55% құрайды. Жедел респираторлық вирустық инфекциялық ауруды (ЖРВИ) емдеу симптомдарды жеңілдетуге, аурудың ұзақтығын азайтуға және асқынулардың алдын алуға бағытталған бірқатар шаралар мен тәсілдерді қамтиды. Осындай препараттардың бірі-Қазақстанда вирусқа қарсы әсер ететін, "Амизон" сауда атауымен тіркелген, Фармак (Украина) зауыты шығаратын энисамия йодиді.
Материалдар мен әдістер. Зерттеу когорттық, клиникалық, интервенциялық емес, перспективалық болып табылады. Шымкент қалалық жұқпалы аурулар ауруханасында 2022 жылдың желтоқсанынан 2023 жылдың қаңтарына дейін этиотропты ем қабылдамаған науқастар тобымен салыстырғанда ересектердегі ЖРВИ ауыр түрлерінде энизамия йодидінің вирусқа қарсы препаратының тиімділігіне клиникалық сынақтар жүргізілді.
Нәтижелер мен қорытындылар. Емдеу нәтижесінде 4-ші және 5-ші күндері дене температурасының қалыпқа келуінің үдеуі байқалды (тиісінше 96% және 98%). Салыстыру тобында 3-ші тәулікте дене температурасының қалыпқа келуінің жақсаруы науқастардың 60% -ында тіркелді.
Негізгі және бақылау топтарын төсек күндері бойынша салыстырған кезде статистикалық маңызды айырмашылықтар анықталды (p=0,049*). Стандартты терапиясы бар емделушілер Амизонды қосымша қабылдағандарға қарағанда ауруханада ұзақ болды. Амизонмен емдеу кезінде 50 жағдайдың 1-інде ғана препаратты қабылдаумен сәйкес келетін, препаратты қабылдауды тоқтатуды қажет етпейтін аздаған бас ауруы түріндегі жағымсыз құбылыс дамыды. Терапияның 3 және 4-ші күндерінде статистикалық маңызды айырмашылықтар анықталды. Интоксикация симптомдарының регрессиясы (қызба, қалтырау, бас ауруы, дененің ауыруы) және катаральды көріністер бақылау тобына қарағанда әлдеқайда ертерек байқалды. Амизонды қолдану кезінде бактерияға қарсы препараттарды тағайындау қажеттілігі 10% құрады, бұл оның вирусқа қарсы және бактерияға қарсы әсерін көрсетеді.
Гульжан Н. Абуова1, https://orcid.org/0000-0002-1210-2018
Казыбек Ж. Хангельды1, https://orcid.org/0000-0002-5656-0918
Гулбану Г. Шаймерденова1, https://orcid.org/0009-0000-6455-2769
Багила А. Жораханова1, https://orcid.org/0009-0000-9374-1681
Дана К. Садыхова1,
1 Оңтүстік Қазақстан медицина академиясы, Жұқпалы аурулар және дерматовенерология кафедрасы, Шымкент қ., Қазақстан Республикасы.
1. Баранов А.М., Шкрабов А.В., Шустер А.М., Галкина И.В. Клинико-экономическая эффективность применения Амизона при лечении гриппа и ОРВИ у детей // Российский вестник перинатологии и педиатрии. 2013. 58(3):82-86.
2. Данные комитета по санитарно-эпидемиологическому контролю Республики Казахстан, 2024 https://rk-ncph.kz/ru/sanepidem/ezhemesyachnaya-situatsiya (Дата обращения: 15.01.2024)
3. Кулжанова Ш.А., Нурахметова Г.А., Конкаева М.Е., Смагулова З.К. Клиническая эффективность препарата энисамия йодид в комплексном лечении ОРВИ // Медицина (Алматы). 2020. №5-6 (215-216). С. 32-37. DOI: 10.31082/1728-452X-2020-211-215-216-5-6-32-37
4. Медведева И.В., Калинина Л.А., Сухомлинов А.В., и др. Применение Амизона у детей с хроническими респираторными заболеваниями // Педиатрия. Журнал им. Г.Н. Сперанского. 2014. 93(1):34-39.
5. Петров В.А., Злотникова Е.И. Эксперименталь-ное исследование антивирусной активности Тилорона (Амизона) в отношении гриппа А/H5N1 и других возбудителей ОРВИ // Вопросы вирусологии. 2008. 53(6):38-42.
6. Сазонова М.А., Дудкин В.А., Старостина Е.Г., и др. Иммуномодулирующий препарат Амизон у детей с рецидивирующими респираторными вирусными инфекциями // Клиническая педиатрия. 2012. 2:31-35.
7. Boltz D., Peng X., Muzzio M. et al. Activity of enisamium, an isonicotinic acid derivative, against influenza viruses in differentiated normal human bronchial epithelial cells // Antivir Chem Chemother. 2018. No 26. 2040206618811416. DOI: 10.1177/2040206618811416.
8. Casanova J.L., Abel L. The human model: a genetic dissection of immunity to infection in natural conditions // Nat. Rev. Immunol. 2004. Vol. 4 (1). P. 55–66. DOI: 10.1038/nri1264
9. Cocking D., Cinatl J., Boltz D.A. Antiviral effect of a derivative of isonicotinic acid enisamium iodide (FAV00A) against influenza virus // Acta Virol. 2018. 62(2):191-195. doi: 10.4149/av_2018_211
10. Frolov A.F., Frolov V.M., Bukhtiarova T.A., Danilenko V.F. Clinical aspects of the use of Amizon // Ukrainian Medical Journal. 2004. 1(39):69–74.
11. Shaimerdenova G., Abuova G.N., Serikbayeva S. Antiviral Therapy in Pregnant Women with COVID-19 Archives of Clinical Infectious Diseases. 2023. 18 (1)e132803 https://doi.org/10.5812/archcid-132803 (Дата обращения: 12.01.2024)
12. Guo M., Ni J., Yu J. Antiviral Activity of Benzoic Acid Derivative NC-5 Against Influenza A Virus and Its Neuraminidase Inhibition // Int J Mol Sci. 2019 Dec 12;20(24):6261. doi: 10.3390/ijms20246261
13. Jones J.C., Marathe B.M., Lerner C. Novel Endonuclease Inhibitor Exhibits Broad-Spectrum Anti-Influenza Virus Activity In Vitro // Antimicrob Agents Chemother. 2016 Aug 22. 60(9):5504-14. doi: 10.1128/AAC.00888-16
14. Governments continue discussions on pandemic agreement negotiating text. World Health Organization (WHO) https://www.who.int/com (Дата обращения: 12.01.2024)
15. Klinicheskie protokoly Ministerstva zdravookhraneniya Respubliki Kazakhstan – 2019: Gripp i ORVI (Kazakhstan). [Clinical protocols of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan - 2019: Influenza and ARVI]. [Kazakhstan] https://diseases.medelement.com/disease/16085 (Дата обращения: 12.01.2024).
16. Kruker A.T., Krause M. Oseltamivir-induced delirium // Ther Umsch. 2010 Dec. Vol. 67 (12). P. 613-5. DOI: 10.1024/0040- 5930/a000106
17. Moscona A. Global transmission of oseltamivir-resistant influenza // N Engl J Med. 2009 Mar 5;360(10):953-6. doi: 10.1056/NEJMp0900648
18. Ramos I., Fernandez-Sesma A. Modulating the innate immune response to influenza A virus: potential therapeutic use of antiinflammatory drugs // Frontiers in immunology. 2015. No 6. P. 361. DOI: 10.3389/fimmu.2015.00361
19. Shaimerdenova G., Abuova G., Yelshibek G., Zhuparbek A., Bakytzhan G., Ashtayeva S. et al. The use of Remdesivir in pregnant women with COVID-19 // J Clin med kaz. 2023. 20(1):31-4. https://doi.org/10.23950/jcmk/12911 (Дата обращения: 13.08.2023)
20. Spencer S., Nguyen H., Elal A.A. et al. Surveillance for Oseltamivir Resistant Influenza A (H1N1) pdm09 Virus Infections During 2016–2017 and 2017–2018, United States // Open Forum Infectious Diseases. 2018. Vol. 5 (Suppl. 1). P. S267-S268. DOI: 10.1093/ofid/ofy210.752
References:
1. Baranov A.M., Shkrabov A.V., Shuster A.M., Galkina I.V. Kliniko-ekonomicheskaya effektivnost' primeneniya Amizona pri lechenii grippa i ORVI u detei [Clinical and economic effectiveness of Amizon in the treatment of influenza and ARVI in children]. Rossiiskii vestnik perinatologii i pediatrii [Russian Bulletin of Perinatology and Pediatrics]. 2013. 58(3):82-86 [in Russian]
2. Dannye komiteta po sanitarno-epidemiologicheskomu kontrolyu Respubliki Kazakhstan, 2024 [Data from the Committee for Sanitary and Epidemiological Control of the Republic of Kazakhstan] https://rk-ncph.kz/ru/sanepidem/ezhemesyachnaya-situatsiya [in Russian]
3. Kulzhanova Sh.A., Nurakhmetova G.A., Konkaeva M.E., Smagulova Z.K. Klinicheskaya effektivnost' preparata enisamiya iodid v kompleksnom lechenii ORVI [Clinical effectiveness of the drug enisamium iodide in the complex treatment of ARVI]. Meditsina (Almaty) Medicine]. 2020. №5-6 (215-216). pp. 32-37. DOI: 10.31082/1728-452X-2020-211-215-216-5-6-32-37 [in Russian]
4. Medvedeva I.V., Kalinina L.A., Sukhomlinov A.V., i dr. Primenenie Amizona u detei s khronicheskimi respiratornymi zabolevaniyami. Pediatriya [Application of Amizon in children with chronic respiratory diseases]. Zhurnal im. G.N. Speranskogo [Pediatrics. Journal named after G.N. Speransky]. 2014. 93(1):34-39. [in Russian]
5. Petrov V.A., Zlotnikova E.I. Eksperimental'noe issledovanie antivirusnoi aktivnosti Tilorona (Amizona) v otnoshenii grippa A/H5N1 i drugikh vozbuditelei ORVI [Experimental study of the antiviral activity of Tiloron (Amizon) against influenza A/H5N1 and other pathogens of ARVI]. Voprosy virusologii [Questions of Virology]. 2008. 53(6):38-42. [in Russian]
6. Sazonova M.A., Dudkin V.A., Starostina E.G., i dr. Immunomoduliruyushchii preparat Amizon u detei s retsidiviruyushchimi respiratornymi virusnymi infektsiyami [Immunomodulatory drug Amizon in children with recurrent respiratory viral infections]. Klinicheskaya pediatriya [Clinical Pediatrics]. 2012. 2:31-35. [in Russian]
Көрген адамдардың саны: 2024
Мақалалар санаты:
COVID-19-өзекті тақырып
Библиографиялық сілтемелер
Абуова Г.Н., Хангельды К.Ж., Шаймерденова Г.Г., Жораханова Б.А., Садыхова Д.К. COVID-19 дәуіріндегі ересектердегі ЖРВИ-дің ауыр формасында энисамия йодид препаратының вирусқа қарсы тиімділігі // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. 1 (Т.26). Б. 125-131. doi 10.34689/SH.2024.26.1.016Ұқсас жариялымдар:
SARS-COV-2-МЕН БАЙЛАНЫСТЫ КӨП ЖҮЙЕЛІ ҚАБЫНУ СИНДРОМЫ БАР БАЛАЛАРДЫҢ ИММУНОЛОГИЯЛЫҚ ӨЗГЕРІСТЕРІ
ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНЫҢ ЕРЕСЕК ПАЦИЕНТТЕРІНДЕГІ ІЛЕСПЕЛІ АУРУЛАРҒА БАЙЛАНЫСТЫ COVID-19 КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ
COVID-19 КОРОНАВИРУСТЫҚ ИНФЕКЦИЯСЫНДАҒЫ ӨЛІМ ЖАҒДАЙЛАРЫН ТАЛДАУ
КОРОНАВИРУСТЫҚ ИНФЕКЦИЯНЫ ӨТКЕРГЕН, РЕВАСКУЛЯРИЗАЦИЯСЫ БАР НАУҚАСТАРДА КОРОНАРЛЫҚ АРТЕРИЯ РЕСТЕНОЗЫНЫҢ ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
COVID-19 КОРОНАВИРУСТЫҚ ИНФЕКЦИЯСЫНЫҢ ПАНДЕМИЯСЫ КЕЗІНДЕГІ АРТЕРИЯЛЫҚ ГИПЕРТЕНЗИЯ АҒЫМЫ МЕН СЕМІЗДІКТІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ. ӘДЕБИ ШОЛУ