СИМПАТИКАЛЫҚ ГИПЕРАКТИВАЦИЯ КЕЗІНДЕГІ ИММУНДЫ СТАТУС, АНТИОКСИДАНТТЫ ҚОРҒАНЫС ЖҮЙЕСІ ЖӘНЕ ПУРИНДІ НУКЛЕОТИДТЕР АЛМАСУЫНЫҢ ФЕРМЕНТТЕРІ
Кіріспе. Симпатоадреналды жүйенің белсендірілуі жүректің ишемиялық ауруының дамуын күрделендіретіні белгілі. Ал катехоламиндердің жоғары деңгейі миокард инфарктысының қайталануы мен кенет өлімнің қауіп-қатер факторы болып табылады.
Зерттеу мақсаты. Зерттеуге дейін 60 минут бұрын жануарларға 4 мг/кг дозада адреналин енгізу арқылы жасалған гиперадреналинемия кезінде иммунды статустың, антиоксидантты қорғаныс жүйесінің жағдайын және пуринді нуклеотидтер алмасуы ферменттерін зерттеу.
Материал және әдістер. Зерттеу дизаины: эекспериментальды. Дене салмағы 160-180 г.болатын 3-3.5 айлық егеуқұйрықтардың қанында, жүректе және бауырында иммунды статус жағдайы, глутатионпероксидаза (ГПО), глутатионредуктаза (ГР), каталаза, аденозиндезаминаза (АD), АМР-дезаминаза (АМPD), 5'-нуклеотидаза (5'Н) ферменттерінің белсенділігі, малонды диальдегид (МДА) және диенді коньюгаттар (ДК) деңгейі анықталды.
Зерттеу нәтижелері Стьюденттік t-тест пайдаланып емделді. Ғылыми-зерттеу деректердің орташа көрсетеді ± орта қате (X ± м). Айырмашылықтар р <0,05 кезінде айтарлықтай қаралды.
Нәтижелер. Гиперадреналинемия кезінде иммунитеттің Т- және В-бөліктерінің функционалды өзара байланысы күшейеді, лейкоциттердің және лимфоциттердің жалпы саны жоғарылайды, Т-супрессорлардың мөлшері төмендейді, AMPD, AD, 5’H және ГПО белсенділігі артады, ДК деңгейі жоғарылайды, лейкоциттердің миграциясын тежеу реакциясы (РТМЛ) және НСТ-тест төмендейді.
Жүректе гиперадреналинемия, AD, AMPD, каталаза белсендірілуімен, МДА деңгейінің артуымен, 5’H белсенділігінің төмендеуімен және аденозин мен АМФ дезаминденуі күшеюі жағына қарай АD+АМPD/5’Н ферменттері белсенділіктерінің қатынасы артуымен қатар жүреді.
Бауырда адреналинді енгізу МДА және ДК деңгейлерінің жоғарылауын, каталаза және пуриндер алмасуы ферменттерінің АD, АМPD мен 5’H белсендірілуін тудырады.
Қорытындылар. Симпатикалық гиперактивация кезінде иммунитеттің Т- және В-бөліктерінің функционалды өзара байланысы күшейеді, тотықтырғыш стресс жағдайына жуық өзгерістер жүреді, бұл ГПО, каталаза және пуринді нуклеотидтер алмасуы ферменттерінің АD, АМPD, 5’H белсендірілуі, МДА және ДК деңгейінің жоғарылауы арқылы көрінеді.