СОЗЫЛМАЛЫ ГЛОМЕРУЛОНЕФРИТПЕН НАУҚАСТАРДАҒЫ БҮЙРЕКТІҢ СОЗЫЛМАЛЫ АУРУЛАРЫНЫҢ ҮДЕУ ҚАУПІ ФАКТОРЛАРЫНЫҢ ТАРАЛУЫН БАҒАЛАУ
Кіріспе: бүйректің созылмалы ауруының тиімді алдын алу оның даму қаупі факторларын ерте анықтау, оларды стратификациялау бойынша іс–шараларды әдістеу және патологияның оңтайлы диагностикалық маркерлерін іздестіру негізінде мүмкін.
Мақсаты: созылмалы гломерулонефритпен науқастардағы бүйректің созылмалы ауруларының үдеу қаупі факторларының таралуын анықтау.
Материалдары және әдістері. Зерттеу дизайны – көлденең социологиялық зерттеу. Қауіп факторларын зерттеуге 2014 жылы бойы Е.М. Тареев атынд. нефрология, ішкі және кәсіби аурулар клиникасының нефрологиялық бөлімінің, И.М. Сеченов атынд. Бірінші Москва мемлекеттік медициналық университеті УКБ№3 ФГАОУ (Сеченов университеті)116 науқасы қатысты.
Зертетуге егізу критерилері 18-70 жастағы диагноздалған созылмалы гломерулонефрит болды. Қорытынды критерилері: бүйректің басқа аурулары, 18 жастан кіші және 70 жастан асқан.
Созылмалы гломерулонефрит диагнозы аурудың, клиникалық (бүйрекжәне бүйректен тыс симптомдар), зертханалық көрсеткіштер (несеп синдромыазот шығару және бүйрек өткізгіштік қызметі көрсеткіштері, қанның жалпы және биохимиялық талдауы), сол сияқты құрал зерттеулері нәтижелері (УДЗ, соның ішінде эхокардиография) негізінде тұрақталады.
ДДСҰ ұсынған STEPS әдісімен ҰДО үшін қауіп факторларын анықтау әдісімен салыстырғанда, зерттеу барысында бірқатар кезеңдер жүргізілді: сұхбат, антропометриялық өлшеулер және биохимиялық қан санау, бірақ жұмыс үшін БСА үшін нақты тәуекел факторлары туралы мәселелер және толық іске асыру үшін қажетті объективті клиникалық ақпараттың үлкен жиынтығы стационарлы емделуден өткен пациенттің сауалнамасы шеңберінде мүмкін болатын келесі стратификация бойынша тапсырма.
Деректер базасы Windows үшін MS Excel бағдарламасында жинақталған, деректерді статистикалық өңдеу IBM SPSS 21.0, SAS 6.0 арқылы жүзеге асырылды. Нәтижелерді талдау әдістері: дескрептивті талдау.
Нәтижелері: зерттеу тобында шылым шегетін пациенттер жоғары үлесі анықталды (22,4% 95%ДИ: 15,97%, 31,44%), үнемі физикалық белсенділік төмен (43,1% 95%ДИ: 34,97%; 53,13%),АҚ оңтайлы мәні (23,9% 95%ДИ: 15,8%; 36,24%) және тұссыз диетаның маңыздылығы туралы жеткіліксіз хабардарлық (57,8% 95%ДИ: 49,43%; 67,5%), сол сияқты үнемі тексерулерге белсенділік төмен (56,9% 95%ДИ: 48,56%; 66,65%).
Қорытындылар: Сауалнама нәтижелерін талдау барысында алынған деректер, пациенттің өмір салтын өзгертуге және БСА бар науқастарда салауатты өмір салтын қалыптастыруға бағытталған профилактикалық бағдарламаларды іске асыру үшін бар әлеуетке куәлік етеді.
Кирилл С. Мильчаков
Ресей Федерациясы денсаулық сақтау Министрлігі И.М. Сеченов атынд. Бірінші Москва мемлекеттік медициналық университеті, Москва қ., Ресей Федерациясы.
1. Мухин Н.А. Современная нефропротективная стратегия лечения хронических прогрессирующих заболеваний почек // Клиническая фармакология и терапия. 2002. т. 11. № 2. С. 58.
2. Рекомендации ВНОК и НОНР «Функциональное состояние почек и прогнозирование сердечно-сосудистого риска» // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. 2008, №7.Приложение 3. С.7-37.
3. Смирнов А.В., Каюков И.Г., Добронравов В.Л., Есаян А.М. ХБП: дальнейшее развитие концепции и классификации // Нефрология. 2007, № 11. С. 7-17.
4. Смирнов А.В., Каюков И.Г., Добронравов В.Л. Концепция факторов риска в нефрологии: вопросы профилактики и лечения ХБП // Нефрология. 2008, № 12. С. 7-13.
5. Шилов Е.М. Организация работы нефрологической службы в РФ, взаимодействие с ФФОМСом и МЗ РФ. Стандарты, тарифы, национальные клинические рекомендации. 2014.http://www.myshared.ru/slide/977929/
6. Шилов Е.М., Фомин В.В., Швецов М.Ю. Хроническая болезнь почек // Терапевтический архив. 2007, № 6. C. 75-78.
7. Bang H., Vupputuri S., Shoham D., Klemmer P., Falk R., Mazumdar M., Debbie G., Colindres R., Kshirsagar A. Screening for Occult REnal Disease (SCORED). A Simple Prediction Model for Chronic Kidney Disease // Arch Intern Med. 2007. Vol.167. Р. 374-381.
8. Brück K., Stel V.S., Gambaro G. et al. CKD prevalence varies across the European general population // J Am Soc Nephrol. 2016. Vol. 27. Р. 2135–2147.
9. Brück K., Jager K.J., Dounousi E. et al. Methodology used in studies reporting chronic kidney disease prevalence: a systematic literature review // Nephrol Dial Transplant. 2016. Vol. 31. Р. 680.
10. Chen N., Wang W., Huang Y. et al. Community-based study on CKD subjects and the associated risk factors // Nephrol Dial Transplant. 2009. Vol. 24. Р. 2117–2123.
11. Chien K., Lin H., Lee Ch, Hsu H., Lee Y., Chen M. A Prediction Model for the Risk of Incident Chronic Kidney Disease // The American Journal of Medicine.2010. Vol.123. Р. 836-846
12. Coresh J., Turin T.C., Matsushita K., Sang Y., Ballew S.H. et al. CKD Prognosis Consortium. Decline in estimated glomerular filtration rate and subsequent risk of end-stage renal disease and mortality // JAMA. 2014. Vol. 311, №24. Р.2518-2531.
13. Crews D.C., Plantinga L.C., Miller E.R. et al. Prevalence of chronic kidney disease in persons with undiagnosed or prehypertension in the United States. Hypertension. 2010. Vol. 55.- Р. 1102—1109.
14. Duru O.K., Vargas R.B., Kermah D. et al. High prevalence of stage 3 chronic kidney disease in older adults despite normal serum creatinine // J. Gen. Intern. Med. 2009. Vol. 24. Р. 86-92.
15. Fried L.F., Emanuele N., Zhang J.H. et al. Combined angiotensin inhibition for the treatment of diabetic nephropathy // N Engl J Med. 2013. Vol. 369. Р. 1892–1903.
16. Grams M.E., Juraschek S.P., Selvin E. et al. Trends in the prevalence of reduced GFR in the United States: a comparison of creatinine-and cystatin C−based estimates // Am J Kidney Dis. 2013. Vol. 62- Р. 253–260.
17. Halbesma N., Jansen D., Heymans M., Stolk R., de Jong P., Gansevoort R. Development and Validation of a General Population Renal Risk Score // Clin J Am Soc Nephrol.2011. Vol.6. Р.1731–1738.
18. Hill N.R., Fatoba S.T., Oke J.L. et al. Global prevalence of chronic kidney disease—a systematic review and meta-analysis // PLoS One.2016. Vol.11. e 0158765.
19. Hippisley-Cox J., Coupland C. Predicting the risk of chronic Kidney Disease in men and women in England and Wales: prospective derivation and external validation of the QKidney Scores // BMC Fam Pract. 2010. P.11-49.
20. KDIGO Clinical Practice Guideline for Glomerulonephritis // Kidney International Supplements. 2012, № 2. Р. 259–274.
21. Kramer H., Palmas W., Kestenbaum B. et al. Chronic kidney disease prevalence estimates among racial/ethnic groups: the multi-ethnic study of atherosclerosis // Clin J Am Soc Nephrol.- 2008 Vol. 3. Р. 1391–97.
22. Kshirsagar A.V., Bang H., Bomback A.S., Vupputuri S., Shoham D.A., Kern L.M., Klemmer P.J., Mazumdar M., August P.A. A simple algorithm to predict incident kidney disease // Arch Intern Med. 2008. Vol. 168, №22. Р.2466-2473.
23. Kwon K.S., Bang H., Bomback A.S., Koh D.H., Yum J.H., Lee J.H., Lee S., Park S.K., Yoo K.Y., Park S.K., Chang S.H., Lim H.S., Choi J.M., Kshirsagar A.V. A simple prediction score for kidney disease in the Korean population // Nephrology (Carlton). 2012. Vol.17, №3. Р.278-284.
24. Levin A., Tonelli M., Bonventre J., Coresh J., Donner J.A., Fogo A.B., Fox C.S., Gansevoort R.T., Heerspink H.J.L., Jardine M. et al. Global kidney health 2017 and beyond: roadmap for closing gaps in care, research, and policy // Lancet. 2017. pii: S0140-6736(17)30788-2.
25. Mann J.F., Green D., Jamerson K. et al, for the ASCEND Study Group. Avosentan for overt diabetic nephropathy// J Am Soc Nephrol. 2010. Vol. 21. Р. 527–535.
26. Murphy D., McCulloch C.E., Lin F. et al. Trends in prevalence of chronic kidney disease in the United States // Ann Intern Med. 201. Vol. 165. Р. 473–481.
27. Parving H.H., Brenner B.M., McMurray J.J.V et al, for the ALTITUDE Investigators. Cardiorenal end points in a trial of aliskiren for type 2 diabetes // N Engl J Med. 2012. Vol. 367. Р. 2204–2213.
28. Shlipak M.G., Fried L.F., Cushman M., Manolio T.A., Peterson D., Stehman-Breen C. et al. Cardiovascular mortality risk in chronic kidney disease: comparison of traditional and novel risk factors // JAMA. 2005. Vol. 293. Р.1737-1745.
29. Tangri N., Grams M.E., Levey A.S., Coresh J., Appel L.J., et al. CKD Prognosis Consortium. Multinational Assessment of Accuracy of Equations for Predicting Risk of Kidney Failure: A Meta-analysis // JAMA. 2016. Vol. 315, №2. Р.164-174.
30. de Zeeuw D., Akizawa T., Audhya P. et al, for the BEACON Trial Investigators. Bardoxolone methyl in type 2 diabetes and stage 4 chronic kidney disease // N Engl J Med. 2013. Vol. 369. Р. 2492–2503.
Библиографиялық сілтемелер
Мильчаков К.С. Созылмалы гломерулонефритпен науқастардағы бүйректің созылмалы ауруларының үдеу қаупі факторларының таралуын бағалау / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2017. №5. Б. 76-87