ЖҮКТІЛІККЕ БАЙЛАНЫСТЫ ПЛАЗМАЛЫҚ А - АҚУЫЗЫ (РАРР-А) МӨЛШЕРІНІҢ ҰРЫҚТЫҢ ДАМУ БҰЗЫЛЫСТАРЫНА ӘСЕРІ
Кіріспе: Ұрықтың даму кауіпін болжайтын тәсілдерді іздестіру, заманауи акушерліктің өзекті сұрақтарының бірі болып табылады. Жүктілік кезінде трофобластпен өндірілетін плазмалық А-ақуызы (РАРР-А), ұрықтың хромосомдық мутацияларын анықтау предикторы түрінде кеңінен қолданылады. Соңғы жылдары жүктіліктің І үшайлығында РАРР-А мөлшерінің төмендеуі және артынын ұрықтың жатырішілік дамуының тежелуі (ҰЖІДТ) арасындағы байланыс зерттелуде. Қазақстанда РАРР-А-ның белгіленген шекарасында МоМ мөлшері 0,5-2,05-ке тең.
Зерттеу мақсаты: Жүктіліктің І үшайлығында тапсырылатын биохимиялық скринигтегі РАРР-А мөлшері мен ҰЖІДТ дамуының бір бірімен байланысын анықтау.
Әдістері: «Жағдай - бақылау» зерттеуі жүргізілді. Зерттеу барысы Семей қалалық ММУ-нің этикалық комитетімен мақұлданған (№ 4 хаттама, 14.10.2015 ж).
Зерттеуге қосу критериясы: Жүктіліктің І үшайлығында жүргізілген пренатальды скриниг нәтижесі болуы. Негізгі топта ҰЖІДТ синдромымымен аяқталған 72 босану. Тексеру тобында ҰЖІДТ синдромы болмаған 288 босану. Әр бір топтың нәтижесі МоМ РАРР-А мөлшеріне сәйкес бағаланған, ол 0,5-тен төмен немесе 0,5-2,05-ке тең. Нәтижелерді талдау кезінде сипаттама статистикасы қолданылған, онда χ2 Пирсон ұсынған номинальды деректермен мүмкіндік қатынасы саналған.
Нәтижелер: осы зерттеуде ҰЖІДТ синдромымен асқынған жүктіліктердің 43% гипертензивті жағдайлармен, 25% жағдайда плацентарлы бұзылыстармен қатар болған және ұрықтың қауіпті жағдайлары 3,5 рет жиі кездескені айқындалды. ҰЖІДТ синдромы бар топта перинатальдығ өлім жиілігі 11,1%-ды құраған, ал тексеру тобында ол көрсеткіш 0,3%-ға тең. МоМ РАРР-А 0,5-тен төмен болған жағдайда, ҰЖІДТ синдромы дамуы бойынша мүмкіндік қатынасы 5,46 болады; 95% СИ (2,80; 10,68), ол жүкті әйелде МоМ РАРР-А мөлшері 0,5-тен төмен болса, онда қалыпты мөлшердегі жүкті әйелдерге қарағанда 5,46 ретке жоғары екенін білдіреді.
Талқылау: Соңғы жылдары РАРР-А-ның мөлшерінің төмендеуі мен ұрықтың дамуының бұзылыстарының қосарланып кездесуі белсенді зерттелуде. Қазахстанда жүкті әйелдердің 90%-на дейін І ушайлықта тестілеуден өтеді, сондықтан мұнда ҰЖІДТ синдромын болжау қосымша қаражатты қажет етпейді.
Қорытынды: Жүктілік кезінде МоМ РАРР-А мөлшерін анықтау, басқа да тәсілдермен бірге ҰЖІДТ синдромының предикторы ретінде колданылуына болады.
Анар С. Кыстаубаева 1, http://orcid.org/0000-0002-8712-3307
Гульяш А. Танышева 1, http://orcid.org/0000-0002-9074-6302
Меруерт Г. Шарипова 1,
Салтанат С. Кырыкбаева 2, http://orcid.org/0000-0001-6151-6025
Юлия М. Семенова 3, http://orcid.org/0000-0003-1324-7806
Ион Бологан 4
Семей қаласының Мемлекеттік медицина университеті,
1 Акушерия және гинекология бойынша интернатура кафедрасы,
2 Қоғамдық денсаулық сақтау кафедрасы
3 Хирургиялық аурулар кафедрасы
Семей қаласы, Казақстан
4Н. Тестемицану атындағы Медицина және Фармация мемлекеттік университеті, №1 акушерия және гинекология кафедрасы, Кишинев қаласы, Молдова
1. Гржибовский А.М., Иванов С.В., Горбатова М.А. Исследования типа «случай-контроль» в здравоохранении // Наука и Здравоохранение, 2015. № 4. P. 5–17.
2. Об утверждении Правил организации скрининга. Приказ № 704 Министра здравоохранения Республики Казахстан от 9 сентября 2010 года. URL: http://adilet.zan.kz/rus/docs/V1000006490 (Дата обращения: 31.07.2017).
3. Angelova M., Todorov I., Kovachev E. Early Prognostic Factors for the Progress of Preeclampsia - Our Experience in the Period 2010-2011 // Open access Maced. J. Med. Sci. ID Design Press, 2016. Vol. 4, № 3. P. 420–422.
4. Balcı S. Predictive values of maternal serum PAPP-A level, uterine artery Doppler velocimetry, and fetal biometric measurements for poor pregnancy and poor neonatal outcomes in pregnant women // J. Turkish Ger. Gynecol. Assoc. Turkish German Gynecological Association, 2016. Vol. 17, № 3. P. 143–149.
5. Bilagi A. et al. Association of maternal serum PAPP-A levels, nuchal translucency and crown-rump length in first trimester with adverse pregnancy outcomes: retrospective cohort study // Prenat. Diagn. 2017. Vol. 37, № 7. P. 705–711.
6. Chełchowska M. et al. Serum pregnancy-associated plasma protein A levels in the first, second and third trimester of pregnancy: relation to newborn anthropometric parameters and maternal tobacco smoking // Arch. Med. Sci. Termedia Publishing, 2016. Vol. 12, № 6. P. 1256–1262.
7. Jackson M.R. et al. Reduced placental villous tree elaboration in small-for-gestational-age pregnancies: relationship with umbilical artery Doppler waveforms // Am. J. Obstet. Gynecol. 1995. Vol. 172, № 2 Pt 1. P. 518–525.
8. Kirkegaard I., Henriksen T.B., Uldbjerg N. Early fetal growth, PAPP-A and free β-hCG in relation to risk of delivering a small-for-gestational age infant // Ultrasound Obstet. Gynecol. John Wiley & Sons, Ltd., 2011. Vol. 37, № 3. P. 341–347.
9. Monaghan C., Thilaganathan B. Fetal Growth Restriction (FGR): How the Differences Between Early and Late FGR Impact on Clinical Management? // J. Fetal Med. Springer India, 2016. Vol. 3, № 3. P. 101–107.
10. Odibo A.O. et al. First-trimester serum analytes, biophysical tests and the association with pathological morphometry in the placenta of pregnancies with preeclampsia and fetal growth restriction // Placenta. 2011. Vol. 32, № 4. P. 333–338.
11. Patil M., Panchanadikar T.M., Wagh G. Variation of papp-a level in the first trimester of pregnancy and its clinical outcome // J. Obstet. Gynaecol. India. Springer, 2014. Vol. 64, № 2. P. 116–119.
12. Su E.J. Role of the fetoplacental endothelium in fetal growth restriction with abnormal umbilical artery Doppler velocimetry // Am. J. Obstet. Gynecol. 2015. Vol. 213, № 4. P. S123–S130.
13. Sung K.U. et al. Maternal serum placental growth factor and pregnancy-associated plasma protein A measured in the first trimester as parameters of subsequent pre-eclampsia and small-for-gestational-age infants: A prospective observational study // Obstet. Gynecol. Sci. Korean Society of Obstetrics and Gynecology, 2017. Vol. 60, № 2. P. 154–162.
14. Uysal G. et al. Is there any relationship between low PAPP-A levels and measures of umbilical vein and placental thickness during first trimester of pregnancy? // North. Clin. Istanbul. 2017. Vol. 4, № 1. P. 60–65.
15. Yu M. et al. Novel function of pregnancy-associated plasma protein A: promotes endometrium receptivity by up-regulating N-fucosylation // Sci. Rep. Nature Publishing Group, 2017. Vol. 7, № 1. P. 5315.
Библиографиялық сілтемелер
Кыстаубаева А.С., Танышева Г.А., Шарипова М.Г., Кырыкбаева С.С., Семенова Ю.М., Ион Бологан Жүктілікке байланысты плазмалық А - ақуызы (РАРР-А) мөлшерінің ұрықтың даму бұзылыстарына әсері / / Ғылым және Денсаулық сақтау. 2017. №5. Б. 55-66.